Resmî Gazete Tarihi: 17.01.2008 Resmî Gazete Sayısı: 26759
PANCAR TOHUMLUĞU SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmelik pancar tohumluklarının kaliteli ve standartlara uygun üretimini sağlamak amacıyla, sertifikasyon sistemi dâhilinde gerçek ve tüzel kişiler tarafından üretilmesi ve pazarlanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, 31/10/2006 tarihli ve 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun 6 ncı maddesi ile 21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Anormal çim: Uygun laboratuvar şartlarında çimlendirildiğinde normal bitki geliştirebilme kapasitesinde olmayan çimleri,
b) (Değişik: RG-9/12/2020-31329) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
c) Başvuru kuruluşu: Üretimin yapıldığı ildeki Bakanlık il müdürlüğü veya Bakanlık tarafından beyanname kabulü ve tarla kontrolleri için yetkilendirilen kuruluşları,
ç) Çeşit safiyeti: Tohumluğun sahip olduğu genotipten farklı olan çeşitlerin oranını,
d) Çeşit sahibi: Sertifikasyon için uygun olan ve milli çeşit listesinde yer alan çeşitlere ait tohumlukların üretiminden, çoğaltılmasından ya da çeşidin muhafazasından sorumlu gerçek ya da tüzel kişileri,
e) Diploit tohum: 2n=2x (ploidi kademesi 2n=2x) kromozom takımlı tohumu,
f) Ham tohumluk: Orijinal ve sertifikalı tohumluk sınıflarında üretilen, nihai olarak sertifikalandırılmamış tohumlukları,
g) Islahçı materyali: Tohumluk sahibi tarafından çeşidini muhafaza etmek amacıyla çeşide ait tohumluğun elde edilmesinde kullanılan en küçük birimi,
ğ) İzolasyon mesafesi: Tohumluk üretim alanlarında, birbirini tozlayıp dölleyebilecek tür, cins ve çeşitlerin üretim parselleri arasında bulunması gereken tozlanmayı engelleyecek minimum uzaklığını,
h) Kaplanmış tohumluk: Makineli ekimi kolaylaştırmak ve tohum performansını iyileştirmek amacıyla, dış yüzeyine pestisit, yapıştırıcı veya dolgu maddesi gibi unsurlardan ibaret bir karışım giydirilmiş tek filiz oluşturma oranı standartlarla belirlenmiş tohumluğu,
ı) (Değişik: RG-14/9/2008-26997) Genel Müdürlük: Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğünü,
i) Kontrolör: Tohumluk sertifikasyonuna ilişkin kontrolleri yapan, numune alan ve piyasa denetimlerini yaparak bu konularda belge düzenleyen kamu görevlilerini veya özel kişileri,
j) Laboratuvar analizi: Herhangi bir sınıf ve kademedeki tohumluğun laboratuvarlarda analiz edilen numunelerinin sahip olması gerekli standart değerlerinin yetkili kişi ve kuruluşlar tarafından tespit edilmesi işlemini,
k) Monogerm tohum: Genetik olarak tek filiz veren tohumu,
l) Multigerm tohum: İki veya daha çok sayıda embriyonun bir araya gelmesinden oluşan tohumu,
m) Orijinal tohumluk: Elit tohumluktan veya kendisinden elde edilen, çeşit safiyetini ve sağlığını devam ettiren, araştırma, ıslah ve deneme kuruluşlarında veya bu kuruluşların denetimi altında yetiştirilen tohumluğu,
n) Sertifikalı tohumluk: Orijinal tohumluk veya kendisinden elde edilen, çeşit safiyetini ve sağlığını devam ettiren tohumluğu,
o) Tedarikçi: Tohumluk üreticilerinden temin edilen tohumlukları yeniden işleyen veya pazarlayan kişi veya kuruluşları,
ö) Teknik monogerm tohum: Multigerm tohum kümesinin mekaniksel olarak ayrıştırılmasıyla elde edilen ve tek filiz oluşturma oranı standartlarla belirlenmiş tohumluğu,
p) Tetraploid tohum: 2n=4x (ploidi kademesi 2n=4x) kromozom takımlı tohumu,
r) Tohumluk kademesi: Her bir tohumluk sınıfının başlangıç ve en son çoğaltım aşamaları arasındaki üreme döngüleri ve sertifikasyon kurumu tarafından maksimum sayısı belirlenmiş olan tohumluk jenerasyonlarından her birini,
t) Tohumluk numunesi: Tohumluk partisini temsilen partinin niteliklerinin tespiti ve sonucunda tohumluğa sertifika veya rapor verilebilmesi için tohumluk cinsine has laboratuvar analiz ve testlerine tabi tutulacak birim ağırlıktaki tohumluğu,
u) Tohumluk partisi: Tohumluk kontrol ve sertifikasyon sisteminde, bir numunenin alınmasına esas olan, bir sertifika veya raporun temsil ettiği, tohumluğun cinsine göre tespit edilmiş azami tohumluk miktarını,
ü) Tohumluk standardı: Tohumluğun fiziksel ve biyolojik özelliklerini belirleyen kalite ölçülerini,
v) Tohumluk üreticisi: Tohumlukları üreten, işleyen ve pazarlayan kişi veya kuruluşları,
y) Tohumluk yetiştiricisi: Sözleşmeli olarak tohumluk üreticileri adına üretim yapan gerçek veya tüzel kişileri,
z) Triploid tohum: 2n=3x (ploidi kademesi 2n=3x) kromozom takımlı tohumu,
aa) TTSM: Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğünü,
bb) Üretim sezonu: 1 Temmuzdan başlayarak bir sonraki yılın 30 Haziranına kadar olan dönemini
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sertifikalandırma ve Pazarlaması Esasları
Genel şartlar
MADDE 4 –
(1) Sertifikasyon sistemine ve pazarlamaya ait genel hükümler aşağıda yer almaktadır.
a) Sertifikasyon sistemi dâhilinde üretimi yapılacak olan tohumlukların ait olduğu çeşitlerin kayıt altında olması şartı aranır.
b) Tohumluklar, Bakanlık tarafından yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından üretilir ve pazarlanır.
c) Orijinal tohumluk üretimleri ıslahçı, çeşit sahibi veya bunların yetki verdiği araştırma kuruluşları tarafından üretilir ve pazarlanır.
ç) Tohumlukların üretildikleri üretim sezonu içinde sertifikalandırılmaları esastır. Aynı üretim sezonu içinde pazarlanamayan tohumluklar için ticarete arz olunmadan önce çimlenme analizlerinin yapılması gerekir.
d) Tohumluk üretimlerinde izlenebilirlik; numune alma öncesinde beyanname numarası, numune alma sonrasında ise parti numarası ile sağlanır. Beyanname numarası ve parti numaraları tür veya çeşit değişse bile tekrarlanmaz. Beyanname numarası ile tarla kontrol raporu numarası “Üretici kuruluş kod numarası/Sıra numarası” şeklinde verilir.
Beyanname verilmesi
MADDE 5 –
(1) Tohumlukların sertifikalandırılabilmesi için, tohumluk üreticileri tarafından tohumluk beyannamesi verilmesi gerekir.
(2) Tohumluk beyannameleri düzenlenmesi ve kabul edilmesi aşağıdaki yöntemle yapılır.
a) Pancar tohumluk üretiminde fide üretimleri için Ek–1, tohum üretimleri için Ek–2 veya Ek–3 de yer alan beyannamelerden uygun olanı doldurulur.
b) Her tohumluk çeşidi ile her parsel veya her tarla için ayrı ayrı tohumluk beyannamesi düzenlenir.
c) (Mülga: RG-9/12/2020-31329)
ç) Tohumluk beyannameleri ekiliş tarihinden itibaren otuz gün içinde başvuru kuruluşuna verilir.
d) (Değişik: RG-9/12/2020-31329) Başvuru sırasında fide parseli için ıslak veya elektronik imza ile imzalanarak doldurulan tohumluk beyannameleri aşağıdaki belgelerden oluşan eklerle, elektronik ortamda veya fiziki olarak başvuru kuruluşuna teslim edilir.
1) Ekilen tohumluğa ait sertifikanın aslı veya onaylı sureti.
2) Çeşide veya ebeveynlere ait özellik belgeleri.
3) Üretim parsellerini gösteren krokiler.
e) (Değişik: RG-9/12/2020-31329) Başvuru sırasında tohumluk parseli için ıslak veya elektronik imza ile imzalanarak doldurulan tohumluk beyannameleri aşağıdaki belgelerden oluşan eklerle, elektronik ortamda veya fiziki olarak başvuru kuruluşuna teslim edilir.
1) Fide tarlalarına ait tarla kontrol raporları.
2) Ebeveynlere ait özellik belgesi.
3) Üretim parsellerini gösteren krokiler.
f) (Ek cümle: RG-9/12/2020-31329) Islak imzalı müracaatlarda tohumluk beyannameleri üç nüsha olarak düzenlenir. Kabul edilerek onaylanan beyannamelerin birinci nüshası başvuru kuruluşunda saklanır. İkinci nüsha tarla kontrollerinde kullanılması için kontrolörlere verilir. Üçüncü nüsha “SERTİFİKALANDIRMADA KULLANILAMAZ” kaşesi vurularak üreticiye verilir.
Tarla kontrolleri esasları
MADDE 6 –
(1) Tarla kontrolleri aşağıdaki esaslara göre yapılır:
a) Tarla kontrolü, Bakanlıkça yetkilendirilen kontrolörler tarafından yapılır. Tarla kontrolünün tamamlanmasından sonra kontrolör, beyanname bilgileri ve tarla kontrol standartlarını göz önünde bulundurarak, tarla kontrol raporunu üç nüsha halinde düzenler.
b) Raporlarda silinti veya kazıntı yapılmaz. Değişiklik zorunlu ise yanlışlığın üzeri çizilerek doğrusu yazıldıktan sonra kontrolör tarafından paraflanır.
c) Tarla kontrol raporunun birinci nüshası sertifikasyon kuruluşuna gönderilmek üzere, ikinci nüshası ise itiraz halinde kullanılmak üzere başvuru kuruluşunda muhafaza edilir. Üçüncü nüsha “SERTİFİKALANDIRMADA KULLANILAMAZ” kaşesi vurularak üreticiye verilir.
ç) Tarla kontrollerine göre tohumluğun hangi sınıf veya kademeye girdiği işaretlenir. Hiçbir sınıfa giremediği veya sınıf kaybettiği durumda bunun hangi sebeplerden ileri geldiği, kontrolör tarafından tarla kontrol raporuna işlenir.
d) Tarla kontrolünde tohumluğun aranılan sınıfa girmesini engelleyen sebepler varsa ve teknik olarak bu engellerin yetiştirici tarafından giderilebilmesi mümkünse, yetiştiriciye Ek-4’de yer alan tarla kontrolü ihbarnamesi verilir. İhbarnamede belirtilen zamanda kontrolör tarafından yeniden tarla kontrolü yapılır.
Tarla kontrol standartları
MADDE 7 –
(1) Tarla kontrol standartları aşağıda yer almaktadır;
a) Tohumluklara ait sınıf ve döl kademeleri orijinal tohumluk üretimlerinde bir yıl, sertifikalı tohumluk üretimlerinde bir yıl olarak esas alınır. Hibrit çeşitlerde, ana ve baba hatların üretimleri orijinal sınıf, ana ve baba hatlardan elde edilen hibrit tohumluk ise sertifikalı sınıf olarak değerlendirilir.
b) Tarla kontrolleri fide parselinde, fide söküm işleminden otuz gün önce, tohumluk parselinde çiçeklenme devresinde yapılır.
c) Ön bitki şartı olarak, tohumluk üretilecek tarlada üç yıl Beta cinsinden bir bitki ekilmemiş olmalıdır. Ayrıca tarlada Beta cinsinden kendiliğinden yetişen bitki bulunmamalıdır.
ç) Tohumluk üretiminde uygulanacak izolasyon mesafesi şartı Ek–5’de yer alan Tablo 1’de belirtilmiştir. Gerek tohum taşıyıcı gerek çiçektozu döken bileşenlerin ploidilik kademelerini belirlemek amacıyla, sertifikasyona esas çeşitlerin listedeki ploidilik kademeleri referans olarak alınır.
d) Tarla kontrolünde esas alınacak birim 100 adet bitkidir. Birim saha üzerinden yapılacak bu kontrollerde tekrarlama sayısı tarla büyüklüğüne göre aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
1) 0-50 dekar 5 birim saha.
2) 51-100 dekar 10 birim saha.
3) 101 dekar veya daha büyükse 15 birim saha.
e) Tarla kontrollerinden dikkat edilecek tarla standartları Ek–5’de yer alan Tablo 2’de belirtilmiştir.
Ambalajlama ve etiketleme
MADDE 8 –
(1) Tohumluklar resmi olarak belirlenen şartlara uygun şekilde ambalajlanarak ve etiketlenerek satışa arz edilir. Ambalajlama ve etiketlemede aranacak şartlar Ek–6’da belirtilmiştir.
(2) Etiketler, TTSM veya Bakanlık tarafından yetki verilen kuruluştan tarla kontrol raporu sonuçlarına göre temin edilir.
Tohumluk numuneleri
MADDE 9 –
(1) Tohumluk numuneleri, Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun olarak alınır ve ilgili sertifikasyon kuruluşuna gönderilir.
(2) Tohumluk partilerine ait asgari numune miktarı 500 g, azami parti büyüklüğü 20 ton, azami ambalaj büyüklüğü 50 kg veya 100.000 adet tohumdan oluşan bir ünitedir. Azami parti büyüklüğünü aşım miktarı, belirtilen azami parti büyüklüğünün % 5’inden fazla olamaz.
Tohumluk partilerinin işaretlenmesi
MADDE 10 –
(1) Tohumluk partileri TR.00.KKKK.NNNN biçiminde numaralandırılır. numaralandırmada;
a) TR : Ülke kodunu,
b) 00 : Tohumluğun üretildiği ilin plaka numarasını,
c) KKKK : TTSM tarafından verilen üretici kod numarasını,
ç) NNNN : Tohumluğun parti sıra numarasını.
ifade eder.
Laboratuvar kontrolleri
MADDE 11 –
(1) Tohumlukların laboratuvar kontrolleri aşağıdaki esaslara göre yapılır.
a) Tohumlukların laboratuvar analizleri Bakanlıkça görevlendirilen veya yetki verilen tohumluk sertifikasyon kuruluşları tarafından yapılır.
b) Tohumluk sertifikasyon kuruluşları, sertifika verilmesi veya analiz raporu düzenlenmesi amacıyla kendilerine gönderilen tohumluk numunelerinde gerekli laboratuvar analizlerini yaparak sertifika veya rapor düzenler.
c) Numune miktarı asgari numune miktarının altında ise numuneler laboratuvar analizlerine tabi tutulmaz.
ç) Tohumluklar laboratuvar kontrolleri sonucunda en az Ek-7’de yer alan standartlara uygun olur.
Laboratuvar analiz sonuçlarının değerlendirilmesi ve belgelendirme
MADDE 12 –
(1) Tohumluk sertifikasyon kuruluşları tarafından yapılan laboratuvar analizleri sonucunda tohumluklara sertifika veya rapor düzenlenir.
(2) (Değişik: RG-14/9/2008-26997) Tohumluk sertifikaları ve raporlar, Genel Müdürlük tarafından belirlenen formata uygun olarak sertifikasyon kuruluşları tarafından düzenlenir.
(3) Üreticinin talebi halinde hasat edilen, işlenmemiş tohumluklar için ham tohumluk sertifikası düzenlenir.
(4) Ham tohumluk sertifikası ile belgelendirilecek tohumluklardan numune alınır. Üreticinin talep etmesi durumunda, analiz sonuçları üreticiye bildirilir.
(5) Ham tohumluk sertifikası düzenlenen tohumlukların son kullanıcılara satışı yapılamaz.
(6) Tohumluk sertifikaları ve raporlar üç nüsha olarak düzenlenir. Sertifikanın veya raporun birinci nüshası üretici/yetiştiriciye verilir, ikinci nüsha sertifikasyon kuruluşunda muhafaza edilir, üçüncü nüsha ise numuneyi gönderen kuruluşa gönderilir.
(7) Tohumlukların piyasa denetimleri sırasında alınan denetleme numuneleri analiz sonuçları için tohumluk analiz raporu düzenlenir ve denetleme numunesi olduğu belirtilir.
(8) Tohumluğunun kalite değerini öğrenmek isteyen kişi veya kuruluşlara, tohumluğun menşei ve standartlara uygunluğu aranmadan, sahibinin beyanı esas alınarak ve talep edilen testler yapılarak analiz sonuçları bildirilir.
(9) Laboratuvar analizleri sonucunda, tohumluk sınıflarının hiçbirinin standartlarını tutmayan numunenin temsil ettiği tohumluklar için tohumluk olamaz raporu düzenlenir. Tohumluk olamaz raporu düzenlenen numunenin temsil ettiği partiler tohumluk olarak değerlendirilmez ve pazarlanmaz.
(10) Sertifikalandırılan ve bir yıl içinde satılmayan stoktaki sertifikalı tohumluklar için satışa arz edilmeden önce çimlenme analizi yapılır, tohumluk analiz raporu düzenlenir ve düşünceler kısmına sertifikayı düzenleyen kuruluşun ismi ve “….. tarihli ve …. sayılı sertifika ile birlikte geçerlidir” ibaresi yazılır.
Laboratuvar analizlerinin tekrarlanması
MADDE 13 –
(1) Tohumluk, laboratuvar analizleri sonucunda çimlenme, cansız yabancı madde, ot ve zararlı ot tohumları ile diğer mahsul tohumları oranının standartlarını tutmaması veya sözü edilen bu faktörler sebebiyle saf tohumluk oranının standardından düşük çıkması ve çimlenme standartlarına uymaması nedeniyle sınıf düşmüş ya da kaybetmişse; tohumluk üreticisi, ürettiği tohumluktan yeniden selektörleme yaparak numune alınmasını ve bu numunenin laboratuvar analizlerine tabi tutulmasını talep edebilir. Bu talep başvuru kuruluşuna bir dilekçe ekinde aşağıdaki belgelerle yapılır.
a) Tarla kontrol raporu,
b) Sertifikasyon kuruluşu tarafından verilen sertifika veya raporun aslı,
c) Ek–8’de yer alan Analiz Tekrarı Formu.
(2) Başvuru kuruluşu, üretici tarafından yeniden selektörlenen laboratuvar analizlerinin tekrarı istenen tohumluktan usulüne uygun tohumluk numunesi alarak, numune gönderme protokolü ve birinci fıkradaki belgelerin birer örneğini ekleyerek ilgili sertifikasyon kuruluşuna gönderir.
(3) İlgili sertifikasyon kuruluşu gerekli analizleri yapar. Analiz sonucunda düzenlenen sertifika veya raporların birinci nüshasını üreticiye, ikinci nüshasını başvuru kuruluşuna gönderir. Üçüncü nüsha ise sertifikasyon kuruluşunda muhafaza edilir. Bu sertifika veya raporun düşünceler hanesine hangi sertifika veya raporun yerine geçerli olduğu yazılır.
Laboratuvar analizlerine itiraz
MADDE 14 –
(1) Üreticiler, tohumluk sertifikasyon kuruluşları tarafından yapılan laboratuvar analizlerine, sertifika veya raporun düzenlenme tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde itiraz edebilir.
(2) Laboratuvar analizleri ile ilgili itirazlarda referans laboratuvar olan TTSM yetkilidir.
(3) Tohumluk sertifikasyon kuruluşları tarafından yapılan laboratuvar analizlerine itiraz başvuru kuruluşuna bir dilekçe ekinde aşağıdaki belgelerle yapılır.
a) Tarla kontrol raporu,
b) Sertifikasyon kuruluşu tarafından verilen sertifika veya raporun aslı,
c) Ek-9’da yer alan Analiz İtiraz Formu.
(4) Başvuru kuruluşu, itiraza konu tohumluğun şahit numunesini yukarıdaki belgeleri de ekleyerek TTSM ne gönderir.
(5) Analiz sonucunda düzenlenen sertifika veya raporların birinci nüshası üreticiye verilir. İkinci nüsha ise sertifikasyon kuruluşunda muhafaza edilir. Üçüncü nüshası başvuru kuruluşuna gönderilir. Bu sertifika veya raporun düşünceler hanesine hangi sertifika veya raporun yerine geçerli olduğu yazılır.
(6) Referans laboratuvar olarak kabul edilen TTSM tarafından yeniden yapılan laboratuvar analizleri sonucunda verilen sertifika veya rapor kesindir.
Tohumlukların yeniden ambalajlanması ve etiketlenmesi
MADDE 15 –
(1) Ham tohumluk sertifikası ile belgelendirilen tohumlukların yeniden ambalajlanması, etiketlenmesi ve sertifikalandırılması aşağıdaki şekilde yapılır.
a) Tohumluk sahibi kuruluş ham tohumluk sertifikası ile tohumlukların bulunduğu ildeki başvuru kuruluşuna müracaat eder.
b) Kontrolör tarafından sertifikanın temsil ettiği partiye ait ambalajlar üzerindeki etiketler sökülür ve sökülen etiketlerin temsil ettiği tohumluk miktarı tespit edilir.
c) Üretici veya tedarikçiler tohumluk partilerini paketleyerek etiketleme sonrasında, başvuru kuruluşuna numune aldırma talebinde bulunur.
ç) Farklı tohumluk partilerinden çeşidi, sınıf ve kademesi aynı olmak şartıyla paçal yapılabilir. Üretici veya tedarikçi her paçalı meydana getiren partilerin referans numaralarını ve paçalı oluşturan partilerin paçaldaki oranını gösteren kayıtları tutmak ve başvuru kuruluşuna bildirmekle yükümlüdür.
d) Kontrolör yeni oluşturulan partilerden numune alır. Numune gönderme protokolüne, müracaat esnasında verilen sertifikanın tarih ve numarası ile parti numarası veya numaraları işlenir ve ham tohumluk sertifikasının aslı ile birlikte ilgili sertifikasyon kuruluşuna gönderilir.
e) Sertifikasyon kuruluşları, sertifika düzenlenmesi amacıyla gönderilen tohumluk numunelerinde 11 inci maddede belirtilen laboratuvar kontrollerini yaparak, 12 nci madde hükümlerine göre sertifika veya rapor düzenler.
(2) İthal tohumluklar orijinal ambalajları bozulmadan ithal edildiği şekilde satışa arz edildiği gibi, ithal eden firma tarafından küçük paketlere bölünerek aşağıdaki şartlarla yeniden paketlenip satışa arz edilebilirler.
a) Bu tohumlukların yeniden ambalajlanması ve etiketlenmesi işlemleri TTSM tarafından birinci fıkra hükümlerine göre yürütülür.
b) OECD etiketli tohumluklar, ithal edilen ülkenin yetkili sertifikasyon kuruluşundan ithalatı yapan firma tarafından yazılı muvafakat alınır.
c) Bu tohumlukların sertifikasyon ile ilgili kalite kriterleri ve her türlü sorumlulukları ithalatı yapan ve yeniden paketleme işleminden geçiren firmaya aittir.
ç) Paketlerin açılıp yeniden ambalajlanması işlemi yalnızca ithalatı yapan firma tarafından yapılabilir.
d) Paketleri açarak ambalajlanmasını yapan ithalatçı firma, yeni paketlerin üzerine tohumluk etiketlerinin üzerinde bulunması gereken bilgilere ilaveten “Bu tohumluk firmamızca ithal edilip firmamız tarafından yurt içinde paketlenmiştir” ibaresini koyacaktır.
e) Bu fıkra çerçevesinde yeniden etiketlenen ve ambalajlanan tohumluklar OECD sistemine göre sertifikalandırılmış kabul edilir.
f) Eğer paçalı meydana getiren partiler, farklı ülkelerde üretilen tohumluklardan oluşturulmuş ise, bu ülkelerin isimleri etikette belirtilir.
Kontrol denemeleri
MADDE 16 –
(1) Sertifikalı sınıftaki tohumluk partilerinden son kontrol, orijinal sınıftaki tohumluk partilerinde ise ön ve son kontrol denemeleri TTSM tarafından yapılır. Bu denemelerde, tohumluk partilerini temsil eden örneklerin çeşit safiyeti yönünden belirlenen standartlara uygunluğu test edilir.
(2) Ön ve son kontrol denemelerinde çeşit safiyeti yönünden standartlara uygun olmayan parsellere ait tohumluk üretim alanları sertifikasyon kuruluşları tarafından denetlenir. Ön kontrol denemelerinde ardı ardına üç yıl çeşit safiyeti yönünden standartlara uygun olmadığı tespit edilen çeşitlerin kaydı, TTSM tarafından hazırlanan rapora istinaden, Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliğinde belirtilen Tarla Bitkileri Tescil Komitesi tarafından iptal edilebilir.
Pazarlama
MADDE 17 –
(1) Kayıt listelerinden çıkarılan çeşitlere ait tohumlukların, stokları Bakanlığa bildirmek kaydı ile en fazla üç yıl çoğaltım ve ticareti yapılabilir.
(2) İthal edilen tohumlukların, bu Yönetmelikte yer alan asgari sertifikasyon standartlarını karşılaması gerekir.
(3) Çoğaltım amacıyla en az orijinal sınıftaki tohumlukların ithaline izin verilir.
(4) Bu Yönetmelik hükümlerine göre üretilip belgelendirilen tohumluklar, 10/6/2005 tarihli ve 25841 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik esaslarına göre belgelenmesi durumunda organik tohum olarak pazarlanabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari yaptırımlar
MADDE 18 –
(1) Tohumlukların üretim ve pazarlanmasında, 5553 sayılı Tohumculuk Kanununa aykırı hareket edenler hakkında, aynı Kanunun 12 nci maddesi hükümleri uygulanır.
Ücretler
MADDE 19
(1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılan tarla kontrolü, laboratuvar analizleri, belgelendirme ve etiket hizmetleri ücrete tabidir. Bu ücretler Bakanlık tarafından yeniden değerleme oranında arttırılarak her yıl ocak ayında belirlenir. Ücretler, 28/12/2006 tarihli ve 26390 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre, hizmeti veren kuruluşun döner sermaye işletmesi hesabına peşin olarak yatırılır.
İstisnalar
MADDE 20 –
(1) Bilimsel amaçlı çalışmalarda, araştırma ve geliştirme çalışmalarında ve genetik çeşitliliğin korunmasına yönelik çalışmalarda kullanılan tohumluklar ile üreticinin kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla ürettiği tohumluklarda sertifikalandırma şartı aranmaz.
Düzenleme yetkisi
MADDE 21 –
(1) Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulamasını sağlamak üzere her türlü düzenlemeyi yapmaya yetkilidir.
2023 yılı uygulaması
GEÇİCİ MADDE 1- (Ek: RG-25/2/2023-32115)
(1) 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen illerde, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında 2023 yılı tohumluk beyannameleri ekiliş tarihinden itibaren altmış gün içinde başvuru kuruluşuna verilir.
Yürürlük
MADDE 22 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 –
(Değişik: RG-9/12/2020-31329)
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
|
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin |
|
Tarihi |
Sayısı |
|
17/1/2008 |
26759 |
|
Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin |
||
Tarihi |
Sayısı |
|
1. |
14/9/2008 |
26997 |
2. |
9/12/2020 |
31329 |
3. |
25/2/2023 |
32115 |
EK-1
PANCAR FİDE BEYANNAMESİ (Pancar Fidesi ………….(1) üretimleri için ) |
|||||
Beyannamenin (2) |
Tarih : |
|
Numarası : |
|
|
Yetiştiricinin adı, soyadı, kurumu veya ticari ünvanı (3) |
: |
|
|||
Yetiştiricinin açık adresi |
: |
|
|||
Tohumluğun cins ve çeşidi |
: |
|
|||
Botanik adı (Cins, tür ve varyete) |
: |
|
|||
Ekilen tohumluğun sınıf ve döl kademesi |
: |
|
|||
Tohumluğun alındığı yerin adı ve adresi |
: |
|
|||
Alınan tohumluğun miktarı (kg) |
: |
|
|||
Tohumluk sertifika veya raporu hangi resmi kurumdan verilmiştir. (4) |
: |
|
|||
Tohumluk sertifika veya raporunun tarih ve numarası |
: |
|
|||
Tarla veya parselin alanı (da) |
: |
|
|||
Bu tarlaya ekilen tohumluk miktarı (kg) |
: |
|
|||
Tohumluğun ekildiği tarih |
: |
|
|||
Tohumluğun ekildiği tarla veya parselin yeri adı veya numarası (5) |
: |
|
Yukarıdaki beyanımın doğru olduğunu bildirir 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu ve bu Kanuna ilişkin Yönetmeliklere uymayı taahhüt eder gereğinin yapılmasını arz ederim.
Tohumluk Yetiştiricisi |
Tohumluk Üreticisi |
Kabul eden |
Onaylayan |
Adı, Soyadı, Açık Adresi |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Not:
Beyannamedeki bütün sorular cevaplandırılacaktır.
Her tohumluk çeşidi ve tarla için ayrı bir beyanname verilecektir.
(1) Üretilecek olan pancar fidesinin niteliği (ana hat / baba hat) belirtilir
(2) Beyannamenin tarih ve numarası beyannameyi veren tarafından yazılacaktır.
(3) Sözleşmeli tohumluk yetiştiriliyorsa, sözleşme yapan firmanın adı yazılacaktır.
(4) Sertifikayı veren Tohumluk Sertifikasyon Kuruluşudur.
(5) Tohumluklar hangi il sınırları içerisinde ekilmiş ise o ilin adı da yazılacaktır.
EK-2
TOHUMLUK BEYANNAMESİ (2.yıl) (Hibrit Pancar Tohumlukları İçin) |
|||||||||
Beyannamenin (1) |
|
Tarih: |
|
Numarası: |
|
||||
Yetiştiricinin adı soyadı , Kurumu veya ticari ünvanı(2) |
: |
|
|||||||
Yetiştiricinin açık adresi |
: |
|
|||||||
Tohumluğun cinsi ve çeşidi ve botanik adı |
: |
|
|||||||
Dikilecek Tohum Tarlasında |
Ana Fidesinin |
Tarla Kontrolünü yapan kurum (3) |
: |
|
|||||
Kontrol Raporunun tarih ve numarası |
: |
|
|||||||
Beyannamenin tarih ve numarası |
: |
|
|||||||
Üretilen Fide Miktarı (adet) (4) |
: |
|
|||||||
Kullanılan Fide miktarı (kg) |
: |
|
|||||||
Teksir edildiği alan (dekar) |
: |
|
|||||||
Teksir ekildiği tarih (5) |
: |
|
|||||||
Baba Fidesinin |
Tarla Kontrolünü yapan kurum (3) |
: |
|
||||||
Kontrol Raporunun tarih ve numarası |
: |
|
|||||||
Beyannamenin tarih ve numarası |
: |
|
|||||||
Üretilen Fide Miktarı (adet) (4) |
: |
|
|||||||
Kullanılan Fide miktarı (kg) |
: |
|
|||||||
Teksir edildiği alan (dekar) |
: |
|
|||||||
Teksir ekildiği tarih (5) |
: |
|
|||||||
Teksir Edilecek Tarlanın |
Adresi (6) |
: |
|
||||||
Alanı (dekar) |
: |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yukarıdaki beyanımın doğru olduğunu bildirir 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu ve bu Kanuna ilişkin Yönetmeliklere uymayı taahhüt eder gereğinin yapılmasını arz ederim.
Tohumluk Yetiştiricisi |
Tohumluk Üreticisi |
Kabul eden |
Onaylayan |
Adı, Soyadı, Açık Adresi |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Not:
Beyannamedeki bütün sorular cevaplandırılacaktır.
Her tohumluk çeşidi ve tarla için ayrı bir beyanname verilecektir.
(1) Beyannamenin tarih ve numarası beyannameyi veren tarafından yazılacaktır.
(2) Sözleşmeli tohumluk yetiştiriliyorsa, sözleşme yapan firmanın adı yazılacaktır.
(3) Tarla kontrollerini gerçekleştiren resmi kurum belirtilir.
(4) Fide üretim tarlasından elde edilen ve tarla kontrol raporunda belirtilen toplan fide miktarı yazılacaktır.
(5) Sadece bu tarlanın dikiminde kullanılan fide adedi yazılacaktır.
(6) Tohumluklar hangi il sınırları içerisinde ekilmiş ise o ilin adı yazılacaktır.
EK-3
TOHUMLUK BEYANNAMESİ (2.yıl) (Standart/Multigerm Pancar Tohumlukları İçin) |
||||||||
Beyannamenin (1) |
: |
Tarih: |
|
Numarası: |
|
|
||
Yetiştiricinin adı soyadı (varsa), Kurumu veya ticari ünvanı (2) |
: |
|
|
|||||
Yetiştiricinin açık adresi |
: |
|
|
|||||
Tohumluğun cinsi, çeşidi ve Botanik adı |
: |
|
|
|||||
Dikilen Fidenin Sınıf ve kademesi |
: |
|
|
|||||
Dikilecek Tohum Tarlasında |
Fidesinin |
Tarla Kontrolünü yapan kurum(3) |
: |
|
|
|||
Tarla Kontrol Raporu tarih ve numarası |
: |
|
|
|||||
Beyanname tarih ve numarası |
: |
|
|
|||||
Üretilen fide Miktarı (Adet) (4) |
: |
|
|
|||||
Kullanılan Fide Miktarı (Adet) (5) |
: |
|
|
|||||
Teksir edildiği alan (dekar) |
: |
|
|
|||||
Teksir Tarihi |
: |
|
|
|||||
Teksir Edilecek Tarlanın |
Adresi (6) |
: |
|
|
||||
Alanı (dekar) |
: |
|
|
Yukarıdaki beyanımın doğru olduğunu bildirir 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu ve bu Kanuna ilişkin yönetmeliklere uymayı taahhüt eder gereğinin yapılmasını arz ederim.
Tohumluk Yetiştiricisi |
Tohumluk Üreticisi |
Kabul eden |
Onaylayan |
Adı, Soyadı, Açık Adresi |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Adı, Soyadı, Tarih, İmza |
Not:
Beyannamedeki bütün sorular cevaplandırılacaktır.
Her tohumluk çeşidi ve tarla için ayrı bir beyanname verilecektir.
(1) Beyannamenin tarih ve numarası beyannameyi veren tarafından yazılacaktır.
(2) Sözleşmeli tohumluk yetiştiriliyorsa, sözleşme yapan firmanın adı yazılacaktır.
(3) Tarla kontrollerini gerçekleştiren resmi kurum belirtilir.
(4) Fide üretim tarlasından elde edilen ve tarla kontrol raporunda belirtilen toplan fide miktarı yazılacaktır.
(5) Sadece bu tarlanın dikiminde kullanılan fide adedi yazılacaktır.
(6) Tohumluklar hangi il sınırları içerisinde ekilmiş ise o ilin adı yazılacaktır.
EK-4
TARLA KONTROL İHBARNAMESİ
Tarih : ………………… No : …………………
Yetiştiricinin Adı ve Soyadı :…………………………………………………………………………………
Adresi :…………………………………………………………………………………
Tohumluğun Cins ve Çeşidi :…………………………………………………………………………………
Ön Bitki :…………………………………………………………………..…………..
Tarla ve Parsel No. veya Adı :…………………………………………………………………………………
Tarla Alanı (Dekar) :…………………………………………………………………………….….
Üretici :…………………………………………………………………………………
Düzenleme Tarihi :…………………………………………………………………………………
Ekilen Tohumluğun Alındığı
Tarihteki Sınıfı ve Döl Kademesi:……………………………………………….……………………………..
YAPILAN TARLA KONTROLÜNDE TOHUMLUĞUN
ARANILAN SINIFA GİRMESİNİ ENGELLEYEN
HUSUSLAR
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
Yukarıda belirtilen hususlardan dolayı tohumluğunuz tarla muayenesi yönünden herhangi bir sertifikalı tohumluk sınıfına girmemektedir. Ancak teknik olarak bu engellerin tarafınızdan giderilmesi mümkündür. …../…../20…… tarihinde kesin rapor verilmek üzere yeniden gelineceğinin bilinmesi ve gereğinin ona göre yapılması rica olunur.
İhbarnameyi düzenleyenlerin İhbarnameyi alan yetiştiricinin
Adı, Soyadı, açık görev adresleri Adı ve Soyadı
ve imzaları İmzası
EK-5
TARLA STANDARTLARI
Tablo 1: İZOLASYON MESAFESİ TABLOSU
İzolasyon mesafesi şartları |
Mesafe |
Tozlayıcısı aynı olan tohumluk üretimlerinde izolasyon mesafesi gerekli değildir. |
0 m |
Orijinal tohumluk üretimi yapılacak tarlaların Beta cinsinden tüm çiçektozu veren kaynaklara olan mesafesi |
1000 m |
Sertifikalı tohumluklarda; a) Planlanan tozlayıcının ya da tozlayıcılardan birinin diploit olması durumunda, tetraploid pancar çiçektozu kaynaklarına mesafesi, b) Planlanan tozlayıcının tetraploid olması durumunda, diploit pancar çiçektozu kaynaklarına mesafesi c) Ploidi kademesi bilinmeyen pancar çiçektozu kaynaklarına mesafesi ç) Planlanan tozlayıcının ya da tozlayıcılardan birinin diploit olması durumunda, diploit pancar çiçektozu kaynaklarına mesafesi d) Planlanan tozlayıcının sadece tetraploid olması durumunda, tetraploid pancar çiçektozu kaynaklarına mesafesi e) Erkek kısırlığı kullanılmayan iki tohumluk üretim parseli arasındaki mesafe f) Beta cinsinin yukarıda belirtilmeyen tüm çiçektozu kaynaklarına mesafesi |
600 m
600 m
600 m
300 m
300 m
300 m
1000 m |
Tablo 2: TARLA STANDARTLARI TABLOSU
Faktörler ( en çok % ) |
Orijinal |
Sertifikalı |
Fide tarlasında tohuma kalkma |
0,3 |
0,5 |
Fide tarlasında Rhizomonia |
0 |
0 |
Tohumluk üretim tarlasında tip dışı bitki |
1 |
1 |
EK-6
AMBALAJLAMA VE ETİKETLEME
A) AMBALAJLAMA
1) Ambalaj üzerinde bulunması gereken minimum bilgiler aşağıda belirtilmiştir.
a) Üretici veya tedarikçinin adı ve adresi,
b) Tür adı,
c) Çeşit adı,
ç) Tohumluğun sınıfı ve kademesi,
d) Ambalajın net ve bürüt ağırlığı,
e) Monogerm tohumlar için “monogerm” kelimesi
f) Teknik monogerm tohumlar için “Teknik monogerm tohum” kelimesi
g) Tohumluğun ilaçlı olup olmadığı, ilaçlı ise ilacın adı yazılmalıdır.
2) Tohumluklar çuval, torba, paket veya kutu ambalajlar içinde satılır,
3) Tohumluk ambalaj bilgileri silinmeyecek ve kazınmayacak şekilde olmalıdır,
B) ETİKETLEME
1) Tohumluk etiketlerinde bulunması gereken minimum bilgiler aşağıda belirtilmiştir.
a) Etiketi düzenleyen sertifikasyon kuruluşunun adı ve logosu
b) Tohumluk partisinin numarası
c) Numunenin alındığı veya mühürlemenin yapıldığı tarih. Ay ve yıl olarak,
ç) Tür adı,
d) Çeşit adı,
e) Tohumluk sınıfı ve döl kademesi,
f) Tohumluk ambalajının beyan edilen net ve bürüt ağırlığı veya beyan edilen küme veya saf tohum sayısı,
g) Tohum ilaçlanmışsa ilacın adı, yapısı ve oranı,
ğ) Melez çeşitlerde “Melez” kelimesi,
h) Monogerm tohumlar için “Monogerm” kelimesi
ı) Teknik monogerm tohumlar için “Teknik monogerm tohum” kelimesi
i) Üretici firmanın adı ve adresi bulunmalıdır.
2) Tohumluk sınıflarına göre etiketler aşağıdaki renklere uygun olarak düzenlenir.
Tohumluk Sınıfları |
Etiket Renkleri |
Orijinal |
Beyaz |
Sertifikalı I |
Mavi |
Ham Tohumluk |
Gri |
3) Tohumluk etiketlerinin asgari boyutları 67 x 110 mm boyutlarında olmalıdır.
4) Küçük ambalajlı tohumluklar için 30 x 50 mm boyutlarında kullanılabilir.
5) Etiketler dikme ve yapıştırma olarak hazırlanır.
6) Islah materyallerinin satışı durumunda, ıslahçı tohumluğu, beyaz üzerine mor kuşaklı elit tohumluk etiketi ile pazarlayabilir.
EK-7
LABORATUVAR STANDARTLARI TABLOSU
Faktörler |
Saf tohumluk (Ağırlıkça) % (*) |
Cansız yabancı madde % (**) |
Diğer mahsul tohum-ları % |
Ot tohum-ları % |
En az Çimlenme (Kümelerin veya saf tohumlar) % (**) |
|
ŞEKER PANCARI
|
Monogerm tohum |
97 |
3 |
0,3 |
0,2 |
80 |
Teknik monogerm |
75 |
|||||
Diploitleri %85’ten fazla olan çeşitlerin multigerm tohumları |
73 |
|||||
Diğer tohumlar |
68 |
|||||
YEMLİK PANCAR
|
Diploitleri %85’ten fazla olan çeşitlerin multigerm ve monogerm tohumları |
73
|
||||
Diğer tohumlar |
68 |
|||||
Diğer bitki türlerinin ağırlıkça yüzdesi 0,3’ü geçemez. |
||||||
(*) Uygun durumlarda, granüle pestisitler, topaklama maddeleri ya da diğer katı katkı maddeleri dışında. (**) Bu, orijinal tohumluğa uygulanmaz. |
EK-8
ANALİZ TEKRARI FORMU
Üreticinin Adı, Soyadı (varsa)
Kurumu veya Ticari Unvanı :
Adresi :
Tohumluğun cinsi ve çeşidi :
İlk Tohumluk Numunesi |
1.Alındığı yerin adı ve adresi 2.Alan eksperlerin adı ve soyadı 3.Alan eksperin bağlı olduğu kuruluş
4.Sertifika veya raporu veren Sertifikasyon Kuruluşu 5.Alınan sertifika veya raporun tarih ve numarası 6.Sertifikadaki tohumluk sınıfı ve döl kademesi |
: : :
:
:
: |
İkinci Tohumluk Numunesi |
1.Alınacağı yerin adı ve adresi 2.Tohumluğun miktarı (kg) 3.Tohumluk ambalaj adedi 4.Tohumluğun parti numarası 5.Selektörlemenin yapılacağı tarih 6.Selektörlemenin kaç gün süreceği |
: : : : : : |
Üreticinin
Adı, Soyadı
İmzası, Mühür ve Tarih
EK-9
ANALİZ İTİRAZ FORMU
Üreticinin Adı, Soyadı –
Kurumu veya Ticari Unvanı :
Adresi :
Tohumluğun cinsi ve çeşidi :
Şahit Numunenin |
1.Alındığı yerin adı ve adresi |
: |
3.Alan eksperin bağlı olduğu kuruluş |
: |
|
4.Sertifika veya raporu veren Sertifikasyon Kuruluşu |
: |
|
5.Alınan sertifika veya raporun tarih ve numarası |
:
|
|
6.Ekilen tohumluğun sınıfı ve döl kademesi |
:
|
Üreticinin
Adı, Soyadı
İmzası, Mühür ve Tarih
Laboratuvar analizlerine yapılan itirazlarda bu form ekinde bulunması gereken belgeler:
1) Tarla kontrol raporları
2) İtiraz edilen sertifika veya raporun aslı