Resmi Gazete Tarihi: 14.06.2014 Resmi Gazete Sayısı: 29030
TÜRK GIDA KODEKSİ SALÇA VE PÜRE TEBLİĞİ
(TEBLİĞ NO: 2014/6)
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, domates salçası, domates püresi, biber salçası ve biber püresinin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, hazırlanması, işlenmesi, muhafaza edilmesi, depolanması, taşınması ve pazarlanmasını sağlamak üzere özelliklerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) (Değişik fıkra: RG-11/3/2016-29650) Bu Tebliğ, domates salçası, domates püresi, biber salçası, biber püresi ve karışık salçayı kapsar.
(2) Bu Tebliğ, ketçap, domates sosu ve benzeri domates ürünleri ile biberin doğal bileşenlerinin tat ve aromasını değiştirecek baharat, soğan, sirke gibi bileşenleri içerecek şekilde çeşnilendirilmiş biber sosu ve benzeri biber ürünlerini kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Biber püresi: Biber pulpunun tekniğine uygun olarak işlenmesi ile üretilen ve suda çözünür kuru madde miktarı (briksi), ilave tuz hariç en az %9 olan ürünü,
b) Biber salçası: Taze, olgun, sağlam, kırmızı renkli, acı veya tatlı biberlerin iyice yıkanıp ezildikten sonra ısıtılarak usulüne göre kabuk, çekirdek, lif gibi maddelerinden ayrılarak ya da ayrılmaksızın elde edilen biber pulpunun ilave tuz hariç briksi en az %18 oluncaya kadar koyulaştırılan ve fiziksel yollarla dayanıklı hale getirilen ürünü,
c) Domates püresi: Domates (Lycopersicum esculentum P.Mill) pulpunun tekniğine uygun olarak işlenmesi ile üretilen ve ilave tuz hariç briksi en az % 7 olan ürünü,
ç) Domates salçası: Domates bitkisinin olgun, sağlam, kırmızı renkli ve taze meyvelerinin parçalandıktan sonra tekniğine uygun olarak kabuk, çekirdek ve lif gibi parçalarından ayrılarak elde edilen domates pulpunun ilave tuz hariç en az %28 brikse kadar koyulaştırılmasıyla elde edilen ve fiziksel yollarla dayanıklı hale getirilen ürünü,
1) İkili (Duble) konsantre salça: Domates pulpunun tekniğine uygun olarak işlenmesi ile üretilen ve ilave tuz hariç briksi en az %28 olan, fiziksel yollarla dayanıklı hale getirilmiş ürünü,
2) Üçlü (Triple) konsantre salça: Domates pulpunun, tekniğine uygun olarak işlenmesi ile üretilen ve ilave tuz hariç briksi en az %36 olan, fiziksel yollarla dayanıklı hale getirilmiş ürünü,
d) Pulp: Meyve veya sebzenin suyu ayrılmaksızın; soyularak veya bütün olarak, yenilebilen kısımlarının ezilmesi ile elde edilen ürünü,
e) Siyah leke: Domates salçası ve domates püresinin işlenmesi esnasında, üretim hataları sonucu oluşan ve ürünün kendisine ait olan yanık ürün parçaları veya uygun olmayan hammadde kullanılmasına bağlı olarak meyvenin bünyesinde oluşmuş siyah küfler ile domates meyvesi dışında yaprak, sap ve yeşil kısımların yanmış parça veya parçacıklarının oluşturduğu lekelerden 0,8 mm’den büyük olanları,
f) (Değişik: RG-11/3/2016-29650) Yabancı madde: Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde kullanılmasına izin verilen maddelerin dışındaki gözle görülebilen her türlü maddeyi,
g) (Ek:RG-11/3/2016-29650) Karışık salça: Herhangi biri en az % 30 olacak şekilde domates salçası ve biber salçasının bu Tebliğde belirtilen oranlarda karıştırılması ve ilave tuz hariç en az %28 brikse kadar koyulaştırılması ile elde edilen ve fiziksel yollarla dayanıklı hale getirilen ürünü,
ifade eder.
Ürün özellikleri
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere ait özellikler aşağıda verilmiştir:
a) (Değişik: RG-11/3/2016-29650) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler kendine has renk, tat ve kokuda olur, yabancı tat ve kokuda olmaz, yabancı madde içermez.
b) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler için ambalaj doldurma oranı, %90’dan (v/v) az olamaz.
c) Domates salçasında siyah leke miktarı en çok 7 adet/10 g, domates püresinde ise en çok 5 adet/10 g olur.
ç) Domates salçasının ve domates püresinin Hunter renk değeri (a/b) 1,8’den az olamaz. Domates salçası ve domates püresi için Hunter renk analizi, 12 brikste gerçekleştirilir. Domates püresinde briks değeri 12’den düşük ise; analiz ürünün kendi briks değerinde gerçekleştirilir.
d) Domates salçasının ve domates püresinin invert şeker miktarı, toplam kuru maddede kütlece % 40 (m/m)’tan az olamaz.
e) Biber salçası ve biber püresinin invert şeker miktarı, toplam kuru maddede kütlece en az % 35 (m/m), en çok % 70 (m/m) olur.
f) (Değişik:RG-11/3/2016-29650) Domates salçasında ve karışık salçada Howard küf sayımında pozitif alan sayısı %60’ı geçemez.
g) Domates salçasının ve domates püresinin toplam asitlik miktarı; susuz sitrik asit cinsinden, toplam kuru maddede kütlece % 10’dan (m/m) fazla olamaz.
ğ) (Değişik: RG-11/3/2016-29650) Biber salçası ve biber püresinde toplam asitlik miktarı; susuz sitrik asit cinsinden toplam kuru maddede kütlece % 10’dan (m/m) fazla olamaz.
h) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde % 10’luk HCl’de çözünmeyen kül oranı, toplam kuru maddede % 0,3’ten (m/m) fazla olamaz.
ı) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde hammaddenin doğasından gelen tuz miktarı, toplam kuru maddede kütlece %3’ü geçemez.
i) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde tuz miktarı, hammaddenin doğasından gelen tuz miktarı da dahil olmak üzere toplam kuru maddede kütlece %5’i geçemez.
j) Domates salçası ve domates püresinde pH değeri en az 3,9; en çok 4,6 olur.
k) (Değişik: RG-11/3/2016-29650) Biber salçasının pH değeri en az 4,1; en çok 5,0 olur.
l) (Değişik: RG-11/3/2016-29650) Domates salçası ve biber salçası birbirleri ile karıştırılarak karışık salça olarak piyasaya arz edilebilir. Karışık salça üretiminde domates salçası ve biber salçası 30/70, 40/60, 50/50 oranlarında karıştırılır. Bu oranlar her iki salça için de uygulanabilir.
m) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Domates salçasının likopen miktarı en az 350 mg/kg olur. Karışık salçada bu miktarın en az katılan domates salçası oranında olması yeterlidir.
n) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Karışık salçalarda pH değeri en az 4,0; en çok 4,7 olur.
o) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere asitliği düzenlemek amacıyla limon ve/veya misket limonu suyu ve/veya limon ve/veya misket limonu suyu konsantresi ilave edilebilir.
ö) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Karışık salçada invert şeker miktarı, toplam kuru maddede kütlece en az % 36,5 (m/m) olur.
p) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Bu Tebliğde yer alan siyah leke ve Hunter renk değeri kriterleri karışım salçada aranmaz.
r) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Karışık salçada toplam asitlik miktarı susuz sitrik asit cinsinden toplam kuru maddede kütlece % 10’dan (m/m) fazla olamaz.
Katkı maddeleri
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kullanılan katkı maddeleri, 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uygun olur.
Aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere aroma verici ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri ilave edilmez.
Bulaşanlar
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki bulaşanların miktarları, 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uygun olur.
Pestisit kalıntıları
MADDE 9 – (Değişik: RG-11/3/2016-29650)
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki pestisit kalıntı miktarları, 25/8/2014 tarihli ve 29099 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uygun olur.
Hijyen
MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler; 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Hijyeni Yönetmeliği ve 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uygun olur.
Ambalajlama
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliğine uygun ambalaj malzemeleri kullanılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler, 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uymak koşuluyla hazır ambalajlı olarak piyasaya arz edilir.
Etiketleme
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin etiketi, 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliğinde yer alan hükümler ile birlikte aşağıdaki hükümlere de uygun olur:
a) İlave tuz hariç briksi %7’ nin üzerinde olan domates ürünleri ile ilave tuz hariç briksi %9’un üzerinde olan biber ürünleri sos ve benzeri isimlerle adlandırılmaz. Domates salçası, domates püresi, biber salçası ve biber püresi etiketlerinde tüketiciyi yanıltacak şekilde sos, domates sosu, biber sosu gibi ürün isimleri yer almaz. Domates sosu olarak adlandırılan ürünlerin etiketlerinde bu ürünlerin domates salçası ya da püresi olduğu izlenimini verecek domates ve benzeri resimler ile biber sosu olarak adlandırılan ürünlerin etiketlerinde bu ürünlerin biber salçası ya da püresi olduğu izlenimini verecek biber ve benzeri resimler yer almaz.
b) Domates salçası ve biber salçası etiketlerinde diğer ürünlere üstünlük sağlayacak şekilde özel, geleneksel, yöresel, ev tipi, köy tipi gibi ifadeler kullanılmaz.
c) Bu Tebliğ kapsamında üretilen ve ilave tuz hariç briksine göre ikili (duble) konsantre ve üçlü (triple) konsantre olarak adlandırılacak olan domates salçalarının etiketleri üzerinde bu ifadeler ürün adı ile aynı görüş alanında olacak şekilde belirtilir.
ç) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin etiketlerinde, ilave tuz hariç briks miktarı, ürün adı ile aynı puntoda ve ürün adı ile aynı görüş alanında “en az % ….” şeklinde belirtilir.
d) Biber salçasına ait ürün etiketi üzerinde, salçanın acı ya da tatlı olduğu ürün adı ile aynı görüş alanında olacak şekilde belirtilir.
e) Kabuk ve çekirdek gibi maddelerinden ayrılmadan elde edilen biber salçası etiketlerinde “kabuk ve çekirdek içerir” ifadesi yer alır.
f) (Değişik: RG-11/3/2016-29650) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlere hammaddenin doğasından gelen tuz hariç olmak üzere dışarıdan tuz ilave edilmesi halinde, ürün etiketlerinde ürün bileşenleri belirtilirken “ilave tuz kuru maddede % ….” ifadesi yer alır.
g) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlere hammaddenin doğasından gelen tuz hariç olmak üzere dışarıdan tuz ilave edilmemesi halinde, ürün etiketlerinde ürün adı ile aynı görüş alanında “ilave tuz içermez” ifadesi yer alır.
ğ) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Karıştırılarak piyasaya arz edilen salçalar karıştırma oranına göre karışımda fazla olan salçanın adı önce yazılmak şartıyla Domates/ Biber Karışık Salça, Biber/ Domates Karışık Salça olarak isimlendirilir.
h) (Ek: RG-11/3/2016-29650) Karışık salçaların etiketlerinde domates ve biber salçasının karışım oranı, karışımda fazla olan salçanın miktarı önce yazılmak şartıyla ürün adı ile birlikte belirtilir. Karışık salçalarda domates ve biber salçasının aynı oranlarda kullanılması halinde ürün Karışık Salça, Domates/Biber Karışık Salça veya Biber/ Domates Karışık Salça şeklinde isimlendirilir.
Taşıma ve depolama
MADDE 13 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin depolanması ve taşınmasında, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin gıdaların taşınması ve depolanması ile ilgili hükümlerine uyulur.
Numune alma ve analiz yöntemleri
MADDE 14 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden numune alınması ve analizleri, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine uygun olur.
İdari yaptırım
MADDE 15 – (1) Bu Tebliğe aykırı davrananlar hakkında 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre idari yaptırım uygulanır.
Uyum zorunluluğu
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri 1/1/2015 tarihine kadar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
(2) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri tarafından piyasaya arz edilen bu Tebliğ kapsamındaki ürünler 1/7/2016 tarihine kadar piyasada bulunabilir.
(3) (Ek fıkra: RG-11/3/2016-29650) Gıda işletmecileri, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ğ), (k), (l), (m), (n), (o), (ö), (p) ve (r) bentleri ile 12 nci maddenin birinci fıkrasının (f), (ğ) ve (h) bentlerine 1/7/2016 tarihine kadar uyum sağlamak zorundadırlar.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | |
Tarihi | Sayısı |
14/6/2014 | 29030 |
Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin | |
Tarihi | Sayısı |
11/3/2016 | 29650 |