Resmi Gazete Tarihi: 04.09.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26987
TÜRK GIDA KODEKSİ DEVAM FORMÜLLERİ TEBLİĞİ
(TEBLİĞ NO: 2008/53)
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; devam formüllerinin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, muhafaza, depolama, taşıma ve pazarlamasını sağlamak üzere bu ürünlerin özelliklerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, özel beslenme amacıyla, sadece anne ve çocuk beslenmesi üzerinde uzmanlaşmış tarafsız bir sağlık çalışanı tarafından bebeğin büyüme ve gelişim ihtiyaçlarına dayanarak farklı bir ay önerilmediği takdirde, altı aydan itibaren bebeklerin özel beslenme amaçlarını karşılayan devam formüllerini ve devam sütünü kapsar.
Hukuki dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 7 nci ve 8 inci maddelerine göre hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
b) Bebek: On iki ayın altındaki yaş grubunu,
c) Küçük çocuk: On iki ay – otuz altı ay arası yaş grubunu,
ç) Devam formülü: Özel beslenme amacıyla, sadece anne ve çocuk beslenmesi üzerinde uzmanlaşmış tarafsız bir sağlık çalışanı tarafından bebeğin büyüme ve gelişim ihtiyaçlarına dayanarak farklı bir ay önerilmediği takdirde altı aydan itibaren bebeklerin giderek çeşitlenen diyetlerindeki başlıca sıvı alımını oluşturan ürünleri,
d) Pestisit kalıntısı: Devam formüllerinde, bir bitki koruma ürününün metabolitlerini ve parçalanma ürünlerini veya reaksiyonu sonucu oluşan ürünlerini de kapsayan kalıntıları
ifade eder.
Ürün özellikleri
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri aşağıda verilmiştir:
a) Devam formülü, temel olarak Ek-1’in 2 nci maddesinde yer alan protein kaynaklarını ve altı aydan daha büyük bebek beslenmesi için uygunluğu kabul görmüş diğer bileşenleri içerir. Bu bileşenlerin uygunluğu bilimsel çerçevede Bakanlıkça belirlenir.
b) Devam formülünün temel bileşimi Ek-1’e uygun olmalıdır.
c) Devam formüllerindeki her bir faydalanılabilen esansiyel ve yarı esansiyel amino asit miktarları Ek-2’de verilen anne sütü proteinine uygun olmalıdır.
ç) Devam formüllerine yalnızca Ek-3’de belirtilen besin ögeleri ilave edilebilir.
d) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler;
1) Bebek ve küçük çocukların sağlığına zarar verecek miktarda herhangi bir madde içermemelidir,
2) Her bir pestisit kalıntı seviyesi Ek-4’de yer alan pestisitlere ait kalıntılar hariç, 0,01 mg/kg’ı aşmamalıdır,
3) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin üretiminde kullanılacak tarımsal ürünlerde Ek-5’de belirtilen pestisitler kullanılamaz. Ancak tarımsal üretimde kullanılmadığı halde analiz sonucunda belirlendiği takdirde, kalıntı limitinin 0,003 mg/kg’ı aşmaması durumunda bu pestisitler kullanılmamış olarak değerlendirilir.
e) Devam formüllerinin beslenme referans değerleri Ek-6’ya uygun olmalıdır.
(2) Bu Tebliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde belirtilen limitler, üretici tarafından verilen kullanım talimatına göre hazırlanan veya doğrudan tüketime hazır olarak satışa sunulan devam formüllerine uygulanır.
Katkı maddeleri
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler, 25/8/2002 tarihli ve 24857 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıdalarda Kullanılan Renklendiriciler Tebliği, 22/5/2008 tarihli ve 26883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Renklendiriciler ve Tatlandırıcılar Dışındaki Gıda Katkı Maddeleri Tebliği ile 21/9/2006 tarihli ve 26296 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerinde Kullanılan Tatlandırıcılar Tebliği’ne uygun olmalıdır. Bu ürünlerde, ham maddeden veya diğer bileşenlerden taşınan ancak devam formüllerinde kullanımına izin verilmeyen katkı maddeleri bulunamaz.
Bulaşanlar
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler, 17/5/2008 tarihli ve 26879 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerindeki Bulaşanların Maksimum Limitleri Hakkında Tebliğ’de yer alan hükümlere uygun olmalıdır.
Hijyen
MADDE 8 – (Değişik:R.G.-6/2/2009-27133)
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler 16/11/1997 tarihli ve 23172 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Gıda Hijyeni bölümünde yer alan genel kurallara uygun olarak üretilmelidir.
Ambalajlama, etiketleme ve işaretleme
MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin ambalajlanması, etiketlenmesi ve işaretlenmesinde, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Ambalajlama ve Etiketleme-İşaretleme bölümü ile 25/8/2002 tarihli ve 24857 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği’nde yer alan hükümlerin yanı sıra;
a) Devam formülleri eğer tamamen inek sütü proteinlerinden üretilirse “devam sütü” ifadesi,
b) Ürünün, sadece altı ayın üzerindeki bebek ve küçük çocukların özel beslenmesi amacıyla ve diyetinin bir parçası olarak kullanıma uygun olduğuna, yaşamının ilk altı ayı boyunca anne sütü yerine kullanılmaması gerektiğine ve altı aydan farklı bir ayda tamamlayıcı beslenmeye başlama kararının sadece anne ve çocuk beslenmesi üzerinde uzmanlaşmış tarafsız bir sağlık çalışanı tarafından bebeğin büyüme ve gelişim ihtiyaçlarına dayanarak yapılabileceğine dair ifade,
c) Tüketime hazır ürünün 100 mL’sinin içerdiği protein, yağ ve karbonhidrat ile yararlanılabilen enerjinin kcal ve kJ olarak sayısal değerleri, Ek-1’de belirtilen her bir mineral ve vitamin ile ilave edilmesi halinde kolin, inositol ve karnitinin ortalama sayısal değerleri,
ç) Ürünün uygun hazırlama ve saklama talimatı,
d) Ürünün uygun olmayan hazırlama, saklama şeklinin sağlığa zararlı olacağına dair uyarı
etikette yer almalıdır.
e) Tüketime hazır ürünün 100 mL’sinde bu Tebliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında yer almayan, ancak Ek-3’de yer alan besin ögelerinin ortalama sayısal değerleri,
f) Tüketime hazır ürünün 100 mL’sindeki vitamin ve minerallerin sayısal değerlerinin yanı sıra Ek-6’da yer alan beslenme etiketlemesinde kullanılacak referans değerlerini karşılama yüzdesi (%)
etikette yer alabilir.
g) Devam formüllerinin etiketi, anne sütüyle beslenmeyi engellemeyecek ve ürünün uygun kullanımı hakkında gerekli bilgiyi sağlayacak şekilde düzenlenmelidir. Ürün etiketinde “insana özdeş”, “anne gibi”, “adapte” veya benzeri kelimelerin kullanımı yasaktır.
ğ) Devam formülleri, tüketicilerin bu tip ürünleri açıkça birbirinden ayırt edilebilmesini mümkün kılacak ve böylece bebek formülleri ve devam formülleri arasında herhangi bir karışıklık riskini önleyecek şekilde etiketlenmelidir.
h) Bu Tebliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (g) ve (ğ) bentlerinde yer alan ifadelere aynı zamanda;
1) Ürünün tanıtımında özellikle devam formüllerinin şekli, görüntüsü veya ambalajı ve kullanılan gıda ile temas eden madde ve malzemelerinde,
2) Reklamında da,
uyulmalıdır.
Taşıma ve depolama
MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin taşınması ve depolanması sırasında Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Gıdaların Taşınması ve Depolanması bölümündeki kurallara uyulmalıdır.
Numune alma ve analiz metotları
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Numune Alma ve Analiz Metodları bölümünde belirtilen kurallara uygun olarak numune alınmalı ve bunlara uluslararası kabul görmüş analiz metotları uygulanmalıdır.
Özel hükümler
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğdeki hükümlere uymayan gıdalar devam formülü olarak satışa sunulamaz veya tanıtılamaz.
Tescil ve denetim
MADDE 13 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri; tescil ve izin, ithalat işlemleri, kontrol ve denetim sırasında bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır. Bu hükümlere uymayan işyerleri hakkında gerekli işlemler, 5179 sayılı Kanun hükümlerine göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılır.
Avrupa Birliği’ne uyum
MADDE 14 – (1) Bu Tebliğ, 2006/141/EEC sayılı “Bebek Formülleri ve Devam Formülleri” hakkında Komisyon Direktifi dikkate alınarak Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 15 – (1) Bu Tebliğin yayım tarihinden itibaren, 16/8/2000 tarih ve 24142 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Devam Mamaları-Devam Formülleri Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Halen faaliyet gösteren ve bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri bu Tebliğin yayım tarihinden itibaren bir yıl içerisinde bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.
furkanlardanismanlik.com 