TÜRKİYE TARIM HAVZALARI ÜRETİM VE DESTEKLEME MODELİNE GÖRE YAŞ ÇAY ÜRETİCİLERİNE 2022 YILI YAŞ ÇAY ÜRÜNÜ İÇİN FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

Resmî Gazete Tarihi: 16.12.2022 Resmî Gazete Sayısı: 32045

TÜRKİYE TARIM HAVZALARI ÜRETİM VE DESTEKLEME MODELİNE GÖRE YAŞ ÇAY ÜRETİCİLERİNE 2022 YILI YAŞ ÇAY ÜRÜNÜ İÇİN FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

(TEBLİĞ NO: 2022/46)

Amaç

MADDE 1-

(1) Bu Tebliğin amacı; 19/10/2022 tarihli ve 6243 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım Desteğine İlişkin Karar ekinde yer alan Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli listesinde belirlenen havzalarda, desteklemeye esas 2022 yılı üretim sezonunda üretilen ve satışı yapılan yaş çay yaprağına verilecek fark ödemesi desteğine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2-

(1) Bu Tebliğ; 2/4/2012 tarihli ve 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar ile belirlenen ve üretime izin verilen çay alanlarında ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenip kontrolleri yapılan ruhsatlı çay alanlarında 2022 yılı üretim sezonunda yaş çay yaprağı üreterek satışını yapan ruhsatlı üreticilerin desteklenmesini kapsar.

Dayanak

MADDE 3-

(1) Bu Tebliğ, 19/10/2022 tarihli ve 6243 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım Desteğine İlişkin Karara dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4-

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,

b) Çay tarım alanı: 2/4/2012 tarihli ve 2012/3067 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar ile belirlenen ve çay üretimine izin verilen çay alanlarını,

c) ÇAY-KUR: Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünü,

ç) İcmal 1: ÇAY-KUR fabrikaları için, üretici bazında 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi desteğine esas örneği Ek-2’de yer alan belgeyi,

d) İcmal 2: Özel sektör işletmeleri için, üreticilerin bağlı bulunduğu ÇAY-KUR fabrikası bazında hazırlanan 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi desteğine esas örneği Ek-3’te yer alan belgeyi,

e) İcmal 3: 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi desteğine esas bilgilerin ÇAY-KUR çay fabrikalarına göre icmalini gösteren ve bir örneği Ek-4’te yer alan belgeyi,

f) İcmal 4: Üretici bazında 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi desteğini gösteren ve bir örneği Ek-5’te yer alan belgeyi,

g) Karar: 19/10/2022 tarihli ve 6243 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım Desteğine İlişkin Kararı,

ğ) Özel sektör işletmeleri: Ruhsatlı üreticilerden yaş çay alımını yapan ve satın aldığı yaş çayı ticaret borsalarında tescil ettiren ticari firmaları/işletmeleri,

h) Ruhsatlı çaylık alan: Ruhsatnamede belirtilen ve üzerinde çay tarımı yapılan alanı,

ı) Ruhsatlı üretici: Çay tarım alanlarında çay tarımı yapan gerçek ve tüzel kişileri,

i) Üretim sezonu: 16/5/2022-31/12/2022 tarihleri arasını,

ifade eder.

Ödeme yapılacak üreticiler

MADDE 5-

(1) Ödemeler; ruhsatlı üretici olup Karardan önceki yaş çay ürünü destekleme ödemelerine ilişkin kararlar doğrultusunda yaş çay ürünü destekleme ödemelerinden faydalanmak için kamu ve/veya özel sektör işletmelerine başvuruda bulunan ve ruhsatını yenileyen, 2022 yılı üretim sezonunda da üreticiliği devam eden ruhsatlı üreticiler ile ilk defa 2022 yılı üretim sezonunda yaş çay yaprağı üreterek satışını yapan ruhsatlı üreticilere yapılır.

Ödeme miktarı

MADDE 6-

(1) 5 inci maddede belirtilen ruhsatlı üreticilere 2022 yılı yaş çay ürünü için fark ödemesi desteği yapılır. Fark ödemesi desteği kilogram başına 30 kuruş olarak belirlenmiştir.

Görevli kurum ve kuruluşlar

MADDE 7-

(1) 2022 yılı yaş çay ürünü fark ödemesi desteği, ÇAY-KUR ve Bakanlık tarafından yürütülür.

Başvurular

MADDE 8-

(1) Ruhsatlı üretici olup, Karardan önceki yaş çay ürünü destekleme ödemelerine ilişkin kararlar doğrultusunda yaş çay ürünü destekleme ödemelerinden faydalanmak için kamu ve/veya özel sektör işletmelerine başvuruda bulunan, ruhsatını yenileyen ve 2022 yılı üretim sezonunda da üreticiliği devam eden ruhsatlı üreticilere, kamu ve özel sektör işletmeleri tarafından, 2022 yılı üretim sezonunda sattıkları yaş çay miktarı üzerinden, üretici başvurusu olmaksızın 2022 yılı fark ödemesi desteği düzenlenir.

(2) Ancak kamu ve/veya özel sektör işletmelerine 2022 yılı üretim sezonunda sattıkları yaş çay nedeniyle, bu fark ödemesi desteğinden ilk defa yararlanmak isteyen ruhsatlı üreticiler ile bu yıl farklı özel sektör işletmelerine yaş çay satan ruhsatlı üreticiler, bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren on beş gün içinde çiftçi belgesi ve Ek-1’de yer alan başvuru dilekçesi ile birlikte T.C. kimlik numarasını beyan ederek yaş çay sattıkları kamu ve/veya özel sektör işletmelerine başvururlar. Başvuru dilekçesi ve çiftçi belgesinin yaş çay satılan tüm kamu ve özel sektör işletmelerine verilmesi zorunludur.

Fark ödemesi desteğine esas yaş çayın satın alınması, tescili, onayı ve icmallerin hazırlanması

MADDE 9-

(1) Kamu ve özel sektör işletmeleri, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili maddeleri gereğince müstahsil makbuzu veya fatura ile onaylı yaş çay tahakkuk bordrosu düzenlemek suretiyle ruhsatlı üreticilerden satın aldıkları yaş çay ürünü miktarını ticaret borsalarında tescil ettirirler. Fark ödemesi desteğine esas yaş çay miktarlarının; ticaret borsalarınca tescil edilmesi, müstahsil makbuzu ve/veya fatura ile onaylı yaş çay tahakkuk bordrosu düzenlenmesi suretiyle satın alınması esastır.

(2) Tescil edilen miktar doğrultusunda fark ödemesi desteğinden faydalanacak olan ruhsatlı üreticiler için başvuru tarihinin bitimini müteakip on gün içinde ÇAY-KUR İcmal 1’i, özel sektör işletmeleri ise İcmal 2’yi düzenler.

(3) Kamu ve özel sektör yaş çay işletmelerince düzenlenen bu icmaller on gün içerisinde ticaret borsalarında onaylattırılır.

(4) Ticaret borsaları 2022 yılı üretim sezonunda kendilerine tescil ettirilen yaş çay miktarlarını işletme bazında ÇAY-KUR’a bildirir.

(5) Özel sektör işletmeleri, üretici bazında hazırladıkları İcmal 2’nin, ticaret borsalarında onayını müteakip, ÇAY-KUR fabrikası bazında fark ödemesi desteğine esas toplam yaş çay miktarını gösteren İcmal 3’ü hazırlar ve onaylar. Hazırlanan İcmal 3, borsa onayına gerek olmaksızın ÇAY-KUR’ a iki suret olarak gönderilir. Teslim edilen icmalin bir sureti, ÇAY-KUR tarafından üzerine “Görülmüştür” ibaresi konularak ilgili özel sektör işletmesine gönderilir.

(6) Özel sektör işletmeleri tarafından düzenlenen üretici bazındaki İcmal 2, ticaret borsalarında onayını müteakip, üç gün içerisinde İcmal 3 ile birlikte ÇAY-KUR’ a ait üretici kayıtlarının bulunduğu çay fabrikalarına teslim edilir.

(7) ÇAY-KUR’ a ait çay fabrikalarınca, özel sektör işletmeleri tarafından gönderilen üretici icmallerindeki yaş çay miktarları ile kendi icmallerindeki yaş çay miktarları on gün içinde üretici bazında birleştirilir ve üreticilerin 2022 yılı üretim sezonunda satmış olduğu toplam yaş çay miktarları belirlenir. Buna göre ÇAY-KUR tarafından üretici bazında yaş çay ürünü fark ödemesi destek tutarlarını gösteren üretici bazında İcmal 4 hazırlanır.

(8) Ruhsatlı üreticilerin 2022 yılında üretip satmış oldukları yaş çay miktarları ruhsatlı alanları ile ilişkilendirilir. Üreticilere, 2022 yılı yaş çay üretim sezonunda dekar başına en fazla 2.766 kilograma kadar yapılan çay satışına fark ödemesi desteği yapılır. Fazlalık kısma ödeme yapılmaz. Bu doğrultuda destek tutarları hesaplanır ve hesaplanan destek tutarları, ÇAY-KUR tarafından ödenek tahsisi için Tarım ve Orman Bakanlığına bildirilir.

(9) Birden fazla fabrikada ruhsatlı üreticilik kaydı bulunan üreticilerin, fark ödemesine esas çay miktarlarının belirlenmesinde, üreticinin toplam ruhsatlı çaylık alanı esas alınır.

(10) Çay bahçesinin aynı üretim sezonunda birden fazla üretici tarafından kullanılması halinde, destekleme ilk üretimi yapan üreticiye ödenir. İlk üretimi yapan üreticinin çay üretiminde bulunmaması ya da çay satışının dekar başına 2.766 kilogramın altında kalması halinde, sonradan aynı araziyi kullanan üreticilere, ilk üreticilerin üretim miktarı da dikkate alınarak, aynı alan için dekar başına 2.766 kilogramı aşmayacak şekilde ödeme yapılır.

Fark ödemesi desteğine esas üretici icmallerinin hazırlanmasında dikkat edilecek hususlar

MADDE 10-

(1) Ticaret borsalarına tescil ettirilmeyen miktarlar ile müstahsil makbuzu ve/veya fatura ile onaylı yaş çay tahakkuk bordrosu düzenlenmeden satın alınan yaş çaylar için fark ödemesi desteği ödemesi yapılmaz.

(2) Müstahsil makbuzu ve/veya fatura ile onaylı yaş çay tahakkuk bordrosu hangi ruhsatlı üretici adına düzenlenmiş ise fark ödemesi desteği icmali de mutlak surette o ruhsatlı üretici adına düzenlenir.

(3) ÇAY-KUR fabrikaları tarafından düzenlenecek olan İcmal 1, üreticilerin T.C. kimlik numarasına göre hazırlanır. Birden fazla ruhsatı olan üreticilerin fark ödemesi desteğine esas yaş çay miktarları, tek bir cüzdanda T.C. kimlik numarası üzerinden birleştirilmek suretiyle düzenlenir.

(4) Özel sektör işletmeleri tarafından düzenlenen İcmal 2, borsada tescil yaptığı isme göre hazırlanır. Özel sektör işletmeleri; İcmal 2’yi, üreticinin kayıtlı olduğu ÇAY-KUR fabrikası bazında hazırlar. Özel sektör işletmeleri kendisine yaş çay satan üreticinin birden fazla ÇAY-KUR fabrikasına kayıtlı olması durumunda, her bir fabrika için ayrı olmak üzere o üreticinin kayıtlı olduğu toplam fabrika sayısı kadar icmal hazırlar.

(5) Özel sektör işletmeleri tarafından, ÇAY-KUR fabrikası adına hazırlanacak olan İcmal 2’de, bir üreticiye ait destekleme bilgileri yalnızca bir satırda belirtilir. Aynı üretici için birden fazla satırda destekleme bilgileri belirtilmez.

(6) Özel sektör işletmeleri tarafından hazırlanacak olan İcmal 2’de, “Ruhsat No.” ve “Cüzdan No.” sütunlarına üreticinin ÇAY-KUR kayıtlarında yer alan ruhsat numarası ile cüzdan numarası yazılır. Hiçbir şekilde ad, soyad ve baba adlarında kısaltma yapılmaz. İcmallerde T.C. kimlik numarası belirtilmeyen üreticilere ödeme yapılmaz. Fark ödemesine esas icmaller bilgisayar ortamında hazırlanır ve icmallerin her sayfası yetkililer tarafından imzalanır.

Askı işlemleri

MADDE 11-

(1) ÇAY-KUR fabrikaları tarafından üretici bazında hazırlanan, üreticilerin 2022 yılı üretim sezonunda satmış olduğu toplam yaş çay miktarlarına göre hesaplanan destek tutarlarını gösteren İcmal 4, ÇAY-KUR’ a ait çay fabrikalarında on gün süreyle askıya çıkarılır. Askıya çıkarma, indirme, tarih ve saati tutanağa bağlanır. Askı süresince herhangi bir itiraz olmaz ise icmallerdeki bilgiler doğru kabul edilir. Daha sonra yapılacak herhangi bir itiraz değerlendirmeye alınmaz ve herhangi bir hak doğurmaz.

(2) ÇAY-KUR’ a ait çay fabrikaları tarafından icmallerin askıda kalma süresi zarfında maddi hatalara ilişkin olarak yapılan yazılı itirazlar, askı süresi ve bu sürenin bitiminden itibaren on gün içerisinde değerlendirilir. Askı süresince yapılan itirazların değerlendirilmesi sonucunda icmallerde düzeltme yapılmış ise icmaller yeniden düzenlenir. Düzenlenen icmallerdeki destek tutarları ÇAY-KUR tarafından ödenek tahsisi için Bakanlığa bildirilir.

(3) Özel sektör işletmelerince düzenlenen İcmal 2 ile İcmal 3’ün karşılaştırması yapılır. Tespit edilen hatalar, ilgili işletmeye bir yazı ile bildirilerek birlikte düzeltilmesi sağlanır.

(4) Özel sektör işletmeleri tarafından ÇAY-KUR fabrikalarında üreticilik kaydı bulunmayan üreticiler adına icmal düzenlenmiş ise bu üreticilerin fark ödemesi desteğinden yararlanamayacakları ilgili özel sektör işletmelerine yazı ile bildirilir.

Finansman ve ödemeler

MADDE 12-

(1) Bakanlık, 2023 Mali Yılı Bütçesinin ilgili harcama kaleminden, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü tarafından, doğrudan üreticilere ödeme yapılmak üzere ÇAY-KUR’ a kaynak aktarır. Bu Tebliğin uygulanmasıyla ilgili olarak üstlendiği hizmetlerden dolayı üreticilere ödenen destek tutarının % 0,1’i oranında hizmet komisyonu ÇAY-KUR’ a, % 0,2’si oranında hizmet komisyonu ise T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğüne Bakanlık tarafından ayrıca ödenir.

(2) Fark ödemesi desteği, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü tarafından, Bakanlığın ilgili kuruluşu olan ÇAY-KUR aracılığı ile üreticilere ödenir.

(3) Ödemeler, ÇAY-KUR’ a kaynak aktarılmasını müteakip, ruhsatlı üreticilerin kayıtlı olduğu ÇAY-KUR fabrikalarının anlaşmalı olduğu bankalardaki üretici adına önceden açılmış bulunan hesaplara yapılır.

(4) Ruhsatlı üreticinin kayıtlı olduğu ÇAY-KUR fabrikasının anlaşmalı olduğu bankada adına açılmış hesabı bulunmayan üreticilere ödeme yapılmaz. Ödeme hesap açılması halinde yapılır.

Fark ödemesi desteğinden yararlanamayacak olanlar

MADDE 13-

(1) Mücbir sebepler, fark ödemesi desteğinden faydalanacak kişinin ölümü, yangın, deprem ve sel gibi tabii afetler dışında aşağıdaki üreticiler fark ödemesi desteğinden yararlanamazlar:

a) 8 inci maddede belirtilen süre içerisinde istenilen belgelerle başvuruda bulunmayan üreticiler.

b) Askı listelerinde ismi bulunmayan veya askı süresi sonuna kadar hatalı kayıtların düzeltilmesi için yazılı başvuruda bulunmayan üreticiler.

c) Ruhsatsız üreticiler.

ç) Üretim sezonundan önce ruhsatlı üreticiliği sona erenler.

d) Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar doğrultusunda ruhsatını yenilemeyen üreticiler.

e) Kamu kurum ve kuruluşları.

Denetim, haksız ödemelerin geri alınması ve hak mahrumiyeti

MADDE 14-

(1) Yaş çay ürünü fark ödemesi desteği ödemelerinin denetimini sağlayacak tedbirleri almaya Bakanlık yetkilidir. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ziraat odaları ve ticaret borsalarının hizmetlerinden yararlanılır.

(2) Bu Tebliğde belirlenen ilgili birimler, kendilerine ibraz edilen belgelerin kontrolünden ve kendi hazırladıkları belgelerden sorumludurlar. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek haksız yere ödemeye neden olanlar ile ödemelerden haksız yere yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında gerekli idari işlemler yapılarak hukuki ve cezai süreç başlatılır.

(3) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanunî faizi ile birlikte, anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.

(4) Bu Tebliğ ile belirlenen destekleme ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç, haksız yere yararlandığı tespit edilen üreticiler beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar. Bu durumda olan üretici bilgileri ÇAY-KUR tarafından üreticilerin çay tarımı yaptığı yerdeki Bakanlık il müdürlüğüne bildirilir. Bu üreticiler ile ilgili 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 23 üncü maddesi kapsamındaki iş ve işlemler il tahkim komisyonlarınca yürütülür ve alınan kararlar gerekli tedbirlerin alınması için ÇAY-KUR’a bildirilir.

Sorumluluk

MADDE 15-

(1) Kamu ve özel sektör yaş çay işletmeleri, satın aldıkları yaş çay yaprağı karşılığı, 213 sayılı Kanunun ilgili maddeleri gereğince müstahsil makbuzu veya fatura ile onaylı yaş çay tahakkuk bordrosu düzenleyerek üreticiye vermek zorundadır. Bu belgelerin üretici tarafından beş yıl saklanması zorunludur.

(2) Kamu ve özel sektör yaş çay işletmeleri düzenledikleri bilgi ve belgelerin doğruluğundan sorumludurlar. Ürün teslim edildiği halde, ürün karşılığı belge vermeyen yaş çay işletmeleri hakkında, 213 sayılı Kanunun ilgili maddeleri uyarınca ceza kovuşturması ve diğer kanuni işlemler yapılır.

(3) Kamu ve özel sektör işletmeleri fark ödemesi desteği ile ilgili olarak yapılan tüm bilgi ve belgelerin suretlerini kontrol amacıyla muhafaza ederler.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 16-

(1) 31/12/2021 tarihli ve 31706 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline Göre Yaş Çay Üreticilerine 2021 Yılı Yaş Çay Ürünü İçin Fark Ödemesi Desteği Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2021/51) yürürlükten kaldırılmıştır.

Tamamlanamayan işlemler

GEÇİCİ MADDE 1-

(1) 16’ncı madde ile yürürlükten kaldırılan Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline Göre Yaş Çay Üreticilerine 2021 Yılı Yaş Çay Ürünü İçin Fark Ödemesi Desteği Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2021/51) hükümleri çerçevesinde başlatılmış ve sonuçlandırılamamış olan işlemler söz konusu Tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılır.

Yürürlük

MADDE 17-

(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 18-

(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.

 

Ekleri için tıklayınız 

KKYDP EKONOMİK ALTYAPI YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ 2022-2023 HİBE DESTEĞİ KAPSAMINDA YER ALAN MAKİNE EKİPMAN LİSTESİ

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ KAPSAMINDA KIRSAL EKONOMİK ALTYAPI YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ 2022-2023 BAŞVURU DÖNEMİ

HİBE DESTEĞİ KAPSAMINDA YER ALAN MAKİNE EKİPMAN LİSTESİ 

Sıra No. 

Makine-Ekipmanlar:

1.

Diskaro (Diskli Tırmık)

2.

Goble Diskaro

3.

Kültivatör

4.

Rotovatör

5.

Üniversal Ekim Makineleri (Sıraya Ekim Makineleri)

6.

Pnömatik Ekim Makineleri

7.

Sıra Arası Çapa Makineleri

8.

Patates Dikim Makineleri

9.

Motorlu Çapa Makineleri

10.

Dal Parçalama Makineleri

11.

Akülü Budama Makasları

12.

Motorlu Tırpanlar

13.

Organik (Çiftlik) Gübre Dağıtma Makinaları

14.

Kimyevi Gübre Serpme Makineleri

15.

Atomizörler

16.

Pülverizatörler

17.

Balya Makineleri

18.

Balya Streçleme Makineleri

19.

Biçer/Biçer Bağlar

20.

Sap Toplamalı Saman Makineleri

21.

Çayır Biçme Makineleri

22.

Çekilir Tip Harman Makineleri

23.

Fındık Toplama Makineleri

24.

Fındık Harman Makineleri

25.

Kabak Hasat Makineleri

26.

Mısır Silaj Makineleri

27.

Ot Silaj Makineleri

28.

Ot Toplama Makineleri

29.

Pancar Hasat Makineleri

30.

Patates Hasat Makineleri

31.

Akülü Çay Hasat Makineleri

32.

Ağaç Gövdesi ve Dal Silkeleme Makineleri

33.

Biçerdövere Montajlı Sap Toplamalı Saman Makineleri

34.

Ceviz,Badem ve Antep Fıstığı Soyma Makineleri

35.

Fındık ve Ceviz Kurutma Makineleri

36.

Meyve ve Sebze Kurutma Makineleri

37.

Tahıl Kurutma Makineleri

38.

Üzüm Serme ve Toplama Makineleri

39.

Zeytinyağı Depolama Tankları

40.

Gübre Seperatörleri

41.

Sabit Yem Karma Makineleri

42.

Yem Karma ve Dağıtma Makineleri

43.

Yem Ezme Makineleri

44.

Yem Kırma Makineleri

45.

Silaj Paketleme Makineleri

46.

Süt Soğutma Tankları

47.

Süt Sağım Makineleri (Mobil/Yarı Sabit)

48.

Gübreleme Tankı ve Filtreler

49.

Bal Süzme Makineleri

50.

Bal Dinlendirme Tankları

51.

Bal Tenekesi Isıtma Havuzu

52.

Çok Fonksiyonlu Bal Tankları

53.

Polen Kurutma Fırını

54.

Sır Alma Tezgâhları

55.

Buzlama Makinesi (Su Ürünleri İçin, Avcılık dahil)

56.

Canlı Balık Nakil Tankı

57.

Kuluçka Dolabı (İnkübasyon Kabini Su Ürünleri)

58.

File sistemi (m2 Fiyatı)

59.

Otomatik Dümenleme Sistemi (Tarımsal İz Takip sistemi)

60.

Oran Kontrollü Sıvı Gübre Dağıtma Makinesi

61.

Oran Kontrollü İlaçlama Makinesi

62.

Tarım Römorkları

63.

Mobil Güneş (Solar) Enerjisi Paket Sistemleri (5 kW’a kadar)

64.

Fasulye Hasat ve Harman Makineleri

 

 

ÇEVRESEL GÜRÜLTÜ KONTROL YÖNETMELİĞİ

Resmî Gazete Tarihi: 30.11.2022 Resmî Gazete Sayısı: 32029

ÇEVRESEL GÜRÜLTÜ KONTROL YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1-

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; çevresel gürültünün çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenmesi, gürültü haritaları ve gürültü eylem planlarının hazırlanması, çevresel gürültünün azaltılması için gürültü kontrol tedbirlerinin uygulanması ve çevresel gürültü yönetimi çalışmaları hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesidir.

Kapsam

MADDE 2-

(1) Bu Yönetmelik; endüstriyel faaliyetler, ulaşım, inşaat, müzik yayını ve işyerlerinden kaynaklanan çevresel gürültü ve titreşimin kontrolüne yönelik usul ve esasları kapsar.

(2) Bu Yönetmelik; evsel faaliyetlerden kaynaklanan gürültüleri, komşular tarafından oluşturulan gürültüleri, işyerlerinde çalışanların maruz kaldığı gürültüleri, ulaşım araçları içindeki gürültüyü ve askeri alanlar içindeki askeri faaliyetlerden kaynaklanan gürültüleri kapsamaz.

Dayanak

MADDE 3-

(1) Bu Yönetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 14 üncü maddesi, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile 103 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4-

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Akustik planlama: Çevresel gürültü düzeyinin arazi kullanımı, trafik düzenlenmesi, gürültü kaynaklarının kontrolü ve ses yalıtım tedbirleri kullanılarak planlanmasını,

b) Akustik rapor: Öngörülen çevresel gürültü düzeylerinin belirlendiği ve sınır değerlerin aşılıp aşılmadığını gösteren raporu,

c) Ana kara yolu: Yılda üç milyondan fazla aracın geçtiği kara yolunu,

ç) Ana demir yolu: Yılda otuz binden fazla trenin geçtiği demir yolunu,

d) Ana havalimanı: Hafif uçaklarla tamamen eğitim amacıyla yapılanlar hariç olmak üzere, yılda elli binden fazla kalkış ve inişin gerçekleştiği sivil havalimanını,

e) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,

f) Çevresel gürültü: Endüstriyel faaliyetler, ulaşım araçları, eğlence ve rekreasyon, inşaat ve işyerlerinden kaynaklanan istenmeyen sesleri,

g) Çevresel titreşim: Maden ve taş ocakları, ulaşım araçları, sanayi ve inşaat makineleri gibi işlemlerden doğan ve yapılarda kullanım alanı dışında başka maksatlarla kullanılan hacimlerdeki faaliyetler sırasında oluşan genellikle katı, sıvı ve gaz ortamlarda yayılan ve insan vücudunca hissedilen mekanik salınım hareketlerini,

ğ) Değerlendirme: Bir gürültü göstergesi veya ilgili tehlikeli etkilerin değerini hesaplamak, tayin etmek, ön görmek, tahmin etmek veya ölçmek için kullanılan her türlü yöntemi,

h) Gürültü göstergesi: Gürültünün olumsuz etkisinin tanımlanmasında kullanılan fiziksel bir ölçek olup, ölçüm sonuçlarını belirli ağırlıklar uygulanarak tek bir sayı ile ifade etmeye yarayan değerlendirme birimlerini,

ı) İl Müdürlüğü: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünü,

i) İlgili idare: İkinci bölümde belirtilen idareler ile bu Yönetmeliğin uygulanmasında görev alan kurum ve kuruluşları,

j) Kamuoyu: Bir veya daha fazla gerçek veya tüzel kişi ile bunların mevzuata uygun olarak oluşturduğu dernek, kuruluş, birlik veya grupları,

k) Müzik yayın izni: Bu Yönetmelik kapsamında müzik yayını yapan işyerlerine akustik rapor değerlendirmesi sonucunda verilen izni,

l) Müzik yayını: Gerçek enstrüman ve/veya seslerle, banttan ya da elektronik olarak yükseltilmiş ses kaynağı kullanılarak yapılan müzik faaliyetlerini,

m) Müzik yayını yapan işyeri: Bir konaklama tesisi bünyesinde veya müstakil olarak faaliyet gösteren 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve/veya turizm mevzuatı kapsamında yer alan müzik yayını yapan işyerini,

n) Ölçüm noktası: Bir çevresel gürültünün ölçümünü yapmak üzere belirlenmiş olan noktayı,

o) Rahatsızlık: Saha çalışmaları ile tespit edilen, bir toplumun gürültü veya titreşim için hassasiyet derecesini,

ö) Rekreasyon alanı: Kentin açık ve yeşil alan ihtiyacı başta olmak üzere; eğlence, dinlenme, piknik ihtiyaçlarının karşılanabildiği, kent içinde ve çevresinde günübirlik kullanıma yönelik olarak imar planı ile belirlenmiş yerleri,             

p) Sessiz alan: Bakanlık ve/veya yetkili idare tarafından belirlenmiş; kırsal alanda trafik, endüstri veya rekreasyon faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü gürültü rahatsızlığına maruz kalmayacak şekilde ayrılan alanı, şehirleşmiş alanda ise belirlenmiş bir çevresel gürültü gösterge değerinin üzerinde etkilenmenin olmadığı alanı,

r) Stratejik gürültü eylem planları: Çevresel gürültünün ve etkilerinin yönetilmesi için stratejik gürültü haritalarının sonuçlarına göre gürültü azaltım tedbirlerini içeren planları,

s) Stratejik gürültü haritaları: İl genelini kapsayacak şekilde farklı gürültü kaynakları bazında mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek gürültü durumunun, gürültüden etkilenen kişi ve konut sayısı da dâhil olmak üzere, gürültü göstergesi kullanılarak standartlara uygun olacak şekilde fiziksel haritalar ile görselleştirilmesine imkân veren haritaları,

ş) Yerleşim alanı: İmar planı sınırı içindeki yerleşik ve gelişme alanlarını, imar planı bulunmayan mevcut yerleşmeleri de içine alan ve sınırları belediye meclislerince karara bağlanan alanları,

ifade eder.

(2) Bu Yönetmelikte geçen diğer teknik terimler Ek-1’de yer almaktadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Görev, yetki ve sorumluluklar

MADDE 5-

(1) Bakanlık;

a) Çevresel gürültüyü azaltacak program ve politikaları belirlemekle, bu program ve politikaların uygulanmasını kolaylaştırıcı belge ve dokümanı hazırlamakla,

b) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve eşgüdümü sağlamakla,

c) Stratejik gürültü haritaları hazırlanacak yerleşim alanları ile ana ulaşım kaynaklarını ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde belirlemekle,

ç) Stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planlarını onaylamakla, stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planlarında yer alan bilgileri ve verileri bir merkezde toplamakla, stratejik gürültü eylem planlarının uygulanmasını izlemekle,

d) Akustik raporları, stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planları hazırlama kriterlerini ve hazırlayacak kurum ve kuruluşların sağlaması gereken esasları belirlemekle,

e) Akustik raporları, stratejik gürültü haritalarını ve stratejik gürültü eylem planlarını incelemek ve değerlendirmekle,

f) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına yönelik çevresel gürültü kaynaklarını denetlemekle, ihlalin tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla,

g) Hazırlanan akustik raporların, stratejik gürültü haritalarının ve stratejik gürültü eylem planlarının yer aldığı veri tabanını oluşturmak ve veri giriş sürecini takip etmekle,

ğ) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasından sorumlu kurum ve kuruluş temsilcilerinin uzmanlaşmasını sağlayıcı eğitim programlarını uygulamak/uygulatmak ve izlemekle,

h) Tarihi ve doğal yapılar için izin verilen çevresel gürültü ve titreşim düzeyinin belirlenmesi çalışmalarını yapmak/yaptırmakla,

yetkili ve sorumludur.

(2) İl Müdürlükleri;

a) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, izleme ve denetim faaliyetlerini gerçekleştirmekle,

b) İllerde endüstri tesisleri, müzik yayını yapan deniz araçları ile işyerleri için akustik rapor hazırlatmak, bu raporları incelemek ve değerlendirmekle,

c) Müzik yayını yapan işyerleri ve deniz araçlarına müzik yayın izni vermekle,

ç) Bu Yönetmelik hükümlerinin ihlalinin tespiti halinde idari yaptırım uygulamakla,

d) İllerde, bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında, çevresel gürültünün kontrolü ve yönetimi amacıyla il özelinde karar verilmesi gereken hallerde İl Mahalli Çevre Kurulu toplantılarını düzenlemekle,

e) İllerde stratejik gürültü haritalarının hazırlanmasında koordinasyonu sağlamakla,

f) Stratejik gürültü eylem planlarının uygulanmasını izlemek, uygulamaya yönelik sorunları, çözüm önerilerini ve faydalı bilgileri Bakanlığa bildirmekle,

g) Akustik raporlar, stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planlarının Bakanlıkça oluşturulan veri tabanına giriş sürecini koordine ve kontrol etmekle,

yetkili ve sorumludur.

(3) Büyükşehir, il, ilçe, belde belediyeleri ve il özel idareleri;

a) İlgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planlarını hazırlamak/hazırlatmak ve stratejik gürültü eylem planlarını uygulamakla,

b) Stratejik gürültü eylem planlarını kamuoyu görüşüne açmakla, stratejik gürültü haritalarının ve stratejik gürültü eylem planlarının nihai halini kamuoyuna bildirmekle ve Bakanlığa göndermekle,

c) Stratejik gürültü haritalarının, stratejik gürültü eylem planlarının Bakanlıkça oluşturulan veri tabanına girişini yapmakla,

ç) İmar planı çalışmalarında ve ruhsatlandırma aşamasında gürültü yönetimine ilişkin hususları dikkate almakla,

d) Çevre Kanunu uyarınca yetki devri yapılması halinde Bakanlıkça belirlenen usuller çerçevesinde bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik izleme ve denetim faaliyetlerini gerçekleştirmekle,

e) Çevre Kanunu uyarınca yetki devri yapılması halinde bu Yönetmeliğin ihlalinin tespiti durumunda idari yaptırım uygulamak ve yapılan denetim ve idari yaptırım sonuçlarını il müdürlüklerine iletmekle,

ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır.

(4) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile ulaşım kaynaklarını işleten özel kurumlar;

a) Ana kara yollarını, ana demir yollarını ve ana havalimanlarını belirleyip listesini Bakanlığa bildirmekle,

b) Sorumluluğu dâhilinde olan ana kara yollarının, demir yolları, havalimanlarının ve deniz limanlarının gürültü haritalarını hazırlamakla,

c) Gürültü haritalarının nihai halini Bakanlığa göndermekle,

ç) Ana havalimanları için çevresel gürültü düzeyini tespit etmek amacıyla gürültü ölçüm/kontrol/izleme sistemi kurmakla,

d) İllere ait stratejik gürültü eylem planları çalışmalarında kullanılmak üzere, gürültü haritalarının sonuçlarını ilgili belediyeye iletmekle,

e) Planlanan kara yolları, demir yolları ve havalimanları güzergâhı için, gürültü yönetimine ilişkin hususları dikkate almak, akustik rapor hazırlamak/hazırlatmakla,

f) Eylem planlarında yer alan gürültü kontrol tedbirlerine yönelik olarak ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yapmakla,

ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır.

(5) Kültür ve Turizm Bakanlığı; tarihi ve doğal yapılar için izin verilen çevresel gürültü ve titreşim düzeyinin belirlenmesi çalışmalarında işbirliği yapma hususunda gerekli tedbirleri alır.

Endüstri tesisleri ve işyerlerinin sorumlulukları

MADDE 6-

(1) Endüstri tesisleri ve işyerleri;

a) Çevresel gürültü ve titreşime asgari düzeyde neden olacak şekilde faaliyetlerini yürütmekle,

b) İl Müdürlüğü tarafından istenen akustik raporları hazırlatmakla ve Bakanlıkça oluşturulan veri tabanına girişini yapmakla,

c) Akustik raporlar kapsamında belirlenen gürültü azaltım tedbirlerine uymakla,

ç) İlgili idarenin talebine istinaden gürültü haritaları hazırlanması için gerekli olan verileri vermekle,

d) İl Müdürlüğünün talebine istinaden çevresel gürültü seviyesinin tespiti amacıyla sürekli gürültü ölçüm/kontrol/izleme sistemi ve ses gücü sınırlayıcı sistemler kurmakla,

e) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yapmakla,

sorumludur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Stratejik Gürültü Haritaları, Stratejik Gürültü Eylem Planları ve Akustik Raporlar

Stratejik gürültü haritaları

MADDE 7-

(1) Stratejik gürültü haritaları Ek-3’te yer alan usul ve esaslar çerçevesinde hazırlanır.

(2) Farklı gürültü kaynaklarından yayılan gürültü etkilerinin il bazında toplu olarak değerlendirilmesi için stratejik gürültü haritaları hazırlanır.

(3) Stratejik gürültü haritaları beş yılda bir güncellenir.

(4) Stratejik gürültü haritaları uygun iletişim araçlarından yararlanılarak yayımlanır.

Stratejik gürültü eylem planları

MADDE 8-

(1) Gürültü azaltım ve kontrol tedbirlerini belirlemek üzere, stratejik gürültü eylem planları Ek-4’te belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde hazırlanır.

(2) Hazırlanan stratejik gürültü eylem planları kapsamında sessiz alanlar korunur ve azaltım tedbirleri uygulanır.

(3) Stratejik gürültü eylem planları kapsamında belirlenen gürültü azaltım tedbirlerine yönelik olarak eylem planları hazırlamakla görevli ilgili idare tarafından kamuoyunun görüşü alınır.

(4) Stratejik gürültü haritaları hazırlandıktan sonra en geç bir yıl içerisinde stratejik gürültü eylem planları hazırlanır ve beş yılda bir güncellenir. Eylemlerin uygulama durumları, altı aylık dönemler halinde, Bakanlıkça oluşturulan veri tabanına giriş yapılarak Bakanlığa bildirilir.

(5) Stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planları, her türlü planlamada dikkate alınır.

Akustik raporlar

MADDE 9-

(1) Planlanan ve mevcut çevresel gürültü kaynakları için akustik rapor hazırlama usul ve esasları Ek-5’te yer almaktadır.

(2) İlgili idarece ihtiyaç halinde kaynağa özgü akustik raporlar istenebilir.

(3) Akustik raporlar kapsamında çevresel gürültü düzeyi ve gürültü azaltım tedbirleri belirlenir.

(4) İlgili idarenin talep etmesi halinde gürültü modelleme çalışmaları yapılır.

(5) Gürültü kaynağında veya gürültü azaltım koşullarında değişiklik olması durumunda akustik raporlar güncellenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çevresel Gürültü ve Titreşimin Yönetimi

Ulaşım kaynakları için çevresel gürültü kriterleri

MADDE 10-

(1) Ulaşım kaynaklarından çevreye yayılan çevresel gürültü düzeyi, Ek-2’de yer alan hükümleri ve sınır değerleri sağlar.

(2) Ulaşım araçları, çevresel gürültünün azaltılması için mevcut en iyi teknolojilerden faydalanır.

(3) Motorlu taşıtların korna ve egzozlarında yer alan gürültü azaltım ekipmanı üzerinde değişiklik yapılamaz, çalışmaz hale getirilemez.

(4) Motorlu taşıtların üzerinde veya içinde; korna veya ses çıkaran cihazlar zorunlu haller dışında gürültü rahatsızlığına neden olacak şekilde çalınamaz.

Müzik yayını yapan işyerleri ve deniz araçları için çevresel gürültü kriterleri

MADDE 11-

(1) Yerleşim alanlarında çevresel gürültüye neden olan müzik yayını yapan işyerleri ve deniz araçları Ek-2’de yer alan hükümleri sağlar.

(2) İl Müdürlüğü tarafından müzik yayını yapan işyerlerine ve deniz araçlarına akustik rapor hazırlattırılır, değerlendirilir, müzik yayın izni verilir.

(3) Müzik yayın izin belgesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.

(4) Müzik yayını yapan deniz araçlarının, müzik yayını yapabileceği sahaların sınır koordinatları İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile belirlenir.

(5) Müzik yayını yapan deniz araçlarının belirlenen koordinatlar dışında faaliyet göstermesi durumunda idari yaptırım uygulanır.

(6) Müzik yayını yapan deniz araçlarından yayılan çevresel gürültü düzeyi, İl Müdürlüğü tarafından kıyıda belirlenen noktalarda, sürekli izleme sistemi ile ölçülür.

(7) İl Müdürlüğü tarafından müzik yayını yapan işyerlerinin bulunduğu alanlarda Ek-2’deki Tablo 1’de yer alan sınır değerlerin sağlandığını tespit etmek üzere, ilgili idarenin elektronik olarak bilgilendirileceği çevresel gürültü sürekli izleme sistemi kurdurulur.

(8) İlgili idare ses basıncı düzeyini kontrol altında tutmak amacıyla akustik planlama yaptırabilir ve ses gücü sınırlayıcı sistemler kurdurabilir.

(9) Birden fazla müzik yayını yapan işyerinin veya müzik yayını yapan deniz aracının bir arada ve aynı anda faaliyet gösterdiği alanlarda, ilave gürültü kontrol tedbirleri belirlenebilir.

(10) Kurulması planlanan müzik yayını yapan işyerlerinin ilgili mevzuatta belirtilen yer seçimi ve planlamasında, stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planları dikkate alınır.

(11) Aynı takvim yılı içinde üç defa bu Yönetmelik hükümlerinin ihlalinin tespiti halinde İl Müdürlüğü tarafından müzik yayın izni iptal edilir. Müzik yayın izni iptal edilen işyeri iki takvim yılından sonra müzik yayın izni için tekrar başvurabilir.

Endüstri tesisleri ile işyerleri için çevresel gürültü kriterleri

MADDE 12-

(1) Yerleşim alanlarında çevresel gürültüye neden olan endüstri tesisleri ve işyerleri Ek-2’de yer alan hükümleri sağlar.

(2) Endüstri tesisleri, 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği hükümleri kapsamında değerlendirilir.

(3) Endüstri tesislerinden ve işyerlerinden çevreye yayılan gürültü düzeyinin azaltılması için mevcut en iyi teknikler uygulanır.

(4) Yerleşim alanlarında kurulması planlanan işyerleri için, ruhsat verme aşamasında, gürültü yönetimine ilişkin bu Yönetmelikte yer alan hususlara uyulur.

(5) Endüstri tesisleri ve işyerlerine ilişkin ilave gürültü kontrol tedbirleri akustik raporlarda belirlenir.

(6) Endüstri tesisleri ve işyerlerinde çevresel gürültü kaynağı olan ekipmanların mümkün olduğunca kapalı ortamda olması sağlanır. Açık ortamda bulunması zorunlu olan soğutma fanı, klima, havalandırma, jeneratör gibi çevresel gürültü kaynaklarından hava aracılığıyla iletimi azaltmak üzere gerekli tedbirler alınır/aldırılır.

Şantiye alanları için çevresel gürültü kriterleri

MADDE 13-

(1) Yerleşim alanlarında çevresel gürültüye neden olan şantiye faaliyetleri Ek-2’de yer alan hükümler çerçevesinde yürütülür.

(2) Şantiye faaliyetlerinden çevreye yayılan gürültünün kontrolü için gürültü azaltım tedbirleri uygulanır.

(3) Tatil beldelerinde ve turistik alanlarda gerçekleştirilen tüm şantiye faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel gürültünün yönetimine ilişkin ilave kontrol tedbirleri, ilgili idare tarafından belirlenir.

Diğer faaliyetler için çevresel gürültü kriterleri

MADDE 14-

(1) Yerleşim alanlarında, açık havada gerçekleştirilen ve çevresel gürültüye neden olan etkinlikler Ek-2’de belirtilen hükümler çerçevesinde yürütülür.

(2) Açık havada müzik yayını yapılan etkinliklerin düzenlemesine izin verilen alanlar, bu alanlarda düzenlenebilecek yıllık azami etkinlik sayısı ile etkinliğin peş peşe düzenlenebileceği gün sayısı İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile belirlenir. Bu sayıları aşan etkinlikler için 11 inci maddede yer alan hükümler uygulanır.

(3) Havai fişek kullanımı için zaman ve mekan bildirilerek mahallin mülki amirliğinden izin alınması zorunludur.

(4) Meteorolojik koşulların değiştirilmesi için olan her türlü dış müdahale (ses frekansları ve benzeri) zaman ve mekan bildirilerek valilik izni ve Bakanlık uygun görüşüyle yapılabilir.

(5) Çok hafif hava araçlarının (Microlight ve benzeri) iniş, kalkış ve seyir esnasında çevresel gürültü seviyelerinin azaltılmasına yönelik gerekli tedbirler alınır. Bu araçların uçuş güzergahları Bakanlık uygun görüşü ile belirlenir.

Çevresel titreşim değerlendirme yöntemleri

MADDE 15-

(1) Maden ve taş ocakları ile benzeri faaliyette bulunulan alanlardaki patlatmalarda; oluşacak hava şoku, taş savrulması, titreşim gibi çevresel etkilerin asgari düzeyde tutulacağı bir patlatma paterni uygulanır. Ek-2’deki Tablo 3’te yer alan usul ve esaslara göre, patlatma yapılan alanın yakınındaki bina ve yapıların korunması için alınan tedbirler hazırlanan akustik raporlar içerisinde detaylı olarak açıklanır.

(2) Maden ve taş ocakları ile benzeri faaliyette bulunulan alanlardaki patlatmaların, çevredeki yapılarda oluşturduğu zemin titreşim düzeyi Ek-2’deki Tablo 3’te yer alan sınır değerleri sağlar.

(3) Demir yolu ve kara yolu ulaşım araçları, işyerleri ve endüstri tesislerinin en yakın yapıda oluşturacağı titreşim düzeyi ile konut ve ofis olarak kullanılan binalarda, bina içindeki makine ve teçhizatın oluşturacağı zemin titreşim düzeyi Ek-2’deki Tablo 4’te yer alan sınır değerleri sağlar.

(4) Şantiyelerde gerçekleşen faaliyetlerin çevredeki yapılarda oluşturacağı zemin titreşim düzeyi Ek-2’deki Tablo 5’te yer alan sınır değerleri sağlar.

(5) Titreşim düzeylerinin sınır değerleri sağlamasını teminen başta titreşim yalıtımı olmak üzere gerekli teknik tedbirler alınır/aldırılır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Kamuoyunun Bilgilendirilmesi, Eğitimler ve Yeterlik

Kamuoyunun bilgilendirilmesi

MADDE 16-

(1) İlgili idare çevresel gürültünün azaltılmasına yönelik çalışmalara ilişkin olarak kamuoyunu uygun iletişim araçlarıyla bilgilendirir.

(2) İlgili idarece yayımlanan bilgilerin tam, anlaşılabilir ve rahat erişilir nitelikte olması sağlanır.

(3) İlgili idare çevresel gürültü oluşturabilecek eylemlere ilişkin olarak kamuoyunu bilinçlendirme ve farkındalık oluşturma amacıyla bilgilendirme çalışmaları yapabilir.

Eğitimler

MADDE 17-

(1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak, teknik altyapıyı güçlendirmek amacıyla Ek-8’de yer alan eğitim programlarının usul ve esaslarını belirler.

(2) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması için gerekli olan eğitimleri düzenler veya düzenlettirir. Bakanlık onayıyla; başka kurum/kuruluşlarca düzenlenen eğitim programlarına Bakanlık gözlemci olarak katılım sağlar.

(3) Eğitim programını başarı ile tamamlayanlara Bakanlık tarafından yetkinlik belgesi verilir.

(4) Bu Yönetmelik çerçevesinde alınan yetkinlik belgeleri beş yıl geçerlidir.

Yeterlik

MADDE 18-

(1) Çevresel gürültü ve titreşim konularının değerlendirilmesi ve ölçümlerinde görev alan kişiler ile akustik raporlar, stratejik gürültü haritaları, stratejik gürültü eylem planları hazırlayacak kişilerin Bakanlık tarafından düzenlenen/düzenlettirilen eğitimler kapsamında alınan yetkinlik belgelerine sahip olmaları gerekir.

(2) Akustik raporları ve gürültü haritalarını hazırlayacak kurumların, Ek-7’de yer alan ölçüm standartlarına göre Bakanlıktan alınan yeterlik belgesine sahip olmaları gerekir.

ALTINCI BÖLÜM

İzleme, Denetim ve İdari Yaptırım

İzleme ve denetim

MADDE 19-

(1) Çevresel gürültü yönetimi çalışmalarında kullanılmak üzere yerleşim alanlarında çevresel gürültü düzeyi Ek-2’deki Tablo 6’da yer alan formata göre izlenir.

(2) İzleme ve denetim faaliyetleri programlı veya programsız olarak Çevre Kanunu kapsamında yetki devri yapılan kurum ve kuruluşlarca, yetki devri yapılmadığı takdirde ise İl Müdürlüklerince gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyon içinde yapılır.

(3) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan hükümlerin uygulanmasına yönelik denetimleri gerçekleştiren kurum ve kuruluşlar Ek-6’da yer alan şartları sağlar.

İdari yaptırım

MADDE 20-

(1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar hakkında, Çevre Kanununun 20 nci maddesinde öngörülen idari yaptırımlar uygulanır.

YEDİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 21-

(1) 4/6/2010 tarihli ve 27601 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Veri tabanı oluşturulması

GEÇİCİ MADDE 1-

(1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde; çevresel gürültü yönetimi amacıyla hazırlanan akustik raporların, stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planlarının kayıt altına alınacağı bir veri tabanı oluşturur.

Stratejik gürültü haritası ve stratejik eylem planı olmayan iller

GEÇİCİ MADDE 2-

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, daha önce stratejik gürültü haritaları olmayan illerde, stratejik gürültü haritaları ve stratejik gürültü eylem planları üç yıl içerisinde hazırlanır.

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 3-

(1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce alınan eğitim sertifikaları, yetkinlik belgesi olarak Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl geçerlidir.

(2) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce İl Müdürlüklerinden alınan çevresel gürültü konulu çevre izin muafiyet yazıları; mevcut çevre izin ve lisans belgeleri süresi sonuna kadar geçerlidir.

(3) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce canlı müzik izin belgesi almış olan işyerleri iki yıl içerisinde bu Yönetmelik çerçevesinde müzik yayın izni almak üzere başvuruda bulunur.

Sürekli gürültü ölçüm cihazlarının kurulması

GEÇİCİ MADDE 4-

(1) Sürekli gürültü ölçüm cihazları bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kurdurulur.

Müzik yayın izni ve eğitim yetkinlik belgesine ilişkin usul ve esaslar

GEÇİCİ MADDE 5-

(1) Bu Yönetmelik çerçevesinde verilecek müzik yayın izni ve eğitim yetkinlik belgesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 6 ay içerisinde belirlenir.

Yürürlük

MADDE 22-

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 23-

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.

Ekleri için tıklayınız.

 

TÜRK GIDA KODEKSİ FERMENTE SÜT ÜRÜNLERİ TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2022/44)

30 Kasım 2022 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı: 32029

TÜRK GIDA KODEKSİ FERMENTE SÜT ÜRÜNLERİ TEBLİĞİ

(TEBLİĞ NO: 2022/44)

Amaç

MADDE 1-

(1) Bu Tebliğin amacı; fermente süt ürünlerinin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, ambalajlanması, depolanması, taşınması ve pazarlanması için gereken ürün özelliklerini belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2-

(1) Bu Tebliğ, fermente süt ürünlerini, konsantre fermente süt ürünlerini, ısıl işlem görmüş fermente süt ürünlerini ve bu ürünleri baz alan kompozit süt ürünlerini kapsar.

Dayanak

MADDE 3-

(1) Bu Tebliğ, 19/2/2020 tarihli ve 31044 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4-

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) Ayran: Yoğurda su ilave edilerek veya bileşimi ayarlanan süte spesifik starter kültür olarak Streptococcus thermophilus ve Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus’un birlikte ilave edilmesiyle hazırlanan fermente süt ürününü,

b) Çeşni maddesi: Meyve/sebze ile bunların suları, püreleri, pulpları, bunlardan üretilen preparatlar ve konserveler ile tahıllar, bal, çikolata, sert kabuklu meyveler/yemişler, kahve, baharat ve benzeri gıdaları,

c) Çeşnili/aromalı fermente süt ürünü: Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünü veya ürünleri ve ağırlıkça en fazla %50’si kadar çeşni maddesi ve/veya aroma verici içeren kompozit fermente süt ürününü,

ç) Fermentasyon sonrası ısıl işlem görmüş fermente süt ürünü: Fermentasyonu ısıl işlemle durdurulmuş ve pıhtısı kırılmış süt ürününü,

d) Fermente süt ürünü: Sütün uygun mikroorganizmalar tarafından fermentasyonu ile pH değerinin koagülasyona yol açacak veya açmayacak şekilde düşürülmesi sonucu oluşan ve içermesi gereken mikroorganizmaları yeterli sayıda canlı ve aktif olarak raf ömrü sonuna kadar bulunduran süt ürününü,

e) Kefir: Fermentasyonda, kefir danesine özgü karakteristik mikroorganizmalar olan Lactobacillus kefiri, Lactobacillus kefiranofaciens, Lactobacillus kefirgranum’dan en az ikisini, laktozu fermente eden mayalardan Kluyveromyces marxianus ve etmeyen mayalardan Saccharomyces spp.’yi zorunlu olarak içeren bunun yanında Lactobacillus, Leuconostoc, Lactococcus, Acetobacter ve benzeri bakteri cinslerine ait türler ile farklı maya türlerini de bulundurabilen kefir danelerinin veya starter kültürlerin kullanıldığı fermente süt ürününü,

f) Kımız: Fermentasyonda spesifik olarak Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus ve Kluyveromyces marxianus kültürlerinin kullanıldığı fermente süt ürününü,

g) Konsantre fermente süt ürünleri: Süt protein oranı fermentasyondan önce veya sonra en az %5,6 (m/m) oranına yükseltilmiş ve son tüketim tarihine kadar yeterli sayıda canlı ve aktif starter bakteri bulunduran fermente süt ürününü,

ğ) Su: 17/2/2005 tarihli ve 25730 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelikte yer alan özelliklere uygun insan tüketimi amaçlı suları,

h) Süzme yoğurt: Sütün protein oranı standardize edilerek veya yoğurdun serumunun uygun bir teknoloji veya yöntem ile uzaklaştırılması sonucu protein içeriği en az kütlece %8’e (m/m) ayarlanan ve son tüketim tarihine kadar yeterli sayıda canlı ve aktif starter bakteri bulunduran fermente süt ürününü,

ı) Toz/kurutulmuş fermente süt ürünü: Yağsız süte, starter kültür eklenerek belirlenen bir asitliğe ulaşması sağlandıktan sonra oluşan sıvı fermente sütün, kendine has kurutma teknolojileri kullanılarak kurutulması sonucu elde edilen, nem oranı %5’in altında olan ürünü,

i) Yabancı madde: Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde kullanılan bileşenler dışındaki bulunabilecek her türlü maddeyi,

j) Yoğurt: Fermentasyonda spesifik starter kültür olarak Streptococcus thermophilus ve Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus’un birlikte kullanıldığı, inkübasyon sonrasında pıhtısı karıştırılarak kırılmamış (set) ya da kırılmış (stirred) formda elde edilen ve son tüketim tarihinde yeterli sayıda, canlı ve aktif starter bakteri bulunduran fermente süt ürününü,

ifade eder.

Hammadde ve ürün özellikleri

MADDE 5-

(1) Bu Tebliğ kapsamındaki fermente süt ürünlerinin özellikleri aşağıda verilmiştir:

a) Bu Tebliğ kapsamında üretilen ürünlerde kullanılan çiğ süt ve/veya süt ürünleri, 27/12/2011 tarihli ve 28155 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliğine ve ilgili gıda kodeksine uygun olmalıdır.

b) Bu Tebliğ kapsamında üretilen ürünlerde inek, koyun, keçi ve/veya manda sütleri kullanılır. Ancak kımız üretiminde sadece kısrak sütü kullanılır.

c) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler, yabancı madde içermez.

ç) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler; kendilerine has tat, koku ve yapıya sahip olmalıdır.

d) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin üretiminde, 4 üncü maddedeki ürün tanımlarının içeriğinde yer alan starter kültürlere ilave olarak diğer starter kültürler ve/veya yan kültürler de kullanılabilir.

e) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde süt proteini dışındaki proteinler kullanılamaz. Sadece fermentasyon sonrası ısıl işlem görmüş fermente süt ürünlerinde ve çeşnili/aromalı fermente süt ürünlerinde, 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde yer alan katkı maddelerine ilave olarak jelatin veya nişasta da kullanılabilir.

f) Yoğurt ve ayran Ek-1’de yer alan yağ oranlarına uygun olmalıdır.

g) Fermente süt ürünleri; spesifik mikroorganizmaları raf ömrü sonuna kadar canlı, aktif ve Ek-2’de belirtilen sayıda içermelidir.

ğ) Ayran en fazla %0,8 oranında tuz içerir.

h) Ek-2’de yer alan spesifik mikroorganizmaları canlı, aktif ve belirtilen sayıda içermeyen fermentasyon sonrası ısıl işlem görmüş fermente süt ürünleri, spesifik ürün tanımlarıyla adlandırılamaz.

ı) Konsantre fermente süt ürünü ve süzme yoğurtta, fermentasyondan sonra serum uzaklaştırılır. Ancak konsantre fermente süt ürünlerinde süt protein oranı fermentasyondan önce ayarlandığında serum uzaklaştırma işlemi yapılmaz.

i) Meyveli yoğurtlarda meyve miktarı en az %6 olmalıdır. Ancak meyve suyunda sitrik asit cinsinden kütlece en az %2,5 oranında titre edilebilir asit bulunduran meyve ve tropik meyve ilave edilen yoğurtlarda meyve miktarı oranı en az %2 olmalıdır.

j) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere süt yağı haricinde yağ bileşeni ilave edilemez. Ancak üretiminde çeşni maddesi kullanılan fermente süt ürünlerinde, bileşiminde doğal olarak bulunması gereken süt yağına ilave olarak kullanılan çeşni maddesinden kaynaklı ve kullanılan çeşni maddesi ile orantılı olacak miktarda bitkisel yağ bulunabilir.

k) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde kullanılacak şeker/tatlandırıcı ile tuz, çeşni maddesi olarak değerlendirilmez. Ancak çeşnili/aromalı fermente süt ürünlerinin bileşimine şeker/tatlandırıcı ile tuz eklenmesi durumunda, bu bileşenler süt bazlı olmayan bileşen olarak değerlendirilir.

l) Fermentasyon sonrası ısıl işlem görmüş fermente süt ürünlerinde toplam spesifik mikroorganizma sayısı raf ömrü boyunca en fazla 102 kob/gr olmalıdır.

m) Fermentasyon sonrası ısıl işlem görmüş fermente süt ürününün süt proteini oranı kütlece en az %3 (m/m) olmalıdır.

n) Fermentasyon sonrası ısıl işlem görmüş fermente süt ürünlerinin pıhtısı kırılmış olmalıdır.

o) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlere ait diğer özellikler Ek-2’de verilmiştir.

ö) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerde alkol ve alkol bazlı bileşenler kullanılamaz.

p) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kullanılacak tuz, 16/8/2013 tarihli ve 28737 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Tuz Tebliği (Tebliğ No: 2013/48)’ne uygun olmalıdır.

Katkı maddeleri

MADDE 6-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kullanılan katkı maddeleri hakkında Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Veteriner ilaç kalıntıları

MADDE 7-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan farmakolojik aktif maddelerin kalıntı miktarları hakkında 7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hayvansal Gıdalarda Bulunabilecek Farmakolojik Aktif Maddelerin Sınıflandırılması ve Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Koksidiyostat ve Histomonostat kalıntıları

MADDE 8-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki koksidiyostatların ve histomonostatların miktarları hakkında 8/2/2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hedef Dışı Yemlere Taşınması Önlenemeyen Koksidiyostatların ve Histomonostatların Hayvansal Gıdalardaki Maksimum Miktarları Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Aroma vericiler

MADDE 9-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kullanılan aroma vericiler hakkında 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

(2) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde; koyun sütü aroması, keçi sütü aroması ve tereyağı aroması gibi süt ve süt ürünleri aroma vericileri kullanılmaz.

Bulaşanlar

MADDE 10-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki bulaşanların miktarları hakkında 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Pestisit kalıntıları

MADDE 11-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki pestisit kalıntı miktarları hakkında 27/9/2021 tarihli ve 31611 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Hijyen

MADDE 12-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler hakkında, 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Hijyeni Yönetmeliği ile Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği ve 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

(2) Bu Tebliğ kapsamında doğrudan satış için hazır ambalajlı hale getirilmiş olan ürünler, sadece bu Tebliğin hijyen ile ilgili kriterlerini karşılayan yerlerde piyasaya arz edilir.

Ambalajlama

MADDE 13-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin ambalajları hakkında 5/4/2018 tarihli ve 30382 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmelik ile Gıda Hijyeni Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Etiketleme

MADDE 14-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin etiketlenmesi hakkında 26/1/2017 tarihli ve 29960 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği hükümleri ile birlikte aşağıdaki kurallar uygulanır:

a) Çeşnili/aromalı fermente süt ürünlerine eklenen çeşni/aroma maddesinin adı gıdanın adı ile birlikte aynı renkte, aynı yazı karakterinde ve aynı punto büyüklüğünde kullanılır.

b) Yoğurt ve ayran, yağ içeriği yönünden Ek-1’de yer alan sınıfa göre adlandırılır.

c) Yoğurt ve ayran hariç diğer fermente süt ürünlerinde yağlılık sınıflandırması yapılmaz, ancak yağ içeriği gıdanın adı ile birlikte “%…. yağlı” şeklinde etikette belirtilir.

ç) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin içerdiği süt yağı miktarı, kütle veya hacmin yüzdesi olarak etiketin temel görüş alanında kolay görülebilir yer ve boyutta belirtilir.

d) Süt yağı içeriği %1,5’ten daha düşük olan yoğurtlar ve süt yağı içeriği %0,8’den daha düşük olan ayranlar için “yağı azaltılmış” veya benzeri ifadeler kullanılabilir. Ancak süt yağı içeriği yağsız ayran ve yağsız yoğurt sınıfındaki ürünler Ek-1’deki gibi ifade edilir.

e) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin içerdiği protein miktarı, kütlece “%….” olarak etiketin temel görüş alanında kolay görülebilir yer ve boyutta belirtilmelidir.

f) Yoğurt üretiminde uygulanan homojenizasyon, kaymak oluşturma gibi teknolojik işlemler ürün adı ile birlikte belirtilir.

g) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ve tek bir hayvan türüne ait sütün yüzde yüz kullanıldığı ürünlerin üretiminde, sütün ait olduğu hayvan türü ürün adı ile birlikte kullanılabilir. Ancak hammadde olarak farklı hayvan türlerinin sütlerinden veya süt ürünlerinden üretilen ürünlerin etiketinde bir türe aitmiş gibi farklı renk, farklı punto, farklı yazı stili gibi tüketiciyi yanıltacak şekilde ifade kullanılmaz.

ğ) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin üretiminde farklı hayvan türlerine ait sütlerin karıştırılarak kullanılması durumunda kullanılan sütün elde edildiği türlerin adları, ürün adının yanında aynı renk ve puntoda “koyun, keçi ve inek sütlerinden üretilmiştir” gibi ifadelerle belirtilir. Ancak bu ürünlerin etiketinde inek, koyun, keçi gibi türlere ait görsellere yer verilmez.

h) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin üretiminde, 4 üncü maddedeki ürün tanımlarının içeriğinde yer alan starter kültürlere ilave olarak diğer starter kültürler ve/veya yan kültürler kullanıldığında etiketin içindekiler/bileşenler listesinde belirtilir.

ı) Coğrafi işaret olarak tescil edilmiş fermente süt ürünleri, yatay gıda kodeksi hükümlerine aykırı olmamak koşulu ile coğrafi işaret tescilinde belirtilen özelliklere göre piyasaya arz edilir.

i) Yöresel/ülkesel adları ile bilinen fermente süt ürünleri için bu Tebliğde ve yatay gıda kodeksinde hüküm bulunmayan hususlarda, öncelikle ilgili ulusal standart, ulusal standardın bulunmaması durumunda ise uluslararası standartlar dikkate alınır.

j) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin etiketinde, “köy”, “ev”, “geleneksel, çiftlik”, “%100” gibi ifadelere yer verilmez.

Gıda enzimleri

MADDE 15-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin üretiminde kullanılacak gıda enzimleri hakkında 24/2/2017 tarihli ve 29989 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Enzimleri Yönetmeliğinde yer alan hükümler uygulanır.

(2) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerde, Türk Gıda Kodeksi Gıda Enzimleri Yönetmeliğine uygun laktaz enzimi hariç hiçbir enzim kullanılamaz.

Vitaminler, mineraller ve belirli diğer öğeler

MADDE 16-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin üretiminde kullanılacak vitaminler, mineraller ve belirli diğer öğelerin eklenmesi hakkında 7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıdalara Vitaminler, Mineraller ve Belirli Diğer Öğelerin Eklenmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Taşıma ve depolama

MADDE 17-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin taşınması ve depolanması hakkında Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin gıdaların taşınması ve depolanması ile ilgili hükümleri uygulanır.

(2) Bu Tebliğde tanımlanan toz/kurutulmuş fermente süt ürünü hariç, ürünlerin muhafaza edilmesi, taşınması ve piyasaya arz edilmesi sürecinde 6ºC’nin altındaki sıcaklıklar uygulanır.

Numune alma ve analiz metotları

MADDE 18-

(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden numune alınması ve analizleri hakkında Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ile 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır.

İdari yaptırım

MADDE 19-

(1) Bu Tebliğe aykırı davrananlar hakkında 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre idari yaptırım uygulanır.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 20-

(1) 16/2/2009 tarihli ve 27143 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Fermente Süt Ürünleri Tebliği (Tebliğ No: 2009/25) yürürlükten kaldırılmıştır.

Uyum zorunluluğu

GEÇİCİ MADDE 1-

(1) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri, 31/12/2023 tarihine kadar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır ve bu tarihten önce etiketlenen veya piyasaya arz edilen gıdalar raf ömrü sonuna kadar piyasada bulunabilir.

(2) 20 nci madde ile yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Fermente Süt Ürünleri Tebliği (Tebliğ No: 2009/25) kapsamında üretilen toz ürünler, 31/12/2024 tarihine kadar piyasada bulunabilir.

(3) Bu Tebliğ hükümlerine 31/12/2023 tarihine kadar uymak zorunda olan gıda işletmeleri, bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlayana kadar 20 nci madde ile yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Fermente Süt Ürünleri Tebliği (Tebliğ No: 2009/25) hükümlerine uymak zorundadır.

Yürürlük

MADDE 21-

(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 22-

(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.

Ekleri için tıklayınız.

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ KAPSAMINDA TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARIN DESTEKLENMESİHAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2020/24)

21 Kasım 2020 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı: 31311

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ KAPSAMINDA TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARIN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2020/24)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 –

(1) Bu Tebliğin amacı; doğal kaynaklar ve çevrenin korunmasını dikkate alarak kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi, tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi, geriye dönük izlenebilirliğin sağlanması, gıda güvenilirliğinin güçlendirilmesi, kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, kırsal ekonomik altyapının güçlendirilmesi, tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımının yaygınlaştırılması, yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması, kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlanması için yeni teknoloji içeren yatırımların desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 –

(1) Bu Tebliğ, 1/1/2021-31/12/2025 tarihleri arasında, kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak, tarım ve tarım dışı istihdamı geliştirmek, gelirleri artırmak ve farklılaştırmak amacıyla; kadınlar ve genç girişimciler öncelikli olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerin tarıma dayalı ekonomik faaliyetlerine yönelik yatırımları için yapılacak hibe ödemelerine ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

MADDE 3 –

(1) Bu Tebliğ; 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 19 uncu maddesi ile 27/7/2020 tarihli ve 2800 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımlar ve Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesine İlişkin Karar hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 –

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

b) Ayni katkı: Başvurusu yapılan yatırımın tamamının gerçekleştirilmesi için hibeye esas (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) tutar dışında tamamı yatırımcı tarafından karşılanan/karşılanacak miktarı,

c) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,

ç) Elektronik ağ: “www.tarimorman.gov.tr” internet adresini,

d) Genç girişimci: Başvuru tarihi itibarıyla, 18 yaşını doldurmuş, 41 yaşından gün almamış gerçek kişiyi,

e) Genel Müdürlük: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünü,

f) Gerçek kişi başvurusu ve yatırımı: Belirlenmiş nitelikleri taşıyan birey tarafından yapılacak başvuru ve gerçekleştirilecek yatırımı,

g) Güncel uygulama rehberi: Bu Tebliğ kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesinde; uygulama esas ve usullere ilişkin detayları belirlemek amacıyla, başvuru sahibi, yatırımcı, tedarikçi ve programın yürütülmesinden sorumlu Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı personelinin kullanımı için Genel Müdürlük tarafından her yıl (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) Kasım ayında bir sonraki yılın uygulamalarında kullanılmak üzere hazırlanan güncel rehberi,

ğ) Hibe sözleşmesi: Proje sahipleri ile il müdürlüğü arasında imzalanan ve hibeden yararlanma esasları ile tarafların yetki ve sorumluluklarını düzenleyen sözleşmeyi,

h) Hibeye esas proje tutarı: Bu Tebliğde belirtilen kriterleri sağlayan hibe desteği verilecek uygun maliyetler toplamını,

ı) İl/ilçe müdürlüğü: Bakanlık il/ilçe müdürlüklerini,

i) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) İl proje değerlendirme komisyonu: Vali yardımcısı başkanlığında; Bakanlık il müdürü ve il müdür yardımcısı, (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028)   il özel idaresi genel sekreteri/sekreter yardımcısı, (Değişik ibare: RG-21/1/2022-31726) çevre, şehircilik ve iklim değişikliği il müdürü/il müdür yardımcısı, ziraat odası başkanı/başkan vekili, (Değişik ibare: RG-21/1/2022-31726) ticaret il müdürü, sanayi ve teknoloji il müdürü/il müdür yardımcısı ile ihtiyaç duyulması halinde proje konusuna göre belirlenen diğer ilgili üniversite, sivil toplum kuruluşu ve kamu kurumu temsilcilerinden en az beş kişiden oluşturulan ve bu Tebliğ kapsamında ilinde yapılan proje başvurularını değerlendiren komisyonu,

j) İl proje yürütme birimi: İl düzeyinde programın tanıtımından, projelerin uygulamasından, ödeme icmal veya listelerinin hazırlanmasından, onaylanmasından ve tamamlanan projelerin izlenmesinden sorumlu olan, yapılacak iş ve işlemleri il müdürlüğü adına yürüten, ilgili şube müdürü ve proje kontrol görevlileri ile gerektiğinde il müdürlüğü ve diğer kamu kurumu personelinin valilik oluruyla görevlendirilmesi ile oluşturulan en az üç kişilik birimi,

k) İlerleme raporu: Yatırımcı tarafından hazırlanarak dört ayda bir il müdürlüğüne teslim edilen iş gerçekleşme raporunu,

l) Kapasite artırımına yönelik yatırım: Faal olan, çalışma ve işletme kayıt/onay belgesi başvuru sahibi adına olmak üzere yasal izinleri alınmış ve belli bir tarımsal ürünün işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik olarak yapılmış tesisler ile tarımsal üretime yönelik sabit yatırımlar için yeni teknolojiler içeren makine ekipman alımları ve (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) gerekli olması halinde en fazla %60’a kadar inşaat giderlerini kapsayan yatırımı,

m) Kırsal alan: 31/12/2012 tarihli Türkiye İstatistik Kurumu verilerine dayanılarak nüfusu 20.000’den az olan tüm illerdeki yerleşim yerlerini,

n) Kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırım: Belli bir tarımsal ürünün işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanması ile tarımsal üretime yönelik inşaatı yarım kalmış tesislerin inşaatının tamamlanması ve gerekli makine ekipmanının alımını ya da inşaatı tamamlanmış ancak üretime geçmemiş tesislerin makine ekipman alımlarını içeren projeyi,

o) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Küçük ölçekli işletme: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu elli milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeyi,

ö) Mali bilanço: Bir işletmenin belirli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağlandığı kaynakları gösteren mali tabloyu,

p) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Merkez proje değerlendirme ve bütçe belirleme komisyonu: İl proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda teklif edilen proje başvurularını, bu Tebliğde yer alan esaslar doğrultusunda değerlendiren, yatırım bütçelerini belirleyen, illerin katsayılarını hesaplayarak bütçenin bu katsayı oranında il bazında dağılımını yapan ve Genel Müdürlükçe aralarında ilgili genel müdür yardımcısı ve daire başkanının bulunduğu en az beş kişiden oluşturulan komisyonu,

r) (Mülga: RG-29/11/2022-32028)

s) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Mücbir sebep: Taraflardan birinin sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmesine engel teşkil edebilecek nitelikte olan deprem, yangın, sel gibi doğal afetler, kanuni grev, genel salgın hastalık, savaş, ayaklanma, kısmi veya genel seferberlik ilanı gibi kişilerin önceden öngörebilmelerine olanak bulunmayan ve bu nedenle önüne geçilmesi mümkün olmayan, dış etkiler sonucu meydana gelen, kamu kurum ve kuruluşları tarafından belgelendirilebilen istisnai bir durum veya olayı,

ş) Nihai rapor: Yatırımcı tarafından yatırıma ait fiili uygulamaların tamamlanmasını takiben son ödeme talebi evrakı ile birlikte hazırlanıp il müdürlüğüne teslim edilen (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) raporu,

t) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Orta ölçekli işletme: İki yüz elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu iki yüz elli milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeyi,

u) Ödeme icmal tablosu: Yalnız bir yatırıma ait olan o dönemin inşaat ödemeleri ile makine, ekipman ve malzeme ödemelerini kapsayan tabloyu,

ü) Örtü altı kayıt sistemi belgesi: Üreticilerin örtü altı sistemine kayıtlı olduklarına dair işletmelerinin bulunduğu il ya da ilçe müdürlüklerinden güncel uygulama rehberinin yayımlandığı tarihten sonra alacakları belgeyi,

v) Örtü altı tarım: İklim ve diğer dış etkilerin olumsuzluklarının kaldırılması veya azaltılması için cam, naylon veya benzeri malzeme kullanılarak oluşturulan alçak ve yüksek sistemler altında ileri tarım teknikleri kullanılarak yapılan (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) sebze, meyve ve süs bitkileri yetiştiriciliğini,

y) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

z) Program: Kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi programını,

aa) Proje: Hibe desteğinden yararlanabilmek için belirlenmiş nitelikleri sağlayan gerçek ve tüzel kişilerin başvuru konusu olan tesise ait gerçekleştirecekleri vaziyet planı ile tesisin ihtiyaçlarına göre elde edilen verilere dayanılarak hazırlanan ve yapı aplikasyon projesi/mimari proje, peyzaj projesi, statik proje, mekanik tesisat projesi, makine yerleşim planı ve elektrik tesisat projeleri ile maliyet hesapları dahil her türlü ayrıntıyı içeren ve ilgili meslek odalarına kayıtlı teknik elemanlarca onaylanmış projeyi,

bb) Proje kontrol görevlisi: Bakanlık tarafından proje kapsamında resmi kontrol yetkisi verilen personeli,

cc) Proje toplam tutarı: Program kapsamında hibeye esas proje tutarı ile tamamı yatırımcı tarafından gerçekleştirilen ayni katkı tutarlarının toplamını,

çç) Tarımsal üretime yönelik sabit yatırımlar: Büyükbaş, küçükbaş, kanatlı, su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar ile modern sera yapımı ve kültür mantarı üretimine yönelik sabit yatırım tesislerini,

dd) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) Tarımsal ürün: Bitkisel ve hayvansal ürünler ile su ürünlerini,

ee) Tatbikat projesi: Başvuru konusu olan tesisin ihtiyaçlarına göre arazi ve zemin etütleri yapılmış, statik projesinin tüm inşai ölçülerini, tesisat projesinin inşaatı etkileyen bütün elemanlarını, imalat detaylarına uygun ölçü ve karakterde mimari elemanlarını, detaylarla ilgili referanslarını ve tüm detayları çizim teknikleri ile eksiksiz içeren, gerekli bütün ölçülerin, malzemelerin ve teknik özelliklerinin yer aldığı, yapı aplikasyon projesi/mimari proje, peyzaj projesi, statik proje, mekanik tesisat projesi, makine yerleşim planı ve elektrik tesisat projeleri ile maliyet hesapları dahil her türlü ayrıntıyı içeren ve ilgili meslek odalarına kayıtlı teknik personel tarafından onaylanmış projeyi,

ff) Teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik yatırım: Faal olan, çalışma ve işletme kayıt/onay belgesi başvuru sahibi adına olmak üzere yasal izinleri alınmış ve belli bir tarımsal ürünün işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik olarak yapılmış tesisler ile tarımsal üretime yönelik sabit yatırımlar için yeni teknolojiler içeren makine-ekipman alımları ve gerekli olması halinde en fazla %20’ye kadar inşaat giderlerini kapsayan yatırımı,

gg) Tüzel kişi başvurusu ve yatırımı: Belirlenmiş nitelikleri sağlayan bireylerin yasal olarak oluşturdukları ticari ortaklıklar tarafından yapılacak başvuru ve gerçekleştirilecek yatırımları,

ğğ) Uygulama sözleşmesi: Yatırımcılar ile proje kapsamında satın aldıkları makine, ekipman ve malzeme ile inşaat yapım işlerini sağlayan yükleniciler arasında yapılacak sözleşmeyi,

hh) Uygulama yılı: 1/1/2021-31/12/2025 tarihleri arasında, programa ilişkin başvuru ve uygulamanın yapılacağı her bir yılı,

ıı) Yapı kayıt belgesi: İlgili mevzuatı gereği aranan koşullar saklı kalmak şartı ile 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16 ncı maddesi kapsamında alınan belgeyi,

ii) Yatırımcı: Bu Tebliğ kapsamında proje hazırlayıp başvuruda bulunan ve başvurusu kabul edilerek hibe sözleşmesi imzalayan gerçek ve tüzel kişileri,

jj) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) Yeni tesisGüncel uygulama rehberi yayımlanma tarihi itibarıyla yapı ruhsatı alınmış veya alınmamış, inşaat ile ilgili herhangi bir faaliyette bulunulmamış, temelden yapılacak inşaat ve makine ekipman alımını kapsayan, belirli bir tarımsal ürün grubunun işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanması ile tarımsal üretim amaçlı sabit yatırım tesisini,

kk) Yenilenebilir enerji: Jeotermal, biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisini,

ll) Yüklenici: Hibe sözleşmesi imzalanan yatırım projesi kapsamında yatırımcılar tarafından satın alınacak makine, ekipman ve malzeme ile inşaat yapım işlerini sağlayan bağımsız gerçek ve tüzel kişiyi,

mm) (Ek: RG-17/2/2021-31398)(1) (Mülga: RG-29/11/2022-32028)

nn) (Ek: RG-17/2/2021-31398)(1) Kırsal mahalle: Köy veya belde belediyesi iken mahalleye dönüşen ve büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunup sosyo-ekonomik durumu, şehir merkezine uzaklığı, belediye hizmetlerine erişebilirliği, mevcut yapılaşma durumu ve benzeri hususlar dikkate alınarak ilgili ilçe belediye meclisinin kararı ve teklifi üzerine büyükşehir belediye meclisinin en geç doksan gün içinde alacağı karar ile kırsal yerleşim özelliği taşıdığı tespit edilen mahalleleri,

oo) (Ek: RG-17/2/2021-31398)(1) (Mülga: RG-29/11/2022-32028)

öö) (Ek: RG-21/1/2022-31726) Avan proje: Başvuru konusu olan tesise ait vaziyet planı ile tesisin ihtiyaçlarına göre elde edilen verilere dayanılarak hazırlanan plan ve kesitlerin yer aldığı projeyi,

pp) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Bakanlık kayıt sistemi: Bakanlık tarafından oluşturulan tarımsal üretime yönelik kayıt sistemlerini,

rr) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Referans fiyat: Genel Müdürlük ve/veya il müdürlüklerinde oluşturulan referans fiyat komisyonu tarafından belirlenerek listeler halinde yayımlanan makine ve ekipman fiyatını,

ss) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Referans fiyat komisyonu: Genel Müdürlükte ilgili daire başkanı başkanlığında ilgili daire personeli içinden, il müdürlüklerinde ise il müdürü ve/veya il müdür yardımcısı başkanlığında il proje yürütme personeli içinden en az üç kişiden oluşturulan komisyonu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Birimlerinin Görev ve Sorumlulukları

Genel Müdürlük

MADDE 5 –

(1) Bu Tebliğ kapsamındaki çalışmaları Bakanlık adına Genel Müdürlük yürütür. Genel Müdürlük;

a) Program ile ilgili olarak tebliğ ve güncel uygulama rehberini hazırlar.

b) Programın tanıtımını ve yatırımcıların bilgilendirilmesini sağlar. Program kapsamında yapılacak çalışmaların, idari, mali, mühendislik, çevresel ve teknik uygulamalarla uyumlu bir şekilde yürütülmesine destek verir.

c) Program ile ilgili olarak, yıllık yatırım programı ve bütçe teklifi hazırlıkları, bu tekliflerin ilgili Bakanlık birimlerine iletilmesi ve kabulü için gerekli çalışmaları yapar.

ç) Program kapsamında il müdürlüğü tarafından onaylanan ödemeleri tahakkuk işlemlerini takiben ödenmek üzere bankaya gönderir.

d) Programın etkin bir şekilde yürütülebilmesi için izleme, istatistiki çalışma ve gerektiğinde kontrol işlemlerini yapar veya yaptırır.

e) Programın yürütülmesinde görevli personele yönelik değerlendirme toplantıları veya eğitim programlarının hazırlanmasını ve düzenlenmesini sağlar.

f) (Ek: RG-9/10/2021-31623) İl proje değerlendirme komisyonunca ön değerlendirmesi yapılan başvuruları genel değerlendirme kriterleri açısından inceler, tüm proje başvurularının nihai puanlarını belirler.

İl müdürlüğü

MADDE 6 – 

1) İl müdürlüğü;

a) Başvuru sahiplerine, başvuruların hazırlanması konusunda ihtiyaç duyulduğunda gerekli bilgilendirmeyi yapar. Programın tanıtımını ve yatırımcıların bilgilendirilmesini sağlar.

b) Program kapsamındaki çalışmaların Bakanlık adına 45 inci ve 46 ncı maddelerde belirtilen sorumlulukların idari, mali, hukuki, mühendislik ve çevresel uygulamalarla uyumlu bir şekilde yürütülmesini ve program kapsamında yapılacak tüm çalışmaların il bazında uygulanmasını, izlenmesini, sekretaryasını ve koordinasyonunu sağlar.

c) Veri tabanına girilen her türlü bilgiden sorumludur. Bu Tebliğ kapsamında yapılacak bütün çalışmalara esas teşkil etmek üzere istenilen bilgileri ivedilikle ve zamanında veri tabanına girer.

ç) Projelerin; bu Tebliğ, güncel uygulama rehberi ve hibe sözleşmesinde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinin sağlanmasından, uygulamaya yönelik olarak düzenlenecek tüm belgelerin onaylanmasından ve birer suretinin muhafazasından sorumludur. Talep edildiğinde, bu belgeleri Genel Müdürlüğe gönderir.

İl proje değerlendirme komisyonu ve il proje yürütme birimi

MADDE 7 –

(1) İl proje değerlendirme komisyonu;

a) Program kapsamında alınan hibe başvurularının idari uygunluğunu, başvuru sahiplerinin ve projelerin uygunluğunu kontrol eder, başvuruları ön değerlendirme (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) kriterleri açısından inceler, tüm proje başvurularının (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) puanlarını tespit eder, değerlendirme raporlarını ve sonuç tablolarını hazırlar, program teklif listelerini belirler.

b) Başvuruların; bu Tebliğe ve güncel uygulama rehberine uygun olarak il düzeyinde değerlendirilmesinden sorumludur. Komisyon en az beş kişiden oluşur.

(2) İl proje yürütme birimi;

a) İl düzeyinde programın tanıtımı, projelerin uygulanması ve tamamlanan projelerin (Değişik ibare: RG-21/1/2022-31726) üç yıl süreyle izlenmesi ile ilgili olarak yapılacak iş ve işlemleri il müdürlüğü adına yürütür. Bu birim; ilgili şube müdürü ve proje kontrol görevlileri ile gerektiğinde il müdürlüğü ve diğer kamu kurumu personelinin valilik oluruyla görevlendirilmesi ile en az üç kişiden oluşur.

b) İl düzeyinde proje hazırlanması aşamasında potansiyel başvuru sahiplerini program hakkında ve proje başvurularının hazırlanması konusunda bilgilendirir.

c) Hibe sözleşmesi imzalanmadan önce; başvuru aşamasında elektronik ortama girişi yapılan bilgi ve belgelerle sunulan hibe sözleşmesi ve eklerinin uyumunu bu Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde yer alan esaslara göre uygunluğunu inceler. İnceleme sonucunu bir rapora bağlar, hibe sözleşmelerini düzenler ve hibe sözleşmesi imzalamaya yetkili il müdürüne sunar.

ç) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Projelerin uygulamasını bu Tebliğ, yürürlükteki ilgili mevzuat ve bu amaçla Genel Müdürlük tarafından hazırlanan güncel uygulama rehberi hükümleri doğrultusunda kontrol eder, izler ve değerlendirir. Ödeme taleplerini inceleyerek uygun olanları il müdürlüğünün onayından sonra Genel Müdürlüğe gönderir.

(3) İl proje yürütme biriminde görevli personel, il proje değerlendirme komisyonunda görevlendirilemez.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yatırım Konuları, Yatırım Yeri ve Yatırım Süresi

Yatırım konuları

MADDE 8 –

(1) (Değişik birinci paragraf: RG-9/10/2021-31623) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanması konusunda; yatırımın niteliği yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu olan başvurularda;

a) Tıbbi ve aromatik bitkilerin işlenmesi, kurutulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

b) Bitkisel ürünlerin işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

c) Hayvansal ürünlerin işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

ç) Tarımsal ürünlerin depolanmasına yönelik başvurularda çelik silo ve soğuk hava deposu yapımına yönelik yeni tesislerin yapımı (Ek ibare: RG-2/12/2021-31677) ile soğuk hava deposu ekipmanıyla sınırlı olmak kaydı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

(2) Tarımsal üretime yönelik sabit yatırım konularında;

a) Tarımsal ürünlerin üretilmesine yönelik iklimlendirme, sulama ve gübreleme sistemli, modern yeni seraların yapımı ile (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) yenilenebilir enerji ve/veya teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

b) Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

c) Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

ç) Kanatlı yetiştiriciliğine yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

d) Kültür mantarı üretimine yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

e) Büyükbaş ve küçükbaş kesimhanelerine yönelik faal olan mevcut tesislerin teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

f) Kanatlı kesimhanelerine yönelik yeni tesislerin yapımı, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, faal olan mevcut tesislerin kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu,

hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

(3) Bu Tebliğ kapsamında bulunan konularla ilgili tarımsal faaliyetlere yönelik yapılmış ve/veya yapılacak tesislerde, toplu basınçlı sulama sistemleri için, sulama kooperatifleri ve sulama kooperatifleri üst birliklerinin sulama hizmetlerinin gerektirdiği elektrik enerjisini temin etmek amaçlı güneş ve rüzgâr enerjisinden elektrik üreten tesislerin yapımı ile 3 dekardan küçük olmaması şartıyla örtü altı kayıt sistemine kayıtlı mevcut modern seralarda kullanılmak üzere; yenilenebilir enerji kaynaklarından jeotermal ve biyogazdan ısı ve/veya elektrik üreten tesisler ile güneş ve rüzgâr enerjisinden elektrik üreten tesislerin yapımı, hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

(4) Su ürünleri yetiştiriciliği yapılmasına yönelik yatırım konularında;

a) Denizlerde yetiştiricilik,

b) İç sularda yetiştiricilik,

hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

(5) Hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması konularında;

a) Hayvansal orijinli gübre,

b) Bitkisel orijinli gübre,

hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

(6) Birinci fıkrada belirtilen yatırım konularının tümü veya bir kısmı illerin sektörel önceliklerine göre Bakanlıkça belirlenerek başvuru öncesinde ilan edilir ve uygulanır.

(7) Sert kabuklu meyveler hariç, tarımsal ürünlerin işlenmesi kapsamında, başka bir yatırım tesisinde ilk işlemesi yapılan mamul ürünün ikincil işlenmesine ve paketlenmesine yönelik yatırım teklifleri ile yurt dışında üretimi yapılan ürünlerin işlenmesine ve paketlenmesine yönelik yatırımlar hibe desteği kapsamında değerlendirilmez.

(8) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Un, yem ve kütlü pamuk konusunda yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurular kabul edilmez.

(9) Çay ve fındık konusunda sadece yaş çay ve fındık üretiminin yapıldığı illerdeki başvurular kabul edilir.

(10) Yatırımcılar bu Tebliğ kapsamında ülke genelinde sadece bir adet proje başvurusunda bulunabilirler. Tarımsal amaçlı kooperatifler, birlikler ile bunların üst birliklerinin tüzel kişilik olarak proje başvurusunda bulunmaları, üyelerinin ve/veya ortaklarının tüzel kişilik veya bireysel olarak farklı yatırım konularında başvuru yapmalarına engel teşkil etmez.

(11) Bütün başvurularda başvuruya esas yatırım konusunun hibe desteği kapsamında değerlendirilebilmesi ve hibe desteğinden yararlanılabilmesi için, alınmış veya alınacak olan yapı ruhsatı ve yapı kullanım izin belgelerinin ve/veya yapı kayıt belgesinin mutlaka başvuru konusu ile uyumlu olması gerekir. (Ek cümle: RG-2/12/2021-31677) Ancak nüfusu 20.000’in altında olan yerleşim yerlerinde yapılacak başvurular için başvuru sahibinin yatırım yerinin bağlı olduğu belediyeden alacağı yapı ruhsatı almasına gerek olmadığına dair yazıyı sunması halinde yapı ruhsatı istenmez.

(12) (Değişik: RG-21/1/2022-31726Program çerçevesinde hibe desteğinden yararlanmış yatırımcılardan/tesislerden üç yıllık izleme süresinin bir yılını tamamlamış olanlar; kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğinde proje başvurusunda bulunabilirler. Niteliği yeni tesis olan başvurularda, yatırımcı, üç yıllık izleme süresi devam ederken aynı alt konuda tekrar başvuruda bulunamaz. Alt konular, bu Tebliğin Ek-5’inde yer alan sektörel bazda proje konusu ve kodları tablosunda belirtilir.

(13) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) Kiralanmış bir mülk üzerinde yapılacak yatırımlar uygun yatırımlardır. Kiralama süresinin yatırım için son ödemenin yapıldığı tarihten itibaren en az (Değişik ibare: RG-21/1/2022-31726) üç yılı kapsaması gerekir. Nihai raporda ödeme talep dosyası ekinde üst hakkı veya kiralamanın tapuya şerh edilme şartı aranır. Kira sözleşmesi yerine tahsis/irtifak belgesi bulunması halinde bu belgeler ilgili kurum ve kuruluşun bağlı oldukları mevzuata göre alınır. 

(14) (Mülga: RG-17/2/2021-31398)(1)

(15) (Mülga: RG-17/2/2021-31398)(1)

(16) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) Tarımsal amaçlı kooperatiflerce yapılacak olan yatırım konularına ait başvuruların hiçbirinde kira süresi şartı aranmaz. 

(17) Mevcut seralarda ve tarımsal amaçlı kooperatifler, birlikler ile bunların üst birliklerinin sulama hizmetlerinin gerektirdiği elektrik enerjisini temin etmek amaçlı yenilenebilir enerji üretim tesisi konulu başvurularda güneş enerjisi kullanılması halinde teknik gerekçelerinin açıklanması durumunda, paneller, yatırım mülkiyeti veya kullanım hakkı başvuru sahibine ait olmak üzere yatırım yerine bitişik birden fazla parselde yer alabilir.

(18) Kırsal ekonomik yatırımlar başlığı altında büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırım konularında yapılan başvurularda, 18/3/2010 tarihli ve 5977 sayılı Biyogüvenlik Kanunu ile 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu hükümlerine göre zorunlu olan biyogüvenlik tedbirleri de hibe kapsamında değerlendirilir.

(19) Niteliği yeni tesis olan başvurular; kırsal alan, küçük ihtisas sanayi sitesi, ihtisas/karma/özel organize sanayi bölgesi ve tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinde yapılması halinde öncelikli olarak değerlendirilir.

(20) (Ek: RG-29/11/2022-32028) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerde yapılacak yatırımlar için başvuru kabul edilmemektedir.

Uygulama illerinin yatırım konuları

MADDE 9 –

(1) Program çerçevesinde 81 ilde; 8 inci maddede belirtilen yatırım konularından tümü veya bir kısmı, illerin sektörel önceliklerine göre Bakanlıkça belirlenerek her yılın (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) Kasım ayında yayımlanacak başvuru ve güncel uygulama rehberi ile başvuru öncesinde ilan edilir ve hibe desteği kapsamında başvurular kabul edilir.

(2) Ekonomik yatırımlar programı kapsamında tarımsal ürünlerin üretimine yönelik hibe desteği verilmemektedir. Programla 8 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen yatırım tesisleri, ürünün ilk üretim sonrası işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırım konularını içeren projeleri kapsamaktadır.

(3) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanması kapsamında, başka bir yatırım tesisinde ilk işlemesi yapılan mamul ürünün ikincil işlenmesi, kurutulması, dondurulması ve paketlenmesine yönelik yatırım teklifleri hibe desteği kapsamında değerlendirilmez.

(4) Aynı ürünün işlenmesine yönelik yatırım tesisi için aynı proje sahibi tarafından tek bir başvuru yapılır. Entegre bir tesis için, tesisi birden fazla bölüme ayırarak başvuru yapılması durumunda, hiçbir başvuru hibe desteği kapsamında değerlendirilmez.

Yatırım süresi

MADDE 10 –

(Değişik: RG-29/11/2022-32028)  

(1) Yatırım projelerinin son tamamlanma tarihi, mücbir sebepler hariç hibe sözleşmesinin imzalandığı takvim yılının Kasım ayının son iş günüdür.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Başvuru Sahiplerinde Aranacak Özellikler

Ekonomik yatırımlar için başvuru sahiplerinde aranacak özellikler

MADDE 11 –

(1) 8 inci maddede belirtilen yatırım konularını gerçekleştirmek üzere hazırlanacak proje başvuruları gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılır.

(2) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) Başvuru sahibi gerçek ve tüzel kişilerin, Bakanlık tarafından oluşturulan (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) kayıt sistemlerinin herhangi birine son başvuru tarihinden önce kayıtlı olması gerekir. 

(3) Tüm yatırımlar için son başvuru tarihinden önce kurulan;

a) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda tanımlanan kollektif şirket, limited şirket ve anonim şirketler,

b) 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu, 18/4/1972 tarihli ve 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu, 1/6/2000 tarihli ve 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanuna göre kurulmuş kooperatifler ile Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre kurulan ıslah amaçlı yetiştirici birlikleri ile bunların üst birlikleri/iktisadi teşekkülleri, 29/6/2004 tarihli ve 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununun ilgili maddelerine göre kurulan iktisadi teşekkülleri,

tüzel kişilik olarak başvurabilirler.

(4) Üçüncü fıkrada belirtilen kuruluşlar, kuruluş tüzüklerinde/ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet alanları ile ilgili yatırım konularına başvurabilirler.

(5) Üçüncü fıkrada belirtilen kuruluşların, proje başvurusu, hibe sözleşmesi imzalanması ve uygulamaların gerçekleştirilmesi konularında yetkili kurullarından son başvuru tarihinden önce yetki almış ve bu yetki belgesini proje başvurularında ibraz etmiş olmaları gerekir.

(6) Tüm yatırımlara yönelik proje konularında başvuran tüzel kişiler idari ve mali açıdan kamudan bağımsız olmalıdırlar. Tüzel kişilerin başvuru aşamasında idari ve mali açıdan kamudan bağımsız olduklarına dair taahhütnameyi başvuru ekinde sunmaları gerekir.

Uygun olmayan başvuru sahipleri

MADDE 12 –

(1) 11 inci maddede açıklanan gerçek ve tüzel kişi haricindekiler ve kamu görevlileri hibe başvurusunda bulunamazlar.

(2) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) Kendi isteği ile proje uygulamaktan vazgeçmesi nedeniyle projesi için fesih işlemi uygulanmış yatırımcılar hariç, önceki tebliğler kapsamında hibe programından yararlanmış ancak feshedilmiş proje başvuruları olan yatırımcılar beş yıl süreyle hibe başvurusunda bulunamazlar. Ayrıca hibe sözleşmesi imzalayan ancak yatırımını henüz nihai rapora bağlayamayan, önceki tebliğler kapsamında hibe programından yararlanmış ancak fesih sürecinde bulunan proje başvuruları olan yatırımcılar hibe başvurusunda bulunamazlar.

(3) Tarımsal amaçlı (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) birim kooperatifler, birlikler ve bunların üst birlikleri hariç, tüzel kişi ortaklarının gerçek kişi olması halinde ortaklar gerçek kişi olarak hibe başvurusunda bulunamazlar. Ayrıca tüzel kişi ortaklarının tüzel kişi olması halinde de tüzel kişi ortaklar ayrı olarak hibe başvurusunda bulunamazlar. Gerçek ve/veya tüzel kişiler kendileri hibe başvurusunda bulunmaları halinde oluşturdukları ya da oluşturacakları farklı tüzel kişiler/ortaklar ayrıca hibe başvurusunda bulunamazlar.

(4) (Ek: RG-29/11/2022-32028) İl özel idaresi ve belediye gibi kamu kurum ve kuruluşları, bunların vakıf ve birlik benzeri teşekkülleri ile içinde bulundukları ortaklıkların başvuruları Program kapsamında değerlendirilmez.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Hibeye Esas Proje Toplam Tutarları ve Destekleme Oranı

Ekonomik yatırım konularında yatırım tutarı ve destekleme oranı

MADDE 13 –

(1) (Değişik: RG-21/1/2022-31726) Ekonomik yatırım konularında hibeye esas proje tutarı; başvuruda bulunanların gerçek kişiler, tarımsal amaçlı (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) birim kooperatifler, birlikler ve bunların üst birlikleri veya tüzel kişiler olması halinde, 8 inci maddede belirtilen yatırım konularında; yatırım niteliği yeni tesis olan başvurularda (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 7.000.000 Türk Lirası, yatırım niteliği tamamlama olan başvurularda (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 5.000.000 Türk Lirası, yatırım niteliği kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon olan başvurularda (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 4.000.000 Türk Lirası üst limitini geçemez.

(2) Hibeye esas proje tutarı alt limiti (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 1.000.001 Türk Lirasıdır. Bu limitin altındaki başvurular kabul edilmez.

(3) Başvuruların kabul edilmesi halinde; hibeye esas proje tutarının %50’sine hibe yoluyla destek verilir. Başvuru sahipleri hibeye esas mal alım tutarının %50’si oranındaki katkı payını, ayni katkıyı ve toplam mal alım tutarına ait Katma Değer Vergisi (KDV)’nin tamamını kendi öz kaynaklarından temin etmekle yükümlüdür.

(4) Hibe sözleşmesinde belirlenen hibeye esas mal alım tutarı üst limit niteliğindedir. Hibenin nihai tutarı fiili gerçekleşmeler sonucunda ortaya çıkar.

(5) Mal alım tutarının hibe desteği kısmı kamu kaynakları kullanılarak karşılandığı için yatırımcılar tarafından sağlanması gereken katkı payının finansmanında hiçbir şekilde kamu kaynakları kullanılamaz.

(6) Program kapsamında küçük ve orta ölçekli ekonomik faaliyetlere yönelik yatırım tesislerinin desteklenmesi amaçlandığından, başvuruda belirtilen proje toplam tutarı ile yatırım konusunun tam olarak gerçekleşmesi sağlanır.

(7) Proje bütçesi KDV hariç hazırlanır.

(8) Proje toplam tutarının; bu maddede belirlenen hibeye esas proje tutarını aşması durumunda, artan kısma ait işlerin proje sahiplerince ayni katkı olarak finanse edilmesi ve yatırım süresi içerisinde tamamlanması gerekir. Bu durumun hibe başvurusu ile beraber taahhüt edilmesi şarttır.

ALTINCI BÖLÜM

Proje Giderleri

Hibe desteği kapsamındaki proje gider esasları

MADDE 14 –

(1) Bu Tebliğ kapsamında hibe desteği verilecek proje giderlerinin;

a) Yatırımcı ile imzalanan hibe sözleşmesinden sonra gerçekleştirilmesi,

b) Hibe sözleşmesi ekinde sunulan tatbikat projesinde belirtilmiş olması ve hibe desteği verilecek proje giderleri kapsamında yer alması,

c) Hibe sözleşmesi ekinde sunulan proje bütçesi tablosundaki hibeye esas proje giderlerinin, tüm başvurularda 13 üncü maddede belirtilen limitlerin içerisinde kalması,

ç) Hibe sözleşmesi ekinde sunulan iş planında öngörülen yatırım süresi içerisinde gerçekleşmesi, hibe desteği kapsamındaki giderlerin Bakanlık tarafından yayımlanan satın alma rehberinde belirtilen kurallara uygun olması ve belgelere dayandırılması,

gerekir.

Gider kalemleri

MADDE 15 –

(1) Bu Tebliğde belirtilen esaslar çerçevesinde; öngörülen yatırım projesinin ayrılmaz bir parçası ve projenin faaliyete geçmesi için kaçınılmaz olan bu maddede belirtilen giderler, ilgili bölümlerde belirtilen istisnalar geçerli olmak kaydıyla hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

(2) Yatırım uygulamalarına ait;

a) İnşaat işleri alım giderlerine,

b) Makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine,

hibe desteği verilir.

(3) Yatırımcılar tarafından, proje kapsamında satın alınacak ve hibe desteği verilecek tüm makine, ekipman, malzeme ve inşaat işleri Bakanlık tarafından yayımlanan satın alma rehberinde belirtilen kurallara uygun olarak yapılmış satın alımlar sonucunda belirlenen yüklenicilerle yapılacak sözleşmeler kapsamında sağlanır.

(4) Yatırımcılar tarafından sürekli çalıştırılan, düzenli, dönüşümlü, yarı zamanlı ve geçici olarak işe alınmış kişiler, kamu çalışanları, kamu kurumları ile kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar yüklenici olamazlar.

(5) Hibeye esas proje tutarını oluşturan, hibe desteği verilecek proje giderleri mutlaka teknik projeye ve piyasa etütlerine dayandırılır ve proje başvurularında ayrıntılı olarak belirtilir.

(6) Hibe sözleşmesine bağlanan hibeye esas proje tutarı, uygulama sürecinde artırılamaz. Ancak sözleşmeye bağlanan tutarı aşmaması ve başvuruda bütçelendirilen ve iş kalemlerinde gösterilen (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) inşaat, makine ve ekipman alımı ile ilgili kalemlerde kapasite azalışı olmaması kaydıyla gider kalemleri arasında ilgili maddelerde belirtilen kısıt ve limitlere aykırı olmamak şartıyla aktarımlar yapılabilir veya destek kapsamında başvuruda bütçelendirilen ve alımı yapılan (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) inşaat, makine ve ekipman kalemlerinden proje başvuruları kapsamında satın alma rehberine ve/veya teknik şartnamelere uygun olarak temin edilmeyen ve uygun harcama kapsamında kabul edilmeyen kalemler ikinci el alımı olmamak şartı ile projelerin amacına uygun olarak ayni katkı ile tamamlandığı ve tesisin faaliyete geçmesinde engel oluşturmadığı takdirde hibe hesaplaması kalemlerinden düşülür ve başlangıçta belirlenen toplam hibe tutarındaki miktardan düşülerek hibe ödemesi yapılır.

(7) Yatırımcı, hibeye esas proje giderlerinden inşaat ve makine ekipmanı ayrı ayrı ihale edebileceği gibi bu giderlerin tamamını tek bir ihale şeklinde de gerçekleştirebilir.

İnşaat işleri alım giderleri

MADDE 16 –

(1) Program kapsamında hibe desteği verilecek inşaat işleri alım giderleri, projenin faaliyete geçmesi için kaçınılmaz olan inşaat işlerini kapsar.

(2) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurularda hibeye esas proje gideri sadece inşaat faaliyetinden ibaret olamaz. Ancak çelik silo, soğuk hava deposu ve sera yatırımları sadece inşaat faaliyetinden ibaret olabilir.

(3) İnşaatın yapılma yöntemi ile kullanılacak teknolojiyi açıklayan, inşaat işleriyle doğrudan ilgili malzeme, işçilik, makine, ekipman kullanım veya iş makinesi giderlerini kapsayan ve gider türü, ölçü birimi, miktar, birim fiyat ve tutar ayrıntılarını da içeren taslak yapım şartnameleri ve uygulama aşamalarını süreleriyle birlikte gösteren bir iş programı da proje başvuru ekinde sunulur.

(4) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Program kapsamında yapılacak yeni tesis ve tamamlama yatırımlarında, yatırım konusu işleme alanı dışında ihtiyaç duyulan idareye ait personel odaları, yatakhane, yemekhane, teşhir ve satış reyonu, bekçi kulübesi, bahçe duvarı, çit, tesis bahçesinin düzenlenmesi gibi bölümler ve bunlara ait giderler idarî alan olarak ve hibeye uygun harcamalar kapsamında değerlendirilir. Bu harcamaların toplamı hibeye esas inşaat giderinin %15’ini, her yapı için kazı, dolgu ve reglaj işleri yapının toplam hibeye esas inşaat giderinin %6’sını ve alansal olarak idarî alan, toplam inşaat alanının %30’unu aşamaz.

(5) Mesken ve benzeri yapıları kapsayan proje başvuruları hibe desteği kapsamında değerlendirilmez.

(6) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Proje uygulaması ile ilgili mevzuat gereği başvuru aşamasında alınması gerekli izin, ruhsat ve denetim işleri ile yapılması zorunlu olan tüm işlemlerin yerine getirilmesinden yatırımcılar sorumludur. İlgili mevzuat gereği alınması gerekli izin ve ruhsatlar hibe sözleşmesi ekinde, tesis tamamlandıktan sonra alınması gerekli izin ve ruhsatlar ise en geç nihai rapor ekinde sunulmak zorundadır. Ancak yatırımcının, ilgili mevzuat gereğince alınması gerekli izin ve ruhsatları ilgili kurumdan kaynaklanan sebeplerle hibe sözleşmesi aşamasında sunamaması ve bu durumu belgelendirmesi halinde, yatırımcıya, il müdürlüğünün uygun görüşü ile söz konusu belgeleri temin ederek hibe sözleşmesi imzalaması için otuz gün süre verilir.

(7) Proje tamamlanma süresi, mücbir sebepler hariç projelerin bu Tebliğde belirtilen son tamamlanma tarihlerini geçemez.

(8) Çelik silo, sera ve soğuk hava deposu yatırımları hariç yeni tesis ve tamamlama yatırımlarında inşaat gideri, hibeye esas proje tutarının %80’inden, kapasite artırımına yönelik yatırımlarda %60’ından, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik yatırımlarda ise %20’sinden fazla olamaz.

(9) Yenilenebilir enerji olarak jeotermal kaynağın kullanılacağı yatırımlarda kuyu maliyetinin hibe desteği kapsamına alınabilmesi için elde edilen enerjinin mevcut veya bu Tebliğ kapsamında kurulacak tesiste kullanılması şarttır. Sadece jeotermal kuyu için hibe desteği verilmez.

(10) Yenilenebilir enerji olarak jeotermal, biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisi kullanılacak bütün yatırım konularında yenilenebilir enerji üretimi mevcut veya bu Tebliğ kapsamında kurulacak tesisin kapasite raporunda hesaplanan yıllık enerji ihtiyacının en az %51’ini, en fazla %110’unu karşılayacak şekilde projelendirilmesi halinde hibe desteğinden faydalandırılır. Elde edilen enerjinin, mevcut veya bu Tebliğ kapsamında kurulacak tesisteki enerji ihtiyacının %110’unu aşması durumunda elde edilen toplam enerji ile tesiste ihtiyaç duyulan enerji oranlanarak hibe ödemesi yapılır. Bu oranların dışında kalan kısımlar ayni katkı olarak karşılanır.

(11) Yenilenebilir enerji olarak biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisi kullanılarak elektrik üretilecek bütün yatırım konularında enerjinin ulusal şebekeye bağlanması şarttır. Hibe ödemeleri, kapasite raporunda hesaplanan yıllık enerji ihtiyacının karşılanması (en az %51’ini en fazla %110’unu) amacıyla bağlantı sözleşmesinde belirtilen kurulu güç üzerinden yapılır. Bağlantı sözleşmesinde belirtilen kurulu gücün, bağlantı izni ve ruhsatı veren kurumdan kaynaklanan sebeplerle projede %51’in altına düşmesi ve bu durumun da resmî belgelerle tespit edilmesi halinde, yenilenebilir enerji üretim tesisi başvurularında hibe sözleşmesi tasfiye edilerek teminat yatırımcıya iade edilir. Yenilenebilir enerji üretimi, başvuruya esas yatırım projesinin bir ünitesi ise, projede enerji ünitesine ait giderler hibeye esas proje tutarından düşürülerek yatırımın geri kalan kısmı hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

Makine, ekipman ve malzeme alım giderleri

MADDE 17 –

(1) Program çerçevesinde yapılacak yeni makine, ekipman ve malzeme alımları, üretimi de içeren bir proje bütününün parçası olduğu takdirde finanse edilir.

(2) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Yeni tesis (Mülga ibare: RG-14/2/2023-32104) niteliğindeki başvurularda hibeye esas proje gideri sadece makine ve ekipman alım giderinden ibaret olamaz. Ancak su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında hibeye esas proje gideri sadece makine ekipman alım giderinden ibaret olabilir. 

(3) Tamamlama ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik proje tekliflerinde hibeye esas proje tutarının tamamı makine ve ekipman alım giderinden ibaret olabilir.

(4) Makine ve ekipman alımlarında, alım bedeli içinde yer alan proje sahasına teslim giderleri ile montaj giderleri tek bir alım faturasında bulunmaları durumunda uygun harcama kapsamında değerlendirilerek hibe desteğinden yararlandırılır. Ayrı faturalandırılmaları durumunda ise sadece mal alım bedeline hibe desteği verilir.

(5) Makine ve ekipman ile ilgili düzenlenen teknik şartname; projedeki kullanım amacı ve üretimdeki gerekliliği belirtilerek, proje başvuru ekinde sunulur.

(6) Makine, ekipman ve malzeme alım giderleri kapsamında, demirbaş eşya, mobilya, mefruşat alımı gibi giderler ve tesis tamamlandıktan sonra tesisin işletilmesine yönelik hammadde veya malzeme gibi işletme giderlerine hibe desteği verilmez.

(7) Trafo satın alımları hibe desteği kapsamında değildir.

(8) Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üreten tesisler hariç enerji nakil hattı satın alımları hibe desteği kapsamında değildir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üreten tesisler için ise enerji nakil hattı satın alımları hibeye esas proje tutarının en fazla %15’i ile sınırlıdır.

(9) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Niteliği yeni tesis olan başvurular dışında jeneratör satın alımları hibe desteği kapsamında değildir.

(10) Makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine ait teknik şartnameyi, metraj ve keşfi, makine yerleşim planını ve bina büyüklüğü ile alınan makinelerin uyumlu ve üretim aşamalarında gerekli olduğuna dair raporu hazırlayan ve tasdik eden kişilerin ilgili meslek odalarına kayıtlı olmaları şarttır.

(11) Sabit yatırımlar kapsamında bütçelendirilen balya ve silaj makineleri referans fiyat uygulamaları hariç, hibeye esas tutar ile ayni katkının beraber bütçelendirildiği bütün monoblok yapıdaki makineler ve ekipmanlar hibeye uygun giderler kapsamında değerlendirilmez ve bu tip projeler kabul edilmez.

(12) Hibe sözleşmesi öncesi, yatırımcının inşaat işleri ve/veya makine, ekipman ve malzeme alım giderleri işleri ile ilgili satın alma (Mülga ibare: RG-17/2/2021-31398)(1) işlemlerinin gerçekleştirilmesi için ek süre talep etmesi halinde, il müdürlüklerince yapılacak inceleme sonucu durumu uygun mütalaa edilenler için yatırım sürelerinin bu Tebliğde belirtilen son tamamlanma tarihlerini geçmemeleri şartı ile hibe sözleşmesi imzalaması süresine ek olarak otuz gün süre verilir. Mücbir sebepler hariç olmak üzere verilen ek otuz günlük süre içinde satın alma rehberine uygun işlem gerçekleştirilemez ise hibe sözleşmesi imzalanmaz.

(13) (Mülga: RG-17/2/2021-31398)(1) 

Proje kaynaklarından karşılanamayacak giderler

MADDE 18 –

(1) 16 ncı ve 17 nci maddelerde açıklanan proje giderlerine uygun olmayan ve hibe desteği kapsamı dışında kalan giderler şunlardır:

a) Her türlü borçlanma giderleri.

b) Faizler.

c) Başka bir kaynaktan finanse edilen harcama ve giderler.

ç) Kira giderleri.

d) Kur farkı giderleri.

e) Arazi, arsa ve bina alım bedelleri.

f) Binanın yakıt, su, elektrik ve aidat giderleri.

g) Ayrı faturalandırılmış nakliye ve montaj giderleri.

ğ) Bankacılık giderleri.

h) Denetim giderleri.

ı) KDV ve ÖTV dâhil iade alınan veya alınacak vergiler.

i) İkinci el/kullanılmış (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) makine-ekipman alım giderleri.

j) Proje yönetim ve danışmanlık giderleri.

k) Makine tamir ve parça alım giderleri.

l) (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) sarf malzemeleri.

m) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

n) Mücbir sebepler hariç bu Tebliğ ile belirlenen yatırım süreleri içinde gerçekleştirilmeyen giderler.

(2) Program kapsamında hibe sözleşmesi onaylanmayan projelerle ilgili yapılan hiçbir harcama karşılanmaz, bu giderlerden dolayı herhangi bir sorumluluk üstlenilmez.

(3) Bakanlık tarafından yayımlanan güncel uygulama rehberinde ve satın alma rehberinde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilmeyen, belgelendirilmeyen ve ibraz edilmeyen her türlü satın alma gideri, hibeye esas gider kapsamında olsa dahi hibe desteğinden karşılanmaz.

Ayni katkılar

MADDE 19 –

(1) Proje sahiplerinden veya iş birliği yapılan kişi ve kuruluşlardan herhangi biri tarafından hibe sözleşmesi öncesi edinilmiş arazi, bina, makine ve ekipman, ayni katkı olarak proje yatırım tutarına dâhil edilmez.

(2) Hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra yatırımcılar tarafından, hibeye esas proje giderleri dışında kendi kaynakları kullanılarak bina, malzeme, makine ve ekipman ile işgücüne yönelik olarak yapılacak herhangi bir katkı, yatırım süresi içerisinde tamamlanması koşulu ile ayni katkı olarak değerlendirilir. Ancak iş takvimleri ve uygulamalar sırasında bu katkıların tamamının, yatırımcı tarafından, hibeye esas proje giderlerine yönelik kullanımlar yapılmadan önce veya eşzamanlı olarak gerçekleştirilmesi zorunludur. Başvuru sahipleri, bu hususları başvuru formlarında taahhüt ederler.

(3) Ayni katkılar, hibeye esas proje giderleri kapsamında öngörülmüş satın alımlardan ayrı bağımsız ihaleler veya gerçekleşmeler şeklinde yapılır.

(4) Başvuru aşamasında ayni katkı olarak taahhüt edilen işlerin projede öngörülen nitelik, nicelik ve büyüklükte gerçekleştirilmesi şarttır.

(5) Yapılacak ayni katkılar, yatırımcının yapmakla yükümlü olduğu katkı payının yerine ikame edilemez.

YEDİNCİ BÖLÜM

Proje Başvuruları

Başvuru zamanı

MADDE 20 –

(Başlığı ile Birlikte Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) Başvuru zamanı Bakanlıkça yayımlanacak olan güncel uygulama rehberinde ilanen duyurulur.

Başvuracaklara sağlanacak teknik destek

MADDE 21 –

(1) Başvuracak gerçek ve tüzel kişiler, program konusunda il proje yürütme biriminden ihtiyaç duydukları bilgiyi alabilirler.

(2) İl proje yürütme birimlerince verilecek bilgi, proje hazırlanmasında karşılaşılacak sorulara cevap vermekle sınırlı olup projenin kabul edilmesi konusunda bir taahhüt niteliği taşımaz.

(3) İl proje yürütme birimleri, yatırımcılara kesinlikle proje hazırlayamaz.

(4) Başvuru sahipleri, programa ait güncel uygulama rehberi ve içinde yer alan başvuru formları ve bilgilendirici dokümanlar ile satın alma rehberini il müdürlüğü veya “www.tarimorman.gov.tr” internet sayfasından temin edebilirler.

(5) Bakanlık tarafından düzenlenecek eğitim, çalıştay, bilgilendirme toplantıları ve benzeri etkinlikler “www.tarimorman.gov.tr” internet adresi aracılığıyla duyurulur.

Başvurulacak adres

MADDE 22 –

(1) Program ile ilgilenen gerçek ve tüzel kişiler başvurularını “www.tarimorman.gov.tr” internet adresinden yaparlar.

Başvuru şekli

MADDE 23 –

(1) Proje başvurusu;

a) 8 inci maddede belirtilen yatırım konularını gerçekleştirmek amacıyla hazırlanır.

b) 11 inci maddede belirtilen niteliklere sahip gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılır.

c) Bakanlık tarafından yayımlanacak güncel uygulama rehberinde yer alan başvuru formu ve ekleri ile satın alma rehberine uygun olarak hazırlanır.

(2) Bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanan başvuru dosyasının girişi (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden yapılır. (Mülga cümle: RG-17/2/2021-31398)(1) 

(3) (Ek: RG-29/11/2022-32028)(2) Bakanlık bilgi sistemlerinde herhangi bir aksaklık olması halinde Genel Müdürlük gerekli önlemleri alır.

(4) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Veri girişi yapılan belge ve dokümanlarla ilgili olarak güncel uygulama rehberinde belirtilen zaman ve takvim dışında hiçbir belgede düzeltme yapılamaz ve doküman tamamlatılamaz.

(5) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Başvuru şekline ilişkin bu Tebliğde yer almayan diğer hususlar Bakanlıkça yayımlanan güncel uygulama rehberinde açıklanır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Proje Başvurularının İl Düzeyinde Değerlendirilmesi

İl proje değerlendirme komisyonu

MADDE 24 –

(1) Program kapsamında, başvurusu alınan projelerin incelenmesi ve ilk değerlendirmeleri bu bölümde belirtilen kriterlere göre il proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılır. Başvuruların, bu Tebliğe ve güncel uygulama rehberine uygun olarak il düzeyinde değerlendirilmesinden il proje değerlendirme komisyonu sorumludur.

(2) İl proje değerlendirme komisyonunun oluşturulma ve çalışma şekilleri valilik tarafından son başvuru tarihinden önce belirlenir ve taraflara duyurulur. İl proje değerlendirme komisyonu en az beş temsilciden oluşur.

(3) İl proje değerlendirme komisyonuna, değerlendirme sürecinde gerekli tüm teknik ve lojistik desteğin verilmesi, tabloların düzenlenmesi, proje özetlerinin hazırlanması, verilerin muhafazası gibi konularda çalıştırılması amacı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından personel görevlendirilebilir.

(4) Değerlendirmeye; son başvuru tarihini takip eden (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) üç iş günü içerisinde yapılacak toplantıda belirlenecek kriterlere göre (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden başlanır. Valilik makamının ihtiyaç duyması halinde teknik alt komisyon görevlendirilebilir. Oluşturulan alt komisyon il proje değerlendirme komisyonu ile eş zamanlı olarak projelerin incelemesini tamamlar.

(5) Komisyon, bu değerlendirmeleri son başvuru tarihini (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) takip eden üç iş günü içerisinde yapılacak toplantıyı takiben en geç otuz gün içerisinde tamamlar ve görevi sona erer.

Başvuruların idari uygunluk ile başvuru sahibi ve projenin uygunluğu açısından incelenmesi (Değişik başlık: RG-29/11/2022-32028)

MADDE 25 –

(Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Belge ve dokümanların yüklenmesinin ardından, il proje değerlendirme komisyonu, başvuruları güncel uygulama rehberinde yayımlanacak Başvuruların İdari Uygunluk Kontrol Listesi ile Başvuru Sahibi ve Projenin Uygunluk Değerlendirme Tablosu Kriterlerine göre inceler. Uygun bulunan başvurular değerlendirmeye alınır.

(2) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(3) İl proje değerlendirme komisyonu gerek duyarsa, teknik alt komisyonlar oluşturarak projelendirilen inşaat ve/veya makine-ekipmanların mevzuat ve maliyetler açısından uygunluğunu inceletir.

Başvuru sahiplerinin ve projelerin uygunluğunun incelenmesi

MADDE 26 –

(Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

Başvuruların ön değerlendirme kriterleri açısından değerlendirilmesi

MADDE 27 –

(Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Başvurular değerlendirilirken; başvuru sahibinin niteliği, yatırım yerinin karakteristiği, yatırımın niteliği, yatırımın sektörel önceliği, başvuru sahibinin daha önce hibeden yararlanma durumu gibi kriterler göz önüne alınır.

(2) Ekonomik yatırımlara ait ön değerlendirme kriterleri Ek-3’te belirtilmiştir. Proje ön değerlendirme kriterlerinden toplamda kırk beş ve üzerinde puan almış olan başvurular, ekonomik yatırımlara ait sektörel bazda il öncelik sıralamaları gözetilerek ön değerlendirme puanlarına göre en büyükten en küçüğe doğru sıralanarak teklif listeleri hazırlanır. (Ek cümle: RG-14/2/2023-32104) Aynı puanı alan başvurular kendi aralarında sıralanırken başvuru zamanı daha önce olan üst sıraya alınır. Değerlendirme sonuç tablosu ve program teklif listelerinin veri giriş sistemi üzerinden alınan çıktısı, il proje değerlendirme komisyonunca imzalanarak (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) Elektronik Belge Yönetim Sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe gönderilir.

(3) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Genel değerlendirme raporu, değerlendirme sonuç tablosu ve Program teklif listelerinin çıktıları ile başvuru sahiplerince girişi yapılan başvuru dosyaları, 18/10/2019 tarihli ve 30922 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre il müdürlüklerinde muhafaza edilir.

Başvuruların genel değerlendirme kriterleri açısından değerlendirilmesi

MADDE 28 –

(Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) İllerden gelen teklif listeleri merkez değerlendirme (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) ve bütçe belirleme komisyonunca Ek-4’te yer alan genel değerlendirme kriterleri gözetilerek puanlanır ve veri giriş sistemi üzerinde nihai puan belirlenir.

(2) Başvurular, aldıkları nihai puana göre en büyükten en küçüğe doğru sıralanır, teklif listeleri hazırlanır. Genel değerlendirme raporu, değerlendirme sonuç tablosu ve program teklif listelerinin veri giriş sistemi üzerinden alınan çıktısı, merkez değerlendirme (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) ve bütçe belirleme komisyonunca imzalanarak Genel Müdürlük onayına sunulur.

İl proje değerlendirme raporu

MADDE 29 –

(Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

Hibe başvurusunun reddedilme nedenleri

MADDE 30 –

(1) (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) Değerlendirme komisyonları tarafından değerlendirme kriterlerine göre yapılan inceleme sonucu alınan proje başvurularının reddedilme kararı, tüm projelerle ilgili Genel Müdürlük onayı (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) alındıktan sonra il müdürlüğü tarafından proje sahiplerine bildirilir.

(2) Başvuruyu reddetme kararının aşağıdaki gerekçelere dayanması zorunludur:

a) Başvurunun müracaat tarihinden sonra alınması.

b) Başvuru sahibinin bu Tebliğde belirtilen şartlara sahip olmaması.

c) Başvuruya konu faaliyetin program kapsamında olmaması.

ç) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Çelik silo ve soğuk hava deposunda yenilenebilir enerji üretim tesisleri yapımı ve/veya soğuk hava deposu ekipmanı alımı hariç teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon ile kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması ve kapasite artırımı niteliğinde hibe başvurusu yapılması.

d) (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) Projenin uygulama süresinin öngörülen azami süreyi aşması.

e) Hibeye esas proje tutarının ve talep edilen katkının duyurulmuş olan azami miktarı aşması.

f) Projenin teknik yapılabilirliği ile yatırım faaliyetine uygunluğunun yetersiz olması ve maliyetlerin piyasa fiyatlarına uygun olmaması.

g) Başvuru formu ve ekleri içindeki bütçe rakamlarının birbirleri ile tutarsız olmaları.

ğ) Yatırımla ilgili, başvuruda sunulan bilgi ve belgelerle yatırım konusu ve/veya yatırım yerinin uyumsuz olması.

h) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

ı) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

i) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Bütün yatırım konularında; 22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu ve/veya 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında konulan şerhler için ilgili kurumdan yatırım yapılmasında sakınca olmadığına dair belge alınmış yatırım yerleri ile organize sanayi bölgesi, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesi ve ihtisas küçük sanayi sitesi tarafından yatırım yerlerine konulan ipotek veya şerhler, organize sanayi bölgelerinin kuruluşunda kullanılan krediler nedeniyle konulan ipotek ve şerhler ile bu Tebliğ kapsamında yapılacak başvurular için yatırım yerinin kiralanmış olması durumunda kira sözleşmeleri nedeniyle yatırım yerlerine konulan şerhler hariç, yatırım yerinin tapu kaydında ipotek, haciz, ihtiyati tedbir ve yatırımın sürdürebilirliğini etkileyebilecek şerhler bulunması ve/veya hakkında açılmış dava olması.

j) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Niteliği kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon olan başvurularda, mevcut tesisin faaliyeti ile ilişkili olarak bankalarca başvuru sahibi adına daha önce kullandırılan kredi nedeniyle konulan ipotek için ilgili bankadan geri ödemelerin düzenli yapıldığına dair belge almış olanlar ile program kapsamında daha önce hibe desteğinden yararlanmış olan tesisler için sözleşmeleri gereği konulan şerhler hariç yatırım yerinin ipotekli, şerhli, icraya verilmiş ve/veya hakkında açılmış dava olması.

k) Başvurunun (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden yapılmamış olması.

l) Başvurunun (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) bu Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanmamış veya gerçekleştirilmemiş olması.

m) Hibeye esas proje tutarının (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 1.000.001 Türk Lirasının altında olması.

n) Başvuru sırasında ve sözleşme yapılmadan önce başvuru sahibinin iflas etmiş veya projenin tasfiye halinde olması, başvuru sahibinin işlerinin mahkemelerce idare ediliyor olması, alacaklılarıyla herhangi bir düzenlemeye girmiş olması, iş veya faaliyetlerini askıya almış olması, bu meselelerle ilgili bir dava veya takip konusu bulunması veya yürürlükteki mevzuat ve düzenlemelerde yeri olan bir prosedür dolayısı ile bunlara benzer bir durumda olması.

o) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Yatırımcının; kamu haklarından mahrum olması, hırsızlık, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma, görevi kötüye kullanma, rüşvet, irtikap, nitelikli zimmet, sahtecilik, hileli iflas suçu işlemiş olması, milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen terör örgütlerine aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olması, tutuklu bulunması, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırması, Devlet sırlarını açığa vurması, Devletin şahsiyetine karşı işlenmiş suçlardan kesin hüküm ve/veya idari bir karar olması veya ülkenin mali çıkarlarına zarar verici herhangi bir suçtan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti olması.

ö) Program bütçesinin yetersiz olması.

p) Farklı gerçek/tüzel kişilerce hazırlanmış olsa dahi aynı yatırım alanlarında birbirleri ile ortak ekonomik ve/veya çıkar ilişkileri bulunan veya birbirlerini tamamlayan projelerle müracaat edilmesi.

r) (Değişik: RG-21/1/2022-31726) Program çerçevesinde hibe desteğinden yararlanmış yatırımcılardan/tesislerden üç yıllık izleme süresinin bir yılını tamamlamamış olanların; niteliği kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon olan proje başvurusunda bulunması; niteliği yeni tesis olanların ise üç yıllık izleme süresi tamamlanmadan daha önce hibe sözleşmesi imzalanan alt konuda tekrar proje başvurusunda bulunulması.

s) (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) Birbirleriyle birebir aynı olan, kopya projeler ile başvuruda bulunulması.

ş) (Mülga: RG-17/2/2021-31398)(1) 

t) Başvuru sahiplerinin, başvuru sırasında veya sözleşme yapılmadan önce gerçeğe aykırı beyanda bulunduklarının tespit edilmesi.

u) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Üretime yönelik olmayan, araştırma geliştirme projeleri ile başvuruda bulunulması.

ü) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Başvuruda sunulan projenin, il proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılan puanlama sonucunda kırk beş puanın altında kalması.

v) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Başvuru sahibi hakkında iflas, konkordato veya tasfiye kararı alınmış olması, mal varlığı ya da işlerinin atanmış kayyum veya vasi tarafından idare ediliyor olması.

y) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Başvuru sahibinin Bakanlık tarafından destek dışı işletmeler kapsamına alınmış olması.

z) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Yatırım yerinin Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerden birinde olması.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Nihai Değerlendirme Kararı ve Hibe Sözleşmesi

Nihai değerlendirme kararı

MADDE 31 –

(1) Nihai değerlendirme, bu maddede belirtilen hususlar dikkate alınarak merkez proje değerlendirme komisyonunca yapılır.

(2) Bu Tebliğ kapsamındaki uygulamaların bütçesi aşağıdaki hükümler doğrultusunda Bakanlıkça belirlenir:

a) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Yatırım bütçeleri, merkez proje değerlendirme ve bütçe belirleme komisyonu tarafından Ek-5 doğrultusunda Bakanlığın destekleme politikalarına göre belirlenir. İllerin katsayıları; tarım alanları, hayvan varlıkları, Bakanlık kayıt sisteminde yer alan işletme sayıları ve ilin Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu IPARD Programları ile Kent Tarımı Eylem Planı kapsamında olup olmadığı dikkate alınarak Bakanlık tarafından hesaplanır.

b) Program kapsamında başvuruların yapıldığı her il için Genel Müdürlük tarafından tahsis edilen ödenek miktarı kadar başvuruya hibe desteği sağlanır, değerlendirme nihai kararı söz konusu ödenek esas alınarak verilir. İlin yaklaşık bütçesinin yeterli olması durumunda program teklif listesinde yer alan tüm başvurular yatırım programına alınır.

c) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) İlin bütçesinin tüm başvurular için yeterli olmaması durumunda; uygun olarak kabul edilen projeler il ve merkez değerlendirme komisyonunun vermiş olduğu toplam puana göre en büyükten en küçüğe doğru asıl ve yedek olarak sıralanır. İlin bütçe imkânları dâhilinde en yüksek puan alan projeden başlanarak projeler sırayla Programa alınır. Asıl olarak hibe sözleşmesi imzalamaya hak kazanan yatırımcılardan, sözleşme imzalamayanlar ve/veya projeyi uygulamaktan vazgeçenler olması halinde; Genel Müdürlükçe ilin bütçesi dahilinde proje son tamamlanma tarihi gözetilerek yedek listede bulunan yatırımcılar sırası ile hibe sözleşmesi imzalamaya davet edilir. Yedek listeden çağırma işlemi sadece bir defa yapılır.

ç) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) İlin bütçesinin tüm başvuruları karşılaması durumunda; varsa artan bütçeleri toplanır ve bütçesi yetersiz olan illere (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) katsayısı oranında dağıtılır. Bu işleme programa ayrılan bütçe bitinceye kadar devam edilerek illerin yatırım programı oluşturulur ve nihai değerlendirme kararı düzenlenir.

(3) Nihai değerlendirme (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) Genel Müdürlüğün onayı ile kesinleşir.

(4) Bakanlığın bir başvuruyu reddetme ya da hibe vermeme kararı kesindir.

Değerlendirme sonuçlarının açıklanması

MADDE 32 –

(1) Kesinleşen değerlendirme sonuçları Genel Müdürlükçe il müdürlüklerine yazılı olarak bildirilir. Ayrıca hibe desteğine hak kazanan başvuru sahiplerine ait proje numaraları “www.tarimorman.gov.tr” internet sitesinde yayımlanarak ilan edilir.

(2) İl müdürlükleri kendilerine iletilen sonuçları, başvuru sahiplerine (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) güncel uygulama rehberinde belirtilen şekilde bildirir.

Hibe sözleşmesi

MADDE 33 –

(1) Hibe sözleşmesi, il müdürü ile hibe başvurusu sahibi arasında imzalanır.

(2) Hibe sözleşmesinin içeriği ve formatı Bakanlık tarafından yayımlanan güncel uygulama rehberinde tüm taraflara önceden duyurulur.

(3) Başvuru sahipleri, hibe sözleşmesi aşamasında (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden girişleri yapılan bilgi ve belgeler ile bu madde gereğince yapılan değişiklikler ve hibe sözleşmesi ekinde bulunması gereken diğer belgeleri de kapsayacak dosyayı il müdürlüğüne sunarlar. Sunulan bilgi ve belgelerin imzalı/paraflı olması gerekir.

(4) Başvuru sahiplerinin hibe kaynaklarından yararlanabilmeleri için hibe sözleşmesi eki dokümanları tamamlayarak hibe sözleşmesini imzalamaları ön koşuldur.

(5) Başvuru sahipleri, kendilerine yapılan bildirimi takip eden otuz gün içerisinde il müdürlüklerine hibe sözleşmesi ve eki dokümanları ile projeye esas evrakı teslim etmek zorundadır. Ancak, son günün tatil gününe denk gelmesi halinde takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar evrak teslim edilebilir. İl proje yürütme birimince proje sahasında, projeye esas dosya ve evrak üzerinde en fazla otuz gün süre içinde yapılacak inceleme sonrasında, bu Tebliğe ve başvuru evrakına göre uygunluğu tespit edilen proje sahipleri ile il müdürlüğü arasında yer tespiti ve teslim tutanağı düzenlenerek yatırımcılar hibe sözleşmesi imzalamaya davet edilir. Kendilerine yapılan bu tebligatı takip eden beş iş günü içerisinde il müdürlüğü ile hibe sözleşmesi imzalamayan başvuru sahiplerinin proje başvuruları ve bunlara ilişkin değerlendirme sonuçları iptal edilir.

(6) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Başvuru sahibi tarafından teslim edilen hibe sözleşmesi ekleri il müdürlüklerince uygun bulunursa, inşaat işleri ve makine ekipman satın alma uygulama sözleşmesi incelemesinde uygun harcama kapsamında kabul edilmeyen metraj ve alımlar hibeye esas bütçeden çıkarılarak ayni katkı kapsamına alınır, yer tespiti ve teslimi tutanağının düzenlenmesi sonrası hibe sözleşmesi imzalanır. Bakanlıkça belirlenen referans fiyat bulunması halinde hibeye esas proje tutarı referans fiyatı geçemez. Proje bütçesi, hibe sözleşmesi öncesi il proje yürütme biriminin referans fiyat karşılaştırması sonucu uygun bulduğu miktar, metraj ve birim fiyat üzerinden revize edilir.

(7) Programa alınan projelerde 30 uncu maddede yer alan hibe başvurusunun reddedilme nedenlerinden herhangi birinin hibe sözleşmesinin imzalanmasından önce tespit edilmesi halinde söz konusu başvuru sahipleri ile hibe sözleşmesi imzalanmaz.

(8) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Hibe sözleşmesi öncesi güncel uygulama rehberinde belirtilen kurallar çerçevesinde projede değişiklik yapılabilir.

(9) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Hibe sözleşmesi sonrası mücbir sebepler ve güncel uygulama rehberinde belirtilen kurallar haricinde projede değişiklik yapılamaz.

Hibe sözleşmelerinde teminat alınması

MADDE 34 –

(1) Hibe sözleşmesi imzalamaya hak kazanmış yatırımcı, hibeye esas proje tutarının %3’ü tutarında süresiz limit dâhilinde banka teminat mektubunu hibe sözleşmesi ile birlikte il müdürlüğüne verir. İl müdürlüğü tarafından teyidi alındıktan sonra teminat mektubu muhafaza edilmek üzere, defterdarlık muhasebe müdürlüğüne teslim edilir. Teminatın nakit olarak verilmesi halinde hibeye esas proje tutarının %3’ü tutarındaki nakit teminat defterdarlık muhasebe müdürlüklerinin hazine tahsilat hesabına yatırılıp, il müdürlüklerinin kurumsal koduyla ilgisine göre 330/430-Alınan Depozito ve Teminatlar hesabına kaydedilerek muhasebe işlem sürecinin yürütülmesi sağlanır.

(2) Teminat mektuplarının toplam tutarı, hibeye esas proje tutarının %3’ünden az olmamak kaydı ile birden fazla bankadan teminat mektubu alınabilir.

(3) Nihai raporun onaylanması ve son ödemenin gerçekleşmesini takiben yatırımcının, SGK prim borcu ile vadesi geçmiş vergi borcu olmadığına dair ilgili kurumlardan aldığı belgeler ile birlikte il müdürlüğüne müracaat etmesi halinde teminat mektubu veya hesaba yatırılan tutar kendisine iade edilir.

(4) Hibe sözleşmesinin (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) mücbir sebepler kapsamında feshedilmesi halinde teminat mektubu veya hesapta bulunan miktar yatırımcıya iade edilir; hibe sözleşmesindeki taahhütlerin yatırımcının kusuru üzerine yerine getirilmediği fesih hallerinde teminat mektubu veya hesapta bulunan miktar Hazineye irat kaydedilir.

Hibe sözleşmesi akdi

MADDE 35 –

(1) Hibe sözleşmesi, il müdürlüğü ve başvuru sahibi arasında iki adet olacak şekilde imzalanır. Hibe sözleşmesinin taraflarca imzalanmış metninin bir adedi ve ekleri il müdürlüğü, bir adedi de proje sahibi tarafından muhafaza edilir.

Hibenin nihai tutarı

MADDE 36 –

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Hibe tutarı hibe sözleşmesinde belirtilir ve bu tutar üst limit niteliğindedir. Hibeye esas proje tutarının üst limiti belirlenen referans fiyatı geçemez. Satın almadan sonra fatura tutarının hibe sözleşmesinde belirtilen hibeye esas proje tutarının altında olması durumunda faturada belirtilen tutarın %50’sine hibe ödemesi yapılır. Fatura tutarının hibeye esas proje tutarının üzerinde olması durumunda ise aradaki fark yatırımcı tarafından ayni katkı ile karşılanır. Hibenin nihai tutarı, fiili gerçekleşmeler ve tahakkuklar sonrasında ortaya çıkar.

(2) Hibe miktarı, 13’üncü maddede belirtilen tutar ve oranı kesinlikle aşamaz.

Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi

MADDE 37 –

(1) Yatırımcı, projeyi bu Tebliğ, güncel uygulama rehberi ve hibe sözleşmesi koşullarına uygun olarak icra etmediği takdirde Bakanlığın ödemeleri yapmama ve/veya hibe sözleşmesini feshetme hakkı saklıdır. Bu durumda Bakanlık, ayrıca hibe miktarını azaltabilir ve/veya hibe kaynaklarından ödenmiş olan meblağların tamamen veya kısmen geri ödenmesini talep edebilir.

(2) Hibe sözleşmeleri devredilemez. Ancak gerçek kişi başvurularında başvuru sahibinin, hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra vefat etmesi halinde, yasal mirasçıları talep ederlerse başvuruda aranan koşulları sağlamaları şartıyla (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) hibe sözleşmesi tadil edilerek uygulamalara devam edilir.

ONUNCU BÖLÜM

Uygulamalar, Satın Almalar ve Ödemeler

Proje uygulamalarının izlenmesi

MADDE 38 –

(1) Proje sahipleri, hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra, teklif ve kabul edilen projeyi hibe sözleşmesi hükümlerine göre il müdürlüğünün bilgisi dâhilinde süresi içerisinde uygulamaya başlarlar.

(2) Projelerin uygulamalarının kontrolü ve izlenmesi, il proje yürütme birimlerince yapılır. Gerek duyulması halinde il proje yürütme birimlerinde ilgili kamu kurumu personeli de görev alabilir.

(3) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Proje uygulamalarının kontrolü, izlenmesi ve denetimi ihtiyaç duyulduğunda Genel Müdürlükçe de yapılır.

(4) Yatırımcılar, proje ile ilgili gelişmeleri içeren ilerleme raporlarını dört ayda bir il müdürlüğüne vermekle yükümlüdürler.

(5) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Niteliği yeni tesis ve tamamlama olan proje uygulayanlar, nihai rapor ile birlikte ilgili mevzuat gereği alınması gereken izinleri, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve/veya yapı kayıt belgesi, demirbaş kayıt listesi, yatırıma ait fotoğraflar ile uygulama rehberinde belirtilen belgeleri il müdürlüğüne ibraz etmekle yükümlüdür.

(6) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Proje sahipleri, tesisin inşaat ve makine-ekipman montajının tamamlanmasından ve deneme üretimine geçilmesinden sonra nihai raporunu sunar. Yatırımcılar, makine-ekipman alımlarına ait fiili gerçekleşmelerden sonra ödeme taleplerini, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlenmiş fatura ve güncel uygulama rehberinde yer alan Ödeme Talep Formu ekinde istenen belgeler ile birlikte (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) projenin son tamamlanma tarihine kadar, il müdürlüğüne teslim ederler. Satın almalara ait ödeme ayrıntıları güncel uygulama rehberi ve satın alma rehberinde belirlenir.

(7) Satın almalarla ilgili faturanın tarihi, hibe sözleşmesinin taraflarca imzalanmasını takiben, 10 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen süreler içerisinde olmak zorundadır. Fatura tarihinin bu süreyi aşması ve/veya ödeme talebinin süresi içinde yapılmaması durumunda il müdürlüğünce hibe sözleşmesi feshedilir. Hibe sözleşmesinde belirtilen durum ve mücbir sebepler haricinde hibe sözleşmesine ilişkin süre uzatımı ve/veya sözleşmenin askıya alınması söz konusu değildir.

(8) Proje uygulamalarının bu Tebliğ ve hibe sözleşmesi hükümlerine uygun olarak yürütülmediğinin tespiti halinde, bu durum tutanağa bağlanarak, il müdürlüğü tarafından tutanak tarihinden itibaren yedi iş günü içerisinde proje sahiplerine uygulamaların hibe sözleşmesi hükümlerine uygun olarak yürütülmesi konusunda bir ihtar yazısı yazılır ve konu hakkında Genel Müdürlük en geç on iş günü içerisinde bilgilendirilir.

(9) İhtar yazısının karşı tarafa tebliğ tarihini izleyen yirmi iş günü içerisinde projenin bu Tebliğ ve hibe sözleşmesi hükümlerine uygun olarak yürütülmediğinin tespit edilmesi halinde il müdürlüğü fesih için Genel Müdürlüğün uygun görüşü doğrultusunda hibe sözleşmesinin fesih işlemini başlatır.

(10) Proje uygulamaları ve takibi süresindeki iş ve işlemler, Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımlar ve Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesine İlişkin Karar, bu Tebliğ ve Bakanlık ile yatırımcı arasında imzalanmış olan hibe sözleşmesi hükümleri çerçevesinde yürütülür.

Satın alma ve uygulama sözleşmelerinin takibi ve uygulanması

MADDE 39 –

(1) Yatırımcılar, hibe kapsamında yapacakları inşaat, makine, ekipman ve malzeme satın alma işlemlerinde Bakanlık tarafından yayımlanan satın alma rehberinde belirtilen kurallara uygun hareket ederler.

(2) Yatırımcılar tarafından hazırlanacak ihale dokümanları keşif bedelleri, ihale sonucunda imzalanacak uygulama sözleşmeleri tutarları ve uygulamalara ilişkin hakediş tutarları, kesinlikle hibe sözleşmesinde o gider için belirtilmiş tutarın üstünde olamaz.

(3) Yatırımcılar, (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemine girdikleri ve ekledikleri tüm belgeleri kapsayan başvuru dosyalarını ve yayımlanan mevzuata uygun olarak yaptıkları inşaat, makine, ekipman ve malzeme alımlarına ilişkin ihaleye esas satın alma belgelerinin aslı ve bir sureti ile sipariş mektuplarının aslı ve bir suretini (Değişik ibare: RG-17/2/2021-31398)(1) hibe sözleşmesi ekinde ilgili il müdürlüğüne elden teslim ederler. Yatırımcılar, ihaleyi kazanan yüklenicilere ait vadesi geçmiş vergi borcu ve Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim borcu olmadığına dair belge ile yetkili mercilerden alınacak ihaleden yasaklı olmadıklarına dair belgeyi de ihale dosyasında ibraz etmek zorundadır.

(4) Bakanlık, yatırımcı ve yüklenici arasında taraf değildir. Yatırımcılar, hibe sözleşmesi hükümleri ve proje tekliflerine uygun olarak yaptıkları satın almalarla ilgili olarak uygulama sözleşmesi kapsamındaki işlerinin ifasındaki kusurları nedeniyle yüklenicilerle yaptıkları sözleşmelerin noter kanalı ile iptal edilmesi halinde kalan işlerin ifası için il müdürlüğünün onayını almak suretiyle yeniden ihaleye çıkabilirler. Bu madde kapsamında uygulanacak iş ve işlemlerden dolayı, Bakanlığın yatırımcı ve yüklenici arasında taraf olmama hükmüne istinaden yatırımcı, projenin yürütülmesi esnasında sebep olabileceği her türlü zarar konusunda, üçüncü taraflara karşı tek başına sorumlu olmayı kabul eder.

(5) Genel Müdürlük gerekli görmesi halinde ihale ile ilgili satın alma belgelerini kabul ve/veya reddi yönünden inceler.

Proje harcamalarının kontrolü

MADDE 40 –

(1) Yatırımcılar, projelerindeki bütçe ve iş planı çerçevesinde gerçekleştirdikleri inşaat, makine ve ekipman alım işlerine ait ödeme taleplerini ve belgelerini il müdürlüğüne teslim ederler.

(2) İl müdürlüğüne teslim edilen ödeme belgeleri; on beş gün içerisinde ilgili mevzuat, hibe sözleşmesi ve proje amaçlarına uygunluğu açısından kontrol edilip onaylandıktan sonra bu belgelere ait bilgilerin veri tabanına girişi yapılır. Her ayın on beşine kadar o aya ait hakediş bilgilerini içeren veri tabanı çıktısı onaylanarak üst yazı ekinde Genel Müdürlüğe gönderilir.

(3) (Ek cümle: RG-29/11/2022-32028) İl müdürlüğüne teslim edilen nihai rapor il proje yürütme birimi tarafından on beş gün içerisinde ilgili mevzuat, hibe sözleşmesi ve proje amaçlarına uygunluğu açısından kontrol edilir. Nihai rapor ve ekleri tamamlanmayan projenin son ödemesi yapılmaz. Son ödeme tutarı da hibeye esas proje tutarının %20’sinden az olamaz.

Ödemeler

MADDE 41 –

(1) İl proje yürütme birimi; yatırımcının ödeme talebi tarihinden itibaren on beş gün içerisinde başvuruya ait gerçekleşmelerin kontrollerini yaparak tespit tutanaklarını düzenler. Genel Müdürlük tarafından internet ortamında oluşturulmuş veri tabanına il müdürlüklerince uygun görülerek girişleri yapılan hakedişler Genel Müdürlükçe yatırımcının hesabına aktarılır.

(2) Ayni katkıların son ödeme talebinden önce yatırımcı tarafından gerçekleştirilmiş olması gerekir.

(3) Asıllarına uygunluğu onaylanmış ödeme ile ilgili eklerin bir sureti il müdürlüğü tarafından muhafaza edilir. Genel Müdürlük gerekli görmesi halinde ödeme ile ilgili belgeleri incelenmek üzere ister.

(4) Program kapsamında, Bakanlıkça ve yatırımcılarca yapılacak her türlü ödeme ve teminat ödemeleri Türk Lirası olarak yapılır.

(5) 30/6/2007 tarihli ve 26568 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği (Seri: A Sıra No:1) gereğince, yatırımcı tarafından, her ödemede ve teminatın iadesi aşamasında vergi dairelerince verilecek vergi borcu olmadığına dair belge ile Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim borcu olmadığına dair belgenin ibraz edilmesi gerekir.

Proje hesapları

MADDE 42 –

(1) Yatırımcı, projenin uygulanmasına ilişkin hesaplara ait kayıtları düzenli olarak tutmak ve saklamakla yükümlüdür.

Hibe sözleşmesinde yapılacak değişiklikler

MADDE 43 –

(Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

Projede bütçe içi değişiklikler

MADDE 44 –

(Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) Konusu, amacı, niteliği ve niceliği değişmediği takdirde Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda projede bütçe içi değişiklik yapılabilir. Bütçe içi değişiklikler; makine, ekipman, malzeme ve inşaat işleri bütçe kısıtlarına aykırı olamaz. Ayni katkı ile yapılması planlanmış işlemlerin bütçe değişiklikleri yatırımcının sorumluluğundadır.

Uygulama sorumluluğu

MADDE 45 –

(1) Yatırımcılar, yatırımların proje amaçlarına uygun olarak yapılmasından, uygulamaların hibe sözleşmesinde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinden, doğru olarak belgelendirilmesinden, belgelerin muhafazasından ve izleme sürecinde il müdürlüğünce istenecek bilgi ve belgelerin süreleri içinde temininden sorumludur.

(2) İl müdürlükleri, yatırımcılarca gerçekleştirilecek projelerin amaçlarına uygun olarak yapılmasından, uygulamaların hibe sözleşmesinde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinin izlenmesinden, uygulamaya yönelik olarak düzenlenecek tüm belgelerin kontrolünden, onaylanmasından ve birer suretinin muhafazasından sorumludur.

(3) Yatırımcılarca gerçekleştirilecek projelerin faaliyetlerini amaçlarına uygun olarak sürdürmeleri şarttır. Hibe sözleşmesinde belirtilen mücbir sebepler dışında izleme süresi içerisinde faaliyetine devam etmediğinin tespiti halinde ödenen hibe, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hükümlerine göre hesaplanarak gecikme zammı ile birlikte yatırımcıdan tahsil edilir.

Proje ile sağlanan tesisin (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) ve makine ekipmanın mülkiyeti

MADDE 46 –

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Proje sahibi, hibe sözleşmesi kapsamında sağlanmış tesisin ve/veya makine ekipmanın mülkiyetini, yerini ve amacını projenin tamamlanmasından itibaren üç yıl içinde değiştiremez, kapasitesini azaltamaz, başkalarına kiralayamaz.

(2) Çelik silo konusunda proje uygulayan yatırımcılar, (Ek ibare: RG-9/10/2021-31623) izleme süreleri içinde lisanslı depoculuk konusunda yeni şirket kurmaları halinde, yatırımcının yeni kurulan şirketteki hisse oranının en az %51 olması şartıyla, kurulan yeni şirket birinci fıkra hükümleri dışında değerlendirilir.

(3) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) 8 inci madde kapsamındaki konularda gerçekleştirilen yatırımların, mücbir sebepler dışında, projelerin amaçlarına uygun olarak üç yıllık izleme süresince faaliyetlerini sürdürmeleri şarttır. Birinci fıkra haricinde, tesisin ve/veya makine ekipmanın mülkiyetinin, yerinin ve/veya amacının projenin tamamlanmasından sonraki üç yıl içerisinde değiştirildiğinin veya kiralandığının il müdürlüğü tarafından tespiti halinde, ödenen hibe tutarı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hükümlerine göre hesaplanarak gecikme zammı ile birlikte yatırımcıdan tahsil edilir.

(4) Farklı gerçek/tüzel kişiler tarafından aynı veya farklı yatırım alanlarında kurulan işletmelerin başvuru aşamasında birbirleriyle ortak ekonomik ilişkileri tespit edilmemiş olsa dahi, projelerin uygulama sırası veya uygulama sonrası dönemde fiziki olarak birleştirilmesi, yatırım alanlarında ortak kullanımlar ya da muhasebe kayıtlarında görülen birleşme veya ortaklıklar tespit edilmesi durumunda ilgili tüm sözleşmeler feshedilerek hibenin geri alım süreci başlatılır.

ON BİRİNCİ BÖLÜM

Denetim ve Yaptırımlar

Denetim

MADDE 47 –

(1) Program kapsamında yapılan tüm işlemler Bakanlık tarafından denetlenir. Bu denetimler sırasında yapılan işlemlere ait talep edilen tüm bilgi ve belgeler il müdürlüğünce kendilerine sunulur.

(2) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Genel Müdürlük, gerek duyulması halinde, Program kapsamında hibe desteği verdiği tesislerin denetimini gerçekleştirebilir.

Yaptırımlar

MADDE 48 –

(1) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde yer alan gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanuni faizi ile birlikte, anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.

(2) Bu Tebliğle belirlenen destekleme ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç, haksız yere yararlandığı tespit edilen yatırımcılar, il müdürlükleri ve Bakanlık internet sitelerinde ilan edilerek, Tarım Kanununun 23 üncü maddesi gereğince beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar.

(3) Yatırımcı, yatırımcının birinci derecede yakınları ve yatırımcıya ait şirketlerde çalışanlar, hibe desteğinden yararlanılacak kendi yatırımlarına ait makine, ekipman ve malzeme ile inşaat işleri için yüklenici olamazlar. Aynı zamanda satın almaya davet edilen yüklenici firmaların ortağı ya da hissedarı da olamazlar. Benzer şekilde yüklenici firmaların hissedarları, birinci derece yakınları ve yükleniciye ait şirketlerde çalışanlar da yatırımcı firmaların ortağı ya da hissedarı olamazlar. Aksi halde hibe ödemesi yapılsa dahi bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre yapılan hibe ödemesi geri alınır.

(4) İl müdürlüğü ile hibe sözleşmesi imzalayıp yatırımını tamamlayan yatırımcılardan izleme süresi içerisinde mülkiyetini değiştiren, faaliyetine son veren, hibe sözleşmesi hükümlerine aykırı hareket eden gerçek ve tüzel kişiler beş yıl süresince hibe desteklerinden faydalanamazlar.

ON İKİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Diğer desteklerden yararlanma

MADDE 49 –

(1) Başvuruya esas proje için bu Tebliğ kapsamında verilecek destek dışında, faiz niteliğindeki destekler hariç, hiçbir kamu kurum ve kuruluşunun desteklerinden yararlanılamaz.

Programın uygulanmasına ilişkin yayınlar

MADDE 50 –

(1) Bu Tebliğ gereği, programın genel uygulama usul ve esaslarına açıklık getirmek, destek sağlamak amacıyla Genel Müdürlük tarafından çıkarılan uygulama rehberi, satın alma rehberi ve genelgeler “www.tarimorman.gov.tr” internet adresinde, bilgilendirme ve açıklamalar ise başvuru sayfasında yayımlanır. Bu yayımlar, bu Tebliğde belirtilen genel uygulama usul ve esaslarını belirler ve uygulamada dikkate alınır.

(2) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Bu Tebliğde yer almayan hususlar, güncel uygulama rehberi ve eklerinde açıklanır. Uygulama rehberi yıl içinde oluşan ihtiyaçlar çerçevesinde güncellenebilir. Bu Tebliğde ve güncel uygulama rehberinde yer almayan hususlarda; ilgili mevzuat hükümleri ile Genel Müdürlüğün görüş ve talimatları geçerlidir. 

2020-2021 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin fiziki olarak son tamamlanma tarihi

GEÇİCİ MADDE 1-

(Değişik: RG-7/9/2022-31946)

(1) 2020-2021 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin fiziki olarak son tamamlanma tarihi 1/11/2022’dir.

2020-2021 başvuru dönemindeki yatırım projelerinde inşaat işleri alım giderleri kapsamında alınması gereken izin ve ruhsatlar

GEÇİCİ MADDE 2 –

(Ek: RG-2/12/2021-31677) 

(1) Sadece 2020-2021 başvuru döneminde geçerli olmak üzere inşaat işleri ile ilgili mevzuat gereğince alınması gerekli izin ve ruhsatlar ile tesis tamamlandıktan sonra alınması gerekli izin ve ruhsatlar en geç nihai rapor ekinde sunulmak zorundadır.

2021-2022 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin son tamamlanma tarihi

GEÇİCİ MADDE 3-

(Ek: RG-30/11/2022-32029) 

(1) 2021-2022 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin son tamamlanma tarihi 30/6/2023’tür.

Yürürlük

MADDE 51 –

(1) Bu Tebliğin;

a) 1 inci, 2 nci, 3 üncü, 4 üncü, 20 nci, 51 inci ve 52 nci maddeleri yayımı tarihinde,

b) Diğer maddeleri 1/1/2021 tarihinde,

Yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 52 –

(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.

___________

  1. Bu değişiklik 21/11/2020 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
  2. 29/11/2022 tarihli ve 32028 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle maddeye ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere üçüncü fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.

Ekleri için tıklayınız.

 

Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin

Tarihi

Sayısı

21/11/2020

31311

Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin

Tarihi

Sayısı

1.          

17/2/2021

31398

2.          

9/10/2021

31623

3.

2/12/2021

31677

4.

21/1/2021

31726

5.

7/9/2022

31946

6.

29/11/2022

32028

7.

30/11/2022

32029

8.

14/2/2023

32104

 

 

(Son Başvuru Tarihi Uzatıldı) KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ KAPSAMINDA KIRSAL EKONOMİK ALTYAPI YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2020/25)

21 Kasım 2020 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı: 31311

Son Başvuru Tarihi Uzatıldı

2022-2023 başvuru dönemi için il proje değerlendirme komisyonunun görev süresi Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde 8/5/2023; diğer illerde ise 10/3/2023 tarihinde sona erer.

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ KAPSAMINDA KIRSAL EKONOMİK ALTYAPI YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2020/25) 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç 

MADDE 1 –

(1) Bu Tebliğin amacı; doğal kaynaklar ve çevrenin korunmasını dikkate alarak kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için küçük ölçekli aile işletmelerinin desteklenmesi, tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi, gıda güvenilirliğinin güçlendirilmesi, kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, kırsal ekonomik altyapının güçlendirilmesi, tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımının yaygınlaştırılması, yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması, kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlanması için yeni teknoloji içeren yatırımların desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. 

Kapsam 

MADDE 2 –

(1) Bu Tebliğ, 1/1/2021-31/12/2025 tarihleri arasında, kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak, tarım ve tarım dışı istihdamı geliştirmek, gelirleri artırmak ve farklılaştırmak amacıyla; kadınlar ve genç girişimciler öncelikli olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerin (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623birincil ve ikincil kırsal ekonomik faaliyetlerine yönelik yatırımları için yapılacak hibe ödemelerine ilişkin hususları kapsar. 

Dayanak 

MADDE 3 –

(1) Bu Tebliğ; 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 19 uncu maddesi ile 27/7/2020 tarihli ve 2800 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımlar ve Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesine İlişkin Karar hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. 

Tanımlar 

MADDE 4 –

(1) Bu Tebliğde geçen; 

a) Adres: Herhangi bir toprak parçası veya binanın il, ilçe, mahalle, köy, cadde, sokak ismi, bina numarası, ada ve parsel bilgileri ve benzeri bileşenler ile tanımlanan coğrafi konumunu, 

b) Ayni katkı: Başvurusu yapılan yatırımın tamamının gerçekleştirilmesi için hibeye esas (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) tutar dışında tamamı yatırımcı tarafından karşılanan/karşılanacak miktarı, 

c) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını, 

ç) Çiftçi: Mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı olarak devamlı veya en az bir üretim dönemi ya da yetiştirme devresi tarımsal üretim yapan gerçek veya tüzel kişiyi, 

d) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

e) Genç girişimci: Başvuru tarihi itibarıyla, 18 yaşını doldurmuş, 41 yaşından gün almamış gerçek kişiyi, 

f) Genel Müdürlük: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünü, 

g) Gerçek kişi: Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında bir ekonomik faaliyet gerçekleştiren kişiyi, 

ğ) Güncel uygulama rehberi: Bu Tebliğ kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesinde; uygulama esas ve usullere ilişkin detayları belirlemek amacıyla, başvuru sahibi, yatırımcı, tedarikçi ve programın yürütülmesinden sorumlu Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı personelinin kullanımı için Genel Müdürlük tarafından her yıl (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) Kasım ayında bir sonraki yılın uygulamalarında kullanılmak üzere hazırlanan güncel rehberi, 

h) Hibe sözleşmesi: Proje sahipleri ile il müdürlüğü arasında imzalanan ve hibeden yararlanma esasları ile tarafların yetki ve sorumluluklarını düzenleyen sözleşmeyi, 

ı) Hibeye esas proje tutarı: Bu Tebliğde belirtilen kriterleri sağlayan hibe desteği verilecek uygun maliyetler toplamını, 

i) İl/ilçe müdürlüğü: Bakanlık il/ilçe müdürlüklerini, 

j) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) İl proje değerlendirme komisyonu: A iş planı kapsamında vali yardımcısı başkanlığında; Bakanlık il müdürü, il müdür yardımcısı ve ilgili şube müdürlerinden en az beş kişiden; B iş planı kapsamında ise vali yardımcısı başkanlığında; Bakanlık il müdürü ve il müdür yardımcısı, il özel idaresi genel sekreteri/sekreter yardımcısı, çevre, şehircilik ve iklim değişikliği il müdürü/il müdür yardımcısı, ziraat odası başkanı/başkan yardımcısı, ticaret il müdürü, sanayi ve teknoloji il müdürü/il müdür yardımcısı ile ihtiyaç duyulması halinde proje konusuna göre belirlenen diğer ilgili üniversite, sivil toplum kuruluşu ve kamu kurumu temsilcilerinden en az beş kişiden oluşturulan ve bu Tebliğ kapsamında ilinde yapılan proje başvurularını değerlendiren komisyonu, 

k) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) İl proje yürütme birimi: İl düzeyinde programın tanıtımından, projelerin uygulamasından, ödeme icmal veya listelerinin hazırlanmasından, onaylanmasından ve tamamlanan projelerin izlenmesinden sorumlu olan, yapılacak iş ve işlemleri il müdürlüğü adına yürüten, ilgili şube müdürü ve proje kontrol görevlileri ile gerektiğinde il müdürlüğü ve diğer kamu kurumu personelinin valilik oluruyla görevlendirilmesi ile oluşturulan en az üç kişilik birimi, 

l) İlerleme raporu: Yatırımcı tarafından hazırlanarak dört ayda bir il müdürlüğüne teslim edilen iş gerçekleşme raporunu, 

m) Kapasite artırımına yönelik yatırım: Faaliyetleri doğrultusunda Bakanlıkça başvuru sahibi adına düzenlenmiş izin/kayıt belgelerini almış ve belli bir tarımsal ürünün işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik olarak yapılmış tesisler ile tarımsal üretime yönelik sabit yatırımlar için yeni teknolojiler içeren makine ekipman alımları ve gerekli olması halinde en fazla %60’a kadar inşaat giderlerini kapsayan yatırımı, 

n) Kırsal alan: 31/12/2012 tarihli Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre tüm illerde nüfusu 20.000’den az olan yerleşim yerlerini, 

o) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Kırsal ekonomik altyapı: Aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri, arıcılık ve arı ürünlerine yönelik yatırımlar, bilişim sistemleri ve eğitimi, el sanatları ve katma değerli ürünler, ipek böceği yetiştiriciliği, su ürünleri yetiştiriciliği, tarımsal amaçlı birim kooperatif ve birlikler ile bunların üst birlikleri için makine parkları, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği yatırımlarını, 

ö) Kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırım: Belli bir tarımsal ürünün işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanması ile tarımsal üretime yönelik inşaatı yarım kalmış tesislerin inşaatının tamamlanması ve gerekli makine ekipman alımlarını ya da inşaatı tamamlanmış ancak üretime geçmemiş tesislerin makine ekipman alımlarını içeren yatırımı, 

p) (Değişik: RG-29/11/2022-32028Küçük ölçekli aile işletmesi: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu elli milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeyi, 

r) Mali bilanço: Bir işletmenin belirli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağlandığı kaynakları gösteren mali tabloyu, 

s) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

ş) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Nihai rapor: B iş planı kapsamında yatırıma ait fiili uygulamaların tamamlanmasını takiben ödeme talebi evrakı ile yatırımcı tarafından hazırlanıp il müdürlüğüne teslim edilen raporu, 

t) Örtü altı kayıt sistemi belgesi: Üreticilerin örtü altı sistemine kayıtlı olduklarına dair işletmelerinin bulunduğu il ya da ilçe müdürlüklerinden güncel uygulama rehberinin yayımlandığı tarihten sonra alacakları belgeyi, 

u) Örtü altı tarım: İklim ve diğer dış etkilerin olumsuzluklarının kaldırılması veya azaltılması için cam, naylon veya benzeri malzeme kullanılarak oluşturulan alçak ve yüksek sistemler altında ileri tarım teknikleri kullanılarak (Mülga ibare: RG-2/12/2021-31677) yapılan sebze, meyve ve süs bitkileri yetiştiriciliğini, 

ü) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

v) Program: Kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi programını, 

y) Proje: Hibe desteğinden yararlanabilmek için belirlenmiş nitelikleri sağlayan gerçek ve tüzel kişilerin gerçekleştirecekleri, başvuru konusu olan tesise ait vaziyet planı ile tesisin ihtiyaçlarına göre elde edilen verilere dayanılarak hazırlanan ve yapı aplikasyon projesi/mimari proje, peyzaj projesi, statik proje, mekanik tesisat projesi, makine yerleşim planı ve elektrik tesisat projeleri ile maliyet hesapları dahil her türlü ayrıntıyı içeren ve ilgili meslek odalarına kayıtlı teknik elemanlarca onaylanmış projeyi, 

z) Proje kontrol görevlisi: Bakanlık tarafından proje kapsamında resmi kontrol yetkisi verilen personeli, 

aa) Proje toplam tutarı: Program kapsamında hibeye esas proje tutarı ile tamamı yatırımcı tarafından gerçekleştirilen ayni katkı tutarının toplamını, 

bb) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

cc) Şebekeden bağımsız (off-grid) sistem: İşletmenin öz tüketimi için (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) kullanılacak olup şebekeye bağlı olmayan, bağımsız güneş enerjisi sistemini, 

çç) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) Tarımsal ürün: Bitkisel ve hayvansal ürünler ile su ürünlerini, 

dd) Tatbikat projesi: Başvuru konusu olan tesisin ihtiyaçlarına göre arazi ve zemin etütleri yapılmış, statik projesinin tüm inşai ölçülerini, tesisat projesinin inşaatını etkileyen bütün elemanlarını, imalat detaylarına uygun ölçü ve karakterde mimari elemanlarını, detaylarla ilgili referanslarını ve tüm detayları çizim teknikleri ile eksiksiz içeren, gerekli bütün ölçülerin, malzemelerin ve teknik özelliklerinin yer aldığı, yapı aplikasyon projesi/mimari proje, peyzaj projesi, statik proje, mekanik tesisat projesi, makine yerleşim planı ve elektrik tesisat projeleri ile maliyet hesapları dahil her türlü ayrıntıyı içeren ve ilgili meslek odalarına kayıtlı teknik personel tarafından onaylanmış projeyi, 

ee) Teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik yatırım: Bakanlık tarafından oluşturulan kayıt sistemlerine kaydı başvuru sahibi adına olan, yasal izinleri alınmış tarımsal işletmeler ve çalışma ve işletme kayıt/onay belgesi mevcut belli bir tarımsal ürünün işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik olarak yapılmış tesislerle ilgili yeni teknolojiler içeren makine-ekipman alımları ve gerekli olması halinde hibeye esas proje tutarının %20’sine kadar inşaat giderini kapsayan yatırımı, 

ff) Tüzel kişi: Kırsal alanlarda kurulmuş olan veya faaliyet gösteren projeyi gerçekleştirecek potansiyele sahip olan zanaatkarlık işletmeleri de dahil olmak üzere küçük ölçekli aile işletmelerini, 

gg) Uygulama sözleşmesi: Yatırımcılar ile proje kapsamında satın aldıkları makine, ekipman ve malzeme ile inşaat yapım işlerini sağlayan yükleniciler arasında yapılacak sözleşmeyi, 

ğğ) Yapı kayıt belgesi: İlgili mevzuatı gereği aranan koşullar saklı kalmak şartı ile 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16 ncı maddesi kapsamında alınan belgeyi, 

hh) Yatırımcı: Bu Tebliğ kapsamında proje hazırlayıp başvuruda bulunan ve başvurusu kabul edilerek hibe sözleşmesi imzalayan çiftçi, gerçek ve tüzel kişiyi, 

ıı) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) Yeni tesis: Güncel uygulama rehberi yayımlanma tarihi itibarıyla yapı ruhsatı alınmış veya alınmamış, inşaat ile ilgili herhangi bir faaliyette bulunulmamış, temelden yapılacak inşaat ve makine ekipman alımını kapsayan, belirli bir tarımsal ürün grubunun işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanması ile tarımsal üretim amaçlı sabit yatırım tesisini, 

ii) Yenilenebilir enerji: Jeotermal, biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisini, 

jj) Yüklenici: Hibe sözleşmesi imzalanan yatırım projesi kapsamında yatırımcı tarafından satın alınacak makine, ekipman ve malzeme ile inşaat yapım işlerini sağlayan bağımsız gerçek ve tüzel kişiyi, 

kk) (Ek: RG-17/2/2021-31398)(1) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

ll) (Ek: RG-17/2/2021-31398)(1) Kırsal mahalle: Köy veya belde belediyesi iken mahalleye dönüşen ve büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunup sosyo-ekonomik durumu, şehir merkezine uzaklığı, belediye hizmetlerine erişebilirliği, mevcut yapılaşma durumu ve benzeri hususlar dikkate alınarak ilgili ilçe belediye meclisinin kararı ve teklifi üzerine büyükşehir belediye meclisinin en geç doksan gün içinde alacağı karar ile kırsal yerleşim özelliği taşıdığı tespit edilen mahalleleri, 

mm) (Ek: RG-17/2/2021-31398)(1) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

nn) (Ek: RG-9/10/2021-31623) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) A iş planı: 5.000 Türk Lirası ile 500.000 Türk Lirası arası bütçe içeren başvuruları, 

oo) (Ek: RG-9/10/2021-31623) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) B iş planı: 50.000 Türk Lirası ile 1.000.000 Türk Lirası arası bütçe içeren başvuruları, 

öö) (Ek: RG-9/10/2021-31623) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Birincil Üretim Tesisi: Bitkisel ve hayvansal üretim yapan, tarımsal faaliyette bulunan, Bakanlık tarafından oluşturulmuş kayıt sistemlerinden herhangi birine kayıtlı olan tarımsal işletmeleri, 

pp) (Ek: RG-9/10/2021-31623) İkincil Üretim Tesisi: Birincil üretim ile elde edilen bitkisel ve hayvansal ürünlerin; işlenerek katma değerli ürünlere dönüştürülmesi, ambalajlanması ve depolanmasını sağlayan imalat, işleme ve inşaat dahil olmak üzere tüm tesisleri, 

rr) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Mücbir sebep: Taraflardan birinin sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmesine engel teşkil edebilecek nitelikte olan deprem, yangın, sel gibi doğal afetler, kanuni grev, genel salgın hastalık, savaş, ayaklanma, kısmi veya genel seferberlik ilanı gibi kişilerin önceden öngörebilmelerine olanak bulunmayan ve bu nedenle önüne geçilmesi mümkün olmayan, dış etkiler sonucu meydana gelen, kamu kurum ve kuruluşları tarafından belgelendirilebilen istisnai bir durum veya olayı, 

ss) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Veri giriş sistemi: “www.tarimorman.gov.tr” internet adresini, 

şş) (Ek: RG-21/1/2022-31726) Avan proje: Başvuru konusu olan tesise ait vaziyet planı ile tesisin ihtiyaçlarına göre elde edilen verilere dayanılarak hazırlanan plan ve kesitlerin yer aldığı projeyi, 

tt) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Bakanlık kayıt sistemi: Bakanlık tarafından tarımsal üretime yönelik oluşturulan kayıt sistemlerini, 

uu) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Bütçe belirleme komisyonu: Bakanlığın destekleme politikalarına göre bu Tebliğde yer alan esaslar doğrultusunda yatırım bütçelerini belirleyen, illerin katsayılarını hesaplayarak bütçenin bu katsayı oranında il bazında dağılımını yapan ve Genel Müdürlük tarafından; aralarında ilgili genel müdür yardımcısı ve daire başkanının bulunduğu en az beş kişiden oluşturulan komisyonu, 

üü) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Küçük aile işletmesi: Bitkisel üretim yapan işletmelerde tarımsal faaliyette bulunduğu beş dekara kadar tarım arazisi varlığı olan; hayvancılık işletmelerinde ise elli başa kadar büyükbaş veya üç yüz başa kadar küçükbaş hayvan varlığı olan işletmeyi, 

vv) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Referans fiyat: Genel Müdürlük ve/veya il müdürlüklerinde oluşturulan Referans Fiyat Komisyonu tarafından belirlenerek listeler halinde yayımlanan makine ve ekipman fiyatını, 

yy) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Referans fiyat komisyonu: Genel Müdürlükte ilgili daire başkanı başkanlığında ilgili daire personeli içinden, il müdürlüklerinde ise il müdürü ve/veya il müdür yardımcısı başkanlığında il proje yürütme birimi personeli içinden en az üç kişiden oluşturulan komisyonu, 

ifade eder. 

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Birimlerinin Görev ve Sorumlulukları

Genel Müdürlük 

MADDE 5 –

(1) Bu Tebliğ kapsamındaki çalışmaları Bakanlık adına Genel Müdürlük yürütür. Genel Müdürlük; 

a) Program ile ilgili olarak güncel uygulama rehberini hazırlar. 

b) Programın tanıtımını ve yatırımcıların bilgilendirilmesini sağlar. Program kapsamında yapılacak çalışmaların, idari, mali, mühendislik, çevresel ve teknik uygulamalarla uyumlu bir şekilde yürütülmesine destek verir. 

c) Program ile ilgili olarak, yıllık yatırım programı ve bütçe teklifi hazırlıkları, bu tekliflerin ilgili Bakanlık birimlerine iletilmesi ve kabulü için gerekli çalışmaları yapar. 

ç) Program kapsamında il müdürlüğü tarafından onaylanan ödemeleri tahakkuk işlemlerini takiben ödenmek üzere bankaya gönderir. 

d) Programın etkin bir şekilde yürütülebilmesi için izleme, istatistiki çalışma ve gerektiğinde kontrol işlemlerini yapar veya yaptırır. 

e) Programın yürütülmesinde görevli personele yönelik değerlendirme toplantıları veya eğitim programlarının hazırlanmasını ve düzenlenmesini sağlar. 

İl müdürlüğü 

MADDE 6 –

(1) İl müdürlüğü; 

a) Başvuru sahiplerine, başvuruların hazırlanması konusunda ihtiyaç duyulduğunda gerekli bilgilendirmeyi yapar. Programın tanıtımını ve yatırımcıların bilgilendirilmesini sağlar. 

b) Program kapsamındaki çalışmaların Bakanlık adına 44 üncü ve 45 inci maddelerde belirtilen sorumluluklar doğrultusunda idari, mali, hukuki, mühendislik ve çevresel uygulamalarla uyumlu bir şekilde yürütülmesini ve program kapsamında yapılacak tüm çalışmaların il bazında uygulanmasını, izlenmesini, sekretaryasını ve koordinasyonunu sağlar. 

c) Veri tabanına girilen her türlü bilgiden sorumludur. Bu Tebliğ kapsamında yapılacak bütün çalışmalara esas teşkil etmek üzere istenilen bilgileri ivedilikle ve zamanında veri tabanına girer. 

ç) Projelerin; bu Tebliğ, güncel uygulama rehberi ve hibe sözleşmesinde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinin sağlanmasından, uygulamaya yönelik olarak düzenlenecek tüm belgelerin onaylanmasından ve birer suretinin muhafazasından sorumludur. Talep edildiğinde, bu belgeleri Genel Müdürlüğe gönderir. 

İl proje değerlendirme komisyonu ve il proje yürütme birimi 

MADDE 7 –

(1) İl proje değerlendirme komisyonu; 

a) Program kapsamında alınan hibe başvurularının idari uygunluğu ile başvuru sahiplerinin ve projelerin uygunluğunu kontrol eder, başvuruları değerlendirme kriterleri açısından inceler, tüm proje başvurularının nihai puanlarını tespit eder, değerlendirme raporlarını ve sonuç tablolarını hazırlar, program teklif listelerini belirler. 

b) Başvuruların; bu Tebliğe ve güncel uygulama rehberine uygun olarak il düzeyinde değerlendirilmesinden sorumludur. 

(2) İl proje yürütme birimi; 

a) (Değişik: RG-21/1/2022-31726) İl düzeyinde programın tanıtımı, projelerin uygulanması ve tamamlanan projelerden A iş planı kapsamında olanların iki yıl, B iş planı kapsamında olanların ise üç yıl süreyle izlenmesi ile ilgili olarak yapılacak iş ve işlemleri il müdürlüğü adına yürütür. 

b) İl düzeyinde proje hazırlanması aşamasında potansiyel başvuru sahiplerini program hakkında ve proje başvurularının hazırlanması konusunda bilgilendirir. 

c) Hibe sözleşmesi imzalanmadan önce; başvuru aşamasında elektronik ortama girişi yapılan bilgi ve belgelerle sunulan hibe sözleşmesi ve eklerinin uyumu ile bu Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde yer alan esaslara göre uygunluğunu inceler. İnceleme sonucunu bir rapora bağlar, hibe sözleşmelerini düzenler ve hibe sözleşmesi imzalamaya yetkili il müdürüne sunar. 

ç) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Projelerin uygulamasını; bu Tebliğ, yürürlükteki ilgili mevzuat ve bu amaçla Genel Müdürlük tarafından hazırlanan güncel uygulama rehberi hükümleri doğrultusunda kontrol eder, izler ve değerlendirir. Ödeme taleplerini inceleyerek uygun olanları il müdürlüğünün onayından sonra Genel Müdürlüğe gönderir. 

(3) İl proje yürütme biriminde görevli (Değişik ibare: RG-17/2/2021-31398)(1) personel, il proje değerlendirme komisyonunda görevlendirilemez. 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yatırım Konuları, Yatırım Yeri ve Yatırım Süresi

Yatırım konuları 

MADDE 8 –

(1) Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında; 

a) Aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri

b) Arıcılık ve arı ürünlerine yönelik yatırımlar, 

c) Bilişim sistemleri ve eğitimi, 

ç) El sanatları ve katma değerli ürünler, 

d) İpek böceği yetiştiriciliği, 

e) Su ürünleri yetiştiriciliği, 

f) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Tarımsal amaçlı birim kooperatif ve birlikler ile bunların üst birlikleri için makine parkları, 

g) Tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği yatırımları, 

hibe desteği kapsamında değerlendirilir. 

(2) Birinci fıkrada belirtilen yatırım konularının tümü veya bir kısmı illerin sektörel önceliklerine göre Bakanlıkça belirlenerek başvuru öncesinde ilan edilir ve uygulanır. 

(3) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Kırsal ekonomik altyapı yatırım konuları için yeni tesis, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırım, kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğinde başvuru yapılabilir. 

(4) Çay ve fındık konusunda kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon için sadece yaş çay ve fındık üretiminin yapıldığı illerdeki başvurular kabul edilir. 

(5) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Tarımsal ürünlerin depolanmasına yönelik başvurularda çelik silo ve soğuk hava deposu yapımına yönelik yeni tesislerin yapımı ile yenilenebilir enerji ve/veya soğuk hava deposu ekipmanıyla sınırlı olmak kaydı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu hibe desteği kapsamında değerlendirilir. 

(6) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Yatırım yeri; sadece köy, belde, kırsal mahalle ve tüm illerde nüfusu 20.000’den az olan yerleşim yerlerinde ise başvuru yapılabilir. 

(7) Yatırımcılar bu Tebliğ kapsamında ülke genelinde sadece bir adet proje başvurusunda bulunabilirler. Tarımsal amaçlı (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) birim kooperatifler, birlikler ile bunların üst birliklerinin tüzel kişilik olarak proje başvurusunda bulunmaları, üyelerinin ve/veya ortaklarının tüzel kişilik veya bireysel olarak farklı yatırım konularında başvuru yapmalarına engel teşkil etmez. 

(8) Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularına yönelik (Ek ibare: RG-9/10/2021-31623) inşaat bütçesi içeren başvurularda başvuruya esas yatırım konusunun hibe desteği kapsamında değerlendirilebilmesi ve hibe desteğinden yararlanılabilmesi için alınmış veya alınacak olan yapı ruhsatı ve yapı kullanım izin belgelerinin ve/veya yapı kayıt belgesinin mutlaka başvuru konusu ile uyumlu olması gerekir. (Ek cümle: RG-2/12/2021-31677) Ancak nüfusu 20.000’in altında olan yerleşim yerlerinde yapılacak başvurular için başvuru sahibinin yatırım yerinin bağlı olduğu belediyeden alacağı yapı ruhsatı almasına gerek olmadığına dair yazıyı sunması halinde yapı ruhsatı istenmez. 

(9) (Değişik: RG-21/1/2022-31726) Program çerçevesinde hibe desteğinden yararlanmış yatırımcılardan/tesislerden B iş planı kapsamında üç yıllık izleme süresinin bir yılını tamamlamış olanlar; kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğinde proje başvurusunda bulunabilirler. Niteliği yeni tesis olan başvurular için üç yıllık izleme süresinin tamamlanmış olması şarttır. A iş planı kapsamında ise iki yıllık izleme süresinin bir yılını tamamlamış olanlar aynı makine ekipman alımı dışında her iki iş planı için de başvuru yapabilirler. 

(10) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) (Değişik ibare: RG-21/1/2022-31726) B iş planı kapsamında kiralanmış bir mülk üzerinde yapılacak yatırımlar uygun yatırımlardır. Kiralama süresinin yatırım için (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) başvurunun yapıldığı tarihten itibaren en az (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) beş yılı kapsaması gerekir. Yatırımın inşai faaliyet içermesi durumunda; nihai raporda ödeme talep dosyası ekinde üst hakkı veya kiralamanın tapuya şerh edilme şartı aranır. Kira sözleşmesi yerine tahsis/irtifak belgesi bulunması halinde bu belgeler ilgili kurum ve kuruluşun bağlı oldukları mevzuata göre alınır. 

(11) (Mülga: RG-17/2/2021-31398)(1) 

(12) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Tarımsal amaçlı birim kooperatifler ve birlikler ile bunların üst birliklerince yapılacak başvurularda kira süresi şartı aranmaz. 

(13) Kırsal ekonomik altyapı yatırımlarından aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri konusunda yapılan başvurularda, mevcut kümeslerin 18/3/2010 tarihli ve 5977 sayılı Biyogüvenlik Kanunu ile 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu hükümlerine göre zorunlu olan biyogüvenlik tedbirleri hibe kapsamında değerlendirilir. 

(14) Kırsal ekonomik altyapı yatırımlarından aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri konusunda yapılan örtü altı tarım/yetiştiricilik başvurularında örtü altı kayıt sistemine (Ek ibare: RG-9/10/2021-31623) nihai rapor öncesi kayıtlı olmak şartı aranır. 

(15) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri konusunda yapılan örtü altı tarım başvuruları, 25/6/2014 tarihli ve 29041 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Örtü Altı Kayıt Sistemi Yönetmeliği hükümlerine uygun olmalıdır. 

(16) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(17) Makine parkları yatırımları için başvuru sahipleri üretici örgütü olmalıdır. Bu konuda, (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) kendi yürür makineler desteklenmez. 

(18) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Tuzun 16/8/2013 tarihli ve 28737 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Tuz Tebliği (Tebliğ No: 2013/48)’ne uygun olarak işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması kapsamında kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki proje başvuruları hibe desteği kapsamındadır. 

(19) (Ek: RG-29/11/2022-32028) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerde yapılacak yatırımlar için başvuru kabul edilmemektedir. 

Yatırım yeri 

MADDE 9 –

(1) Program çerçevesinde 81 ilde; 8 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen yatırım konularından tümü veya bir kısmı, illerin sektörel önceliklerine göre Bakanlıkça belirlenerek her yılın (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) Kasım ayında yayımlanacak başvuru ve güncel uygulama rehberi ile başvuru öncesinde ilan edilir ve hibe desteği kapsamında başvurular kabul edilir. 

Yatırım süresi 

MADDE 10 –

(Değişik: RG-29/11/2022-32028) 

(1) Projelerin son tamamlanma tarihi mücbir sebepler hariç; A iş planı kapsamında hibe sözleşmesinin imzalandığı tarihten itibaren altmış gün, B iş planı kapsamında ise hibe sözleşmesinin imzalandığı takvim yılının Kasım ayının son iş günüdür. 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Başvuru Sahiplerinde Aranacak Özellikler

Kırsal ekonomik altyapı yatırımları için başvuru sahiplerinde aranacak özellikler 

MADDE 11 –

(1) 8 inci maddede belirtilen yatırım konularını gerçekleştirmek üzere hazırlanacak proje başvuruları çiftçiler, gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılır. 

(2) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) El sanatları ve katma değerli ürünler hariç, başvuru sahiplerinin Bakanlık tarafından oluşturulan kayıt sistemlerinden başvuru konusu ile ilgili olan kayıt sistemine son başvuru tarihinden önce kayıtlı olması gerekir. A iş planı kapsamında proje sunacak başvuru sahibi gerçek ve tüzel kişilerin ise; son başvuru tarihinden önce en az bir yıldır söz konusu sistemlere kayıtlı olması gerekmektedir. 

(3) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(4) Tüm yatırım konuları için son başvuru tarihinden önce kurulan; 

a) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda yer alan kollektif şirket, limited şirket ve anonim şirketler, 

b) 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu, 18/4/1972 tarihli ve 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu, 1/6/2000 tarihli ve 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanuna göre kurulmuş kooperatifler ile Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre kurulan ıslah amaçlı yetiştirici birlikleri ile bunların üst birlikleri/iktisadi teşekkülleri, 29/6/2004 tarihli ve 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununun ilgili maddelerine göre kurulan iktisadi teşekkülleri, 

tüzel kişi olarak başvurabilirler. 

(5) Dördüncü fıkrada belirtilen kuruluşlar, kuruluş tüzüklerinde/ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet alanları ile ilgili yatırım konularına başvurabilirler. 

(6) Dördüncü fıkrada belirtilen kuruluşların, proje başvurusu, hibe sözleşmesi imzalanması ve uygulamaların gerçekleştirilmesi konularında yetkili kurullarından son başvuru tarihinden önce yetki almış ve bu yetki belgesini proje başvurularında ibraz etmiş olmaları gerekir. 

(7) Tüm yatırımlara yönelik proje konularında başvuran yatırımcılardan; 

a) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Çiftçilerin; Bakanlık tarafından oluşturulmuş kayıt sistemlerinden herhangi birine kayıtlı olduklarına dair belgeyi ve su ürünleri konusunda başvuru yapacakların Su Ürünleri Yetiştiriciliği Belgesini, 

b) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

c) Tüzel kişilerin idari ve mali açıdan kamudan bağımsız olduklarına dair taahhütnameyi

başvuru ekinde sunmaları gerekir. 

Uygun olmayan başvuru sahipleri 

MADDE 12 –

(1) 11 inci maddede açıklanan çiftçi, gerçek ve tüzel kişi haricindekiler ve kamu görevlileri hibe başvurusunda bulunamazlar. 

(2) (Değişik: RG-17/2/2021-31398)(1) Kendi isteği ile proje uygulamaktan vazgeçmesi nedeniyle projesi için fesih işlemi uygulanmış yatırımcılar hariç, önceki tebliğler kapsamında hibe programından yararlanmış ancak feshedilmiş proje başvuruları olan yatırımcılar beş yıl süreyle hibe başvurusunda bulunamazlar. Ayrıca hibe sözleşmesi imzalayan ancak yatırımını henüz nihai rapora bağlayamayan, önceki tebliğler kapsamında hibe programından yararlanmış ancak fesih sürecinde bulunan proje başvuruları olan yatırımcılar hibe başvurusunda bulunamazlar. 

(3) Tarımsal amaçlı (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) birim kooperatif ve birlikler ile bunların üst birlikleri hariç, tüzel kişi olarak hibe başvurusunda bulunulması halinde ortaklar ayrıca çiftçi ve gerçek kişi olarak başvuru yapamazlar. Tüzel kişi ortaklarının farklı tüzel kişilerle de ortaklıklarının olması halinde tüzel kişiler ayrı ayrı olarak hibe başvurusunda bulunamazlar. Çiftçi, gerçek ve/veya tüzel kişilerin hibe başvurusunda bulunmaları halinde, oluşturdukları ya da oluşturacakları farklı tüzel kişi/ortaklar ayrıca hibe başvurusunda bulunamazlar. 

(4) (Ek: RG-29/11/2022-32028) İl özel idaresi ve belediye gibi kamu kurum ve kuruluşları, bunların vakıf ve birlik benzeri teşekkülleri ile içinde bulundukları ortaklıkların başvuruları Program kapsamında değerlendirilmez. 

BEŞİNCİ BÖLÜM

Hibeye Esas Proje Toplam Tutarları ve Destekleme Oranı

Kırsal ekonomik altyapı yatırımı konularında yatırım tutarı ve destekleme oranı 

MADDE 13 –

(1) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) 8 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen yatırım konularında A iş planı kapsamında proje sunan yatırımcılar için hibeye esas proje tutarı (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 500.000 Türk Lirası, B iş planı kapsamında proje sunan yatırımcılar için hibeye esas proje tutarı (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 1.000.000 Türk Lirası üst limitini geçemez. 

(2) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) A iş planı kapsamında hibeye esas proje tutarı alt limiti 5.000 Türk Lirası, B iş planı kapsamında ise 50.000 Türk Lirasıdır. Bu limitin altındaki başvurular kabul edilmez. 

(3) Başvuruların kabul edilmesi halinde; hibeye esas proje tutarı üst limitinin %50’sine (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) hibe verilir. Başvuru sahipleri hibeye esas (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) makine-ekipman alım tutarının %50’si oranındaki katkı payını, ayni katkıyı ve toplam (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) makine-ekipman alım tutarına ait Katma Değer Vergisi (KDV)’nin tamamını kendi öz kaynaklarından temin etmekle yükümlüdür. 

(4) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(5) (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) Makine-ekipman alım tutarının hibe desteği kısmı, kamu kaynakları kullanılarak karşılandığı için yatırımcılar tarafından sağlanması gereken katkı payının finansmanında hiçbir şekilde kamu kaynakları kullanılamaz. 

(6) Proje bütçesi KDV hariç hazırlanır. 

(7) Proje toplam tutarının bu maddede belirlenen hibeye esas proje tutarını aşması durumunda, artan kısma ait işlerin proje sahiplerince ayni katkı olarak finanse edilmesi ve yatırım süresi içerisinde tamamlanması gerekir. Bu durumun hibe başvurusu ile beraber taahhüt edilmesi şarttır. 

(8) Program kapsamında küçük ölçekli ekonomik faaliyetlere yönelik yatırım tesislerinin desteklenmesi amaçlandığından, başvuruda belirtilen proje toplam tutarı ile yatırım konusunun tam olarak gerçekleşmesi sağlanır. 

ALTINCI BÖLÜM

Proje Giderleri

Hibe desteği kapsamındaki proje gider esasları 

MADDE 14 –

(1) Bu Tebliğ kapsamında hibe desteği verilecek proje giderlerinin; 

a) Yatırımcı ile imzalanan hibe sözleşmesinden sonra gerçekleştirilmesi, 

b) Hibe sözleşmesi ekinde sunulan tatbikat projesinde belirtilmiş olması ve hibe desteği verilecek proje giderleri kapsamında yer alması, 

c) Hibe sözleşmesi ekinde sunulan proje bütçesi tablosundaki hibeye esas proje giderlerinin, tüm başvurularda 13 üncü maddede belirtilen limitlerin içerisinde kalması, 

ç) Hibe sözleşmesi ekinde sunulan iş planında öngörülen yatırım süresi içerisinde gerçekleşmesi, hibe desteği kapsamındaki giderlerin Bakanlık tarafından yayımlanan satın alma rehberinde belirtilen kurallara uygun olması ve belgelere dayandırılması, 

gerekir. 

Gider kalemleri 

MADDE 15 –

(1) Bu Tebliğde belirtilen esaslar çerçevesinde; öngörülen yatırım projesinin ayrılmaz bir parçası ve projenin faaliyete geçmesi için kaçınılmaz olan bu maddede belirtilen giderler, ilgili bölümlerde belirtilen istisnalar geçerli olmak kaydıyla hibe desteği kapsamında değerlendirilir. 

(2) Yatırım uygulamalarına ait; 

a) İnşaat işleri alım giderlerine, 

b) Makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine, 

hibe desteği verilir. 

(3) Yatırımcılar tarafından, proje kapsamında satın alınacak ve hibe desteği verilecek tüm makine, ekipman, malzeme ve inşaat işleri Bakanlık tarafından yayımlanan satın alma rehberinde belirtilen kurallara uygun olarak yapılmış satın alımlar sonucunda belirlenen yüklenicilerle yapılacak sözleşmeler kapsamında sağlanır. 

(4) Yatırımcılar tarafından sürekli çalıştırılan, düzenli, dönüşümlü, yarı zamanlı ve geçici olarak işe alınmış kişiler, kamu çalışanları, kamu kurumları ile kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar yüklenici olamazlar. 

(5) (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) B iş planı kapsamında hibeye esas proje tutarını oluşturan, hibe desteği verilecek proje giderleri mutlaka teknik projeye ve piyasa etütlerine dayandırılır ve proje başvurularında ayrıntılı olarak belirtilir. 

(6) (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) B iş planı kapsamında hibe sözleşmesine bağlanan hibeye esas proje tutarı, uygulama sürecinde artırılamaz. Ancak sözleşmeye bağlanan tutarı aşmaması ve başvuruda bütçelendirilen ve iş kalemlerinde gösterilen (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) inşaat/makine-ekipman alımı ile ilgili kalemlerde kapasite azalışı olmaması kaydıyla, (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) inşaat/makine-ekipman alımı ile ilgili kalemler arasında ilgili maddelerde belirtilen kısıt ve limitlere aykırı olmamak üzere aktarımlar yapılabilir. (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) İnşaat/makine-ekipman ile ilgili kalemlerde satın alma rehberine ve/veya teknik şartnamelere uygun olarak alımı yapılmayan/yapılamayan ve uygun harcama kapsamında kabul edilmeyen kalemler ikinci el alımı olmamak şartı ile projelerin amacına uygun olarak ayni katkı ile temin edilebilir. Ayni katkı ile karşılanan kalemler tesisin faaliyete geçmesinde engel oluşturmadığı takdirde Bakanlığın uygun görüşü kapsamında hibe hesaplaması kalemlerinden düşülür ve başlangıçta belirlenen toplam hibe tutarındaki miktardan düşülerek hibe ödemesi yapılır. 

(7) (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) B iş planı kapsamında yatırımcı, hibeye esas proje giderlerinden inşaat ve makine ekipman alımlarını ayrı ayrı ihale edebileceği gibi bu alımların tamamını tek bir ihaleyle de yapabilir. 

İnşaat işleri alım giderleri 

MADDE 16 –

(1) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Program kapsamında sadece B iş planında inşaat bütçelendirilmesine izin verilir. Hibe desteği verilecek inşaat işleri alım giderleri, projenin faaliyete geçmesi için kaçınılmaz olan inşaat işlerini kapsar. 

(2) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurularda hibeye esas proje gideri sadece inşaat faaliyetinden ibaret olamaz. Ancak çelik silo, soğuk hava deposu ve sera yatırımları sadece inşaat faaliyetinden ibaret olabilir. 

(3) İnşaatın yapılma yöntemi ile kullanılacak teknolojiyi açıklayan, inşaat işleriyle doğrudan ilgili malzeme, işçilik, makine, ekipman kullanım veya iş makinesi giderlerini kapsayan ve gider türü, ölçü birimi, miktar, birim fiyat ve tutar ayrıntılarını da içeren taslak yapım şartnameleri ve uygulama aşamalarını süreleriyle birlikte gösteren bir iş programı da proje başvuru ekinde sunulur. 

(4) İnşaat işleriyle ilgili hazırlanan tatbikat projesi ve bu projeye ait metraj ile keşif özetlerinin imzalı suretleri incelenmek üzere hibe sözleşmesi ekinde sunulmuş olmalıdır. İnşaat işleriyle ilgili uygulama projelerini hazırlayan kişinin ilgili meslek odasına kayıtlı olması şarttır. 

(5) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Program kapsamında yapılacak yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki yatırımlarda, yatırıma konu işleme alanı dışında ihtiyaç duyulan idareye ait personel odaları, yatakhane, yemekhane, teşhir ve satış reyonu, bekçi kulübesi, bahçe duvarı, çit, tesis bahçesinin düzenlenmesi gibi bölümler ve bunlara ait giderler idarî alan olarak ve hibeye uygun harcamalar kapsamında değerlendirilir. Bu harcamaların toplamı hibeye esas inşaat giderinin %15’ini, her yapı için kazı, dolgu ve reglaj işleri, yapının toplam hibeye esas inşaat giderinin %6’sını ve alansal olarak idarî alan, toplam inşaat alanının %30’unu aşamaz. 

(6) Mesken ve benzeri yapıları kapsayan proje başvuruları ve çevre düzenlemesi harcamaları hibe desteği kapsamında değerlendirilmez. 

(7) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Proje uygulaması ile ilgili mevzuat gereği başvuru aşamasında alınması gerekli izin, ruhsat ve denetim işleri ile yapılması zorunlu olan tüm işlemlerin yerine getirilmesinden yatırımcılar sorumludur. İlgili mevzuat gereği alınması gerekli izin ve ruhsatlar, hibe sözleşmesi ekinde, tesis tamamlandıktan sonra alınması gerekli izin ve ruhsatlar ise en geç nihai rapor ekinde sunulmak zorundadır. Ancak, yatırımcının, inşaat işleri ile ilgili mevzuat gereğince alınması gerekli izin ve ruhsatları ilgili kurumdan kaynaklanan sebeplerle hibe sözleşmesi aşamasında sunamaması ve bu durumu belgelendirmesi halinde, yatırımcıya, il müdürlüğünün uygun görüşü ile söz konusu belgeleri temin ederek hibe sözleşmesi imzalaması için otuz gün süre verilir. 

(8) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(9) (Değişik: RG-21/1/2022-31726) A ve B iş planı kapsamında yapılan başvurularda, şebekeden bağımsız (off-grid) sistemler de destek kapsamındadır. Bu faaliyet kapsamındaki yatırımların başvuru sahibinin statüsüne bakılmaksızın kırsal alanda olması gerekir. Üretilen enerjinin ulusal şebekeye bağlanması şart değildir. Bu destek sadece yaylacı ve göçer faaliyetleri kapsamında süt/besi (büyükbaş-küçükbaş) yetiştiriciliği/arıcılık/bal üretimi ile bitkisel üretim yapan küçük ölçekli aile işletmelerini kapsar. Küçük ölçekli yaylacı ve göçerler ile bitkisel üretim yapan yatırımcılar, B iş planı kapsamında makine ve malzeme alımlarına ek olarak işletmelerinin enerji talebini karşılamak amacıyla (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) 5 kW’a kadar şebekeden bağımsız (off-grid) (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) sistem için projelendirme yapabilir. A iş planı kapsamında ise şebekeden bağımsız (off-grid) sistemler alınmak istendiği taktirde başka makine ekipman için başvuru yapılamaz. Yapılacak yatırımlarda yatırım uygulama adresi dışında kalan kablolama işlemleri uygun harcama olarak kabul edilmez. 

(10) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Şebekeden bağımsız (off-grid) sistemlerde bağlantı anlaşması istenmez. İl proje değerlendirme komisyonu ve il proje yürütme birimi, işletmelerin şebekeden bağımsız (off-grid) yenilenebilir enerji yatırımları için proje onay yetkisine sahiptir. 

(11) Yatırım yapılacak yerin ilgili kuruluş tarafından statik onayı verilmiş çatı üstü ya da arazi olmasında bir engel yoktur. 

(12) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Çelik silo, sera ve soğuk hava deposu yatırımları hariç inşaat gideri; yeni tesis ve kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki yatırımlarda hibeye esas proje tutarının %80’inden, kapasite artırımına yönelik yatırımlarda %60’ından, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik yatırımlarda ise %20’sinden fazla olamaz. 

(13) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

Makine, ekipman ve malzeme alım giderleri 

MADDE 17 –

(1) Program çerçevesinde yapılacak yeni makine, ekipman ve malzeme alımları, üretimi de içeren bir proje bütününün parçası olduğu takdirde finanse edilir. 

(2) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Yeni tesis (Mülga ibare: RG-14/2/2023-32104) niteliğindeki başvurularda hibeye esas proje gideri sadece makine ve ekipman alım giderinden ibaret olamaz. Ancak su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında hibeye esas proje gideri sadece makine ve ekipman alım giderinden ibaret olabilir. 

(3) (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) Kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon başvurularında hibeye esas proje tutarının tamamı makine ve ekipman alım giderinden ibaret olabilir. 

(4) Yerli malı belgeli makine ve ekipman alımlarında, alım bedeli, proje sahasına teslim giderleri ve montaj giderlerinin tek bir alım faturası şeklinde düzenlenmesi durumunda uygun harcama kapsamında değerlendirilerek hibe desteği verilir. Ayrı faturalandırılmaları durumunda ise sadece (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) makine-ekipman alım bedeline hibe desteği verilir. 

(5) Makine ve ekipmanın projede kullanım amacını ve üretimdeki gerekliliğini belirten taslak teknik şartname proje başvuru ekinde sunulur. 

(6) Makine, ekipman ve malzeme alım giderleri kapsamında, demirbaş eşya, mobilya, mefruşat alımı gibi giderler ve tesisin işletilmesine yönelik hammadde veya malzeme gibi işletme giderlerine hibe desteği verilmez. 

(7) Trafo ve jeneratör satın alımları hibe desteği kapsamında değildir

(8) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Akıllı tarım uygulamaları ile ilgili satın alımlar, tarımsal bilişim ve çiftlik bilgi sistemi uygulamaları, tarla tarımında gübre sensörleriyle ölçüm, çiftçi bilgilendirme sistemleri (zirai don, aşırı yağış, dolu, zararlı uyarısı, gübreleme takvimi, ilaçlama-sulama önerisi ve benzeri), hasat (dane kaybının ölçümü) ve güncel verim haritasının çıkarılması, verim haritalarının karşılaştırılması (başarı ölçümü), otomatik dümenleme sistemleri, zirai insansız hava araçları, (Mülga ibare: RG-21/1/2022-31726) seracılıkta uzaktan erişimle iklimlendirme ve (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) fertigasyon çözümleri, hayvancılıkta büyükbaş hayvanların adım ve lokasyon takibi, vücut ısısı, nabız gibi biyomedikal verilerin izlenmesi, sütün miktarı ve kalitesi, sütle ilgili değerlerin yakından izlenmesi, yemin dengeli bir rasyonda hazırlanmasını dijital olarak yönetilebilen makine, ekipman ve malzeme alım giderlerini kapsar. 

(9) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) B iş planı kapsamında proje sunulması halinde; makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine ait teknik şartnameyi, metraj ve keşfi, makine yerleşim planını ve bina büyüklüğü ile alınan makinelerin uyumlu ve üretim aşamalarında gerekli olduğuna dair raporu hazırlayan ve tasdik eden kişilerin ilgili meslek odalarına kayıtlı olmaları şarttır. 

(10) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(11) Hibe sözleşmesi öncesi, yatırımcının inşaat işleri ve/veya makine, ekipman ve malzeme alım giderleri işleri ile ilgili yüklenicilerden kaynaklanan sorunlar nedeniyle satın alma (Mülga ibare: RG-17/2/2021-31398)(1) işlemlerinin gerçekleştirilmesi için ek süre talep etmesi halinde, il müdürlüklerince yapılacak inceleme sonucu durumu uygun mütalaa edilenler için yatırım sürelerinin bu Tebliğde belirtilen son tamamlanma tarihlerini geçmemeleri şartı ile hibe sözleşmesi imzalaması süresine ek olarak otuz gün süre verilir. Mücbir sebepler hariç olmak üzere verilen ek otuz günlük süre içinde satın alma rehberine uygun işlem gerçekleştirilemez ise hibe sözleşmesi imzalanmaz. Bu sürenin ihlali halinde hibe sözleşmesi ilgili hükümlerince işlem yapılır. 

(12) (Mülga: RG-17/2/2021-31398)(1) 

(13) (Mülga: RG-17/2/2021-31398)(1) 

Proje kaynaklarından karşılanamayacak giderler 

MADDE 18 –

(1) 16 ncı ve 17 nci maddelerde açıklanan proje giderlerine uygun olmayan ve hibe desteği kapsamı dışında kalan giderler şunlardır: 

a) Her türlü borçlanma giderleri. 

b) Faizler. 

c) Başka bir kaynaktan finanse edilen harcama ve giderler. 

ç) Kira giderleri. 

d) Kur farkı giderleri. 

e) Arazi, arsa ve bina alım bedelleri. 

f) Binanın yakıt, su, elektrik ve aidat giderleri. 

g) Ayrı faturalandırılmış nakliye ve montaj giderleri. 

ğ) Bankacılık giderleri. 

h) Denetim giderleri. 

ı) KDV ve ÖTV dâhil iade alınan veya alınacak vergiler. 

i) İkinci el/kullanılmış (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) makine-ekipman alım giderleri. 

j) Proje yönetim ve danışmanlık giderleri. 

k) Makine tamir ve parça alım giderleri. 

l) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Sarf malzemeleri. 

m) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

n) Mücbir sebepler hariç bu Tebliğ ile belirlenen yatırım süreleri içinde gerçekleştirilmeyen giderler. 

(2) Program kapsamında hibe sözleşmesi onaylanmayan projelerle ilgili yapılan hiçbir harcama karşılanmaz, bu giderlerden dolayı herhangi bir sorumluluk ve yükümlülük üstlenilmez. 

(3) Bakanlık tarafından yayımlanan güncel uygulama rehberi ve satın alma rehberinde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilmeyen, belgelendirilmeyen ve ibraz edilmeyen her türlü satın alma gideri, hibeye esas gider kapsamında olsa dahi hibe desteğinden karşılanmaz. 

Ayni katkılar 

MADDE 19 –

(1) Hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra, yatırımcılar tarafından hibeye esas proje giderleri dışında kendi kaynakları kullanılarak bina, malzeme, makine ve ekipman ile işgücüne yönelik olarak yapılacak herhangi bir katkı, yatırım süresi içerisinde tamamlanması koşulu ile ayni katkı olarak değerlendirilir. Ancak iş takvimleri ve uygulamalar sırasında bu katkıların tamamının, yatırımcı tarafından, hibeye esas proje giderlerine yönelik kullanımlar yapılmadan önce veya eş zamanlı olarak gerçekleştirilmesi zorunludur. Başvuru sahipleri, bu hususları başvuru formlarında taahhüt ederler. 

(2) Ayni katkılar, hibeye esas proje giderleri kapsamında öngörülmüş satın alımlardan ayrı bağımsız ihaleler veya gerçekleşmeler şeklinde yapılır. 

(3) Başvuru aşamasında ayni katkı olarak taahhüt edilen işlerin projede öngörülen nitelik, nicelik ve büyüklükte gerçekleştirilmesi şarttır. 

(4) Yapılacak ayni katkılar, yatırımcının yapmakla yükümlü olduğu katkı payının yerine ikame edilemez. 

(5) Proje sahiplerinden veya iş birliği yapılan kişi ve kuruluşlardan herhangi biri tarafından hibe sözleşmesi öncesi edinilmiş arazi, bina, (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) ayni katkı olarak proje yatırım tutarına dâhil edilmez. 

YEDİNCİ BÖLÜM

Proje Başvuruları

Başvuru süresi 

MADDE 20 –

(1) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Başvuru zamanı Bakanlıkça yayımlanacak olan güncel uygulama rehberinde ilanen duyurulur. 

(2) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

(3) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

Başvuracaklara sağlanacak teknik destek 

MADDE 21 –

(1) Başvuracak gerçek ve tüzel kişiler, program konusunda il proje yürütme biriminden ihtiyaç duydukları bilgiyi alabilirler. 

(2) İl proje yürütme birimlerince verilecek bilgi, proje hazırlanmasında karşılaşılacak sorulara cevap vermekle sınırlı olup projenin kabul edilmesi konusunda bir taahhüt niteliği taşımaz. 

(3) İl proje yürütme birimleri, yatırımcılara kesinlikle proje hazırlayamaz. 

(4) Başvuru sahipleri, programa ait güncel uygulama rehberi ve içinde yer alan başvuru formları ve bilgilendirici dokümanlar ile satın alma rehberini il müdürlüğü veya “www.tarimorman.gov.tr” internet sayfasından temin edebilirler. 

(5) Bakanlık tarafından düzenlenecek eğitim, çalıştay ve bilgilendirme toplantıları “www.tarimorman.gov.tr” internet adresi aracılığıyla duyurulur. 

Başvurulacak adres 

MADDE 22 –

(1) Program ile ilgilenen gerçek ve tüzel kişiler, başvurularını “www.tarimorman.gov.tr” internet adresinden yaparlar. 

Başvuru şekli 

MADDE 23 –

(1) Proje başvurusu; 

a) 8 inci maddede belirtilen yatırım konularını gerçekleştirmek amacıyla hazırlanır. 

b) 11 inci maddede belirtilen niteliklere sahip çiftçi, gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılır. 

c) Bakanlık tarafından yayımlanacak güncel uygulama rehberinde yer alan başvuru formu ve ekleri ile satın alma rehberine uygun olarak hazırlanır. 

(2) Bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanan başvuru dosyasının girişi (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden yapılır. (Mülga cümle: RG-17/2/2021-31398)(1) 

(3) (Ek: RG-29/11/2022-32028)(2) Bakanlık bilgi sistemlerinde herhangi bir aksaklık olması halinde Genel Müdürlük gerekli önlemleri alır. 

(4) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Veri girişi yapılan belge ve dokümanlarla ilgili olarak güncel uygulama rehberinde belirtilen zaman ve takvim dışında hiçbir belgede düzeltme yapılamaz ve doküman tamamlatılamaz. 

(5) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Başvuru şekline ilişkin bu Tebliğde yer almayan hususlar Bakanlıkça yayımlanacak güncel uygulama rehberinde belirlenir. 

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Proje Başvurularının İl Düzeyinde Değerlendirilmesi

İl proje değerlendirme komisyonu 

MADDE 24 –

(1) Program kapsamında, başvurusu alınan projelerin incelenmesi ve ilk değerlendirmeleri bu bölümde belirtilen kriterlere göre il proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılır. Başvuruların, bu Tebliğe ve güncel uygulama rehberine uygun olarak il düzeyinde değerlendirilmesinden il proje değerlendirme komisyonu sorumludur. 

(2) İl proje değerlendirme komisyonunun oluşturulma ve çalışma şekilleri valilik tarafından son başvuru tarihinden önce belirlenir ve taraflara duyurulur. 

(3) İl proje değerlendirme komisyonuna, değerlendirme sürecinde gerekli tüm teknik ve lojistik desteğin verilmesi, tabloların düzenlenmesi, proje özetlerinin hazırlanması, verilerin muhafazası gibi konularda çalıştırılması amacı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından personel görevlendirilebilir. 

(4) Değerlendirmeye; son başvuru tarihini takip eden (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) üç iş günü içerisinde yapılacak toplantıda belirlenecek kriterlere göre (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden başlanır. Valilik makamının ihtiyaç duyması halinde teknik alt komisyon görevlendirilebilir. Oluşturulan alt komisyon il proje değerlendirme komisyonu ile eş zamanlı olarak projelerin incelemesini tamamlar. 

(5) Komisyon, bu değerlendirmeleri son başvuru tarihini (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) takip eden üç iş günü içerisinde yapılacak toplantıyı takiben en geç otuz gün içerisinde tamamlar ve görevi sona erer. 

(Değişik Başlık: RG-29/11/2022-32028) Başvuruların idari uygunluk ile başvuru sahibi ve projenin uygunluğu açısından incelenmesi 

MADDE 25 –

(Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Belge ve dokümanların yüklenmesinin ardından, il proje değerlendirme komisyonu, başvuruları güncel uygulama rehberinde yayımlanacak Başvuruların İdari Uygunluk Kontrol Listesi ile Başvuru Sahibi ve Projenin Uygunluk Değerlendirme Tablosu Kriterlerine göre inceler. Uygun bulunan başvurular değerlendirmeye alınır. 

(2) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(3) İl proje değerlendirme komisyonu gerek duyarsa, teknik alt komisyonlar oluşturarak projelendirilen inşaat ve/veya makine-ekipmanların mevzuat ve maliyetler açısından uygunluğunu inceletir. 

Başvuru sahiplerinin ve projelerin uygunluğunun incelenmesi 

MADDE 26 –

(Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(2) (Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

Başvuruların değerlendirilmesi 

MADDE 27 –

(Başlığı ile Birlikte Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Başvurular değerlendirilirken; başvuru sahibinin niteliği, yatırım yerinin karakteristiği, yatırımın sektörel önceliği ve başvuru sahibinin daha önce hibeden yararlanma durumu gibi kriterler göz önüne alınır. 

(2) Kırsal ekonomik altyapı yatırımlarına ait proje değerlendirme kriterleri ilgisine göre Ek-4’te belirtilmiştir. Proje değerlendirme kriterlerinden toplamda elli ve üzerinde puan almış olan proje başvuruları uygun başvurular olarak kabul edilir. 

(3) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Uygun başvurular, Ek-5 dikkate alınarak aldıkları nihai puana göre en büyükten en küçüğe doğru sıralanır ve teklif listeleri hazırlanır. (Ek cümle: RG-14/2/2023-32104) Aynı puanı alan başvurular kendi aralarında sıralanırken başvuru zamanı daha önce olan üst sıraya alınır. Genel değerlendirme raporu, değerlendirme sonuç tablosu ve program teklif listelerinin veri giriş sistemi üzerinden alınan çıktıları, komisyonca imzalanan üst yazı ile birlikte Elektronik Belge Yönetim Sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe gönderilir.

(4) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Genel değerlendirme raporu, değerlendirme sonuç tablosu ve program teklif listelerinin çıktıları ile başvuru sahiplerince girişi yapılan başvuru dosyaları, 18/10/2019 tarihli ve 30922 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre il müdürlüklerinde muhafaza edilir. 

İl proje değerlendirme raporu 

MADDE 28 –

(Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

Hibe başvurusunun reddedilme nedenleri 

MADDE 29 –

(1) İl proje değerlendirme komisyonu tarafından değerlendirme kriterlerine göre yapılan inceleme sonucu alınan proje başvurularının reddedilme kararı, tüm projelerle ilgili Genel Müdürlük onayı (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) alındıktan sonra il müdürlüğü tarafından proje sahiplerine bildirilir. 

(2) Başvuruyu reddetme kararının aşağıdaki gerekçelere dayanması zorunludur: 

a) Başvurunun müracaat tarihinden sonra alınması. 

b) Başvuru sahibinin bu Tebliğde belirtilen şartlara sahip olmaması. 

c) Başvuruya konu faaliyetin program kapsamında olmaması. 

ç) (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) Projenin uygulama süresinin öngörülen azami süreyi aşması. 

d) Hibeye esas proje tutarının ve talep edilen katkının duyurulmuş olan azami miktarı aşması. 

e) Projenin teknik yapılabilirliği ile yatırım faaliyetine uygunluğunun yetersiz olması ve maliyetlerin piyasa fiyatlarına uygun olmaması. 

f) Başvuru formu ve ekleri içindeki bütçe rakamlarının birbirleri ile tutarsız olması. 

g) Başvuruda sunulan bilgi ve belgelerin; birbirleriyle, yatırım konusuyla veya yatırım yeri ile uyumsuz olması. 

ğ) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

h) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) B iş planı kapsamında, 22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu ve/veya 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında konulan şerhler için ilgili kurumdan yatırım yapılmasında sakınca olmadığına dair belge alınmış yatırım yerleri ile organize sanayi bölgesi, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesi ve ihtisas küçük sanayi sitesi tarafından yatırım yerlerine konulan ipotek veya şerhler, organize sanayi bölgelerinin kuruluşunda kullanılan krediler nedeniyle konulan ipotek ve şerhler ile bu Tebliğ kapsamında yapılacak başvurular için yatırım yerinin kiralanmış olması durumunda kira sözleşmeleri nedeniyle yatırım yerlerine konulan şerhler hariç, yatırım yerinin tapu kaydında ipotek, haciz, ihtiyati tedbir ve yatırımın sürdürebilirliğini etkileyebilecek şerhler bulunması ve/veya hakkında dava açılmış olması. 

ı) (Değişik ibare: RG-21/1/2022-31726) B iş planında, mevcut tesisin faaliyeti ile ilişkili olarak bankalarca başvuru sahibi adına daha önce kullandırılan kredi nedeniyle konulan ipotek için ilgili bankadan geri ödemelerin düzenli yapıldığına dair belge almış olanlar ile Program kapsamında daha önce hibe desteğinden yararlanmış olan tesisler için sözleşmeleri gereği konulan şerhler hariç, yatırım yerinin ipotekli, şerhli, icraya verilmiş ve/veya hakkında dava açılmış olması. 

i) Başvurunun (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden yapılmamış olması. 

j) Başvurunun (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) bu Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanmamış veya gerçekleştirilmemiş olması. 

k) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Başvuruda belirtilen hibeye esas proje tutarının alt limitin altında olması. 

l) Başvuru sırasında ve sözleşme yapılmadan önce başvuru sahibinin iflas etmiş veya projenin tasfiye halinde olması, başvuru sahibinin işlerinin mahkemelerce idare ediliyor olması, alacaklılarıyla herhangi bir düzenlemeye girmiş olması, iş veya faaliyetlerini askıya almış olması, bu meselelerle ilgili bir dava veya takip konusu bulunması veya yürürlükteki mevzuat ve düzenlemelerde yeri olan bir prosedür dolayısı ile bunlara benzer bir durumda olması. 

m) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Yatırımcının, kamu haklarından mahrum olması, hırsızlık, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma, görevi kötüye kullanma, rüşvet, irtikap, nitelikli zimmet, sahtecilik, hileli iflas suçu işlemiş olması, milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen terör örgütlerine aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olması, tutuklu bulunması, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırması, Devlet sırlarını açığa vurması, Devletin şahsiyetine karşı işlenmiş suçlardan kesin hüküm ve/veya idari bir karar olması veya ülkenin mali çıkarlarına zarar verici herhangi bir suçtan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti olması. 

n) Program bütçesinin yetersiz olması. 

o) Farklı gerçek/tüzel kişilerce hazırlanmış olsa dahi aynı yatırım alanlarında birbirleri ile ortak ekonomik ve/veya çıkar ilişkileri bulunan veya birbirlerini tamamlayan projelerle müracaat edilmesi. 

ö) (Değişik: RG-21/1/2022-31726) Program çerçevesinde hibe desteğinden yararlanmış yatırımcılardan/tesislerden izleme süresinin bir yılını tamamlamamış olanların; niteliği kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması, kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon olan proje başvurusunda bulunması, A iş planı kapsamında daha önce alınmış makine ekipman için tekrar başvuru yapılması. 

p) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Birbirleriyle birebir aynı olan, kopya projeler ile başvuruda bulunulması. 

r) (Mülga: RG-17/2/2021-31398) 

s) Başvuru sahiplerinin, başvuru sırasında veya sözleşme yapılmadan önce gerçeğe aykırı beyanda bulunduklarının tespit edilmesi. 

ş) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Niteliği yeni tesis olan yatırımlarda (Mülga ibare: RG-21/1/2022-31726) izleme süresi boyunca daha önce sözleşme imzalanan alt konuda tekrar proje başvurusunda bulunulması. 

t) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Her iki iş planı kapsamında yapılacak tüm başvurular için başvuruya konu faaliyetin 8 inci maddede belirtilen alanlar dışında olması. 

u) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Başvuruda bulunulan iş planı kapsamında istenen bilgi ve belgelerin yüklenmemiş olması. 

ü) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Üretime yönelik olmayan, araştırma geliştirme projeleri ile başvuruda bulunulması. 

v) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Başvuruda sunulan projenin, il proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılan puanlama sonucunda elli puanın altında kalması. 

y) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Çelik silo ve soğuk hava deposunda yenilenebilir enerji üretim tesisleri yapımı ve/veya soğuk hava deposu ekipmanı alımı hariç teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon ile kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması ve kapasite artırımı niteliğinde hibe başvurusu yapılması. 

z) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Başvuru sahibi hakkında iflas, konkordato veya tasfiye kararı alınmış olması, mal varlığı ya da işlerinin atanmış kayyum veya vasi tarafından idare ediliyor olması. 

aa) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Başvuru sahibinin Bakanlık tarafından destek dışı işletmeler kapsamına alınmış olması. 

bb) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Yatırım yerinin 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerden birinde olması. 

DOKUZUNCU BÖLÜM

Nihai Değerlendirme Kararı ve Hibe Sözleşmesi

Nihai değerlendirme kararı 

MADDE 30 –

(1) (Mülga: RG-29/11/2022-32028) 

(2) Bu Tebliğ kapsamındaki uygulamaların bütçesi aşağıdaki hükümler doğrultusunda Bakanlıkça belirlenir: 

a) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Yatırım bütçeleri, bütçe belirleme komisyonu tarafından Ek-5 doğrultusunda Bakanlığın destekleme politikalarına göre belirlenir. İllerin katsayıları; tarım alanları, hayvan varlıkları, Bakanlık kayıt sistemlerinde yer alan işletme sayıları ve ilin Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu IPARD Programları ile Kent Tarımı Eylem Planı kapsamında olup olmadığı dikkate alınarak asgari ve azami limitler dâhilinde Bakanlık tarafından hesaplanır. 

b) Program kapsamında başvuruların yapıldığı her il için Genel Müdürlük tarafından tahsis edilen ödenek miktarı kadar başvuruya hibe desteği sağlanır, değerlendirme nihai kararı söz konusu ödenek esas alınarak verilir. İlin yaklaşık bütçesinin yeterli olması durumunda program teklif listesinde yer alan tüm başvurular yatırım programına alınır. 

c) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) İlin bütçesinin tüm başvurular için yeterli olmaması durumunda; uygun olarak kabul edilen projeler il değerlendirme komisyonunun vermiş olduğu toplam puana göre en büyükten en küçüğe doğru asıl ve yedek olarak sıralanır. İlin bütçe imkânları dâhilinde en yüksek puan alan projeden başlanarak projeler sırayla programa alınır. Asıl olarak hibe sözleşmesi imzalamaya hak kazanan yatırımcılardan, sözleşme imzalamayanlar ve/veya projeyi uygulamaktan vazgeçenler olması halinde; Genel Müdürlüğün uygun görüşü kapsamında, ilin bütçesi dahilinde, proje son tamamlanma tarihi gözetilerek yedek listede bulunan yatırımcılar sırası ile hibe sözleşmesi imzalamaya davet edilir. Yedek listeden çağırma işlemi Genel Müdürlükçe belirlenir. 

ç) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) İlin bütçesinin tüm başvuruları karşılaması durumunda; varsa artan bütçeleri toplanır ve bütçesi yetersiz olan illere katsayısı oranında dağıtılır. Bu işleme programa ayrılan bütçe bitinceye kadar devam edilerek illerin yatırım programı oluşturulur ve nihai değerlendirme kararı düzenlenir. 

(3) Nihai değerlendirme (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) Genel Müdürlüğün onayı ile kesinleşir. 

(4) Bakanlığın bir başvuruyu reddetme ya da hibe vermeme kararı kesindir. 

Değerlendirme sonuçlarının açıklanması 

MADDE 31 –

(1) Kesinleşen değerlendirme sonuçları Genel Müdürlükçe il müdürlüklerine yazılı olarak bildirilir. Ayrıca hibe desteğine hak kazanan başvuru sahiplerine ait proje numaraları “www.tarimorman.gov.tr” internet sitesinde yayımlanarak ilan edilir. 

(2) İl müdürlükleri kendilerine iletilen sonuçları, başvuru sahiplerine (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) güncel uygulama rehberinde belirtilen şekilde bildirir. 

Hibe sözleşmesi 

MADDE 32 –

(1) Hibe sözleşmesi, il müdürü ile hibe başvurusu sahibi arasında imzalanır. 

(2) Hibe sözleşmesinin içeriği ve formatı Bakanlık tarafından yayımlanan güncel uygulama rehberinde tüm taraflara önceden duyurulur. 

(3) Başvuru sahipleri, hibe sözleşmesi aşamasında (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemi üzerinden girişleri yapılan bilgi ve belgeler ile bu madde gereğince yapılan değişiklikler ve hibe sözleşmesi ekinde bulunması gereken diğer belgeleri de kapsayacak dosyayı il müdürlüğüne sunarlar. Sunulan bilgi ve belgelerin imzalı/paraflı olması gerekir. 

(4) Başvuru sahiplerinin hibe kaynaklarından yararlanabilmeleri için hibe sözleşmesi eki dokümanları tamamlayarak hibe sözleşmesini imzalamaları ön koşuldur. 

(5) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Başvuru sahipleri, A iş planı için kendilerine yapılan bildirimi takip eden on beş iş günü; B iş planı için ise kendilerine yapılan bildirimi takip eden yirmi iş günü içerisinde il müdürlüklerine hibe sözleşmesi eki dokümanları ile projeye esas evrakı teslim etmek zorundadır. A iş planı kapsamında bu Tebliğe ve başvuru evrakına göre uygunluğu tespit edilen yatırımcılar ile hibe sözleşmesi imzalanır. Süresi içerisinde il müdürlüğü ile hibe sözleşmesi imzalamayan başvuru sahiplerinin proje başvuruları ve bunlara ilişkin değerlendirme sonuçları iptal edilir. B iş planı kapsamında il proje yürütme birimince proje sahasında, projeye esas dosya ve evrak üzerinde en fazla on beş iş günü süre içinde yapılacak inceleme sonrasında, bu Tebliğe ve başvuru evrakına göre uygunluğu tespit edilen proje sahipleri ile il müdürlüğü arasında yer tespiti ve teslim tutanağı düzenlenerek yatırımcılar hibe sözleşmesi imzalamaya davet edilir. Kendilerine yapılan bu tebligatı takip eden beş iş günü içerisinde il müdürlüğü ile hibe sözleşmesi imzalamayan başvuru sahiplerinin proje başvuruları ve bunlara ilişkin değerlendirme sonuçları iptal edilir. 

(6) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) B iş planı kapsamında; başvuru sahibi tarafından teslim edilen hibe sözleşmesi ekleri il müdürlüklerince uygun bulunursa, inşaat işleri ve makine ekipman satın alma uygulama sözleşmesi incelemesinde uygun harcama kapsamında kabul edilmeyen metraj ve alımlar hibeye esas bütçeden çıkarılarak ayni katkı kapsamına alınır, yer tespiti ve teslimi tutanağının düzenlenmesi sonrası hibe sözleşmesi imzalanır. A ve B iş planları için; Bakanlıkça belirlenen referans fiyat bulunması halinde hibeye esas proje tutarı üst limiti referans fiyatı geçemez. Proje bütçesi, hibe sözleşmesi öncesi il proje yürütme biriminin referans fiyat karşılaştırması sonucu uygun bulduğu miktar, metraj ve birim fiyat üzerinden revize edilir. 

(7) Programa alınan projelerde 29 uncu maddede yer alan hibe başvurusunun reddedilme nedenlerinden herhangi birinin hibe sözleşmesinin imzalanmasından önce tespit edilmesi halinde söz konusu başvuru sahipleri ile hibe sözleşmesi imzalanmaz. 

(8) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Hibe sözleşmesi öncesi güncel uygulama rehberinde belirtilen kurallar çerçevesinde projede değişiklik yapılabilir. 

(9) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Hibe sözleşmesi sonrası mücbir sebepler ve güncel uygulama rehberinde belirtilen şartlar haricinde projede değişiklik yapılamaz. 

Hibe sözleşmelerinde teminat alınması 

MADDE 33 –

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) A iş planı kapsamındaki yatırımlar için teminat alınmaz. B iş planı kapsamındaki yatırımlar için ise yatırımcı, hibeye esas proje tutarının %3’ü tutarında süresiz limit dâhilinde banka teminat mektubunu hibe sözleşmesi imzalama aşamasında il müdürlüğüne verir. İl müdürlüğü tarafından teyidi alınan teminat mektubu muhafaza edilmek üzere defterdarlık muhasebe müdürlüğüne teslim edilir. Teminatın nakit olarak verilmek istenmesi halinde nakit teminatın defterdarlık muhasebe müdürlüklerinin tahsilat hesabına yatırılıp, il müdürlüklerinin kurumsal koduyla ilgisine göre 330/430-Alınan Depozito ve Teminatlar hesabına kaydedilerek muhasebe işlem sürecinin yürütülmesi sağlanır. 

(2) Nihai raporun onaylanması ve (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) ödemenin gerçekleşmesini takiben yatırımcının, SGK prim borcu ile vadesi geçmiş vergi borcu olmadığına dair ilgili kurumlardan aldığı belgeler ile birlikte il müdürlüğüne müracaat etmesi halinde teminat mektubu veya hesaba yatırılan tutar kendisine iade edilir. 

(3) Hibe sözleşmesinin (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) mücbir sebepler kapsamında feshedilmesi halinde teminat mektubu veya hesapta bulunan miktar yatırımcıya iade edilir; hibe sözleşmesindeki taahhütlerin yatırımcının kusuru üzerine yerine getirilmediği fesih hallerinde teminat mektubu veya hesapta bulunan miktar Hazineye irat kaydedilir. 

(4) (Ek: RG-29/11/2022-32028) Teminat mektubu toplam tutarı, hibeye esas proje tutarının %3’ünden az olmamak kaydı ile birden fazla bankadan alınabilir. 

Hibe sözleşmesi akdi 

MADDE 34 –

(1) Hibe sözleşmesi, il müdürlüğü ve başvuru sahibi arasında iki adet olacak şekilde imzalanır. Hibe sözleşmesinin taraflarca imzalanmış metninin bir adedi ve ekleri il müdürlüğü, bir adedi de proje sahibi tarafından muhafaza edilir. 

Hibenin nihai tutarı 

MADDE 35 

 (1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Hibe tutarı, hibe sözleşmesinde belirtilir ve bu tutar üst limit niteliğindedir. Satın almadan sonra; fatura tutarının hibe sözleşmesinde belirtilen hibeye esas proje tutarının altında olması durumunda faturada belirtilen tutarın %50’sine hibe ödemesi yapılır. Fatura tutarının hibeye esas proje tutarının üzerinde olması durumunda ise aradaki fark yatırımcı tarafından ayni katkı ile karşılanır. Hibenin nihai tutarı, fiili gerçekleşmeler ve tahakkuklar sonrasında ortaya çıkar. 

(2) Hibe miktarı, 13 üncü maddede belirtilen tutar ve oranı kesinlikle aşamaz. 

Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi 

MADDE 36 –

(1) Yatırımcı, projeyi bu Tebliğ, güncel uygulama rehberi ve hibe sözleşmesi koşullarına uygun olarak icra etmediği takdirde Bakanlığın ödemeleri yapmama ve/veya hibe sözleşmesini feshetme hakkı saklıdır. Bu durumda Bakanlık, ayrıca hibe miktarını azaltabilir ve/veya hibe kaynaklarından ödenmiş olan meblağların tamamen veya kısmen geri ödenmesini talep edebilir. 

(2) Hibe sözleşmeleri devredilemez. Ancak gerçek kişi başvurularında başvuru sahibinin, hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra vefat etmesi halinde, yasal mirasçıları talep ederlerse, başvuruda aranan koşulları sağlamaları şartıyla (Mülga ibare: RG-9/10/2021-31623) hibe sözleşmesi tadil edilerek uygulamalara devam edilir. 

ONUNCU BÖLÜM

Uygulamalar, Satın Almalar ve Ödemeler

Proje uygulamalarının izlenmesi 

MADDE 37 –

(1) Proje sahipleri, hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra, teklif ve kabul edilen projeyi hibe sözleşmesi hükümlerine göre il müdürlüğünün bilgisi dâhilinde süresi içerisinde uygulamaya başlarlar. 

(2) Projelerin uygulamalarının kontrolü ve izlenmesi, il proje yürütme birimlerince yapılır. Gerek duyulması halinde il proje yürütme birimlerinde ilgili kamu kurumu personeli de görev alabilir. 

(3) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Proje uygulamalarının kontrolü, izlenmesi ve denetimi ihtiyaç duyulduğunda Genel Müdürlükçe de yapılır. 

(4) (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) B iş planı kapsamında yatırımcılar, proje ile ilgili gelişmeleri içeren ilerleme raporlarını dört ayda bir il müdürlüğüne vermekle yükümlüdürler. 

(5) Yapım işleri gerektiren konuda proje sunanlar, nihai rapor ile birlikte ilgili mevzuat gereği alınması gereken izinleri, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve/veya yapı kayıt belgesi, demirbaş kayıt listesi, yatırıma ait fotoğraflar ile güncel uygulama rehberinde belirtilen belgeleri il müdürlüğüne ibraz etmekle yükümlüdür. 

(6) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Proje sahipleri, tesisin inşaat ve makine-ekipman montajının tamamlanmasından ve deneme üretimine geçilmesinden sonra nihai raporunu sunar. Yatırımcılar, makine-ekipman alımlarına ait fiili gerçekleşmelerden sonra ödeme taleplerini, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlenmiş fatura ve güncel uygulama rehberinde yer alan Ödeme Talep Formu ekinde istenen belgeler ile birlikte (Değişik ibare: RG-29/11/2022-32028) projenin son tamamlanma tarihine kadar, il müdürlüğüne teslim ederler. Satın almalara ait ödeme ayrıntıları güncel uygulama rehberi ve satın alma rehberinde belirlenir. 

(7) Satın almalarla ilgili faturanın tarihi, hibe sözleşmesinin taraflarca imzalanmasını takiben, 10 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen süreler içerisinde olmak zorundadır. Fatura tarihinin bu süreyi aşması ve/veya ödeme talebinin süresi içinde yapılmaması durumunda il müdürlüğünce hibe sözleşmesi feshedilir. Hibe sözleşmesinde belirtilen durum ve mücbir sebepler haricinde, hibe sözleşmesine ilişkin süre uzatımı ve/veya sözleşmenin askıya alınması söz konusu değildir. 

(8) Proje uygulamalarının bu Tebliğ ve hibe sözleşmesi hükümlerine uygun olarak yürütülmediğinin tespiti halinde, bu durum tutanağa bağlanarak, il müdürlüğü tarafından tutanak tarihinden itibaren yedi iş günü içerisinde proje sahiplerine uygulamaların hibe sözleşmesi hükümlerine uygun olarak yürütülmesi konusunda bir ihtar yazısı yazılır ve konu hakkında Genel Müdürlük en geç beş iş günü içerisinde bilgilendirilir. 

(9) İhtar yazısının karşı tarafa tebliğ tarihini izleyen yirmi iş günü içerisinde projenin bu Tebliğ ve hibe sözleşmesi hükümlerine uygun olarak yürütülmediğinin tespit edilmesi halinde il müdürlüğü fesih için Genel Müdürlüğün uygun görüşü doğrultusunda hibe sözleşmesinin fesih işlemini başlatır. 

(10) Proje uygulamaları ve takibi süresindeki iş ve işlemler, Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımlar ve Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesine İlişkin Karar, bu Tebliğ ve Bakanlık ile yatırımcı arasında imzalanmış olan hibe sözleşmesi hükümleri çerçevesinde yürütülür. 

Satın alma ve uygulama sözleşmelerinin takibi ve uygulanması 

MADDE 38 –

(1) Yatırımcılar, proje uygulamasında hibe kapsamında yapacakları inşaat, makine, ekipman ve malzeme satın alma işlemlerinde Bakanlık tarafından yayımlanan satın alma rehberinde belirtilen kurallara uygun hareket ederler. 

(2) Yatırımcılar tarafından hazırlanacak ihale dokümanları keşif bedelleri, ihale sonucunda imzalanacak uygulama sözleşmeleri tutarları ve uygulamalara ilişkin hakediş tutarları, kesinlikle hibe sözleşmesinde o gider için belirtilmiş tutarın üstünde olamaz. 

(3) (Değişik cümle: RG-17/2/2021-31398)(1) Yatırımcılar, (Değişik ibare: RG-9/10/2021-31623) veri giriş sistemine girdikleri ve ekledikleri tüm belgeleri kapsayan başvuru dosyalarını ve yayımlanan mevzuata uygun olarak yaptıkları inşaat, makine, ekipman ve malzeme alımlarına ilişkin ihaleye esas satın alma belgelerinin aslı ve bir sureti ile sipariş mektuplarının aslı ve bir suretini hibe sözleşmesi ekinde ilgili il müdürlüğüne elden teslim ederler. Yatırımcılar, ihaleyi kazanan yüklenicilere ait vadesi geçmiş vergi borcu ve Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim borcu olmadığına dair belge ile yetkili mercilerden alınacak ihaleden yasaklı olmadıklarına dair belgeyi de ihale dosyasında ibraz etmek zorundadır. 

(4) Bakanlık, yatırımcı ve yüklenici arasında taraf değildir. Yatırımcılar, hibe sözleşmesi hükümleri ve proje tekliflerine uygun olarak yaptıkları satın almalarla ilgili olarak uygulama sözleşmesi kapsamındaki işlerinin ifasındaki kusurları nedeniyle yüklenicilerle yaptıkları sözleşmelerin noter kanalı ile iptal edilmesi halinde kalan işlerin ifası için il müdürlüğünün onayını almak suretiyle yeniden ihaleye çıkabilirler. Bu madde kapsamında uygulanacak iş ve işlemlerden dolayı, Bakanlığın yatırımcı ve yüklenici arasında taraf olmama hükmüne istinaden yatırımcı, projenin yürütülmesi esnasında sebep olabileceği her türlü zarar konusunda, üçüncü taraflara karşı tek başına sorumlu olmayı kabul eder. 

(5) Genel Müdürlük gerekli görmesi halinde ihale ile ilgili satın alma belgelerini kabul ve/veya reddi yönünden inceler. 

Proje harcamalarının kontrolü 

MADDE 39 –

(1) Yatırımcılar, projelerindeki bütçe ve iş planı çerçevesinde gerçekleştirdikleri inşaat, makine ve ekipman alım işlerine ait (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) nihai raporu, ödeme taleplerini ve belgelerini il müdürlüğüne teslim ederler. 

(2) İl müdürlüğüne teslim edilen (Ek ibare: RG-29/11/2022-32028) nihai rapor ve ödeme belgeleri; on beş gün içerisinde ilgili mevzuat, hibe sözleşmesi ve proje amaçlarına uygunluğu açısından kontrol edilip onaylandıktan sonra bu belgelere ait bilgilerin veri tabanına girişi yapılır. Her ayın on beşine kadar o aya ait hakediş bilgilerini içeren veri tabanı çıktısı onaylanarak üst yazı ekinde Genel Müdürlüğe gönderilir. 

(3) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Nihai rapor ve ekleri tamamlanmayan projenin ödemesi yapılmaz. 

Ödemeler 

MADDE 40 –

(1) İl proje yürütme birimi; yatırımcının ödeme talebi tarihinden itibaren on beş gün içerisinde başvuruya ait gerçekleşmelerin kontrollerini yaparak tespit tutanaklarını düzenler. Genel Müdürlük tarafından internet ortamında oluşturulmuş veri tabanına il müdürlüklerince uygun görülerek girişleri yapılan hakedişler Genel Müdürlükçe yatırımcının hesabına aktarılır. 

(2) Ayni katkıların (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) ödeme talebinden önce yatırımcı tarafından gerçekleştirilmiş olması gerekir. 

(3) Asıllarına uygunluğu onaylanmış ödeme ile ilgili eklerin bir sureti il müdürlüğü tarafından muhafaza edilir. Genel Müdürlük gerekli görmesi halinde ödeme ile ilgili belgeleri incelemek üzere ister. 

(4) Program kapsamında, Bakanlıkça ve yatırımcılarca yapılacak her türlü ödeme ve teminat ödemeleri Türk Lirası olarak yapılır. 

(5) 30/6/2007 tarihli ve 26568 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği (Seri: A Sıra No:1) gereğince, yatırımcı tarafından (Mülga ibare: RG-29/11/2022-32028) ödemede ve teminatın iadesi aşamasında, vergi dairelerince verilecek vergi borcu olmadığına dair belge ile Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim borcu olmadığına dair belgenin ibraz edilmesi gerekir. 

Proje hesapları 

MADDE 41 –

(1) Yatırımcı, projenin uygulanmasına ilişkin hesaplara ait kayıtları düzenli olarak tutmak ve saklamakla yükümlüdür. 

Hibe sözleşmesinde yapılacak değişiklikler 

MADDE 42 –

(Mülga: RG-9/10/2021-31623) 

Projede bütçe içi değişiklikler 

MADDE 43 –

(Değişik: RG-9/10/2021-31623) 

(1) Konusu, amacı, niteliği ve niceliği değişmediği taktirde Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda projede bütçe içi değişiklik yapılabilir. Bütçe içi değişiklikler, makine, ekipman, malzeme ve inşaat işleri bütçe kısıtlarına aykırı olamaz. Ayni katkı ile yapılması planlanmış işlemlerin, bütçe değişiklikleri yatırımcının sorumluluğundadır. 

Uygulama sorumluluğu 

MADDE 44 –

(1) Yatırımcılar, yatırımların proje amaçlarına uygun olarak yapılmasından, uygulamaların hibe sözleşmesinde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinden, doğru olarak belgelendirilmesinden, belgelerin muhafazasından ve izleme sürecinde il müdürlüğünce istenecek bilgi ve belgelerin süreleri içinde temininden sorumludur. 

(2) İl müdürlükleri, yatırımcılarca gerçekleştirilecek projelerin amaçlarına uygun olarak yapılmasından, uygulamaların hibe sözleşmesinde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinin izlenmesinden, uygulamaya yönelik olarak düzenlenecek tüm belgelerin kontrolünden, onaylanmasından ve birer suretinin muhafazasından sorumludur. 

(3) Yatırımcılarca gerçekleştirilecek projelerin faaliyetlerini amaçlarına uygun olarak sürdürmeleri şarttır. Hibe sözleşmesinde belirtilen mücbir sebepler dışında izleme süresi içerisinde işletmelerin faaliyetlerini sürdürmediklerinin tespit edilmesi halinde ödenen hibe, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hükümlerine göre hesaplanarak gecikme zammı ile birlikte yatırımcıdan tahsil edilir. 

(Değişik başlık: RG-29/11/2022-32028) Proje ile sağlanan tesisin ve makine ekipmanının mülkiyeti 

MADDE 45 –

(1) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) Proje sahibi, hibe sözleşmesi kapsamında sağlanmış tesisin ve/veya makine ekipmanın mülkiyetini, yerini ve amacını izleme süresi boyunca değiştiremez, kapasitesini azaltamaz, başkalarına kiralayamaz. Bu amaçla, il müdürlüğü A iş planı için yılda en az bir kere makine ekipmanı, B iş planı için ise yılda en az iki kere yatırımları yerinde kontrol eder ve tutanağa bağlar. 

(2) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Bu Tebliğ kapsamında, çelik silo konusunda proje uygulayan yatırımcıların, izleme süreci içinde lisanslı depoculuk konusunda faaliyet göstermeleri halinde hibe sözleşmesi hükümleri uygulanır. 

(3) (Değişik: RG-29/11/2022-32028) 8 inci madde kapsamındaki konularda gerçekleştirilen yatırımların, mücbir sebepler dışında, projelerin amaçlarına uygun olarak A iş planı kapsamında iki, B iş planı kapsamında ise üç yıllık izleme süresince faaliyetlerini sürdürmeleri şarttır. B iş planı kapsamında yapılan yatırımlarda tesisin ve/veya makine ekipmanın, A iş planı kapsamında ise makine ekipmanın mülkiyetinin, yerinin ve/veya amacının izleme süresi içerisinde değiştirildiğinin veya kiralandığının il müdürlüğü tarafından tespiti halinde, ödenen hibe tutarı 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hükümlerine göre hesaplanarak gecikme zammı ile birlikte yatırımcıdan tahsil edilir. 

(4) Farklı gerçek/tüzel kişiler tarafından aynı veya farklı yatırım alanlarında kurulan işletmelerin başvuru aşamasında birbirleriyle ortak ekonomik ilişkileri tespit edilmemiş olsa dahi, projelerin uygulama sırası veya uygulama sonrası dönemde fiziki olarak birleştirilmesi, yatırım alanlarında ortak kullanımlar ya da muhasebe kayıtlarında görülen birleşme veya ortaklıklar tespit edilmesi durumunda ilgili tüm sözleşmeler feshedilerek hibenin geri alım süreci başlatılır. 

ON BİRİNCİ BÖLÜM

Denetim ve Yaptırımlar

Denetim 

MADDE 46 –

(1) Program kapsamında yapılan tüm işlemler Bakanlık tarafından denetlenir. Bu denetimler sırasında yapılan işlemlere ait talep edilen tüm bilgi ve belgeler il müdürlüğünce Bakanlığa sunulur. 

(2) (Ek: RG-9/10/2021-31623) Genel Müdürlük, gerek duyulması halinde, Program kapsamında hibe desteği verdiği tesislerin denetimini gerçekleştirebilir. 

Yaptırımlar 

MADDE 47 –

(1) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hükümlerine göre belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanuni faizi ile birlikte, anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar. 

(2) Bu Tebliğle belirlenen destekleme ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç, haksız yere yararlandığı tespit edilen yatırımcılar, il müdürlükleri ve Bakanlık internet sitelerinde ilan edilerek, Tarım Kanununun 23 üncü maddesi gereğince beş yıl süreyle Bakanlığın hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar. 

(3) Yatırımcı, yatırımcının birinci derecede yakınları ve yatırımcıya ait şirketlerde çalışanlar, hibe desteğinden yararlanılacak kendi yatırımlarına ait makine, ekipman ve malzeme ile inşaat işleri için yüklenici olamazlar. Aynı zamanda satın almaya davet edilen yüklenici firmaların ortağı ya da hissedarı da olamazlar. Benzer şekilde yüklenici firmaların hissedarları, birinci derece yakınları ve yükleniciye ait şirketlerde çalışanlar da yatırımcı firmaların ortağı ya da hissedarı olamazlar. Aksi halde hibe ödemesi yapılsa dahi bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre yapılan hibe ödemesi geri alınır. 

(4) İl müdürlüğü ile hibe sözleşmesi imzalayıp yatırımını tamamlayan yatırımcılardan izleme süresi içerisinde mülkiyetini değiştiren, faaliyetine son veren, hibe sözleşmesi hükümlerine aykırı hareket eden gerçek ve tüzel kişiler beş yıl süresince hibe desteklerinden faydalanamazlar. 

ON İKİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Diğer desteklerden yararlanma 

MADDE 48 –

(1) Başvuruya esas proje için bu Tebliğ kapsamında verilecek destek dışında, faiz niteliğindeki destekler hariç, hiçbir kamu kurum ve kuruluşunun desteklerinden yararlanılamaz. 

Programın uygulanmasına ilişkin yayınlar 

MADDE 49 –

(1) Bu Tebliğ gereği, Programın genel uygulama usul ve esaslarına açıklık getirmek, destek sağlamak amacıyla Genel Müdürlük tarafından çıkarılan uygulama rehberi, satın alma rehberi ve genelgeler “www.tarimorman.gov.tr” internet adresinde, bilgilendirme ve açıklamalar ise başvuru sayfasında yayımlanır. Bu yayınlar, bu Tebliğde belirtilen genel uygulama usul ve esaslarını belirler ve uygulamada dikkate alınır. 

(2) (Değişik: RG-9/10/2021-31623) Bu Tebliğde yer almayan hususlar, güncel uygulama rehberi ve eklerinde açıklanır. Uygulama rehberi yıl içinde oluşan ihtiyaçlar çerçevesinde güncellenebilir. Bu Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde yer almayan hususlarda; ilgili mevzuat hükümleri ile Genel Müdürlüğün görüş ve talimatları geçerlidir. 

2020-2021 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin fiziki olarak son tamamlanma tarihi 

GEÇİCİ MADDE 1- (Değişik: RG-7/9/2022-31946) 

(1) 2020-2021 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin fiziki olarak son tamamlanma tarihi 1/11/2022’dir. 

2021-2022 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin son tamamlanma tarihi

GEÇİCİ MADDE 2

(Ek: RG-30/11/2022-32029)

(1) 2021-2022 başvuru dönemindeki yatırım projelerinin son tamamlanma tarihi 30/6/2023’tür.

GEÇİCİ MADDE 3(Ek: RG-14/2/2023-32104)

(1) 2022-2023 başvuru dönemi için il proje değerlendirme komisyonunun görev süresi Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde 8/5/2023; diğer illerde ise 10/3/2023 tarihinde sona erer.

Yürürlük 

MADDE 50 

(1) Bu Tebliğin; 

a) 1 inci, 2 nci, 3 üncü, 4 üncü, 20 nci, 50 nci ve 51 inci maddeleri yayımı tarihinde, 

b) Diğer maddeleri 1/1/2021 tarihinde, 

yürürlüğe girer. 

Yürütme 

MADDE 51 –

(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür. 

____________________ 

(1) Bu değişiklik 21/11/2020 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer. 

(2) 29/11/2022 tarihli ve 32028 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle maddeye ikinci 

fıkrasından sonra gelmek üzere üçüncü fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir. 

Ekleri için tıklayınız.

Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin 

 

 Tarihi 

 Sayısı 

 

 21/11/2020 

 31311 

 

 Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin 

 

 Tarihi 

 Sayısı 

 

 1. 

 17/2/2021 

 31398 

 

 2. 

 9/10/2021 

 31623 

 

 3. 

 2/12/2021 

 31677 

 

 4. 

 21/1/2022 

 31726 

 

 5. 

 7/9/2022 

 31946 

 

 6. 

 29/11/2022 

 32028 

 

7.

30/11/2022

32029

 

8.

14/02/2023

32104

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİNE DESTEKLEME ÖDEMESİ YAPILMASI HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2022/34)

Resmî Gazete Tarihi: 25.11.2022 Resmî Gazete Sayısı: 32024

TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİNE DESTEKLEME ÖDEMESİ YAPILMASI HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2022/34)

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1-

(1) Bu Tebliğin amacı, tarımsal yayım ve danışmanlık sisteminin çoğulcu, etkin ve verimli bir yapıya kavuşmasını sağlamak üzere tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların desteklenmesidir.

Kapsam

MADDE 2-

(1) Bu Tebliğ, destekleme kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti verecek tarım danışmanları ile kuruluşlar ve sorumlulukları, desteklemeye başvuracak kişi ve kuruluşlar, başvuru iş ve işlemleri, destekleme ödemesi kriterleri, desteklemelerin denetimine ilişkin görev ve yetkiler, desteklemenin geri alınması ve desteklemeden yararlanamayacaklar ile cezai sorumluluklara ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE 3-

(1) Bu Tebliğ, 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 9 uncu maddesi, 20/10/2022 tarihli ve 6243 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım Desteğine İlişkin Karar ile 8/9/2006 tarihli ve 26283 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4-

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) AKS belgesi: İl/ilçe müdürlüğü onaylı AKS’den alınan belgeyi,

b) Arıcılık kayıt sistemi (AKS): Etiketlenmiş ve tanımlanmış kovanlara ait bilgilerin merkezi bir veri tabanında kayıt altına alındığı, izlendiği ve raporlandığı Bakanlık kayıt sistemini,

c) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,

ç) Banka: T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğünü,

d) Banka şubesi: T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Şube Müdürlüklerini,

e) Başkanlık: Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığını,

f) Bilgi sistemi (TYDBİS): Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetleri Bilgi Sistemini,

g) Çiftçi: Mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı olarak devamlı veya en az bir üretim dönemi veya yetiştirme devresinde tarımsal üretim yapan gerçek ve tüzel kişileri,

ğ) Çiftçi kayıt sistemi (ÇKS): 27/5/2014 tarihli ve 29012 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çiftçi Kayıt Sistemi Yönetmeliği ile oluşturulan ve çiftçilerin kimlik, arazi ve ürün bilgileri ile tarımsal desteklemelere ilişkin bilgilerin de kayıt altına alındığı veri tabanını ve buna bağlı kayıt sistemlerini,

h) ÇKS belgesi: Tarımsal işletmelerin 2022 veya 2023 yılı üretim sezonu bilgilerini içeren, il/ilçe müdürlüğü onaylı ÇKS’den alınan belgeyi,

ı) Hayvan kayıt sistemi: Hayvanların kimliklendirilerek kayıt altına alındığı ve hareketlerinin izlendiği bilgisayar destekli, Bakanlık bünyesinde oluşturulmuş veri tabanlarını,

i) Hayvan pasaportu: Bakanlıkça belirlenen hayvana ait bilgileri içeren il/ilçe müdürlüğü veya yetkilendirilmiş kurum veya kuruluş tarafından düzenlenen imzalı belgeyi,

j) İl/ilçe müdürlüğü: Bakanlık il/ilçe müdürlüklerini,

k) İl teknik komitesi: Yönetmelik ile her ilde oluşturulan tarımsal yayım ve danışmanlık il teknik komitesini,

l) Kuruluş: TYDD kapsamına alınan ziraat odası ve üretici örgütlerini,

m) Merkez Teknik Komitesi: Yönetmelik ile merkezde oluşturulan tarımsal yayım ve danışmanlık merkez teknik komitesini,

n) Organik tarım bilgi sistemi (OTBİS): Organik tarım yapan çiftçi, arazi, ürün, hayvansal üretim ve sertifika bilgilerinin bulunduğu Bakanlıkça oluşturulan veri tabanını,

o) Serbest tarım danışmanı: Kendi nam ve hesabına çalışmak suretiyle tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti sunan, Yönetmelikte belirtilen hükümlere göre sertifikalandırılan ve tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri ile ilgili yönergeye göre yetkilendirilen kişileri,

ö) Sertifika: Yönetmelik hükümlerine göre tarımsal danışmanlık hizmetini yerine getirecek olan kişilere verilen tarım danışmanı sertifikasını,

p) SGK: Sosyal Güvenlik Kurumunu,

r) Sivil toplum örgütleri: Tarımsal alanda faaliyet gösteren kooperatif ve birlikleri,

s) Su ürünleri kayıt sistemi: Su ürünleri yetiştiriciliği ile ilgili bilgilerin merkezi bir veri tabanında kayıt altına alındığı ve destekleme ödemelerinin uygulandığı, izlendiği, raporlandığı, Çiftçi Kayıt Sisteminin bir alt bileşeni olan kayıt sistemini,

ş) Su ürünleri yetiştiricilik belgesi: Su ürünleri üretim faaliyetinde bulunan yetiştiricilere Bakanlık Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen belgeyi,

t) Tarım danışmanı: Sivil toplum örgütlerinde, ziraat odalarında istihdam edilen veya tarımsal danışmanlık hizmeti yürütmek üzere kendi nam ve hesabına çalışan ve Yönetmelikte belirtilen hükümlere göre sertifikalandırılmış kişileri,

u) Tarımsal danışmanlık hizmetleri: Sivil toplum örgütleri, ziraat odaları ve serbest tarım danışmanlarınca tarımsal işletmelerin; tarımsal bilgi, teknik ve yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanmasına yönelik olarak ücret karşılığında yürütülen hizmetleri,

ü) Tarımsal işletme: Üretim faktörlerini kullanarak, bitkisel ve/veya hayvansal ve/veya su ürünlerinin üretimi için tarımsal faaliyet yapan veya söz konusu tarımsal faaliyete ilave olarak işleme, depolama, muhafaza ve pazarlamaya yönelik faaliyetlerde bulunan işletmeyi,

v) Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği (TYDD): Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlara, sunduğu tarımsal danışmanlık hizmeti için ödenen desteği,

y) Ücret hesap pusulası: 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 37 nci maddesi kapsamında düzenlenen pusulayı,

z) Üretici örgütleri: Yetki belgesine sahip, tarımsal amaçlı kooperatifler, yetiştirici ve üretici birlikleri ile bunların üst birliklerini,

aa) Yerleşim yeri adresi: 23/11/2006 tarihli ve 2006/11320 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Adres Kayıt Sistemi Yönetmeliğine göre sürekli kalma niyetiyle oturulan yeri,

bb) Yetki belgesi (TDYB): Yönetmelikte belirlenen şartları yerine getiren kişi ve kuruluşların tarımsal danışmanlık hizmeti verebileceklerini belirten tarımsal danışmanlık yetki belgesini,

cc) Yönetmelik: 8/9/2006 tarihli ve 26283 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliği,

çç) Ziraat odaları: 15/5/1957 tarihli ve 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanununa göre kurulmuş, çiftçilerin üye oldukları ve yetki belgesine sahip meslek kuruluşlarını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Tarımsal Danışmanlık Hizmetine İlişkin Genel Hükümler

Tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmeler ve sorumlulukları

MADDE 5-

(1) Destekleme kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmeler aşağıdaki koşulları sağlamak zorundadır:

a) ÇKS’ye ve/veya hayvan kayıt sistemine ve/veya örtü altı kayıt sistemine ve/veya su ürünleri kayıt sistemine ve/veya arıcılık kayıt sistemine ve/veya hayvan kayıt sistemine ve/veya OTBİS’e kayıtlı olmak.

b) Aşağıdaki kriterlerden en az birini sağlamak:

1) Örtü altında en az iki dekar alanda üretim yapmak.

2) Bağ-bahçede en az on dekar alanda üretim yapmak.

3) Tarla ziraatında; kuruda en az yüz dekar veya yarısından fazlası kuru olmak kaydıyla kuru ve sulu toplam en az yüz dekar, suluda en az elli dekar alanda üretim yapmak.

4) Hayvancılıkta; süt sığırcılığı yapan işletmelerde en az onu sağmal olmak kaydıyla en az yirmi baş sığır, besi sığırcılığı yapan işletmelerde en az yirmisi erkek hayvan olmak kaydıyla en az elli baş sığır ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde en az yüz küçükbaş hayvana sahip olmak.

5) Arıcılıkta en az elli adet arı kolonisine sahip olmak.

6) Su ürünleri üretim tesisine sahip olmak.

7) Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde; yumurta üretiminde 5.000 adet, et üretiminde 10.000 adet ve üzeri kapasitede yetiştiricilik yapmak.

8) Organik tarım alanında, (1), (2), (3), (4), (5) ve (7) numaralı alt bentlerde belirtilen işletme büyüklüklerinin yarısına sahip olmak.

c) Tarımsal danışmanlık hizmeti alacak gerçek kişiler tarımsal danışmanlık hizmet bürolarının bulunduğu ilde ikamet etmek zorundadır.

(2) Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönerge  kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmeler, inceleme ve denetlemelerde Bakanlık yetkililerinin istediği bilgi ve belgeleri ibraz edilmek üzere hazır bulundurmakla sorumludur.

Tarımsal yayım ve danışmanlık desteğinden yararlanacak kişi ve kuruluşlar, bunların sorumlulukları, hizmet verebileceği il/ilçe sınırları

MADDE 6-

(1) Bu Tebliğ kapsamında Ek-8’de yer alan tarım danışmanlarının sertifika bölümlerine uygun sertifikaya sahip serbest tarım danışmanları ile tarım danışmanı istihdam eden ziraat odaları ve üretici örgütleri tarımsal yayım ve danışmanlık desteğinden yararlanabilir.

(2) Tarımsal danışmanlık hizmeti verecek kişi ve kuruluşların sorumlulukları şunlardır:

a) Tarımsal danışmanlık hizmeti verecek kişi ve kuruluşlar, Başkanlıkça hazırlanan hizmet sözleşmelerini esas alarak tarımsal işletmeler ile sözleşme imzalar. Sözleşme imzalanırken vekâlet kabul edilmez.

b) Hizmet sözleşmelerinin her sayfası taraflarca paraflanır, son sayfa imzalanır ve sözleşme süresi en az on iki aydır. 

c) Tarımsal danışmanlık hizmeti; Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlıkla ilgili yönergede yer alan hükümler doğrultusunda sunulur.

ç) 2021 yılı TYDD kapsamında olan tarımsal işletmelerin sözleşmeleri 31/12/2023 tarihini kapsaması halinde sözleşmeleri geçerli sayılır. Bu Tebliğin yayımlandığı tarihten sonra yapılacak sözleşmeler 1/1/2023-31/12/2023 tarihini kapsayacak şekilde düzenlenir.

d) Bakanlıkça, bir dilimi veya tamamı ödenmiş olan TYDD’nin bu Tebliğde belirtilen hükümler doğrultusunda geri alınmasına karar verilmesi durumunda, TYDD olarak alınan tutar ilgili hesaba yatırılmak suretiyle iade edilir.

e) İnceleme ve denetlemelerde Bakanlık yetkililerinin istediği bilgi ve belgeler ibraz edilmek üzere hazır bulundurulur.

f) Tarımsal danışmanlık hizmet sözleşmesinin, mücbir sebeplerden dolayı tek taraflı veya karşılıklı feshedilmesi durumunda, bu durum on beş gün içerisinde il/ilçe müdürlüğüne bildirilir.

g) Tarımsal işletmeye tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluştaki tarım danışmanı, ölüm, sürekli hastalık, doğal afetler, evlilik, boşanma, kuruluştan emekli olma, eğitim durumu, tutukluluk hali, askerlik yükümlülüğünü yerine getirme, sertifikanın geçici iptali veya sertifikanın iptali, serbest tarım danışmanı yetki belgesi başvurusu yapma ve kamu kurum/kuruluşlarında görev alma sebepleri dışında değiştirilemez. Bu sebeplerden dolayı tarım danışmanının görevinden ayrılması halinde tarımsal işletmeye Ek-8’deki tabloya göre hizmet verebilecek tarım danışmanı on beş gün içinde ikame edilir ve ikame edilen tarım danışmanına ait bilgi/belgeler ile Ek-2’de yer alan TYDD Başvurusunda Bulunan Kişi/Kuruluşun Hizmet Sunduğu Tarımsal İşletmelere Ait İcmal on beş gün içerisinde il/ilçe müdürlüğüne gönderilir. Yeni tarım danışmanı bilgileri, sistem üzerinde işlendikten sonra bir hafta içerisinde ilçe müdürlüğü tarafından il müdürlüğüne, iki hafta içerisinde ise il müdürlüğü tarafından Başkanlığa bildirilir.

ğ) Tarımsal işletmeye tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluştaki tarım danışmanı; (g) bendinde belirtilen sebeplerden dolayı, bu Tebliğde belirtilen   on iki aylık hizmet sunumu içerisinde ölüm hali hariç bir defadan fazla değiştirilemez.

h) Tarımsal işletmeye tarımsal danışmanlık hizmeti verecek olan tarım danışmanının sertifika türü ve sertifika bölümü bilgileri tarımsal danışmanlık hizmeti vereceği işletme tipi Ek-8’de yer alan Tarım Danışmanlarının Sertifika Bölümleri tablosuna uygun olur. İl Teknik Komitesi kararı ile Akdeniz ve Ege Bölgelerinde bitkisel üretim yapan işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti sunan ziraat odası ve üretici örgütlerinde Bitki Koruma bölümü sertifikaya sahip en az bir tarım danışmanı istihdam zorunluluğu getirilebilir. Bu hükümler, 2021 yılı TYDD kapsamında kuruluşta istihdam edilen ve hâlihazırda tarımsal danışmanlık hizmeti sunan tarım danışmanları için uygulanmaz.

ı) 2021 yılı TYDD kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti veren kuruluş ile tarım danışmanı arasında imzalanan hizmet sözleşmeleri 31/12/2023 tarihini kapsaması halinde sözleşmeleri geçerli olur. Tarımsal danışmanlık hizmeti veren kuruluş ile tarım danışmanı arasında hizmet sözleşmelerinin süresi yirmi dört aydan az olamaz.

i) Tarımsal danışmanlık hizmeti veren kişi ve kuruluşlarda istihdam edilen tarım danışmanı tarımsal danışmanlık hizmet bürolarının bulunduğu ilde ikamet etmek zorundadır.

j) Tarımsal danışmanlık hizmeti veren kişi ve kuruluşlar; tarımsal desteklemelerin herhangi birinden men edilen tarımsal işletmelere, men edildiği süre boyunca TYDD kapsamında hizmet sunamaz.

k) Tarımsal danışmanlık hizmeti verecek kişi ve kuruluşlarda tarım danışmanlarının yıllık hizmet vereceği azami işletme sayıları tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenmiş olup, birden fazla işletme tipi olması durumunda, bu Tebliğ süresince işletme sayısı 60 olarak belirlenmiştir.

l) Bu Tebliğin uygulama süresince, kesinleşen Ek-2’de yer alan tarımsal işletmelerde meydana gelen eksilmelerin % 20’yi geçmemesi koşulu ile tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenen azami işletme sayısı esas alınarak TYDD’ye konu olmayan diğer tarımsal işletmeler ile sözleşme imzalanarak tarımsal danışmanlık hizmeti sunulabilir. Bu tarımsal işletmeler TYDD’ye konu edilemez.

(3) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların hizmet verebileceği il ve ilçe sınırları ile ilgili hususlar aşağıdadır:

a) Üretici örgütleri; bulundukları il/ilçe sınırları dâhilinde yetkilendirilmiş birimleri aracılığı ile tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinde bulunabilirler.

b) Ziraat odaları; ilgili mevzuatına uygun olarak bulundukları ilçe veya hizmet verdiği çiftçilerin bulunduğu ilçe sınırları dâhilinde tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinde bulunabilirler.

c) Serbest tarım danışmanları sadece bulundukları il sınırları içerisinde tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinde bulunabilirler.

Tarımsal danışmanlık hizmeti

MADDE 7-

(1) Kişi ve kuruluşun sunacağı tarımsal danışmanlık hizmetleri ile ilgili hususlar şunlardır:

a) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunacak serbest tarım danışmanları ile kuruluşlar ve kuruluşlarda istihdam edilen tarım danışmanları Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenen görevleri yerine getirir. İl teknik komitesi tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenen işletme kontrol sıklıklarını bu Tebliğin uygulama süresince geçerli olmak üzere en fazla yüzde elli oranında azaltabilir.

b) Tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönerge kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluşlar ile çiftçiler arasında imzalanan tarımsal danışmanlık hizmet sözleşmesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluşlar, her bir faaliyette bir defadan az olmamak üzere demonstrasyon, tarla günü, çiftçi toplantısı, çiftçi inceleme gezisi düzenler. Danışmanın yıllık planında yer alacak bu faaliyetler il/ilçe müdürlüğü koordinasyonunda gerçekleştirilir. Bu faaliyetlerden tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluşun tüm üyeleri faydalanabilir. Bu faaliyetler için düzenlenecek belgeler ile faaliyetlerin izlenmesinde kullanılacak formlar Başkanlıkça belirlenir. Bu faaliyetlerin konuları seçilirken il yayım programları dikkate alınır.

c) İl/ilçe müdürlüğü, tarımsal danışmanlık hizmeti sunan serbest tarım danışmanı ve kuruluşlarda istihdam edilen tarım danışmanlarına Bakanlık uygulamaları hakkında eğitim verebilir.

ç) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan serbest tarım danışmanı ve kuruluşlarda istihdam edilen tarım danışmanları Bakanlık uygulamaları hakkında çiftçileri bilgilendirir.

d) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan serbest tarım danışmanı ve kuruluşlarda istihdam edilen tarım danışmanları tarımsal işletmelerce üretilen tarımsal ürünlerin dijital ortamda pazarlanması amacıyla Bakanlığımız tarafından yönetilen Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) hakkında çiftçileri bilgilendirir ve çiftçinin ürününü DİTAP üzerinden satması konusunda yönlendirme yapar ve gerekli desteği sağlar.

Tarımsal danışmanlık giderleri

MADDE 8-

(1) Tarımsal danışmanlık hizmeti giderleri aşağıdaki kalemlerden oluşur:

a) Personel giderleri.

b) Büro giderleri.

c) Malzeme giderleri.

ç) Diğer giderler.

d) Ziraat odası ve üretici örgütlerine ödenen TYDD’nin tamamı sadece tarım danışmanı ücreti, ücrete bağlı vergi ve sigorta giderleri olarak kullanılır, tarımsal danışmanlık faaliyetinin diğer giderleri kuruluş kaynaklarından karşılanır.

(2) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluş, hizmet giderlerini karşılamak üzere hizmet sunduğu tarımsal işletmelerden Yönetmelik hükümlerine uymak şartıyla ücret talep edebilir. Tarımsal işletmelerden tahsil edilen bu ücret veya ödenen TYDD için tarımsal işletmeler adına serbest meslek makbuzu veya fatura düzenlenir.

Tarım danışmanlarının görevleri

MADDE 9-

(1) Bitkisel üretim yapan tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti veren tarım danışmanlarının işletme danışmanlığı kapsamında yapacağı görevler şunlardır:

a) Bakanlık görev alanına giren konularda, hizmet sunduğu tarımsal işletmeler veya görev yaptığı kuruluşun üyeleri ile ilgili anket, gözlem ve veri toplama işlerini yapmak ve sonuçlarını il/ilçe müdürlüklerine ulaştırmak.

b) Sertifikalı tohum, fidan ve fide kullanımı ile birlikte, yörenin ekolojik yapısına uygun çeşit seçimini, modern sulama sistemlerini ve alternatif tarımsal üretimi teşvik etmek, organik tarım-iyi tarım uygulamaları gibi sürdürülebilir ve çevreye duyarlı tarım yöntemlerinin yaygınlaşmasını sağlamak.

c) Toprak analizi sonuçlarına göre gübre kullanımı konusunda tarımsal işletmeleri bilgilendirmek, uygulama yapmak ve özendirmek.

ç) Tarımsal desteklemeler, kredi ve hibeleri takip ederek bunlarla ilgili bilgi vermek, yönlendirmek, teşvik etmek, gerektiğinde proje hazırlamak, hizmet sunduğu tarımsal işletmeler veya görev yaptığı kuruluşun üyelerinin işletme ve arazi kontrollerini gerçekleştirerek il/ilçe müdürlüğüne iletmek.

d) Bitki ve çevre sağlığının korunması konusunda işletmeleri bilgilendirmek. Bitki koruma ürünleri uygulamaları yapmak ve yaptırmak.

(2) Hayvansal üretim yapan tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti veren tarım danışmanlarının işletme danışmanlığı kapsamında yapacağı görevler şunlardır:

a) Bakanlığın görev alanına giren konularda, hizmet sunduğu tarımsal işletmeler veya görev yaptığı kuruluşun üyeleri ile ilgili anket, gözlem ve veri toplama işlerini yapmak ve sonuçlarını il/ilçe müdürlüklerine ulaştırmak.

b) Tarımsal desteklemeleri takip ederek bunlarla ilgili bilgi vermek, yönlendirmek, teşvik etmek, gerektiğinde proje hazırlamak, hizmet sunduğu tarımsal işletmeler veya görev yaptığı kuruluşun üyelerinin işletme ve hayvan tespitlerini yaparak il/ilçe müdürlüğüne bildirmek.

c) İl/ilçe müdürlüğü kontrolünde uygun eğitim durumu, yeterli donanım ve teknolojik altyapı var ise hayvanlara küpe takıp veri girişinde bulunmak ve hayvan kayıt sistemine ilişkin bilgilerin sağlıklı tutulmasında yetiştiriciye yardımcı olmak.

ç) Eğitim durumunun uygun olması ve ilgili mevzuatın şartlarını sağlamak kaydıyla salgın hastalık durumunda il/ilçe müdürlüğüne bildirimde bulunmak, konulan kordon, tecrit, dezenfeksiyon, karantina ve duyuru gibi idari ve fenni tedbirlerin alınmasına yardımcı olmak, bu konuda alınan kararları uygulamak.

d) Eğitim durumunun uygun olması ve ilgili mevzuatın şartlarını sağlamak kaydıyla il/ilçe müdürlüğü tarafından verilen talimatla, hastalık teşhisi için biyolojik madde (tüberkülin, mallein ve benzeri) uygulama çalışmalarında bulunmak ve hayvan sağlığı ile ilgili acil durumlarda (hayati tehlike durumunda) ilk müdahaleyi yaparak hasta sahibini yönlendirmek.

e) Su ürünleri üretimi yapan işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti veren tarım danışmanları (a) ve (b) bentlerinde belirtilen görevlerden sorumludur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Başvuru İşlemleri, Belgeler ve Ödeme

Başvuracak kişi ve kuruluşlar ile istenecek belgeler

MADDE 10-

(1) Tarımsal işletmeler ile imzalanan sözleşmelerine istinaden 6 ncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen kişi ve kuruluşlardan yetki belgesine sahip olan ya da bu Tebliğin yayımlandığı tarihten itibaren beş gün içerisinde il/ilçe müdürlüğüne eksiksiz olarak yapılan başvurular sonucu yetki belgesi alan kişi ve kuruluşlar TYDD’ye başvurabilir.

(2) TYDD’ye başvuracak kişi ve kuruluşlar adına başvuru yapmaya yetkili kişiler şunlardır:

a) Ziraat odası başkanı.

b) Birlik başkanı.

c) Kooperatif başkanı.

ç) Serbest tarım danışmanı.

(3) Başvuru sırasında istenecek belgeler şunlardır:

a) Ek-1’de yer alan TYDD Başvuru Formu ve Taahhütname. 

b) Tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirtilen hükümler doğrultusunda düzenlenecek ve bir tarım danışmanının hizmet sunacağı tarımsal işletme sayısı tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenen sayılardan az olmamak üzere, Ek-2’de yer alan icmal.

c) Her tarımsal işletme için tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlarla yapılan tarımsal danışmanlık hizmet sözleşmesi.

ç) Serbest tarım danışmanı, ziraat odası ve üretici örgütlerinin SGK prim borcu olmadığına dair ilgili kurumdan veya e-Devlet kapısından  alınan belge.

d) Serbest tarım danışmanı, ziraat odası ve üretici örgütlerinin vadesi geçmiş vergi borcu olmadığına dair ilgili kurumdan veya e-Devlet kapısından alınan belge.

e) Kuruluşlar adına başvuru yapmaya yetkili ziraat odası başkanı, birlik başkanı ve kooperatif başkanı için başvuru yapabileceğine dair alınan yönetim kurulu/yetkili kurul kararının onaylı sureti.

f) Tarımsal danışmanlık hizmeti verdiği işletmenin tipine göre, her işletme için aşağıdaki belgelerden biri veya birkaçı: 

1) ÇKS belgesi.

2) AKS belgesi.

3) Örtü altı kayıt sistemi belgesi.

4) Su ürünleri yetiştiricilik belgesi.

5) Hayvan pasaportlarının veya listelerinin il/ilçe müdürlüğü onaylı sureti.

6) Hayvan kayıt sisteminden alınan belge/liste.

7) OTBİS’e kayıtlı olduğuna dair il veya ilçe müdürlüğünden alınan yazı.

8) Kanatlı hayvan yetiştiriciliği için etlik veya yumurta tavukçuluğu sürü durumunu ve sürüdeki hayvan sayısını gösteren il veya ilçe müdürlüklerinden alınan onaylı işletme tescil belgesi.

9) Bakanlıkça, 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile 22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında arazi toplulaştırması uygulanan köylerde, ÇKS güncellemesinin yapılamadığı hallerde il müdürlüğünce düzenlenecek ve ÇKS bilgilerini ihtiva eden belge.

10) Bilgi sisteminden temin edilebilen bilgi ve belgelerin istenmesine gerek olmayıp, sistemden kontrol edilmesi yeterlidir.

(4) TYDD’ye başvuran kişi ve kuruluşlarda istihdam edilen tarım danışmanına ait yerleşim yeri adresi, tarımsal danışmanlık hizmet bürolarının bulunduğu ilde ikamet ettiğine dair TYDBİS’ten kontrol edilir.

Başvuru tarihi, başvuru işlemleri ve askı işlemleri

MADDE 11-

(1) Başvuru tarihi, başvuru işlemleri ve askı işlemlerine ilişkin usul ve esaslar şunlardır:

a) TYDD’den faydalanmak isteyen kişi ve kuruluşlar, bu Tebliğin yayımlanmasından itibaren on gün içinde, son başvurunun tatil gününe gelmesi halinde takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar istenen belgeler ile birlikte, tarımsal danışmanlık hizmet bürosunun bulunduğu yerdeki ilçe müdürlüğüne, ilçe müdürlüğü bulunmayan yerde il müdürlüğüne başvurur. Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluşların şubesi var ise şube bürosunun bulunduğu yerdeki ilçe müdürlüğüne, ilçe müdürlüğü bulunmayan yerde il müdürlüğüne başvuru yapılır.

b) Ek-4 ve Ek-6  İlçe İcmalleri ilçe müdürlüğünce, ilçe müdürlüğünün olmadığı yerde il müdürlüğünce son başvuru tarihinden itibaren  on gün içerisinde TYDBİS’e kayıt edilir. Ek-4 ve Ek-6 İlçe İcmallerinin ilçe/il müdürlüğünce bilgi sistemine kayıt edilmesi esnasında; tarımsal işletmelerle yapılan sözleşmeler ve Bakanlık kayıt sistemlerinden alınan belgelerde (çks, aks ve benzeri) görülen bir eksiklik veya hata varsa, icmallerin TYDBİS’e kayıt süresi boyunca gerekli düzeltmeler yapılır. Sistemden alınan Ek-4 ve Ek-6 icmalleri bulundukları il/ilçe müdürlüklerinde son başvuru tarihinden itibaren on gün sonra askıya çıkarılır. İcmaller beş gün süreyle askıda bırakılır. Askıya çıkma ve indirme tarih ve saati tutanağa bağlanır. Askı süresince il müdürlüğüne yapılan itirazlar en geç beş gün içerisinde il teknik komitesi tarafından değerlendirilerek karara bağlanır ve kabul edilen değişiklikler icmale işlenerek kesinleşmiş Ek-5 ve Ek-7 icmalleri oluşturulur. Herhangi bir itiraz olmadığı takdirde icmallerdeki bilgiler doğru kabul edilir. Daha sonra yapılacak itirazlar değerlendirmeye alınmaz ve herhangi bir hak doğurmaz.

c) Tarımsal işletme birden fazla kişi ve kuruluştan hizmet aldığı takdirde, yazılış sırasına göre olmak üzere; ceza durumu, kuruluşa üyelik durumu, işletmenin ağırlıklı tarımsal faaliyeti ile tarımsal danışmanlık hizmetinin uyumu, tarım danışmanı sertifika türü, yetki belgesi tarihi, sözleşme tarihi ve başvuru tarihine göre il müdürlüğünün belirlediği bir kuruluştan hizmet alır. Diğer kişi ve kuruluş, icmaller askıya çıkmadan önce Ek-2’deki icmalde eksilen tarımsal işletmelerin yerine yeni tarımsal işletmeler belirler. Bu tarımsal işletmelerle ilgili belgeleri ve yeniden düzenlediği Ek-2’deki icmali TYDD başvurusunun yapıldığı il/ilçe müdürlüğüne sunar ve Ek-2’deki icmalde başka bir değişiklik yapılmaz.

ç) İcmalleri askıya çıkarma ve indirme tarihinin resmî tatil gününe denk gelmesi halinde icmalleri askıya çıkarma ve indirme işlemi resmî tatili takip eden ilk iş günü gerçekleştirilir.

d) Başvuru bitiş tarihinden sonra Ek-4 ve Ek-6 İcmallerinin TYDBİS’e kayıt edilmesi esnasında tarımsal işletmelerle yapılan sözleşmeler ve Bakanlık kayıt sistemlerinden alınan belgelerde tespit edilen eksik ve hataların düzeltilmesi neticesinde oluşan değişiklikler ile askı süresi içinde verilen itiraz dilekçelerinde talep edilen değişiklikler dışında çiftçinin beyanı ile 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kayıt sistemlerinde yapılacak güncellemeler TYDD ödemesine esas olamaz.

e) TYDD’ye başvurmuş olan kişi ve kuruluşlardan, il/ilçe müdürlüklerinde oluşturulan komisyonlarca veya Başkanlıkça Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönerge kapsamında yapılan denetleme ve inceleme sonucu Yönetmeliğin 24 üncü maddesinde tanımlanan cezalardan kınama ve üstü ceza verilmiş kişi ve kuruluşlar il/ilçe icmalinden çıkartılır.

f) Tarımsal danışmanlık hizmet sözleşmesi herhangi bir nedenden dolayı tek taraflı veya karşılıklı feshedilen tarımsal işletmeler il/ilçe icmalinden çıkartılır.

g) Sistemden alınan kesinleşmiş il icmali Ek-5 itirazların değerlendirilmesini müteakip beş gün içerisinde bilgi amaçlı Başkanlığa gönderilir.

(2) TYDD birinci ve ikinci dilim ödemeleri yapılmadan önce; tarım danışmanının sözleşme yapıldığı tarihten itibaren SGK prim ödemesinin aylık bazda icmalini gösteren belge, ücret hesap pusulası ve maaş dekontları, teminat alınması ve ödeme icmallerinin Başkanlığa gönderilmesi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilir:

a) 1/6/2023 tarihine kadar gönderilmesi gereken birinci dilim ödemeye esas il icmali ile 15/11/2023 tarihine kadar gönderilmesi gereken ikinci dilim ödemeye esas il icmali Başkanlığa gönderilmeden önce; tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluşlarda istihdam edilen tarım danışmanının sözleşme yapıldığı tarihten itibaren SGK prim ödemesinin aylık bazda icmalini gösteren belge, vadesi geçmiş vergi borcu olmadığına dair belge, banka veya diğer banka maaş dekontları ile kuruluş tarafından tarım danışmanı adına düzenlenmiş ücret hesap pusulası TYDD başvurusunun yapıldığı il/ilçe müdürlüğüne teslim edilir. Bu işlemi uygulamayan kişi/kuruluşlar il/ilçe icmalinden çıkartılır.

b) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlar, ödenecek olan toplam TYDD tutarının %10’u kadar süresiz banka teminat mektubunu 10 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen yetkili kişiler aracılığı ile 1/6/2023 tarihinden önce il müdürlüğüne teslim eder veya ödenecek olan toplam TYDD tutarının %5’i kadar tutarı, il defterdarlığınca açılan hesaba yatırır. İl müdürlüğü tarafından teyidi alınan kesin teminat mektupları muhafazası için defterdarlık muhasebe müdürlüğüne teslim edilir. Bu işlemi uygulamayan kişi ve kuruluşlar il/ilçe icmalinden çıkartılır.

c) Teminat mektuplarının toplam tutarı ödenecek olan toplam TYDD tutarının %10’undan az olmamak kaydıyla, T.C. Ziraat Bankası ve/veya diğer bankalardan, birden fazla kesin teminat mektubu alınabilir.

ç) Bu Tebliğin uygulama süresince iki defa olmak üzere 1/6/2023 tarihinden sonra birinci dilim ve  15/11/2023 tarihinden sonra yapılacak olan ikinci dilim ödemesine ait  Ek-4 ödeme icmali ilçe müdürlüğünden il müdürlüğüne beş gün içinde, Ek-5 icmali il müdürlüğünden Başkanlığa on gün içinde gönderilir.

d) Geri ödemesi olan kişi ve kuruluşların icmalleri, geri ödeme işlemi tamamlandıktan sonra Başkanlığa gönderilir.

e) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlar; Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirtilen form ve raporları il/ilçe müdürlüğüne teslim edene kadar ödeme icmalleri düzenlenmez.

f) Başkanlığa gönderilen Ek-5’te yer alan il icmalleri ödeme işlemleri yapılmak üzere, ilgili birime gönderilir.

g) Ödemeler, Bakanlık tarafından gerekli kaynağın bankaya aktarılmasını müteakip Banka tarafından yapılır.

Ödeme

MADDE 12-

(1) TYDD’ye başvuran kişi ve kuruluşlara, tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenen işletme sayısının % 80’inin altına düşmemesi ve hizmet sunması koşulu ile bir tarım danışmanı için   72.000 TL TYDD ödemesi yapılır.

(2) Bakanlık tarafından yetkilendirilerek tarımsal yayım ve danışmanlık hizmeti sunan; üretici örgütü, ziraat odası ve bunların şubeleri de dahil olmak üzere bünyelerinde çalıştırdıkları en fazla beş tarım danışmanı için TYDD ödemesi yapılır.

 (3) Kişi ve kuruluşa her bir tarım danışmanı için  yıllık 72.000 TL TYDD, on iki aylık hizmet sunumu zorunluluğu saklı kalmak kaydıyla, 1/6/2023 tarihinden sonra  36.000 TL ve   15/11/2023 tarihinden sonra 36.000 TL olmak üzere iki dilim halinde Bakanlıkça belirlenen tarihlerde ödenir.

(4) Ödeme tarihleri kaynak durumuna göre Bakanlıkça belirlenir. TYDD ödemeleri  2023 yılı bütçesinden karşılanır. Başkanlık, iller bazında TYDD desteği verilecek serbest tarım danışmanı ile kuruluşlardaki tarım danışmanı sayısı ve öncelik kriterlerini belirlemeye yetkilidir.

(5) Üzerinde haciz kararı bulunan kişi ve kuruluşlara on iki aylık hizmet sunumunu müteakip TYDD ödemesi yapılır. Bu durumdaki kişi ve kuruluşların birinci dilim TYDD ödemesi on iki aylık hizmet sunumu sonuna ertelenir.

(6) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlara 17 nci madde kapsamında yapacakları geri ödeme işlemi tamamlanana kadar TYDD ödemesi yapılmaz.

(7) TYDD ödemeleri, şubesi olan kuruluşlar için, yetki belgesinin verildiği ilin banka şubesinden yapılır. Merkezinde faaliyet göstermeyen kuruluşlara şubeleri için ödeme yapılmaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İl Teknik Komiteleri

İl teknik komitelerinin görevleri

MADDE 13-

(1) İl teknik komiteleri aşağıdaki görevleri yürütür:

a) İl teknik komitesi il düzeyinde tarımsal yayım ve danışmanlık hizmet sunumunun kalite ve verimliliğini artırmak, hizmet sunumundaki aksaklıkları ortadan kaldırmak için ilgili mevzuata uygun her türlü tedbir ve kararı alır.

b) İl teknik komitesi tarımsal danışmanlık hizmetleri kapsamında, düzenlenecek faaliyetlerin sayısını artırmaya, yeni faaliyet eklemeye ve faaliyetlerin konusunu belirlemeye yetkilidir.

c) İl teknik komitesi tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların TYDD’ye başvurularını sağlamak üzere her türlü tedbiri alır.

ç) İl teknik komitesi il düzeyinde tarımsal danışmanlık hizmet sunumu ve TYDD ile ilgili her türlü işlemi denetlemek üzere gerek görürse, il müdürlüklerinden koordinasyon ve tarımsal veriler şube müdürü başkanlığında oluşturulan denetleme komisyonunu görevlendirebilir.

d) İl teknik komitesi gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar hakkında gerekli idari ve hukuki işlemleri yapmaya yetkilidir ve alınan kararların uygulanması yönünde komite başkanı aracılığı ile ilgili mercilere girişimde bulunur.

e) İl teknik komitesi haksız yere TYDD’den yararlandığı tespit edilen kişi ve kuruluşların beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmamasını değerlendirir ve karara bağlar. Ayrıca gerçeğe aykırı beyanda bulunulduğunu tespit eden il/ilçe müdürlüğü de, ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunur.

f) İl teknik komitesi, bu Tebliğin uygulanması sırasında ortaya çıkabilecek ihtilaflı konuları çözmeye ve karar almaya yetkilidir. İl teknik komitesinin kararlarına yapılan itirazlar Merkez Teknik Komitesi bünyesinde Yönetmelik hükümlerine göre oluşturulan disiplin komisyonu tarafından değerlendirilir ve kesin olarak karara bağlanır.

Desteklemelerin denetimine ilişkin görev ve yetkiler

MADDE 14-

(1) Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği uygulamasının denetimini sağlayacak tedbirleri almaya Bakanlık yetkilidir. Uygulamaya ilişkin inceleme ve denetimler Bakanlık tarafından yapılır.

(2) Destekleme uygulamaları, inceleme ve denetimin yanı sıra ilgili mevzuatın öngördüğü her türlü denetime tabidir.

(3) Yapılan denetimler sırasında, tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların, tarımsal işletme sahiplerinin, bilgilerinde gerçeğe aykırı beyan veya verdikleri belgelerde sahte evrak tespit edilmesi halinde bunlar hakkında ilgili Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur. Ayrıca ilgili memurlar hakkında da gerekli yasal işlemler yürütülür. Bakanlık, gelen münferit şikâyet ve ihbarları ayrıca değerlendirir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Desteklemeden Yararlanamayacaklar, Tarımsal Danışmanlık Hizmeti Verecek Kişi ve Kuruluşların Denetlenmesi, Desteklemenin Geri Alınması,

İdari Yaptırımlar ve Diğer Hükümler

Desteklemeden yararlanamayacaklar

MADDE 15-

(1) Aşağıda belirtilen kişi ve kuruluşlar TYDD ödemesinden faydalanamaz:

a) 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen nitelikleri taşımayan tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti sunanlar.

b) Ek-8’de yer alan Tarım Danışmanlarının Sertifika Bölümlerine uygun sertifikaya sahip serbest tarım danışmanları, tarım danışmanı istihdam eden ziraat odaları ve üretici örgütlerinden istenen belgelerle birlikte 10 ncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yer ve süre içerisinde başvurmayanlar.

c) TYDD ödemesinden faydalanmak üzere başvuru yapan kişi ve kuruluşlardan gerçeğe aykırı beyanda bulunan ve belge ibraz edenler.

ç) Kamu tüzel kişileri.

d) Men edildiği süre ile sınırlı olmak üzere, tarımsal desteklemelerin herhangi birinden men edilmiş olan tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlar.

e) Tarımsal desteklemelerden herhangi birinden men edilen bir tarımsal işletmenin men edildiği süre boyunca, bu tarımsal işletmeye tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlar.

f) Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönerge kapsamında yapılan inceleme ve denetleme sonrası, yapılan hizmet sunumu süresince; Yönetmeliğin 24 üncü maddesinde belirtilen uyarma, kınama, sertifikanın/yetki belgesinin geçici olarak alıkonulması, sertifikanın/yetki belgesinin iptali cezalarından kınama ve üstü ceza alan kişi ve kuruluşlar, yetki belgesi geçici iptali ve yetki belgesi iptali cezası hali hazırda devam eden kişi ve kuruluşlar.

g) Tarımsal danışmanlık yetki belgesi iptal edilen kuruluşun ortağı,   başkanı veya yönetim kurulu üyesinin, cezanın verildiği tarihten sonra görev aldığı tarımsal danışmanlık hizmeti sunan başka kuruluşlar.

ğ) Tarım danışmanı ve/veya tarım yayımcısı belgesine sahip olan kişiler aynı zamanda tarımsal işletme sahibi ise ve sahip olduğu sertifika bölümünde kendi işletmesi tarımsal danışmanlık hizmeti alıyorsa, bu tarımsal işletme için tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlar.

h) Sağlık raporu ve doğum izni alanlar hariç tarımsal işletmelere on iki aydan daha az süreli tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlar.

ı) İstihdam ettiği tarım danışmanını on iki aylık hizmet sunumu süresince birden fazla değiştiren kuruluşlar.

i) Bu Tebliğin uygulama süresince tarım danışmanının hizmet sunduğu tarımsal işletme sayısı, ölüm hali hariç olmak üzere, tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenen azami işletme sayısının % 80’inin altına düşen kuruluşlar.

j) Tarım danışmanının, 8 inci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi hükmüne uygun olarak aylık bazda banka ve diğer banka maaş dekontu ile kuruluş tarafından tarım danışmanı adına düzenlenmiş ücret hesap pusulası ve SGK prim ödemesi belgesi ile teminat veya teminat mektubunu il/ilçe müdürlüğüne süresinde teslim etmeyen kişi ve kuruluşlar.

k) Tarım danışmanı istihdam etmeyen kuruluşlar.

l) TYDD son başvuru tarihinden sonra Tarımsal Danışmanlık Yetki Belgesi alan kişi ve kuruluşlar ile şube izni alanlar.

m) Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirtilen hükümleri yerine getirmeyen kişi ve kuruluşlar.

n) Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirtilen form ve raporları düzenlemeyen, bunları il/ilçe müdürlüğüne belirlenen süre içerisinde göndermeyen kişi ve kuruluşlar.

Tarımsal danışmanlık hizmeti verecek kişi ve kuruluşların denetlenmesi

MADDE 16-

(1) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların denetlenmesine dair hususlar şunlardır:

a) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların denetlenmesi için ilde koordinasyon ve tarımsal veriler şube müdürü, ilçede ilçe müdürü başkanlığında üç kişilik bir denetleme komisyonu oluşturulur. Komisyonun oluşumunda, varsa tarım yayımcısı sertifikasına sahip olan kişiler öncelikli olmak üzere teknik personel görevlendirilir.

b) Komisyon, tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşları; şikâyet, ihbar gibi olağan dışı durumlarda yapılacak denetimler hariç birinci ve ikinci dilim ödeme işlemi gerçekleşmeden önce,  bu Tebliğin uygulama süresince altı ayda bir olmak üzere yılda en az iki defa denetler.

c) Komisyon, tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşları, Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergeye göre denetleyerek denetim raporu düzenler.

ç) İl müdürlüğünde koordinasyon ve tarımsal veriler şube müdürü başkanlığında oluşturulan komisyon, il müdürü kararı ile ilçelerde de ayrıca denetleme yapabilir.

d) Komisyon veya komisyon tarafından görevlendirilecek ve en az iki teknik elemandan oluşan heyet, denetlenen kişi ve kuruluştan tarımsal danışmanlık hizmeti alan tarımsal işletmelerin en az % 25’i ile görüşme yapar ve Ek-3 çiftçi görüşme formu düzenler. Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların bürosunun bulunduğu ilçe sınırları dışında, hizmet alan tarımsal işletmeler için ilçeler arası koordinasyon sağlanmak suretiyle tarımsal işletmenin bulunduğu il/ilçe komisyonu veya komisyon tarafından görevlendirilecek heyet tarafından görüşmeler yapılır. Yapılan çiftçi görüşmelerinde memnuniyetsizlik oranı % 20 ve üzerinde olduğunda ceza işlemleri uygulanır.

e) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşun denetlemesinde; Ek-9’da yer alan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetleri Denetleme Formu ve Ek-10’da yer alan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetleri Denetleme Raporu kullanılır. Bakanlık, bu form ve rapor üzerinde değişiklik yapmaya yetkilidir.

f) Denetlemeye ilişkin düzenlenen raporun bir sureti yetki belgesi sahibi kişi/kuruluşta, bir sureti denetlemenin yapıldığı kişi/kuruluşun bulunduğu ilçe müdürlüğünde arşivlenir. Denetim raporu olumsuz ise raporun bir sureti de İl Müdürlüğüne gönderilir.

g) Denetim sürecinde haklarında olumsuz rapor tutulan kişi ve kuruluşların durumları il teknik komitesinde görüşülüp, Yönetmelik, bu Tebliğ ve tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirtilen hususlar dikkate alınarak karara bağlanır. Bu kararlara itiraz, Yönetmeliğin 29 uncu maddesine göre yapılır.

ğ) Gerekli görülmesi halinde Başkanlıkça da denetleme yapılır. Denetlemeye ilişkin rapor üç suret olarak düzenlenir. Raporun bir sureti denetlemenin yapıldığı kişi ve kuruluşta, bir sureti kişi ve kuruluşun bağlı olduğu il müdürlüğünde diğeri ise Başkanlıkta arşivlenir. Bu denetlemeye ilişkin cezalar Başkanlıkça verilir.

h) Bu Tebliğde öngörülen sürede denetleme işlemi tamamlanamayan veya denetleme sürecinde haklarında olumsuz rapor tutulan kişi ve kuruluşların TYDD ödemeleri il müdürlüğünün talebi ile denetleme süreci sonuçlanıncaya kadar Başkanlıkça durdurulur.

ı) Başkanlık; üzerinde idari, adli soruşturma bulunan kişi ve kuruluşların TYDD ödemelerini durdurur.

Desteklemenin geri alınması ve teminatın iadesi

MADDE 17-

(1) Aşağıda belirtilen durumlarda bir dilimi veya tamamı ödenmiş olan TYDD, 5488 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi hükümlerine göre geri alınır:

a) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların il/ilçe müdürlüğünde oluşturulan komisyonlar veya Başkanlıkça yapılacak inceleme ve denetimler sonrası bu Tebliğ kapsamında yapılan hizmet sunumu süresince Yönetmeliğin 24 üncü maddesinde belirtilen cezalardan kınama ve üstü ceza alan kişi ve kuruluşlara yapılan TYDD ödemesi.

b) Bu Tebliğin uygulama süresince tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluştaki tarım danışmanının hizmet sunduğu tarımsal işletme sayısı, ölüm hali hariç olmak üzere tarımsal yayım ve danışmanlık ile ilgili yönergede belirlenen azami işletme sayısının % 80’inin altına düşen kişi ve kuruluşlara bu tarım danışmanı için yapılan TYDD ödemesi.

c) 15 inci maddede yer alan kişi ve kuruluşlara yapılan TYDD ödemesi.

(2) TYDD son ödemesinin gerçekleşmesini takiben tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşun, SGK prim borcu ile vadesi geçmiş vergi borcu olmadığına dair ilgili kurumlardan aldığı belgeler ile birlikte il müdürlüğüne müracaatı halinde teminat mektubu veya hesaba yatırılan tutar kendisine iade edilir. Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşa ödenen TYDD’nin herhangi bir nedenle geri alınması durumunda gerektiğinde teminattan mahsup edilir.

(3) Tarımsal danışmanlık hizmeti sunan serbest tarım danışmanının bu Tebliğ kapsamında yapılan hizmet sunumu süresi içerisinde ölümü halinde, ödenmiş olan TYDD geri alınmaz.

(4) Bu Tebliğde belirlenen ilgili birimler, kendilerine ibraz edilen belgelerin kontrolünden ve kendi hazırladıkları belgelerden sorumludur. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek haksız yere ödemeye neden olanlar ile ödemelerden haksız yere yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında gerekli idari işlemler yapılarak hukuki ve cezai süreç başlatılır.

(5) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri ödeme tarihinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanuni faizi ile birlikte anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulur.

İdari yaptırımlar

MADDE 18-

(1) Yükümlülüklerini yerine getirmeyerek haksız yere TYDD ödenmesine neden olanlar ile haksız yere TYDD ödemesinden yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyen ve kullanan kişi ve kuruluşlar hakkında gerekli cezai ve diğer kanuni işlemler yapılır.

(2) İdari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç olmak üzere bu Tebliğ hükümlerine aykırı olarak haksız yere TYDD ödemesinden yararlananlar hakkında 5488 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi uyarınca işlem yapılır, alınan teminat mektubu veya il müdürlüğü adına açılmış olan hesapta bulunan miktar Hazine adına irat kaydedilir.

Diğer hükümler

MADDE 19-

(1) Bakanlık, doğal afet, salgın hastalık gibi olağanüstü durumlarda bu Tebliğ kapsamında belirtilen hizmetlerin yürütülmesine yönelik düzenleme yapmaya yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 20-

(1) 1/12/2020 tarihli ve 31321 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2020/35) yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 21-

(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 22-

(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.

Ekleri için tıklayınız

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ KAPSAMINDA KIRSAL KALKINMADA UZMAN ELLER PROJELERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2021/61)

24 Aralık 2021 CUMA                       Resmî Gazete                            Sayı: 31699

TEBLİĞ

Tarım ve Orman Bakanlığından:

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ KAPSAMINDA KIRSAL KALKINMADA UZMAN ELLER PROJELERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2021/61)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – 

(1) Bu Tebliğin amacı; kırsal alanda yaşayan/yaşamayı taahhüt eden, meslek yüksekokulları ile üniversitelerin tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri eğitimi veren bölümlerinden mezun genç nüfusun istihdamına katkı sağlamak; tarım,  hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri sektörlerinde girişimciliği destekleyerek bu faaliyetlerin eğitimli, uzman kişiler tarafından yapılmasını teşvik etmek, eğitimli işgücü ile tarımsal üretimin miktarını, kalitesini ve verimliliğini arttırmak, kırsal alandaki tarımsal üretim yapan işletmelere örnek ve önderlik oluşturacak sürdürülebilir yatırımlara hibe desteği verilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – 

(1) Bu Tebliğ, 1/6/2021 tarihli ve 4046 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan “Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Kırsal Kalkınmada Uzman Ellerin Desteklenmesine İlişkin Karar” doğrultusunda 2022-2024 yıllarında tüm illerde kırsal alanda yaşayan/yaşamayı taahhüt eden; meslek yüksekokulları ile üniversitelerin tarım,  hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri eğitimi veren bölümlerinden mezun olanların mahallinde uygulayacağı bitkisel üretim, hayvansal üretim, su ürünleri üretimi, yöresel ürünler ile tıbbi ve aromatik bitki üretimi ile bu ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik projelere hibe desteği verilmesine ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – 

(1) Bu Tebliğ, 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 19 uncu maddesi ve 1/6/2021 tarihli ve 4046 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Kırsal Kalkınmada Uzman Ellerin Desteklenmesine İlişkin Karar hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – 

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,

b) Banka: T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğünü,

c) Başvuru sahibi: Tebliğ kapsamında uygulanacak olan proje konularında hibe desteği başvurusu yapan gerçek kişiler,

ç) DİTAP: Dijital tarım pazarını,

d) Fiyat Tespit Komisyonu: Hayvansal üretime yönelik projeler için il müdürlüğünce oluşturulan canlı demirbaş hayvan alımlarında güncel fiyatları belirleyen komisyonu,

e) Genel Müdürlük: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünü,

f) Hak sahibi: Değerlendirme neticesinde proje uygulamaya hak kazanarak hibe sözleşmesi imzalamış olan gerçek kişileri,

g) Hibe sözleşmesi: Hak sahibi ile il müdürlüğü arasında imzalanarak mühürlenen ve hibeden yararlanma esasları ile tarafların yetki ve sorumluluklarını düzenleyen sözleşmeyi,

ğ) İl müdürlüğü: İl tarım ve orman müdürlüğünü,

h) İş planı: Başvuru sahipleri tarafından hazırlanan ve uygulanacak projeye ilişkin genel bilgileri, üretim, pazarlama ve finansman planları ile proje hedeflerini içeren girişimci planını,

ı) Karar: 1/6/2021 tarihli ve 4046 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Kırsal Kalkınmada Uzman Ellerin Desteklenmesine İlişkin Kararı,

i) Kırsal alan: 31/12/2012 tarihli Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre tüm illerde nüfusu yirmi binden az olan yerleşim birimlerini,

j) Mücbir sebep: Taraflardan birinin sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmesine engel teşkil edebilecek nitelikte olan deprem, yangın, sel, kuraklık gibi doğal afetler, kanuni grev, salgın hastalık, savaş, ayaklanma, seferberlik ilanı gibi kişilerin önceden öngörebilmesine olanak bulunmayan ve bu nedenle önüne geçilmesi mümkün olamayan, dış etkiler sonucu meydana gelen resmi kurum ve kuruluşlar tarafından belgelendirilebilen istisnai durum veya olayı.

k) Proje: Hibe desteğinden yararlanabilmek için belirlenmiş nitelikleri sağlayan gerçek kişilerin gerçekleştirecekleri yatırım projelerini,

l) (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) İl proje değerlendirme komisyonu: Vali yardımcısı başkanlığında; Bakanlık il müdürü ve/veya il müdür yardımcısı, orman bölge müdürlüğü veya orman işletme müdürlüğü olan illerde müdür ve/veya müdür yardımcısı, il müdürlüğünden en az iki şube müdürü ile ihtiyaç duyulması halinde proje konusuna göre belirlenen ilgili üniversite, sivil toplum kuruluşu ve diğer kamu kurumu temsilcilerinden en az beş, en fazla yedi kişiden oluşturulan ve bu Tebliğ kapsamında ilinde yapılan proje başvurularını değerlendiren komisyonu,

m) Proje yürütme birimi: İl düzeyinde uygulanacak olan Kırsal Kalkınmada Uzman Eller Projelerini il müdürlüğü adına yürütülmesinden ve projelerin izlenmesinden sorumlu olan, kırsal kalkınma ve örgütlenme şube müdürü ve proje kontrol görevlilerinden oluşan en az üç kişilik birimi,

n) Proje kontrol görevlisi: Bakanlık tarafından proje kapsamında resmi kontrol yetkisi verilen personeli,

o) Resmî kontrol: Karar, bu Tebliğ ve (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) güncel uygulama rehberi kapsamındaki faaliyetlerin ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunun doğrulanması için, proje kontrol görevlilerinin, verilen yetki çerçevesinde gerçekleştirdikleri izleme, gözetim, denetim ve gerekirse muayene, karantina, numune alma, analiz ve benzeri kontrolleri,

ö) Taahhütname: Projeden yararlanmak üzere başvuru yapan kişilerin sözleşme imzalama aşamasında il müdürlüğüne verdikleri idari, mali, hukuki ve teknik taahhütlerini içeren bu Tebliğ ekindeki belgeyi,

p) Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi (TÜKAS): Yasal durumu ne olursa olsun, arazinin büyüklüğüne bakılmaksızın kendi adına bitkisel üretim ve/veya hayvancılık faaliyeti ve/veya su ürünleri üretimi yapan tek yönetim altındaki tarımsal üretime konu ekonomik birimlerin adres, kimlik bilgileri, tarımsal faaliyet bilgileriyle tarım alet makina ve ekipmanlarını belirlemeye yarayacak bilgilerin yer aldığı veri tabanını,

r) (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) Güncel uygulama rehberi: Bu Tebliğin uygulama usul ve esaslarına açıklık getirmek, Tebliğ hükümlerine destekleyici bilgiler sağlamak, uygulama esas ve usullerine ilişkin detayları belirlemek amacıyla, başvuru sahibi, hak sahibi ve programın yürütülmesinden sorumlu Bakanlık merkez ve taşra personelinin kullanımı için Genel Müdürlük tarafından her yıl hazırlanacak olan güncel rehberi,

s) Web sitesi: Proje başvurularının yapıldığı, Bakanlık tarafından yönetilen “https://uzmaneller.tarimorman.gov.tr” internet adresini,

ş) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Kırsal mahalle: Köy veya belde belediyesi iken mahalleye dönüşen ve büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunup sosyo-ekonomik durumu, şehir merkezine uzaklığı, belediye hizmetlerine erişilebilirliği, mevcut yapılaşma durumu ve benzeri hususlar dikkate alınarak ilgili ilçe belediye meclisinin kararı ve teklifi üzerine büyükşehir belediye meclisinin en geç doksan gün içinde alacağı karar ile kırsal yerleşim özelliği taşıdığı tespit edilen mahalleyi,

t) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Merkez proje değerlendirme komisyonu: İl proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda uygun görülen proje başvurularını, bu Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde yer alan esaslar doğrultusunda değerlendiren ve Genel Müdürlükçe aralarında ilgili genel müdür yardımcısı ve daire başkanının bulunduğu en az beş kişiden oluşturulan komisyonu, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Birimlerinin Görev ve Sorumlulukları, Proje Uygulama Alanı ve Proje Uygulama Süresi(1)

Genel Müdürlük

MADDE 5 – 

(1) Bu Tebliğ kapsamındaki çalışmaları Genel Müdürlük yürütür. Genel Müdürlüğün görevleri şunlardır:

a) Uzman Eller Projesinin tanıtımını, başvuru sahiplerinin bilgilendirilmesini ve web sitesinin yönetimini sağlar.

b) Uzman Eller Projesinin idari, mali, hukuki ve teknik yönden uyumlu bir şekilde yürütülmesine destek verir.

c) Uzman Eller Projesi ile ilgili olarak, yıllık hibe programı ve bütçe teklifinin hazırlanmasını, bu tekliflerin Bakanlığın ilgili birimlerine iletilmesini ve kabulü için gerekli çalışmaların yapılmasını sağlar.

ç) Uzman Eller Projesinin yürütülmesinde görevli personele yönelik proje ile ilgili değerlendirme toplantıları, bilgilendirme ve eğitim programlarının hazırlanmasını ve düzenlenmesini sağlar.

d) Başvuru sayısı, illerin tarımsal potansiyeli ve programın yıllık bütçesi göz önünde bulundurularak, il bazında desteklenecek hak sahibi sayısı ve hibe miktarını belirler.

e) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) İl proje değerlendirme komisyonu tarafından gönderilen sonuç tablolarının nihai değerlendirmesini yapmak üzere merkez proje değerlendirme komisyonunu kurar. Merkez proje değerlendirme komisyonu tarafından sunulan listeleri onaylar ve hak sahiplerine ilan edilmek üzere nihai asıl ve yedek listeleri il müdürlüğüne bildirir.

f) Uzman Eller Projesinin izleme ve değerlendirmesini yapar veya yaptırır.

g) Bu Tebliğde yer almayan ve tereddüt oluşturan hususlarda uygulamaya esas görüş verir.

ğ) Bu Tebliğe bağlı olarak (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) güncel uygulama rehberini ve diğer mevzuatı hazırlar ve yayımlar.

İl müdürlüğü

MADDE 6 – 

(1) İl müdürlüğünün görevleri şunlardır:

a) Uzman Eller Projesinin tanıtımını, başvuru sahiplerinin bilgilendirilmesini sağlar.

b) İl müdürlüğü bünyesinde proje yürütme birimini oluşturur.

c) Proje uygulamalarının, amacına ve hibe sözleşmesinde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesini, izlenmesini, düzenlenecek tüm belge/bilgilerin kontrolünü, onaylanmasını ve muhafazasını sağlar.

ç) Uzman eller projesinden faydalanacak başvuru sahiplerine, uygulanan projelerin içeriği ve hükümlerine göre gerektiğinde bilgilendirmeye yönelik toplantıların yapılmasını ve yazılı dokümanların hazırlanmasını sağlar.

d) İş ve işlemlerin idari, mali, hukuki ve teknik yönden uyumlu bir şekilde yürütülmesini ve proje kapsamında yapılacak tüm çalışmaların sekretaryasını ve koordinasyonunu yapar.

e) Hayvansal üretime yönelik projelerde, hibe sözleşmeleri imzalanmadan önce canlı demirbaş alımları için fiyat tespit komisyonunun kurulmasını ve fiyatların belirlenmesini sağlar.

f) (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) İl proje değerlendirme komisyonunun oluşturulması ile ilgili gerekli iş ve işlemleri yapar.

İl proje değerlendirme komisyonu (Değişik başlık: RG-23/3/2022-31787)

MADDE 7 – 

(1) (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) İl proje değerlendirme komisyonunun görevleri şunlardır:

a) (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) İl proje değerlendirme komisyonunun oluşturulma ve çalışma şekilleri valilik tarafından son başvuru tarihinden önce belirlenir ve üyelere duyurulur.

b) Başvuruların, bu Tebliğe, (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) güncel uygulama rehberine ve diğer mevzuata uygun olarak il düzeyinde değerlendirilmesinden sorumludur.

c) Proje yürütme birimi tarafından hazırlanarak teslim edilen nihai başvuru listesindeki tüm proje başvurularını değerlendirerek sonuç tablolarını hazırlar, onaylar ve nihai değerlendirme yapmak üzere Genel Müdürlüğe bildirir.

Proje yürütme birimi

MADDE 8 – 

(1) Proje yürütme biriminin görevleri şunlardır:

a) İl düzeyinde programın tanıtımı, projelerin uygulanması ve tamamlanan projelerin üç yıl süreyle izlenmesi ile ilgili olarak yapılacak iş ve işlemleri il müdürlüğü adına yürütür.

b) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) Proje başvurularında istenilen belgelerin ön kontrolünü yaparak uygun olan projeleri web sisteminden onaylar. Okunaksız/hatalı/yanlış bilgi ve belgeleri içeren projeleri düzeltilmesi için başvuru sahiplerine bildirir.

c) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) Proje başvuru belgeleri uygun olan ve okunaksız/hatalı/yanlış bilgi ve belgeleri tamamlanan/düzeltilen projelerin nihai başvuru listesini hazırlayarak il proje değerlendirme komisyonuna tutanak ile teslim eder.

ç) Genel müdürlükçe belirlenen asıl ve yedek listelere göre il düzeyinde projelerin uygulanmasını sağlar.

d) Projelerin tamamlanması ve hibe ödemesi aşamasına kadar yapılacak iş ve işlemleri Bakanlık adına yürütür.

e) Projeleri hibe ödeme tarihinden (gün/ay/yıl) itibaren, yılda en az iki defa olmak üzere, üç yıl süre ile izler; mahallinde kontrol edilmesini sağlar; projenin uygulanmasına aykırı bir durumun tespiti halinde gerekli iş ve işlemleri yürütür.

f) Bakanlıkça oluşturulan web sitesini takip ederek kendisine verilen yetki dâhilinde iş ve işlemleri yapar.

(2) Proje yürütme biriminde görevli olan proje kontrol görevlileri, proje değerlendirme komisyonunda yer alamaz.

Proje uygulama süresi

MADDE 8/A- (Ek: RG-23/3/2022-31787)

(1) Uzman Eller Projesinin uygulama süresi güncel uygulama rehberinin yayımlanması ile başlar ve programın uygulandığı takvim yılının Kasım ayının son iş günü sona erer. Hak sahiplerinin hibe programı kapsamında uygulayacakları projelerin tamamlanma süreleri ise konularına göre Kasım ayının son iş gününü geçmeyecek şekilde güncel uygulama rehberinde belirlenecektir.

Proje uygulama alanı

MADDE 8/B- (Ek: RG-23/3/2022-31787)

(1) Proje; sadece köy, belde, kırsal mahalle ve tüm illerde nüfusu 20.000’den az olan yerleşim yerlerinde uygulanabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Proje Konuları, Başvuru Sahiplerinde Aranan Şartlar, Başvuru Yeri, İstenecek

Belgeler, Başvuru Süresi, Başvuruların Alınması, Değerlendirilmesi,

Başvurunun Reddedilme Nedenleri

Proje konuları

MADDE 9 – 

(1) Bu Tebliğ kapsamında, (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) güncel uygulama rehberi ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca aşağıda belirtilen proje konuları desteklenecektir:

a) Hayvansal üretime yönelik projeler kapsamında;

1) Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği ve besiciliği,

2) Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve besiciliği,

3) Arı yetiştiriciliği ve bal üretimi,

4) Arı sütü, ana arı, polen ve benzeri arı ürünleri üretimi,

5) İpekböceği yetiştiriciliği ve tesis yapımı,

b) Maksimum üretim kapasitesi 29 ton/yılı aşmaması koşuluyla, su ürünleri üretimine yönelik projeler kapsamında;

1) Alabalık, yayın balığı, sazan, mersin balığı, tilapya, karabalık entansif üretim tesisleri ve/veya kuluçkahaneleri,

2) Midye ve kara salyangozu entansif üretim tesisi,

c) Bitkisel üretime yönelik projeler kapsamında;

1) Kapama meyve bahçesi tesisi,

2) Fide, fidan, iç ve dış mekân süs bitkisi yetiştiriciliği,

3) Kontrollü örtü altı yetiştiriciliği,

4) Kültür mantarı üretimi ve tesis yapımı,

5) Ormancılık projeleri,

6) Organik ve organomineral gübre üretim tesisleri,

7) Bitkisel üretimde zararlı organizmalar ile mücadelede kullanılan biyolojik veya biyoteknik mücadele ürünlerine yönelik üretim projeleri,

8) Tıbbi ve aromatik bitki üretimine yönelik projeler,

ç) Yöresel ürün ve coğrafi işaretli ürün üretimine yönelik projeler,

d) (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen ve üretimi yapılan ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik projeler.

Başvuru yapacak kişilerde aranan şartlar

MADDE 10 – 

(1) Bu Tebliğ kapsamında başvuru yapacak kişilerde aşağıdaki şartlar aranır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

b) Meslek yüksekokulları ile üniversitelerin tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri eğitimi veren bölümlerinden mezun olmak,

c) Proje uygulanacak kırsal alanda yaşayacağını ve proje uygulama, kontrol ve izleme süresince de projeyi sürdüreceğini taahhüt etmek,

ç) (Mülga: RG-23/3/2022-31787)

(2) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Başvuru tarihi itibarıyla, sosyal güvencesi olmayanlar ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesi kapsamında olanlar başvuru yapabilirler. Ancak hibe sözleşmesi imzalama aşamasında, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamında olanlardan uygulayacakları proje konusu ile aynı konuda sigortalı sayılanlar haricindekiler bu haklarından feragat ederler. Bu kişiler, uygulayacakları proje konusu dışında kalan konularda proje uygulama, kontrol ve izleme süresince sigortalı çalışan veya vergi mükellefi olmayacaklarını taahhüt etmek zorundadır. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında olanlar hibe sözleşmesi imzalanması aşamasında bu haklarından feragat ederler. Sosyal güvencesi olmayanlar ise uygulayacakları proje konusu ile aynı konuda olması kaydıyla 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamında kayıt yaptırabilirler.

Desteklemeden yararlanamayacak olanlar

MADDE 11 – 

(1) Tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri eğitimi veren meslek yüksekokulları veya üniversitelerin bu bölümlerinden mezun olmayan kişiler bu Tebliğ kapsamındaki desteklemeden yararlanamazlar.

(2) Hak sahipleri, bu Tebliğ kapsamında verilen hibe desteklemesinden sadece bir kez yararlanabilir.

(3) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) 9 uncu maddede belirtilen proje konu başlıklarının altında yer alan konularda Bakanlığın aynı konudaki diğer hibe programlarından yararlanan kişiler izleme süreleri boyunca bu Tebliğ ile düzenlenen desteklemeden yararlanamazlar.

Başvuru süresi, başvuruların alınması, yeri ve şekli

MADDE 12 – 

(1) Başvuruların başlama ve bitiş tarihleri, süresi ve şekli, bu Tebliğ kapsamında çıkarılacak olan güncel uygulama rehberinde belirlenir ve ilanen duyurulur.

(2) Başvurular web sitesi üzerinden yapılır.

(3) Başvuru sahibi tarafından son başvuru tarihine kadar proje içeriğinde her türlü değişiklik yapılabilir. Son başvuru tarihinde projenin nihai hali kaydedilir.

(4) Başvuruların bitiş tarihinde başvuru kesinleşmiş kabul edilir ve proje yürütme birimi tarafından düzeltilmesi/tamamlanması istenen bilgi ve belgelerin dışında her hangi bir değişikliğe müsaade edilmez.

(5) (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) Okunaksız/hatalı/yanlış belgelerin tamamlanması/düzeltilmesi için verilen süre sonunda nihai olarak tamamlanan/düzeltilen başvurular proje yürütme birimleri tarafından onaylanır ve değerlendirme komisyonuna teslim edilir.

Başvuruda istenecek bilgi ve belgeler (Değişik başlık: RG-23/3/2022-31787)

MADDE 13 – 

(1) (Değişik cümle: RG-23/3/2022-31787) Başvuru aşamasında aşağıdaki bilgi ve belgeler başvuru sahibi tarafından web sitesine girilir/yüklenir ve doğruluğu kabul edilerek onaylanır:

a) Başvuru formu,

b) İş planı,

c) Adli sicil kaydı,

ç) Diploma/çıkış belgesi veya onaylı örneği,

d) DİTAP üyeliği,

e) Başvuru sahibinin sosyal güvenlik belgesi/bilgisi,

f) Su ürünleri projeleri için ön izin başvuru dilekçesi,

g) Varsa şehit yakını/gazi belgesi, engelli/engelliye bakmakla yükümlü olduğuna dair belge, uygulayacağı proje ile ilgili (eğitim, seminer, çalıştay, kurs vb.) sertifika veya belge.

Başvuruların değerlendirilmesi

MADDE 14 – 

(1) Program kapsamındaki başvuruların değerlendirilmesi aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır:

a) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) Bu Tebliğde belirtilen uygulanacak projelerin il bazında hak sahibi sayısı ve yıllık bütçesi Genel Müdürlükçe belirlenir.

b) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) İl proje değerlendirme komisyonu tarafından teslim alınan projeler güncel uygulama rehberinde belirlenen süre ve usul çerçevesinde değerlendirilip onaylanır ve Genel Müdürlüğe bildirilir.

c) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) Nihai değerlendirme Genel Müdürlüğün onayı ile kesinleşir. Genel Müdürlük tarafından değerlendirilerek hazırlanan nihai asıl ve yedek listeler, detayları güncel uygulama rehberinde belirtildiği şekilde ilan edilir.

ç) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Genel Müdürlüğün bir başvuruyu reddetme kararı kesindir.

Başvurunun reddedilme nedenleri

MADDE 15 – 

(1) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) İl proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılan inceleme sonucu alınan proje başvurularının reddedilme kararı, tüm projelerle ilgili il proje değerlendirme komisyonunun onayı tamamlandıktan sonra il müdürlüğü tarafından proje sahiplerine bildirilir.

(2) Başvuruyu reddetme kararının aşağıdaki gerekçelerden en az birine (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) dayandırılması zorunludur:

a) Başvuru sahibinin bu Tebliğde belirtilen şartlardan herhangi birine sahip olmadığının anlaşılması,

b) Başvuruya konu faaliyetin program kapsamında olmaması,

c) Başvuruda beyan edilen bilgi ve belgelerin gerçek dışı/sahte olduğunun anlaşılması,

ç) Başvurunun bu (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanmaması,

d) Başvuru sahibinin, kamu haklarından mahrum olması, hırsızlık, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma, görevi kötüye kullanma, rüşvet, irtikap, nitelikli zimmet, sahtecilik, hileli iflas suçu işlemiş olması, milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen terör örgütlerine aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olması, tutuklu bulunması, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırması, Devlet sırlarını açığa vurması, Devletin şahsiyetine karşı işlenmiş suçlardan kesin hüküm ve/veya idari bir karar olması veya ülkenin mali çıkarlarına zarar verici herhangi bir suçtan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti olması.

e) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Başvuru formu ve ekleri içindeki bütçe rakamlarının birbirleri ile tutarsız olması.

f) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Projeyle ilgili başvuruda sunulan bilgi ve belgelerle proje konusu ve/veya proje uygulama yerinin uyumsuz olması.

g) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Projenin teknik yapılabilirliği ile proje konusundaki faaliyetlerin uyumsuz olması ve maliyetlerin piyasa fiyatlarına uygun olmaması.

ğ) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Daha önce Bakanlığın diğer hibe programlarındaki desteklemelerden yararlanmış olanların, ilgili mevzuatta belirtilen izleme süresi tamamlanmadan aynı konuda tekrar proje başvurusunda bulunması.

h) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Üretime ve yetiştiriciliğe yönelik olmayan, araştırma geliştirme projeleri ile başvuruda bulunulması.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Hibe Sözleşmesinin İmzalanma Şartları ve Usulü, Hibe Desteği Miktarı, Ödeme Talebi, Ödemeler, Kontrol ve İzleme, Geri Ödeme ve Yaptırımlar,

Programdan Sağlanan Malların Mülkiyeti

Hibe sözleşmesinin imzalanma şartları ve usulü

MADDE 16 – 

(1) Hibe sözleşmesinin imzalanması aşamasında başvuru sahibinde aranan özellikler şunlardır:

a) Başvuru sahibinin hibe sözleşmesinin imzalanma tarihi itibarıyla askerlik görevine devam eden kişi olmaması,

b) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamında olanların uygulayacakları proje konusu ile aynı konuda sigortalı sayılanlar haricindekilerin bu haklarından feragat etmeleri; uygulayacakları proje konusu dışında kalan konularda proje uygulama, kontrol ve izleme süresince sigortalı çalışan veya vergi mükellefi olmayacaklarını taahhüt etmeleri.

c) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) Kırsal alanda ikamet ediyor olması.

ç) (Ek: RG-23/3/2022-31787) Uygulayacağı proje konusuyla ilgili, güncel uygulama rehberinde belirtilen koşulları sağlıyor olması.

(2) (Değişik: RG-23/3/2022-31787) Mücbir sebepler dışında hibe sözleşmesinin imzalanması aşağıdaki esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir:

a) Hibe sözleşmesi başvuru sahipleri ile il müdürlüğü arasında imzalanır.

b) Hibe sözleşmesi aşamasında başvuru sahiplerinde aranan şartlar ve istenecek belgeler güncel uygulama rehberinde belirtilmiştir.

c) Hibe sözleşmesi içerik ve formatı, Genel Müdürlük tarafından yayımlanan güncel uygulama rehberinin ekinde tüm taraflara önceden duyurulur.

ç) Başvuru sahibi tarafından teslim edilen hibe sözleşmesi ekleri il müdürlüklerince uygun bulunursa hibe sözleşmesi imzalanır.

d) Hibe sözleşmesi aşamasında, web sitesi üzerinden başvuru sahipleri tarafından girişi yapılan bilgi ve belgeler ile hibe sözleşmesi ekinde bulunması gereken diğer belgelerin eksiksiz/imzalı/paraflı olması gerekir.

e) Programa alınan projelerde 15 inci maddede yer alan hibe başvurusunun reddedilme nedenlerinden herhangi birisinin hibe sözleşmesinin imzalanmasından önce tespit edilmesi halinde söz konusu başvuru sahipleri ile hibe sözleşmesi imzalanmaz.

f) Hibe sözleşmesi imzalamayan başvuru sahibinin veya hibe sözleşmesi imzaladığı halde projesini tamamlayamayan hak sahibinin yerine, Genel Müdürlükçe belirlenmiş olan yedek listenin en üst sırasında yer alan başvuru sahibi ile sözleşme imzalanır.

g) Hak sahipleri, uygulayacakları proje konularına göre güncel uygulama rehberinde belirtilen süre içerisinde projelerini gerçekleştirirler ve hibe ödeme talebine ilişkin başvurularını yaparlar.

ğ) Hibe sözleşmesi, il müdürlüğü ve başvuru sahibi arasında iki nüsha olarak düzenlenir. Hibe sözleşmesinin taraflarca imzalanmış metninin bir nüshası ve ekleri il müdürlüğünde bir nüshası da proje sahibince muhafaza edilir.

h) Hak sahiplerinin uygulayacakları proje konularına göre güncel uygulama rehberinde belirtilen süre içerisinde projelerini gerçekleştirememeleri durumunda hibe sözleşmesi il müdürlüğünce feshedilir. Hibe sözleşmesi feshedilen hak sahibinin yerine yedek listenin en üst sırasında yer alan başvuru sahibi ile sözleşme imzalanır.

ı) Hibe sözleşmesi imzalayıp mal alımından vazgeçen veya hibe sözleşmesi koşullarına uygun olarak hareket etmediği için hibe sözleşmesi feshedilen hak sahipleri Uzman Eller Projesi kapsamında verilen hibe desteğinden üç yıl süreyle yararlanamazlar.

(3) Kesin başvurudan sonra, projenin ana konusunda ve amacında değişiklik yapılamaz.

Hibe desteği miktarı

MADDE 17 – 

(1) Bu Tebliğ kapsamında başvurusu kabul edilip, hibe sözleşmesi imzalayarak belirlenen şartları yerine getiren, meslek yüksekokulları ile üniversitelerin tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri eğitimi veren bölümlerinden mezun eğitimli girişimciye 100.000 TL’ye kadar hibe ödemesi yapılır.

(2) Proje bütçesi KDV hariç hazırlanır ve hibe ödemesi buna göre yapılır.

(3) Hibe ödemesinin yapılabilmesi için hibe sözleşmesi imzalanan proje yatırımının tamamlanması şarttır.

Hibe desteği ödeme talebi

MADDE 18 – 

(1) Hibe desteği ödemelerine ilişkin esaslar şunlardır:

a) Hak sahibi hibe ödeme talebini, proje yatırımını gerçekleştirdikten sonra il müdürlüğüne yapar.

b) Proje yürütme birimi, ödeme talebi ile ilgili belgeleri (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) hak sahiplerinden alır, ödemeye ilişkin gerçekleşmeleri belgeleri aldığı günden itibaren beş iş günü içerisinde yerinde tespit eder, belgelendirir ve tutanağa bağlar.

c) İl müdürlüğü, hibe ödemesine esas ödeme icmallerini periyodik olarak Genel Müdürlüğe gönderir.

ç) Genel Müdürlük, icmalleri banka ödeme formatına dönüştürüp hibe ödenmesini sağlar.

(2) İl müdürlüğü, ödeme icmallerinin kontrolü, onayı ve ödeme işleminden sonra, proje sahiplerinin banka ve ödeme bilgilerinde hata tespit etmesi halinde bu Tebliğ kapsamında hazırlanan (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) güncel uygulama rehberine göre iş ve işlemleri yürütür.

(3) Su ürünleri üretimine yönelik uygulanan projelerin hibe ödemesinin yapılması için, 29/6/2004 tarihli ve 25507 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği gereği, tesisin onaylı projesindeki yatırımların tamamlaması ve üretime başlamasından sonra tesis adına düzenlenmesi gereken su ürünleri yetiştiricilik belgesinin hak sahibi tarafından il müdürlüğüne ibraz edilmesi gerekir.

Hibe desteği ödemeleri

MADDE 19 – 

(1) Bu Tebliğ uyarınca yapılacak hibe ödemeleri için gerekli kaynak Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programından karşılanır ve Banka aracılığı ile ödenir. Yapılacak nakdi ödemenin % 0,2’si oranında Bankaya ayrıca hizmet komisyonu ödenir.

(2) Hibe ödemeleri, Türk Lirası olarak yapılır.

Kontrol ve İzleme

MADDE 20 – 

(1) Resmî kontroller, hibe sözleşmesinden itibaren üç yıl boyunca, yılda en az iki defa olmak üzere uygun sıklıkta, tarafsız, şeffaf ve meslekî gizlilik ilkeleri doğrultusunda mevzuata uygunluk ve risk esasına göre önceden haber verilmeksizin gerçekleştirilir. Bu kontroller, izleme, gözetim, doğrulama, tetkik ve denetim gibi uygulamaları da kapsar.

(2) Kontroller, Bakanlıkça resmi kontrol yetkisi verilen personel tarafından gerçekleştirilir.

(3) Proje kontrol görevlileri proje uygulamalarını ilgili mevzuat, 18/3/2010 tarihli ve 5977 sayılı Biyogüvenlik Kanunu ve 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu hükümlerine göre yerinde kontrol eder ve tutanağa bağlar.

(4) Proje uygulamalarının kontrolü, izlenmesi ve denetimi ihtiyaç duyulduğunda Genel Müdürlükçe de yapılır.

(5) Hak sahibi, proje kontrol görevlileri tarafından proje uygulamalarının kontrolü ve izlenmesi sırasında istenen her türlü bilgi ve belgeyi vermek ve denetim sırasında her türlü kolaylığı göstermekle yükümlüdür.

Geri ödeme ve yaptırımlar

MADDE 21 – 

(1) Haksız yere yapılan hibe ödemeleri, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak ödeme tarihinden itibaren hesaplanan kanunî faizi ile birlikte anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır.

(2) Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.

(3) İdari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç olmak üzere bu Tebliğle belirlenen destekleme ödemelerinden haksız yere yararlandığı ve yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilen hak sahipleri, beş yıl süreyle 5488 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi gereğince hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar.

Programdan sağlanan malların mülkiyeti

MADDE 22 – 

1) Hak sahibi, hibe sözleşmesi kapsamında hibeye esas proje içeriğindeki alımları ve amacını, hibe ödemesinin yapıldığı tarihten itibaren üç yıl süre ile değiştiremez.

(2) Mücbir sebepler dışında, Bakanlıkça yapılan kontroller veya ihbarlar neticesinde, hibe sözleşme ve Ek-1’deki Taahhütname hükümlerine aykırı hareket eden hak sahiplerinin hibe sözleşmesi feshedilerek, hak sahibine yapılan hibe ödemesi 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak ödeme tarihinden itibaren hesaplanan kanuni faizi ile birlikte geri alınır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Proje Gider Esasları, Gider Kalemleri ve Karşılanmayacak Giderler

Proje gider esasları

MADDE 23 – 

(1) Bu Tebliğ kapsamında hibe desteği verilecek proje giderlerinin;

a) Hak sahibi ile il müdürlüğü arasında imzalanan hibe sözleşmesinden sonra ve süresi içerisindeki alımlar olması,

b) Proje içeriğine esas gider kalemlerine uygun olması,

c) İlgili mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmiş ve belgelere dayandırılmış olması, gerekir.

(2) Hak sahipleri, proje uygulamasında hibe kapsamında yapacakları inşaat, makine, ekipman ve malzeme satın alma işlemlerinde bu (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) Tebliğ ve güncel uygulama rehberinde belirtilen kurallara uygun hareket ederler.

(3) Genel Müdürlük gerekli görmesi halinde satın alma belgelerini inceler.

Gider kalemleri

MADDE 24 – 

(1) Hibe sözleşmesinden sonra ve süresi içerisinde gerçekleştirilen alım giderleri bu Tebliğde belirtilen esaslar çerçevesinde hibe desteği kapsamında değerlendirilir.

(2) Program çerçevesinde yapılacak yeni makine, ekipman ve malzeme alımları, üretimi de içeren proje bütününün bir parçası olduğu takdirde finanse edilir.

(3) Büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği projeleri uygulayacak olan hak sahipleri, canlı hayvan alımlarını kooperatif, birlik, damızlık gebe düve üretim işletmeleri başta olmak üzere, belge (fatura, müstahsil makbuzu vb.) düzenleyebilen gerçek ve tüzel kişiliklerden/kurumlardan kendileri gerçekleştirirler.

(4) Gider kalemleri ile ilgili diğer hususlar bu Tebliğ kapsamında (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) Genel Müdürlük tarafından hazırlanan (Değişik ibare: RG-23/3/2022-31787) güncel uygulama rehberinde belirtilir.

Proje kaynaklarından karşılanmayacak giderler

MADDE 25 – 

(1) Program kapsamında; hibe sözleşmesi imzalanmadan önce yapılmış olan hiçbir harcama karşılanmaz.

(2) Bakanlık tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilmeyen ve belgelendirilemeyen satın alma giderlerine hibe desteği ödenmez.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Hüküm bulunmayan haller

MADDE 26 – 

(1) Bu Tebliğde ve güncel Uygulama Rehberinde hüküm bulunmayan hallerde mer’i mevzuat hükümleri uygulanır. Uygulamadaki tereddütleri gidermeye Genel Müdürlük yetkilidir.

Yürürlük

MADDE 27 – 

(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 28 – 

(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.

 

______

(1) 23/3/2022 tarihli ve 31787 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Yönetmeliğin ikinci bölüm başlığı ‘Uygulama Birimlerinin Görev ve Sorumlulukları’ iken yönetmeliğe işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

Eki için tıklayınız

 

Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin

Tarihi

Sayısı

24/12/2021

31699

Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin

Tarihi

Sayısı

1.       

23/3/2022

31787

 

 

 

 

 

KÜLTÜR VE TURİZM KORUMA VE GELİŞİM BÖLGELERİNDE VE TURİZM MERKEZLERİNDE PLANLAMAYA VE UYGULAMAYA İLİŞKİN YÖNETMELİK

03.11.2003 Resmî Gazete Sayısı: 25278

KÜLTÜR VE TURİZM KORUMA VE GELİŞİM BÖLGELERİNDE VE TURİZM MERKEZLERİNDE PLANLAMAYA VE UYGULAMAYA İLİŞKİN YÖNETMELİK (1)

BİRİNCİ BÖLÜM 

Amaç, Kapsam, Yasal Dayanak ve Tanımlar 

Amaç 

Madde 1 —

Bu Yönetmeliğin amacı, (Değişik ibare: RG-12/11/2022-32011) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezlerinde her ölçekte imar planlarının yapılması, yaptırılması ve resen onaylanması ve (Değişik ibare: RG-8/8/2020-31207) tadil edilmesine ilişkin işlemler ile Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile Turizm Merkezleri içinde imar planları ile turizme ayrılan yerlerdeki taşınmazların üzerinde yer alan Bakanlıktan belgeli turizm tesislerinin yüksek nitelikli ve çevreye duyarlı hale getirilmesi için bu tesislerin plan, fen, sağlık ve sürdürülebilir çevre şartlarına uygun yapı ve yapılaşma koşulları ile projelendirilmelerine ilişkin hususları düzenlemektir. 

Kapsam 

Madde 2 —

(Değişik: RG-8/8/2020-31207) 

Bu Yönetmelik, mevkii ve sınırları Cumhurbaşkanı Kararı ile tespit ve ilan edilen Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezlerinde her ölçekte imar planlarının hazırlanması, onaylanması ve tadil edilmesinde uyulacak usul ve esaslara ait hükümler ile Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezlerinde, 31/5/2019 tarihli ve 1134 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yürürlüğe konulan Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre belgelendirilen, turizm yatırımı kapsamında bulunan veya turizm işletmesi faaliyetinin yapıldığı dört ve beş yıldızlı oteller ile dört ve beş yıldızlı tatil köyleri ve bunların ayrıntıları ve tamamlayıcı unsurlarından oluşan turizm tesislerinin yüksek nitelikli hale getirilmesi için bu tesislerin plan, fen, sağlık ve sürdürülebilir çevre şartlarına uygun yapı ve yapılaşma koşulları ile projelendirilmelerine ilişkin usul ve esasları kapsar. 

Yasal Dayanak 

Madde 3 —

(Değişik: RG-8/8/2020-31207) 

Bu Yönetmelik, 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 7’nci ve 37’nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. 

Tanımlar 

Madde 4 —

Bu Yönetmelikte adı geçen terimler aşağıda tanımlanmıştır. 

a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığıdır. 

b) Genel Müdürlük: Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğüdür. 

c) İlgili İdare: Belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye, dışında valiliktir. 

d) (Değişik: RG-12/11/2022-32011) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri: Turizm hareketleri ve faaliyetleri yönünden önem taşıyan veya doğal, tarihî ve kültürel değerlerin yoğun olarak yer aldığı, korunması ve geliştirilmesinde kamu yararı bulunan yörelerde, koruma kullanma dengesi gözetilerek sektörel kalkınmanın sağlanması ve turizm sektörünün plânlı ve kontrollü gelişiminin sağlanması amacıyla yeri, mevkii ve sınırları Cumhurbaşkanı kararıyla tespit ve ilân edilen alanlardır. 

e) (Değişik: RG-12/11/2022-32011) Turizm Merkezleri: Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri dışında kalmakla birlikte, bu bölgelerin niteliğini taşıyan, turizm hareketleri ve faaliyetleri açısından öncelikle geliştirilmesinde kamu yararı bulunan orman vasıflı olanlar dâhil Hazine taşınmazları ile tescili mümkün olan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde yeri, mevkii ve sınırları Cumhurbaşkanı kararıyla tespit ve ilân edilen alanlardır. 

f) Her Ölçekte Plan: Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezlerinde turizm sektörünün ekolojik ve ekonomik verimliliği ve sürdürülebilir turizm ilkesi doğrultusunda kültür ve turizme dönük kullanımların ağırlıklı olduğu bölgelerdeki koruma ve gelişmeyi sağlamak, kısa ve uzun dönemli ilke ve hedefler ile mekansal stratejileri belirlemek üzere hazırlanan bu Yönetmelikte tanımlanan çeşitli ölçeklerde fiziksel planlardır. 

g) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Planları: İçinde turizm türleri ile kültür ve eğitim, eğlence, ticaret, konut ve her türlü teknik ve sosyal altyapı alanlarından bir veya daha fazlasını kapsayan, kendi içinde alt bölgeler ihtiva edebilen, bu kapsamda kaynaklar arasında koruma-kullanma dengesini ve sektörel kalkınmayı sağlayan, arazi ana kullanım kararlarını belirleyen, açıklama raporları ve plan notları ile bir bütün olan 1/25000 veya daha üst ölçekli fiziki planlardır. 

h) (Değişik: RG-12/11/2022-32011) Nazım İmar Planı: Onaylı halihazır haritalar üzerine jeolojik bilgiler ve varsa kadastral durum işlenmiş olarak; varsa üst ölçekli planlara uygun biçimde hazırlanan farklı arazi kullanış biçimlerini, yapı ve nüfus yoğunluklarını, gelişme yön ve büyüklüklerini, ana ulaşım sistemini belirleyen ve uygulama imar planlarını yönlendiren zaman, mekan ve örgütlenme (uygulama) etaplarını belirleyen plan notları ve detaylı açıklama raporu ile bir bütün olan 1/25000 veya 1/5000 ölçekli düzenlenen plandır. 

i) (Değişik: RG-12/11/2022-32011) Uygulama İmar Planı: Onaylı halihazır harita üzerine varsa kadastral durum, jeolojik bilgiler işlenmiş olarak, planlama alanının genel özellikleri, yapıların kullanım amacı ve ihtiyacı, erişilebilirlik, sürdürülebilirlik ve çevreye etkisi dikkate alınarak üst ölçekli çevre düzeni planı ile nazım imar planı kararlarına uygun biçimde hazırlanan, yapılaşmaya ilişkin yapı adaları, kullanımları, yapı nizamı, bina yüksekliği, taban alanı katsayısı, kat alanı kat sayısı veya emsal, yapı yaklaşma mesafesi, ön cephe hattı, ifraz hattı, kademe hattı, ada ayrım çizgisi, taşıt, yaya ve bisiklet yolları, ulaşım ilişkileri, parkları, meydanları, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını, gerektiğinde; parsel büyüklükleri, parsel cephesi ve derinliği, arka cephe hattı, yol kotu ve bu kotun altındaki kat adedi, bağımsız bölüm sayısı gibi yapılaşma ve uygulamaya ilişkin kararları ile uygulama için gerekli imar uygulama programlarına ve imar uygulamalarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve 1/1000 ölçekte düzenlenen detaylı açıklama raporu ile bir bütün olan plandır. 

j) Revizyon İmar Planı: Her tür ve ölçekte planın ihtiyaca cevap vermediği veya uygulamasının mümkün olmadığı veya sorun yarattığı durumlar ile üst ölçek plan kararlarına uygunluğunun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının yenilenmesi sonucu elde edilen plandır. 

k) İlave İmar Planı: Yürürlükte bulunan planın ihtiyaca cevap vermediği durumlarda, mevcut plana bitişik ve mevcut planın genel arazi kullanım kararları ile süreklilik, bütünlük ve uyum sağlayacak biçimde hazırlanan plandır. 

l) (Değişik: RG-14/8/2020-31213) Koruma Amaçlı İmar Planı: Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca belirlenmiş sit alanları için hazırlanan her ölçekte planlardır. 

m) (Mülga: RG-8/8/2020-31207) 

n) Plan Değişikliği: Sınırlı büyüklükteki bir alan için arazi kullanım kararını değiştiren plan düzenlemeleridir. 

o) Yerleşme Tasarım Planı: Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezlerinde, sınırları nazım ve uygulama imar planları ile belirlenen yerlerde özel uygulama ayrıntıları tasarım gerektiren alanlar için hazırlanan plan ve projelerdir. 

p) Vaziyet Planı: İmar Planında turizm kullanımına ayrılmış yatırım alanlarında yer alacak tesislerin konumu, yapı yaklaşma sınırları, kat yüksekliği ve görünümü gibi imar planı kararlarını belirten plan ve projelerdir. 

r) Sosyal Altyapı: Sağlıklı bir çevre meydana getirmek amacı ile yapılması gereken eğitim, sağlık, dini, kültürel ve idari yapılar ile park, çocuk bahçeleri gibi yeşil alanlara verilen genel isimdir. 

s) Teknik Altyapı: Elektrik, doğalgaz, içme ve kullanma suyu, kanalizasyon ve her türlü ulaştırma, haberleşme, arıtma ve atık toplama ve imha gibi servislerin temini için yapılan tesisler ile açık veya kapalı otopark kullanışlarına verilen genel isimdir. 

t) Müellif: İlgili mevzuatla belirtilen gerekli niteliklere sahip her ölçekte plan yapımını üstlenen gerçek veya tüzel kişilerdir. 

u) (Ek: RG-8/8/2020-31207) Çevre Düzeni Planı: Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezlerinde orman, akarsu, göl ve tarım arazileri gibi temel coğrafi verilerin gösterildiği, başta turizm olmak üzere kentsel ve kırsal yerleşim, gelişme alanları, sanayi, tarım, ulaşım, enerji gibi sektörlere ilişkin genel arazi kullanım kararlarını belirleyen, yerleşme ve sektörler arasında ilişkiler ile koruma-kullanma dengesini sağlayan 1/50.000 veya 1/100.000 ölçekteki haritalar üzerinde ölçeğine uygun gösterim kullanılarak kısa ve uzun dönemli ilke ve hedefler ile mekansal stratejileri belirlemek üzere hazırlanan, plan notları ve raporuyla bir bütün olarak yapılan plandır. 

v) (Ek: RG-8/8/2020-31207) Turistik Tesis Çatı piyesi: Çatı eğimi içerisinde kalmak şartıyla, altındaki bağımsız bölüme ait, bu bölümle içeriden irtibatlı yapılan veya müstakil yatak birimleri olarak da düzenlenebilen, terasların da dâhil olabildiği mekânlardır. 

y) (Ek: RG-8/8/2020-31207) Turistik Tesis Kanopisi: Güneşten ve yağmurdan korunmak amacıyla yapılan yanları açık, üstü kapalı konstrüktif yapıdır. 

z) (Ek: RG-8/8/2020-31207) Kısmi turizm işletmesi belgesi: Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte tanımlanan kısmi turizm işletmesi belgesidir. 

aa) (Ek: RG-8/8/2020-31207) Kış turizm merkezleri: 2634 sayılı Kanun uyarınca kış turizmine yönelik ilan edilen kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm merkezleridir. 

bb) (Değişik: RG-12/11/2022-32011) Turizm tesisleri: Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte tanımlanan, ayrıntıları ve tamamlayıcı unsurları ile birlikte turizm yatırımı kapsamında bulunan veya turizm işletmesi faaliyeti yapılan tesislerdir. 

cc) (Ek: RG-8/8/2020-31207) Turizm yatırımı belgesi: Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte tanımlanan turizm yatırımı belgesidir. 

dd) (Ek: RG-8/8/2020-31207) Turizm işletmesi belgesi: Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte tanımlanan turizm işletmesi belgesidir. 

İKİNCİ BÖLÜM

Planların Hazırlanmasına Dair Esaslar

Planların Hazırlanması 

Madde 5 —

Bu Yönetmeliğin kapsamı içinde bulunan yerlerde ve bu Yönetmelikte tanımlanan her ölçekte planlar gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri de alınarak Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır ve resen onaylanır. 

Tekliflerin Bakanlığa Sunulması (Değişik başlık: RG-8/8/2020-31207) 

Madde 6 —

Bu Yönetmeliğin kapsamı içinde bulunan yerlerde kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler de gerekçeleri ile birlikte bu Yönetmelikte tanımlanan her ölçekte plan veya plan değişikliği Bakanlığa teklif edebilir. (Mülga cümle: RG-12/11/2022-32011) (Mülga cümle: RG-14/1/2021-31364) (…) 

(Ek fıkra: RG-12/11/2022-32011) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezleri içinde yer alan korunan alanlarda her ölçekteki plan teklifleri sadece Bakanlığa sunulur. Bu alanlarda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından plan hazırlanması veya hazırlattırılması durumunda; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yapılacak onamaya esas olmak üzere Bakanlığın uygun görüşü alınır. 

(Ek fıkra: RG-12/11/2022-32011) Bakanlığa sunulacak tekliflere ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. 

Tekliflerin Değerlendirilmesi 

Madde 7 —

Bakanlık gelen teklifleri, kendi belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde (Değişik ibare: RG-8/8/2020-31207) değerlendirerek uygun görebilir, reddedebilir veya planlama sınırını değiştirebilir. 

Tekliflerin İncelenmesi (Değişik başlık: RG-8/8/2020-31207) 

Madde 8 —

(Mülga cümle: RG-8/8/2020-31207) (c) Bakanlıkça, planlama alanında stratejik kararlara esas teşkil edecek değerlendirmelerin yapılmasına imkan verecek şekilde hazırlanmamış bir ön araştırmanın yenilenmesi veya eksiklerinin tamamlanması istenebilir. Ön araştırma safhası uygun bulanan plan ve/veya plan değişikliği teklifi plan araştırma raporunun ilke, hedef ve kararları ile plan açıklama raporu ve ilgili kurum ve kuruluş görüşleri esas alınarak incelenir. 

Planlama Esasları 

Madde 9 —

(Değişik: RG-12/11/2022-32011) 

Bu Yönetmeliğin kapsamı içinde bulunan yerlerde; bu Yönetmelikte tanımlanan planların hazırlanması sürecinde planı düzenlenecek alanlarda planlama alanının özelliğine ve plan türüne göre ilgili kurum ve kuruluşlardan veriler elde edilir. Bakanlık alanın özelliğine göre tekliflerin değerlendirilmesinde bu verilerin kapsamını genişletebilir veya gerekli görülmeyen veriler için sınırlandırabilir. 

Araştırma, analiz çalışmaları ve ilgili kurum ve kuruluşların görüş ve önerileri doğrultusunda, planlar ile plan araştırma ve açıklama raporunun hazırlanması sürecinde kullanılacak verilere ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. 

İlgili kamu kurum ve kuruluşlarından istenilen bilgi, belge ve görüş otuz gün içerisinde verilir. Görüş bildirilmesi için etüt ve analiz gibi uzun süreli çalışma yapılması gereken hallerde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının talebi üzerine otuz günü geçmemek üzere ilave süre verilebilir. Bu süre sonunda istenilen bilgi, belge ve görüşün verilmemesi durumunda ilgili iş ve işlemler Bakanlıkça resen tesis edilebilir. 

Planların iptal edilmesi halinde, daha önce alınan kurum ve kuruluş görüşleri ile birlikte yapılan analiz ve sentez çalışmaları yeni plan hazırlanmasında bu Yönetmelik kapsamında yeniden değerlendirilir. 

Verilerin Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi Portalından temini esastır. 

Veri toplama işlemi, üst ölçekli planlar için elde edilmiş ise alt ölçekli planlarda aynı verilerin elde edilip edilmeyeceği hususunda Bakanlık yetkilidir. 

Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm merkezlerinde hazırlanan planlarda kullanılacak lejant ve plan çizim normları için öncelikle 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan mevzuat dikkate alınır. Bununla birlikte, Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde, planlarda kullanılacak turizm amaçlı lejant ve plan çizim normları, alan hesapları ve standartları planlama alanının özelliğine göre Bakanlıkça belirlenir. Bakanlıkça belirlenen yeni gösterimler Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir. 

Bu Yönetmelikte tanımlanan planlarda yapılacak plan değişikliklerinde, Bakanlığın gerekli görmesi halinde plan değişikliğine konu alanla ilgili kurum ve kuruluşlardan görüş alınır. 

Bu Yönetmelikte tanımlanan planlarda, turizm tesis alanı kullanımları için maksimum yatak kapasitesi belirlenmesi esastır. 

Yeterlik Belgesi 

Madde 10 —

Bu Yönetmelikte tanımlanan planların Bakanlık dışında hazırlanması halinde plan müellifinin (yükleniciler, kamu kurum ve kuruluşları ve akademik kuruluşlar için) İmar Planlarının Yapımını Yüklenecek Müellif ve Müellif Kuruluşların Yeterlilik Yönetmeliğinde belirtilen grupta yeterlilik belgesine sahip olması gerekir. 

Bunun yanısıra planlama grubunda yer alması gereken uzmanların asgari meslek disiplinleri ve tecrübe düzeyleri, planların yapılacağı yöre ve bölgenin kapsam ve niteliğine göre Bakanlıkça belirlenir. Planlama yarışmaları sonucunda yapılan ihaleler bu hükümler dışındadır. Planın veya plan değişikliğinin Bakanlıkça onaylanmış olması, plan müellifinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. 

Plan Yapımında Etaplama 

Madde 11 —

(Değişik: RG-12/11/2022-32011) Bu Yönetmelikte tanımlanan her ölçekte plan, ihtiyaç duyulması halinde sosyal ve teknik altyapı alanları ve kamuya ayrılan alan dengeleri gözetilmek suretiyle etaplar halinde hazırlanabilir. 

Uygulama imar planlarına uygun olarak parselasyon planları düzenlenir ve bu planlar imar planlarının ayrılmaz parçasıdır. 

Teknik ve Sosyal Altyapı 

Madde 12 —

Nazım planlar üzerinde gösterilen teknik ve sosyal altyapı alanlarının konumu ile büyüklükleri, toplam standartların altına düşülmemek şartı ile uygulama planlarında değiştirilebilir. 

Başvuruda İstenecek Belgeler 

Madde 13 —

(Değişik: RG-12/11/2022-32011) 

Bakanlığa yapılacak başvurunun usulü ile başvuruda istenilecek belgeler Bakanlık tarafından belirlenir ve Bakanlığın internet sayfasından duyurulur. 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Planların Onaylanması ve Yürürlüğe Girmesi

Planları Onaylama 

Madde 14 —

(Değişik: RG-12/11/2022-32011) 

Bakanlıkça yapılan/yaptırılan veya Bakanlığa teklif edilenlerden uygun bulunan her ölçekteki plan ve plan değişiklikleri, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde incelenir ve Bakanlık adına Genel Müdürlükçe onaylanır. Uygun bulunmayan planlar onaylanmaz ve onaylanmama sebepleri teklif sahibine iletilir. 

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri içinde yer alan korunan alanlarda her ölçekteki plan, öncelikle ilgili kurul, kurum ve kuruluş görüşleri doğrultusunda Bakanlıkça incelenir. Bakanlıkça incelenerek uygun görülen planlar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına gönderilir. Bu planlar, Bakanlık ile mutabakat sağlanarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca ilgili tabiat varlıklarını koruma bölge komisyon kararı da dâhil en geç 6 ay içinde onaylanır. 

Mahalli İşlemler 

Madde 15 —

(Değişik: RG-8/8/2020-31207) 

Bakanlıkça onaylanan planlar, onay tarihinden itibaren en geç on beş iş günü içinde otuz (30) gün süreyle herkesin görebileceği şekilde idarelerce tespit edilen ilan yerlerinde asılmak suretiyle ve idarelerin internet sayfalarında eş zamanlı olarak ilan edilir. 

Bu işlemlere ilişkin olarak düzenlenecek tutanaklar süresiz saklanır ve bir örneği işlem tarihinden itibaren yedi (7) gün içinde Bakanlığa gönderilir. 

Planlara İtiraz 

Madde 16 —

Planlar kamuya açıktır. Plan kararlarına gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları (Mülga ibare: RG-8/8/2020-31207) (c) ilan süresi içinde itiraz edebilirler. İtirazlar koordinasyonu sağlayan ilgili kurum tarafından Bakanlığa iletilir. Bakanlığa gönderilen itirazlar Bakanlıkça Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirilir ve sonuçlandırılır. Plana itirazlar planın yürürlülüğünü durdurmaz. 

İmar planı değişikliklerinde de yukarıdaki hükümler uygulanır. 

Sahil Şeridinde Yapılacak Uygulamalar 

Madde 16/A –

(Ek: RG-8/8/2020-31207) 

2634 sayılı Kanun uyarınca sınırları tespit ve ilan edilen Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile Turizm Merkezleri kapsamında onaylanan imar planlarında bu Yönetmelikte tanımlanan turizm tesislerinin yapılabilmesi mümkün olan ve sahil şeridinin birinci bölümünü de içeren orman vasıflı taşınmazların sahil şeridinin birinci bölümünde kalan kısımları da imar planlarında Turizm Tesis Alanı olarak gösterilir ve emsal hesabı da turizm tesis alanının tamamı üzerinden yapılır, ancak bu alanların sahil şeridinin birinci ve ikinci bölümlerinde kalan kısımlarındaki uygulamalar, 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu ve 3/8/1990 tarihli ve 20594 sayılı Resmî Gazetefde yayımlanan Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte tanımlanan şekilde yapılır. Sahil şeridinin birinci bölümü tümüyle açık alan olarak toplumun kullanımına tahsis edilecek şekilde düzenlenir. Bu bölümde sadece yaya yolları, gezinti ve dinlenme alanları, seyir teras ve alanları ile halkın eğlence ve dinlenme gereksinimlerini karşılamaya dönük, açık olarak düzenlenen oturma ve yemek yerleri, yemek pişirme yerleri, çeşmeler, açık havuzlar, oyun ve açık spor alanları, açık gösteri alanları, yeşil bitki örtüsü ve kıyı yapısının elverdiği yerlerde denize iniş rampaları ve bisiklet yolları bulunan kamu ya da özel alanlar niteliği taşıyan rekreaktif alanlar yer alabilir. Sahil şeridinin ikinci bölümü, toplumun yararlanmasına açık olmak şartı ile konaklama hariç günübirlik turizm yapı ve tesislerini kapsayacak şekilde düzenlenir. Bu alanların sahil şeridinin ikinci bölü