ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1-

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinde uyulacak idari ve teknik usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2-

(1) Bu Yönetmelik;

a) Çevresel Etki Değerlendirmesi Başvuru Dosyası, Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu ile Proje Tanıtım Dosyasının hangi tür projeler için isteneceği ve içereceği konuları,

b) Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik usul ve esasları,

c) Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamına giren projelerin başvuru, inşaat öncesi, inşaat, işletme ve işletme sonrası izlenmesi, kontrolü ve denetlenmesini,

ç) Çevresel Etki Değerlendirmesi sisteminin, çevre yönetiminde etkin ve yaygın biçimde uygulanabilmesi ve kurumsal yapısının güçlendirilmesi için gerekli eğitim çalışmalarını,

kapsar.

Dayanak

MADDE 3-

(1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 10 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4-

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Anons: Gerçekleştirilmesi planlanan projenin ÇED süreci hakkında, projeden etkilenecek veya etkilenmesi muhtemel halkın yaşadığı yer/yerlerde, ilgili belediyeler ve muhtarlıklarca yapılan sesli duyuruyu,

b) Askıda ilan: Gerçekleştirilmesi planlanan projenin ÇED süreci hakkında, projeden etkilenecek veya etkilenmesi muhtemel halkın yaşadığı yer/yerlerde, il müdürlüğü, kaymakamlık veya muhtarlık binasında bulunan askı ilan yerlerinde yapılan yazılı duyuruyu,

c) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,

ç) Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar: Çevresel etki değerlendirmesi başvuru dosyası, çevresel etki değerlendirmesi raporu, proje tanıtım dosyası, proje ilerleme raporu hazırlamak ve sunmak için gerekli şartları taşıyan kurum/kuruluşları,

d) Başvuru bedeli: Ek-2’deki listede yer alan projelerin proje bedeline göre, Bakanlıkça belirlenmiş olan ve başvuru sırasında proje sahibi veya yetkilisi tarafından ödendiğine dair ibrazı gereken tutarı,

e) Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED): Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları,

f) Çevresel etki değerlendirmesi başvuru dosyası: Ek-3’te yer alan genel format esas alınarak hazırlanan dosyayı,

g) Çevresel etki değerlendirmesi genel formatı: Gerçekleştirilmesi planlanan ve Ek-1’deki listede yer alan projelerin özelliklerini, yerini, olası etkilerini ve öngörülen önlemleri içeren ve projeyi genel boyutları ile tanıtan ÇED başvuru dosyasının hazırlanması sırasında esas alınacak Ek-3’teki genel formatı,

ğ) Çevresel etki değerlendirmesi gerekli değildir kararı: Ek-2’deki listede yer alan çevresel etkileri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projelerin, çevre üzerindeki muhtemel olumsuz etkilerinin, alınacak önlemler sonucunda ilgili mer’i mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeyde olduğunun belirlenmesi üzerine, projenin gerçekleşmesinde çevre açısından sakınca görülmediğini belirten Bakanlık kararını,

h) Çevresel etki değerlendirmesi gereklidir kararı: Ek-2’deki listede yer alan çevresel etkileri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projelerin, incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda çevresel etki değerlendirmesi raporu hazırlanmasının gerektiğini belirten Bakanlık kararını,

ı) Çevresel etki değerlendirmesi inceleme alanı: Yapılması planlanan projenin ana ve yardımcı ünitelerinin de içerisinde bulunduğu koordinatlarla sınırlandırılan alanı,

i) Çevresel etki değerlendirmesi olumlu kararı: Çevresel etki değerlendirmesi raporu hakkında Komisyon tarafından yapılan değerlendirmeler dikkate alınarak, projenin çevre üzerindeki muhtemel olumsuz etkilerinin, alınacak önlemler sonucu ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeylerde olduğunun belirlenmesi üzerine projenin gerçekleşmesinde çevre açısından sakınca görülmediğini belirten Bakanlık kararını,

j) Çevresel etki değerlendirmesi olumsuz kararı: Çevresel etki değerlendirmesi raporu hakkında Komisyonca yapılan değerlendirmeler dikkate alınarak, projenin çevre üzerindeki muhtemel olumsuz etkileri nedeniyle gerçekleştirilmesinde çevre açısından sakınca görüldüğünü belirten Bakanlık kararını,

k) Çevresel etki değerlendirmesi raporu: Ek-1’deki listede yer alan veya Bakanlıkça “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir” kararı verilen bir proje için belirlenen özel formata göre hazırlanacak raporu,

l) Çevresel etki değerlendirmesi raporu özel formatı: Çevresel etki değerlendirmesi raporunun hazırlanmasında esas alınmak üzere; Komisyon tarafından projenin önemli çevresel boyutları ile halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısındaki görüş ve öneriler göz önüne alınmak suretiyle Ek-3’teki çevresel etki değerlendirmesi genel formatında belirtilen ana başlıklar altında ele alınması gereken konuları tanımlayan formatı,

m) Çevresel etki değerlendirmesi süreci: Gerçekleştirilmesi planlanan projenin çevresel etki değerlendirmesinin yapılması için; başvuru, inşaat öncesi, inşaat, işletme ve işletme sonrası çalışmaları kapsayan süreci,

n) Çevrimiçi ÇED süreci yönetim sistemi: ÇED sürecindeki iş ve işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirileceği sistemi,

o) Duyarlı yöreler: Çevresel etkilere karşı biyolojik, fiziksel, ekonomik, sosyal ve kültürel nitelikli özellikleri ile duyarlı olan veya mevcut kirlilik yükü çevre ve halk sağlığını bozucu düzeylere ulaştığı belirlenen yörelerle, ülkemiz mevzuatı ve taraf olunan uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli görülen ve Ek-5’te yer alan alanları,

ö) Denetim: Gerçekleştirilmesi planlanan projeye dair “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararı alındıktan sonra, inşaat öncesi, inşaat, işletme ve işletme sonrası dönemine ilişkin, kararın verilmesine esas teşkil eden şartlar doğrultusunda yürütülüp yürütülmediğinin tespit edilmesine yönelik çalışmaların bütününü,

p) Entegre Proje: Bu Yönetmeliğe tabi olan, faaliyet konuları veya işlevleri açısından birbirine bağlı ve tamamlayıcı nitelikteki birden fazla faaliyeti kapsayan projeleri,

r) Etki: Gerçekleştirilmesi planlanan bir projenin; hazırlık, inşaat ve işletme sırasında ya da işletme sonrasında, çevre unsurlarında doğrudan ya da dolaylı olarak, kısa veya uzun dönemde, geçici ya da kalıcı, olumlu ya da olumsuz yönde ortaya çıkması olası değişiklikleri,

s) Etki alanı: Gerçekleştirilmesi planlanan bir projenin işletme öncesi, işletme döneminde ve işletme sonrasında etkilediği alanı,

ş) Halk: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye’de ikamet eden yabancıları,

t) Halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı: ÇED sürecinin başlangıcından sonuna kadar, halkı proje hakkında bilgilendirmek, projeye ilişkin görüş ve önerilerini almak üzere paydaş katılım planında detayları belirlenen her türlü etkinliği, (broşür, tanıtıcı film, resmi duyuru, toplantı, bilgilendirme ofisi ve benzeri),

u) İlgili halk: Gerçekleştirilmesi planlanan projeden etkilenen veya etkilenmesi muhtemel olan halkı,

ü) İl müdürlüğü: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünü,

v) Kapsam dışı: Niteliği, prosesi, türü, üretim yöntemi vb. itibariyle, bu Yönetmelikte yer almayan veya bu Yönetmelikte yer almasına rağmen Ek-1 ve Ek-2’deki listelerde belirlenen eşik değerlerin altında planlanan projeleri,

y) Kapsam ve özel format belirleme: ÇED sürecine tabi projeler için halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısından sonra format verme aşamasına kadar yapılacak iş ve işlemleri,

z) Komisyon: Proje için verilecek özel formatın kapsamını belirlemek ve hazırlanan ÇED raporunu inceleyip değerlendirmek üzere Bakanlık tarafından kurulan Komisyonu,

aa) Kümülatif etki değerlendirme: Yapılması planlanan projenin, planlandığı alan ile projeden doğrudan etkilenecek alanlar veya kaynaklar üzerinde oluşturabileceği çevresel risk ve etkilerinin; mevcut, planlanan veya proje ile doğrudan ilgisi olabilecek diğer faaliyetlerle birlikte belirlenmesi ve analiz edilmesini,

bb) Mücbir sebep: ÇED Olumlu/ÇED Gerekli Değildir kararı verilmiş olan projeler için bu Yönetmelikte tanımlanmış olan karar geçerlik süresi içerisinde yatırıma başlanılmasına doğrudan engel teşkil edecek; doğal afet, olağanüstü hal, idari yargı kararları (projenin tamamının yapılmasını etkileyecek şekilde yürütmenin durdurulması/iptal kararı varsa) gibi dıştan gelen fiili bir durumu,

cc) Özel format bedeli: Ek-1’deki listede yer alan projelerin proje bedeline göre, Bakanlıkça belirlenmiş olan ve ÇED raporu özel formatı verilebilmesi için proje sahibi veya yetkilisi tarafından ödendiğine dair ibrazı gereken tutarı,

çç) Paydaş katılım planı: Planlanan projenin tüm aşamalarında, projeden etkilenebilecek veya projeyi etkileyebilecek ya da proje ile ilgisi olabilecek tüzel/gerçek kişilerle (paydaşlarla) ne şekilde, hangi yöntemler ve araçlar kullanılarak iletişim kurulacağının ve bilgilendirme yapılacağının açıklandığı planı,

dd) Proje: Gerçekleştirilmesi planlanan yatırımı,

ee) Proje bedeli: Proje kapsamında, fiili olarak sahada yapılacak ünitelerin/tesislerin asgari yatırım tutarını (Arazi edinimi, saha düzenlemesi, bina-inşaat giderleri, makine-ekipman ile teçhizat giderleri, kurulum maliyetleri ve benzeri),

ff) Proje ilerleme raporu: ÇED Olumlu kararı alındıktan sonra, komisyonca belirlenen periyotlarda yatırımın inşaat öncesine ve inşaat dönemine ilişkin kaydedilen gelişmeleri içeren raporu,

gg) Proje sahibi: Projeyi gerçekleştirecek gerçek veya tüzel kişiyi,

ğğ) Proje tanıtım dosyası: Çevresel etkileri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projeler için Ek-4’te yer alan genel format esas alınarak hazırlanan dosyayı,

hh) Yatırıma başlama: Yapılması planlanan proje için alınmış olan ÇED Olumlu/ÇED Gerekli Değildir kararı sonrasında, karara konu projede yer alan ana veya yardımcı ünitelerinin, mer’i mevzuat kapsamında gerekli izinleri alındıktan sonra inşa faaliyetlerine başlanılmasını veya üretime geçilmesini,

ıı) Yatırım süreci izleme: Gerçekleştirilmesi planlanan projeye dair “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararı alındıktan sonra, proje ilerleme raporuna göre yapılan değerlendirmeleri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Yetki

MADDE 5-

(1) Bu Yönetmeliğe tabi projeler hakkında “ÇED Olumlu”, “ÇED Olumsuz”, “ÇED Gereklidir” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararlarını verme yetkisi Bakanlığa aittir. Ancak Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda “ÇED Gereklidir” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararının verilmesi konusundaki yetkisini, sınırlarını belirleyerek il müdürlüğüne devredebilir.

(2) Bu Yönetmelik hükümlerine göre karar (ÇED Olumlu/ÇED Gerekli Değildir) tesis edilmeden önce;

a) Projenin gerçekleştirilmesinin ilgili mevzuat bakımından uygun olmadığının tespiti halinde, ÇED süreci aşamasına bakılmaksızın sonlandırılır. ÇED sürecinin sonlandırıldığı Bakanlık ve il müdürlüğü internet sayfasından ilan edilir.

b) Proje sahibi veya yetkili temsilcisinin talep etmesi halinde ÇED süreci, aşamasına bakılmaksızın sonlandırılır. ÇED sürecinin sonlandırıldığı Bakanlık ve il müdürlüğü tarafından internet sayfasından ilan edilir.

Çevresel etki değerlendirmesi başvuru dosyası, çevresel etki değerlendirmesi raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlama yükümlülüğü

MADDE 6-

(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki bir projeyi gerçekleştirmeyi planlayan gerçek veya tüzel kişiler; Çevresel Etki Değerlendirmesine tabi projeleri için; ÇED Başvuru Dosyasını ve ÇED Raporunu, Çevresel Etkileri Ön İnceleme ve Değerlendirmeye Tabi Projeleri için de Proje Tanıtım Dosyasını, Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlara hazırlatmak, ilgili makama sunulmasını sağlamak ve proje kapsamında verdikleri taahhütlere uymakla yükümlüdürler.

(2) Kamu kurum/kuruluşları, bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilmesi sürecinde proje sahiplerinin veya Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşların isteyeceği konuya ilişkin her türlü bilgi, doküman ve görüşü vermekle yükümlüdürler.

(3) Bu Yönetmeliğe tabi projeler için “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararı veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili teşvik, onay, izin, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez, proje için yatırıma başlanamaz ve ihale edilemez. Ancak bu durum söz konusu teşvik, onay, izin ve ruhsat süreçlerine başvurulmasına engel teşkil etmez.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yöntemi

Çevresel etki değerlendirmesi uygulanacak projeler

MADDE 7-

(1) Bu Yönetmeliğin;

a) Ek-1’deki listede yer alan projelere,

b) “ÇED Gereklidir” kararı verilen projelere,

c) Kapsam dışı değerlendirilen veya kanunen muafiyeti bulunan projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya alan genişletilmesinin planlanması halinde, mevcut proje kapasitesi ve kapasite artışları toplamı ile birlikte projenin yeni kapasitesinin Ek-1’deki listede yer aldığı projelere,

ÇED raporu hazırlanması zorunludur.

Çevresel etki değerlendirmesi sürecinin başlatılması ve komisyonun kuruluşu

MADDE 8-

(1) 7 nci maddede tanımlanmış projeler ile ilgili olarak; proje sahibi tarafından vekâleten yetkilendirilen ve Bakanlıkça verilmiş yeterlik belgesi bulunan kurum/kuruluşlar, Ek-3’te yer alan ÇED genel formatı esas alınarak hazırlanmış ÇED başvuru dosyasını Bakanlığa sunar.

(2) Bakanlık, başvuru dosyasındaki bilgi ve belgeleri genel formata uygunluk bakımından inceler. Bu işlemler 5 iş günü içinde tamamlanır. Ek-3’te yer alan ÇED genel formatına uygun hazırlanmadığı anlaşılan ÇED başvuru dosyası, eksiklikleri tamamlanmak üzere iade edilir. İade edilen ÇED başvuru dosyası 1 ay içinde yeniden sunulmazsa ÇED süreci sonlandırılır.

(3) İnceleme sonucunda, başvuru dosyasının Ek-3’te yer alan genel formata uygun hazırlandığına karar verilmesi halinde, Bakanlık tarafından başvuru dosyasındaki bilgiler dikkate alınarak, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile Bakanlık yetkililerinden oluşan bir Komisyon kurulur. ÇED süreci içerisinde gerek görülmesi halinde komisyona üye eklenebilir veya çıkarılabilir.

(4) Proje ile ilgili olarak başvurunun yapıldığı, ÇED sürecinin başladığı, ÇED başvuru dosyasının halkın görüşüne açıldığı ve ÇED süreci tamamlanana kadar projeye ilişkin görüş ve önerilerin il müdürlüğüne veya Bakanlığa verilebileceğine dair duyuru, Bakanlık ve il müdürlüğü internet sayfasında ilan edilir. Ayrıca askıda ilan, anons ve benzeri şekilde de halka duyurulabilir.

(5) Bakanlık, halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı amacıyla yapılacak toplantının tarihini ve ÇED raporu özel formatının belirlenmesi için görüş verilmesi gereken nihai tarihi belirten bir yazıyı komisyon üyelerine gönderir. Ek-3’te yer alan genel format doğrultusunda hazırlanmış ÇED başvuru dosyası Komisyon üyelerine gönderilir.

(6) Bakanlık, gerekli gördüğü hallerde, projenin konusu, türü ve proje için belirlenen yerin özelliklerini de dikkate alarak; üniversiteler, enstitüler, araştırma ve uzman kuruluşları, meslek odaları, sendikalar, birlikler, sivil toplum örgütlerini de komisyona dâhil edebilir ve toplantılarına üye olarak çağırabilir.

(7) Komisyonda kurum ve kuruluş temsilcisi olarak görev yapan üyelerin, yeterli mesleki bilgi ve deneyime sahip olmaları ve temsil ettikleri kurum/kuruluşların görev alanlarıyla sınırlı olmak üzere görüş vermeye yetkili kılınmış olmaları esastır.

Halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısı

MADDE 9-

(1) Halkı yatırım hakkında bilgilendirmek, projeye ilişkin görüş ve önerilerini almak üzere; Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar ve proje sahibinin katılımı ile Bakanlıkça belirlenen tarihte, projeden en çok etkilenmesi beklenen ilgili halkın kolaylıkla ulaşabileceği il müdürlüğü tarafından belirlenen merkezi bir yer ve saatte halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısı düzenlenir.

(2) Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar toplantı tarihini, saatini, yerini ve konusunu belirten bir ilanı; projenin gerçekleştirileceği yörede yayımlanan yerel süreli yayın ile birlikte yaygın süreli yayın olarak tanımlanan bir gazetede toplantı tarihinden en az 10 takvim günü önce yayımlatır.

(3) Halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısı, il müdürünün veya görevlendireceği bir yetkilinin başkanlığında yapılır. Toplantıda halkın; proje hakkında bilgilendirilmesi, görüş, öneri ve sorularının alınması sağlanır. Halk tarafından dile getirilen görüş, öneri ve itirazlar toplantı hakkında düzenlenecek tutanakta belirtilir. Toplantı başkanı, katılımcılardan görüşlerini yazılı olarak vermelerini isteyebilir. Toplantı tutanağı, bir sureti il müdürlüğünde kalmak üzere Bakanlığa gönderilir.

(4) Komisyon üyeleri, özel format belirleme öncesinde, projenin planlandığı alanı inceleyebilir, bildirilen tarihte düzenlenecek halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısına katılabilirler.

(5) Halkı, proje ve etkileri hakkında bilgilendirmek, halkın projeye ilişkin görüş ve önerilerini almak üzere, Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar tarafından paydaş katılım planı (PKP) hazırlanır. Hazırlanan paydaş katılım planı ÇED başvuru dosyası ekinde sunulur. Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda, yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlardan halkın bilgilendirilmesine yönelik olarak ÇED süreci boyunca; bilgilendirici broşür dağıtılması, anket, seminer gibi çalışmalar yapılması veya proje ile ilgili internet sitesi hazırlanarak bilgi paylaşılması gibi ilave çalışmalar yapmasını da isteyebilir. Ayrıca Bakanlık tarafından talep edilmesi halinde ÇED süreci içerisinde bu plan güncellenir.

Çevresel etki değerlendirmesi raporu özel formatının belirlenmesi

MADDE 10-

(1) Komisyon üyesi kurum/kuruluşların görüş ve önerileri ile halktan gelen görüş ve öneriler doğrultusunda Bakanlıkça ÇED raporu özel formatı hazırlanır.

(2) ÇED raporu özel formatı, özel format bedelinin ödenmesi mukabilinde verilir. Özel format bedeli, format için Bakanlık tarafından komisyon üyelerine yazılı olarak bildirilen son görüş verme tarihinden itibaren 1 ay içerisinde yatırılmaz ise ÇED süreci sonlandırılır.

(3) Format bedelinin yatırılmasından sonra, Bakanlıkça 7 iş günü içerisinde özel format verilir.

(4) Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar özel formatın veriliş tarihinden itibaren 12 ay içinde ÇED raporunu Bakanlığa sunmakla yükümlüdür. Talep edilmesi durumunda 6 ay ek süre verilir. Bu süre içinde ÇED raporu sunulmaz ise ÇED süreci sonlandırılır.

Çevresel etki değerlendirmesi raporunun Bakanlığa sunulması

MADDE 11-

(1) Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar tarafından hazırlanan ÇED raporu Bakanlığa sunulur. ÇED raporunun özel formatına uygunluğu ve belirlenen çalışma grubunda yer alması gereken meslek uzmanlarınca hazırlanıp hazırlanmadığı hakkındaki inceleme Bakanlık tarafından 7 iş günü içinde sonuçlandırılır. ÇED raporunun özel formatına uygun olmadığı ve/veya belirlenen çalışma grubunca hazırlanmadığının anlaşılması halinde ÇED raporu iade edilir. İade edilen ÇED raporunun eksiklikleri tamamlanarak 30 takvim günü içerisinde Bakanlığa sunulması gerekmektedir. Süresi içerisinde sunulmaması halinde ÇED süreci sonlandırılır. ÇED raporunun tamamlanması için verilen 30 takvim günlük süre yetkili müşavir firmaların kullanacağı toplam süreyi ifade eder.

(2) Bakanlıkça verilen özel formata uygun hazırlandığı tespit edilen ÇED raporu hakkında görüşlerinin alınması amacıyla, toplantı tarihini ve yerini belirten bir yazı ile komisyon üyeleri inceleme ve değerlendirme komisyonu toplantısına davet edilir. Bakanlığa sunulan ÇED raporu, komisyon üyelerine gönderilir.

(3) Proje ile ilgili inceleme değerlendirme sürecinin başladığı ve ÇED raporunun halkın görüşüne açıldığı, Bakanlık ve il müdürlüğü tarafından internet sayfasından ilan edilir. Ayrıca askıda ilan veya anons yoluyla da halka duyurulur.

(4) İlgililer, ÇED raporunu ilan edilmesinden itibaren rapor hakkında görüş ve önerilerini Bakanlığa veya il müdürlüğüne bildirebilirler. İl müdürlüğüne bildirilen görüşler Bakanlığa iletilir. Bu görüşler komisyon tarafından dikkate alınır ve Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar tarafından son şekli verilen ÇED raporuna yansıtılır.

Komisyonun çalışma usulü ve çevresel etki değerlendirmesi raporunun incelenmesi

MADDE 12-

(1) İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu, toplantı günü ve saatine kadar görüşünü yazılı olarak bildiren üyeler dâhil salt çoğunluk ile toplanır. Komisyon üyeleri, temsil ettikleri kurum/kuruluşu ilgilendiren konulardaki yetki, görev ve sorumlulukları çerçevesinde görevlendirilirler ve kurum/kuruluşları adına görüş bildirirler. Komisyon başkanı toplantıda üyelerden görüşlerini yazılı olarak vermelerini isteyebilir. Yazılı görüş veren kurum/kuruluş temsilcilerinin sonraki toplantılara katılmamaya ilişkin istemleri Komisyon başkanınca değerlendirilir.

(2) İnceleme değerlendirme toplantı tarihinden itibaren 30 takvim günü içerisinde görüş bildirmeyen kurum/kuruluşun görüşü olumlu kabul edilir. Görüş bildirmek için ilave süreye ihtiyaç duyulması halinde talep ilgili komisyon üyesi tarafından yazılı olarak Bakanlığa iletilir. Kurum/kuruluşların ilave süre talepleri Bakanlık tarafından dikkate alınır.

(3) Proje sahibi ile Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar, komisyon üyelerini bilgilendirmek için toplantıda hazır bulunurlar. Gerekli hallerde komisyon toplantıları elektronik ortamda video konferans ve benzeri yöntemle de yapılabilir. Toplantının düzenlenme şekli komisyon üyelerine gönderilen davet yazısında belirtilir.

(4) Komisyon, Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlardan proje ile ilgili geniş kapsamlı bilgi vermesini, araç gereç sağlamasını, konusu itibarıyla Bakanlıkça ya da Bakanlıkça yeterlik verilmiş özel veya kamuya ait kurum/kuruluşların laboratuvarlarınca analiz, deney ve ölçümler yapmasını veya yaptırmasını isteyebilir.

(5) Su, toprak ve benzeri analizlerde, tartışmalı durum olması halinde şahit numuneye başvurulabilir. Bu işlemlerin sonuçlarını Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar Bakanlığa sunmakla yükümlüdürler.

(6) Komisyon gerekli görürse, görevlendireceği üyeleri aracılığı ile projenin gerçekleştirilmesi planlanan yerde ve benzer tesislerde inceleme yapabilir.

(7) ÇED raporunda önemli eksiklik ve yanlışların görülmesi durumunda Komisyon, bunların giderilmesini Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlardan veya ilgili kurumlardan ister. Bu durumda, inceleme ve değerlendirme süreci durdurulur. Eksiklikler tamamlanmadan veya gerekli düzeltmeler yapılmadan Komisyon çalışmalarına devam edilmez.

(8) Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar süreci durdurulan projelerde 12 ay içerisinde eksiklikleri tamamlamak veya gerekli düzeltmeleri yapmakla yükümlüdür. Gerekçeleri belirtilerek talep edilmesi durumunda en fazla 6 ay ek süre verilir. Bu süreler içinde ÇED raporu sunulmaz ise ÇED süreci sonlandırılır.

(9) Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşların ÇED raporunda gerekli görülen düzeltmeleri yapıp yeniden Bakanlığa sunmasından sonra; Komisyon toplantıya çağırılır. Toplantının yapılması ile birlikte inceleme ve değerlendirme süreci kaldığı yerden işlemeye başlar.

(10) Birinci toplantıda ÇED süreci durdurulmuş olan ve dokuzuncu fıkradaki şartları sağlayarak süreci kaldığı yerden tekrar başlatılan projelerde;

a) ÇED raporu içerisinde yapılan düzeltmenin Komisyonun ikinci toplantısında yeterli bulunmaması halinde süreç durdurma işlemi 1 kez daha yapılabilir. İkinci süreç durdurma işleminden sonra eksiklikleri tamamlanmış ÇED raporunun 3 ay içerisinde Bakanlığa sunulması gerekmektedir. Sunulmaması halinde ÇED süreci sonlandırılır.

b) İkinci süreç durdurma işleminden sonra (a) bendinde verilen sürede ÇED raporunun Bakanlığa sunulması halinde, istenilen çalışmaların yapılıp yapılmadığının tespiti için son kez (üçüncü kez) komisyon üyeleri toplantıya çağrılır. Bu durumda yapılacak komisyon toplantısında raporda yapılan düzeltmelerin yeterli bulunması halinde ÇED raporuna son şekli verilir. Yeterli bulunmaması halinde yeni bir komisyon toplantısı yapılmayacağı tutanak altına alınır ve ÇED süreci sonlandırılır.

(11) Komisyon tarafından, inceleme ve değerlendirme toplantıları sırasında;

a) ÇED Raporu ve eklerinin yeterli ve uygun olup olmadığına,

b) Yapılan incelemelerin, hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli düzeyde veri, bilgi ve belgeye dayandırılıp dayandırılmadığına,

c) Projenin çevreye olabilecek etkilerinin kapsamlı bir şekilde incelenip incelenmediğine,

ç) Çevreye olabilecek olumsuz etkilerin giderilmesi için gerekli önlemlerin yer alınıp alınmadığına,

d) Halktan gelen görüş ve önerilere çözüm getirilip getirilmediğine,

ilişkin inceleme ve değerlendirmeler yapılır.

(12) Fiziki ortamda katılım ile gerçekleştirilen toplantılarda, toplantı sonucunu belirten tutanak Bakanlık tarafından düzenlenir ve komisyon üyeleri tarafından imza altına alınır. Toplantının video konferans ve benzeri yöntemler ile elektronik ortamda yapılması halinde ise; yazılı görüş bildiren veya uzaktan erişim ile katılım sağlayan kurum/kuruluşları ve toplantı sonucunu belirten tutanak Bakanlık tarafından düzenlenir.

Komisyon tarafından incelenerek son şekli verilen çevresel etki değerlendirmesi raporu ve ilgili dokümanların Bakanlığa sunulması

MADDE 13-

(1) Komisyon tarafından incelenerek son şekli verilen ÇED raporu, Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar tarafından inceleme ve değerlendirme toplantılarının sona erdirilmesinden sonraki 10 takvim günü içinde Bakanlığa sunulur. Sunulan raporda eksiklik tespit edilmesi durumunda rapor iade edilir. İade edilen rapordaki eksikliklerin iade tarihinden itibaren 90 takvim günü içerisinde tamamlanmaması halinde ÇED süreci sonlandırılır. Son şekli verilen ÇED raporunun tamamlanması için verilen 90 takvim günlük süre yetkili müşavir firmaların kullanacağı toplam süreyi ifade eder.

Çevresel etki değerlendirmesi olumlu veya çevresel etki değerlendirmesi olumsuz kararı

MADDE 14-

(1) Komisyon tarafından incelenerek son şekli verilen ÇED raporu, halkın görüş ve önerilerini almak üzere, Bakanlık ve/veya il müdürlüğü tarafından askıda ilan ve internet aracılığı ile 10 takvim günü görüşe açılır. Bakanlıkça proje ile ilgili karar alma sürecinde bu görüşler de değerlendirilir. Bakanlık halktan gelen görüşler doğrultusunda, rapor içeriğinde gerekli eksikliklerin tamamlanmasını, ek çalışmalar yapılmasını ya da Komisyonun yeniden toplanmasını isteyebilir. Nihai ÇED raporu ve eklerinin proje sahibinin taahhüdü altında olduğunu belirten taahhüt yazısı ve taahhüdü imzalayan yetkilinin noter onaylı imza sirküleri ile ticari sicil gazetesi 5 iş günü içerisinde Bakanlığa sunulur. Kamu kurum/kuruluşlarından noter onaylı imza sirküleri ile ticari sicil gazetesi istenmez.

(2) Birinci fıkrada belirtilen belgeler, süresi içerisinde gerekçesi belirtilmeden sunulmaz ise projenin ÇED süreci sonlandırılır.

(3) Bakanlık, Komisyon çalışmalarını ve halkın görüşlerini dikkate alarak proje için “ÇED Olumlu” ya da “ÇED Olumsuz” kararı verir. Verilen karar görüşü alınan komisyon üyesi kurum/kuruluşlara, proje sahibine ve Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlara bildirilir.

(4) Proje için verilen “ÇED Olumlu” ya da “ÇED Olumsuz” kararı, karar tarihinden itibaren Bakanlık ve il müdürlüğü internet sitesinde süresiz, askıda 30 takvim günü ilan edilerek halka duyurulur.

(5) “ÇED Olumlu” kararı verilen proje için 5 yıl içinde mücbir sebep bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda “ÇED Olumlu” kararı geçersiz sayılır.

(6) Yatırıma başlanılmamış olan projeler için verilen ÇED Olumlu kararları, proje sahibinin talebi ve talebin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde geçersiz sayılır. Bu şekilde geçersiz sayılan kararlar Bakanlık ve il müdürlüğü tarafından internet sayfasında ilan edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ön İnceleme ve Değerlendirme Yöntemi

Çevresel etkileri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projeler

MADDE 15-

(1) Bu Yönetmeliğin;

a) Ek-2’deki listede yer alan projeler,

b) Kapsam dışı değerlendirilen veya kanunen muafiyeti bulunan projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesinin planlanması halinde, mevcut proje kapasitesi ve kapasite artışları toplamı ile birlikte projenin yeni kapasitesi Ek-2’deki listede belirtilen projeler,

için proje tanıtım dosyası hazırlanması zorunludur.

Başvuru ve inceleme

MADDE 16-

(1) 15 inci maddede tanımlanmış projelerin çevresel etkilerinin incelenmesi amacıyla, proje sahibi tarafından vekâleten yetkilendirilen ve Bakanlıkça yeterlik verilmiş olan kurum/kuruluşlar tarafından; Ek-4’te yer alan formata göre proje tanıtım dosyası hazırlanır. Hazırlanan proje tanıtım dosyası, proje tanıtım dosyasında ve eklerinde yer alan bilgi ve belgelerin doğru olduğunu belirtir proje sahibince onaylı taahhüt yazısı ile başvuru bedelinin ödendiğine dair dekontla birlikte Bakanlığa sunulur.

(2) Bakanlık, proje için hazırlanan proje tanıtım dosyasını Ek-4’te yer alan format çerçevesinde 5 iş günü içinde inceler. Formata uygun hazırlanmadığı tespit edilen proje tanıtım dosyası, tamamlanmak üzere iade edilir. Eksiklikleri tamamlanan dosya 15 takvim günü içinde yeniden Bakanlığa sunulur. Sunulmaması durumunda ÇED süreci sonlandırılır. Formata uygun hazırlandığı tespit edilen proje tanıtım dosyasına konu proje ile ilgili ÇED inceleme değerlendirme süreci başlatılır.

(3) Formata uygun hazırlandığı tespit edilen ve ÇED inceleme ve değerlendirme süreci başlatılan projelerde;

a) Kurum/kuruluş görüşü alınmasına ve toplantı düzenlenmesine gerek duyulmaması, hazırlanan dosyanın yeterli bulunması ve benzeri durumlarda, Bakanlık tarafından 15 iş günü içinde ÇED inceleme ve değerlendirme süreci tamamlanarak karar aşamasına geçilir.

b) Bakanlık tarafından gerekli görülmesi halinde, dosyadaki bilgiler dikkate alınarak ilgili kurum/kuruluşlardan yazılı görüş istenebilir veya ilgili kurum/kuruluşlarla toplantı düzenlenebilir. Yazılı görüş istenilmesi halinde görüş talep yazı tarihinden itibaren, toplantı düzenlenmesi halinde ise toplantı tarihinden itibaren 30 takvim günü içerisinde görüş bildirmeyen kurum/kuruluşun görüşü olumlu kabul edilir. Görüş bildirmek için ilave süreye ihtiyaç duyulması halinde talep ilgili komisyon üyesi tarafından yazılı olarak Bakanlığa iletilir. Kurum/kuruluşların ilave süre talepleri Bakanlık tarafından dikkate alınır.

c) Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlardan proje ile ilgili geniş kapsamlı bilgi vermesi, araç gereç sağlaması, analiz, deney ve ölçümler yapması veya yaptırması istenebilir.

(4) Bakanlıkça; dosyada tespit edilen eksiklikler veya yer alması gereken bilgi/belgeler ile alınmış olan kurum/kuruluş görüşleri, yeterlik verilmiş kurum/kuruluşa yazılı olarak iletilir. Bakanlıkça iletilen görüşler doğrultusunda yeterlik sahibi kurum/kuruluş tarafından hazırlanan proje tanıtım dosyası 6 ay içinde Bakanlığa sunulur. Bu süre içerisinde proje tanıtım dosyası sunulmazsa ÇED süreci sonlandırılır.

(5) Eksiklik bildirimi Bakanlık tarafından en çok 3 kez yapılabilir. İade edilen proje tanıtım dosyası süresi içerisinde sunulmaz veya yapılan düzeltme yeterli görülmezse ÇED süreci sonlandırılır. Eksiklik bildirilen proje tanıtım dosyasının tamamlanması için verilen 6 aylık süre yetkili müşavir firmaların kullanacağı toplam süreyi ifade eder.

(6) Proje tanıtım dosyasının, belirtilen süre içinde sunulması ve bilgi/belgelerin yeterli bulunması halinde karar aşamasına geçilir.

Çevresel etki değerlendirmesi gereklidir veya çevresel etki değerlendirmesi gerekli değildir kararı

MADDE 17-

(1) Bakanlık inceleme değerlendirme süreci tamamlanarak karar aşamasına geçilen proje hakkında 5 iş günü içinde “ÇED Gereklidir” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararını verir. Verilen karar il müdürlüğüne, görüş alınan kurum/kuruluşlara, proje sahibine ve Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlara bildirilir. Bu karar il müdürlüğü tarafından internet sitesinde süresiz ve askıda 30 takvim günü ilan edilerek halka duyurulur.

(2) “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen proje için 5 yıl içinde mücbir sebep bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda “ÇED Gerekli Değildir” kararı geçersiz sayılır.

(3) Yatırıma başlanılmamış olan projeler için verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararları, proje sahibinin talebi ve talebin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde geçersiz sayılır. Bu şekilde geçersiz sayılan kararlar Bakanlık ve il müdürlüğü tarafından internet sayfasında ilan edilir.

(4) “ÇED Gereklidir” kararı verilen projeler için ÇED başvuru dosyası hazırlanarak Bakanlığa başvuru yapılması gerekmektedir. Ancak, “ÇED Gereklidir” kararına esas şartların değişmesi halinde, 15 inci madde hükümlerine göre yeniden başvuru yapılabilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

İzleme ve Denetim

Yatırımın izlenmesi ve denetimi

MADDE 18-

(1) Bakanlık, “ÇED Olumlu” kararı veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen projelerle ilgili olarak, “ÇED Olumlu” kararına esas nihai ÇED raporunda veya “ÇED Gerekli Değildir” kararına esas proje tanıtım dosyasında taahhüt edilen hususların yerine getirilip getirilmediğini izler, kontrol eder ve denetler. Bakanlık, proje ilerleme raporlarında belirtilen iş ve işlemlerin doğruluğunu kontrol eder.

(2) Bakanlık birinci fıkradaki görevleri yerine getirirken gerekli görmesi durumunda ilgili kurum/kuruluşlarla işbirliği yapar.

(3) Proje sahibi “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararını aldıktan sonra, projede planlanan bu Yönetmeliğe tabi değişiklikleri Bakanlığa veya ilgili il müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.

(4) “ÇED Olumlu” kararı verilen projelerin proje sahibi; komisyonca belirlenen periyotlarda yatırımda kaydedilen gelişmeleri içeren proje ilerleme raporunu, Bakanlıkça yeterlik verilen ve söz konusu projenin ÇED raporunun hazırlanmasında görev almayan kurum/kuruluşlara hazırlatarak elektronik sisteme yüklemek ve Bakanlık denetimlerinde sunmakla yükümlüdür. Yükümlülüğün yerine getirilmesine yönelik yöntem Bakanlıkça belirlenir.

Bu Yönetmeliğe aykırı uygulamaların durdurulması

MADDE 19-

(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki projelerde;

a) “ÇED Olumlu” kararı alınmadan başlanan faaliyetler Bakanlıkça veya Bakanlığın yazılı talimatı ile doğrudan il müdürlüğü tarafından, “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmadan başlanan faaliyetler ise mahallin en büyük mülki amiri tarafından süre verilmeksizin durdurulur. “ÇED Olumlu” ya da “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmadıkça yatırıma ilişkin durdurma kararı kaldırılmaz. “ÇED Olumlu” ya da “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmaz ise, yatırımcı faaliyet alanını eski haline getirmekle yükümlüdür. 2872 sayılı Çevre Kanununun ilgili hükümlerine göre işlem tesis edilir.

b) “ÇED Olumlu” kararı ya da “ÇED Gerekli Değildir” kararı verildikten sonra, proje sahibi tarafından nihai ÇED raporu veya proje tanıtım dosyasında taahhüt edilen hususlara uyulmadığının tespit edilmesi durumunda söz konusu taahhütlere uyulması için projeyle ilgili Bakanlıkça/il müdürlüğünce bir defaya mahsus olmak üzere ve bir yılı aşmamak üzere süre verilebilir. Bu süre sonunda taahhüt edilen hususlara uyulmaz ise yatırım durdurulur. Yükümlülükler yerine getirilmedikçe durdurma kararı kaldırılmaz. Bu konuda 2872 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre işlem tesis edilir.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Kapasite artışları

MADDE 20-

(1) “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı bulunan ve eşik değeri olan projelerde yapılacak kapasite artışı ve/veya alan genişletilmesinin planlanması durumunda, her bir kapasite artışı miktarının mevcut proje kapasitesi ile toplanması ve bu toplamın;

a) Ek-1’deki listede yer alan eşik değer ve üzerinde kalması durumunda, 8 inci madde kapsamında başvuru yapılması gerekmektedir.

b) Ek-2’deki listede yer alan eşik değer ve üzerinde kalması durumunda, 16 ncı madde kapsamında başvuru yapılması gerekmektedir.

(2) “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı bulunan projelerde kapasite artışı ve/veya genişletilmesinin planlanması halinde, planlanan projenin etkileri, mevcut karara esas çevresel etkiler ile birlikte kümülatif olarak değerlendirilir.

Proje sahibinin değişmesi ve projenin devri

MADDE 21-

(1) Proje sahibinin herhangi bir nedenle değişmesi durumunda; projenin yeni sahibi, projenin devrine konu bilgi ve belgeleri (noter onaylı devir sözleşmesi, tapu senedi, ilgili idaresince onaylı icra/ihale sonuç belgeleri ve benzeri), nihai ÇED raporu/proje tanıtım dosyası ve eklerinin proje sahibinin taahhüdü altında olduğunu belirten taahhütnamesini ve taahhüdü imzalayan yetkilinin noter onaylı imza sirküleri ile ticari sicil gazetesini 6 ay içerisinde ilgili il müdürlüğüne sunmakla yükümlüdür.

(2) Devir tarihinden itibaren projenin önceki sahibinin taahhüt ve yükümlülükleri başka bir işleme gerek kalmaksızın projenin yeni sahibi tarafından üstlenilmiş sayılır.

(3) Proje sahibi değişikliklerinde, ilgili il müdürlüğü tarafından proje yerinde inceleme yapılması gerekmektedir.

Çevresel etki değerlendirmesi uygulamalarının güçlendirilmesi

MADDE 22-

(1) Bakanlık, ÇED uygulamalarına ilişkin olarak, gerektiğinde yerli ve yabancı kurum/kuruluşlar ile işbirliği halinde her türlü eğitim, plan, program ve proje çalışmaları yapabilir; kitap, kitapçık, rehber ve her çeşit doküman hazırlayabilir, seminer ve toplantılar düzenleyebilir.

Askeri projeler

MADDE 23-

(1) Askeri projelerle ilgili ÇED uygulamaları, Milli Savunma Bakanlığının veya İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlık tarafından belirlenir.

Olağanüstü durumlar ve özel hükümler

MADDE 24-

(1) Aşağıdaki projeler için uygulanacak ÇED sürecine ilişkin yöntem Bakanlıkça belirlenir:

a) Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi işlemleri, doğal afetler sonucu yıkılan, bozulan, tahrip olan veya hasar gören herhangi bir yatırımın bulunduğu yerde kısmen veya tamamen yeniden gerçekleştirilmesi planlanan projeler ile doğal afet, kaza ve benzeri acil durumlarda ortaya çıkan çevre kirliliğinin önlenmesi için ivedilikle yapılması gereken projeler.

b) Bu Yönetmeliğe tabi olmayan veya Ek-2’deki listeye tabi olduğu halde proje sahibinin ÇED raporu hazırlama talebinin Bakanlıkça uygun görüldüğü projeler.

c) Organize sanayi bölgeleri, ihtisas organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, serbest bölgeler ile teknoloji geliştirme bölgelerinde kurulması planlanan projeler.

ç) Stratejik çevresel değerlendirme yapılan alanlarda kurulması planlanan projeler.

d) Teknoloji değişikliği uygulamak suretiyle, verim artırımına, doğal kaynak kullanımını azaltmaya ve/veya çevre kirliliğini azaltmaya yönelik yapılmak istenilen değişiklikler, Ar-Ge çalışmaları veya prototip üretim yapan projeler.

e) Ek-1 veya Ek-2’deki listelerde olup, eşik değeri olmayan projelerde yapılacak her türlü değişikliği içeren projeler.

Entegre projeler

MADDE 25-

(1) Bu Yönetmeliğe tabi birden fazla projeyi kapsayan entegre bir projenin planlanması halinde, Bakanlıkça entegre proje için tek bir ÇED başvuru dosyası/proje tanıtım dosyası hazırlanması istenir.

Yeterlik belgesi

MADDE 26-

(1) Proje tanıtım dosyası, ÇED başvuru dosyası, ÇED raporu ve proje ilerleme raporu hazırlayacak kurum ve kuruluşlar Bakanlıktan yeterlik belgesi almakla yükümlüdürler. Yeterlik belgesinin verilmesi, yeterlik belgesi verilen kurum/kuruluşların denetimi ve belgenin iptal edilmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça düzenlenir.

Çevrimiçi ÇED süreci yönetim sistemi

MADDE 27-

(1) ÇED sürecine ilişkin iş ve işlemler, Çevrimiçi ÇED Süreci Yönetim Sisteminden (e-ÇED) yürütülür. Çevrimiçi ÇED Süreci Yönetim Sisteminin yürütülmesine ilişkin iş ve işlemler Bakanlık tarafından belirlenir ve Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir.

Düzenleme yetkisi

MADDE 28-

(1) Bakanlık, gerekli gördüğü hallerde bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak düzenleme yapılabilir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 29-

(1) 25/11/2014 tarihli ve 29186 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçiş süreci

GEÇİCİ MADDE 1-

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce, ÇED başvuru dosyası/proje tanıtım dosyası il müdürlüğüne ya da Bakanlığa sunulmuş projelere, bu Yönetmeliğin lehte olan hükümleri ve/veya başvuru tarihinde yürürlükte olan Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Kanunen muafiyet hakkı olan projeler

GEÇİCİ MADDE 2-

(1) 7/2/1993 tarihli ve 21489 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin yayımı tarihinden önce üretime ve/veya işletmeye başladığı belgelenen projeler bu Yönetmelik hükümlerinden muaftır.

(2) 23/6/1997 tarihinden önce kamu yatırım programına alınmış olup, 29/5/2013 tarihi itibarıyla üretim veya işletmeye başlamış olan projeler ile bunların gerçekleştirilmesi için zorunlu olan yapı ve tesisler bu Yönetmelik hükümlerinden muaftır.

Yürürlük

MADDE 30-

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 31-

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.

Ekleri için tıklayınız

 

YATIRIMCI TAZMİN MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

Resmî Gazete Tarihi: 27.02.2015 Resmî Gazete Sayısı: 29280

YATIRIMCI TAZMİN MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 –

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurulan Yatırımcı Tazmin Merkezinin yönetimi ve çalışmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2-

(1) Bu Yönetmelik; Yatırımcı Tazmin Merkezinin görevleri, yönetimi, gelirleri ve çalışma şekline ilişkin hükümleri kapsar.

Dayanak

MADDE 3 –

(1) Bu Yönetmelik, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 83’üncü maddesine ve 85 inci maddesinin altıncı fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 –

(1) Bu Yönetmeliğin uygulamasında;

a) Başkan: Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetim Kurulu Başkanını,

b) BİAŞ: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,

c) Birlik: Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğini,

ç) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,

d) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,

e) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,

f) Özel Fon: Kanunun geçici 3’üncü maddesi kapsamında, 18/12/1999 tarihinden önce, Kurulca tüm yetki belgeleri iptal edilen aracı kurumların yatırımcılarının sermaye piyasası faaliyetlerinden doğan alacaklarının kısmen ödenmesini teminen kurulan fonu,

g) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketini,

ğ) Yatırım kuruluşu: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan yatırım kuruluşunu,

h) Yönetim Kurulu: Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetim Kurulunu,

ı) YTM: Yatırımcı Tazmin Merkezini ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

YTM’nin Görev ve Yetkileri ile Personeli

YTM’nin görev ve yetkileri

MADDE 5 –

(1) YTM’nin görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir:

a) Kurulca Kanun çerçevesinde alınan tazmin ve tedrici tasfiye kararlarına ilişkin gerekli işlemleri yürütmek,

b) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 13’üncü maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde YTM’ye intikal etmiş sermaye piyasası araçlarının 7/9/2016 tarihli ve 29824 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 13’üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasının Kısmen İptali Üzerine Yatırımcı Tazmin Merkezi Tarafından Yatırımcılara Yapılacak Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek,

c) Kanunun geçici 3’üncü maddesi çerçevesinde Özel Fonun idare ve temsili ile Özel Fon malvarlığının yönetimini üstlenmek ve Özel Fon kapsamındaki diğer iş ve işlemleri yerine getirmek,

ç) (Değişik:RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, zamanaşımına uğrayan her türlü emanet ve alacakların emaneten devralınması, izlenmesi, emanet ve alacaklardan kaynaklanan hakların kullanımı ve iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek,

d) YTM gelirlerinin takip ve tahsili için gerekli işlemleri yapmak,

e) YTM malvarlığını yönetmek ve değerlendirmek,

f) YTM’ye ilişkin her türlü uyuşmazlığın adli ve idari merciler ile icra dairelerinde takibi ve çözümlenmesi amacıyla gerekli işlemleri yapmak,

g) YTM’nin çalışma politikalarını belirlemek,

ğ) Yurt dışı muadil kurumların katıldığı uluslararası teşekküllere üye olmak,

h) Kanunun 128 inci maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi uyarınca, Kurulca belirlenen esaslar çerçevesinde, olağan genel kurul toplantısını kanuni süresi içinde üst üste iki hesap dönemi içinde yapmayan ve yönetim kurulu üyeleri kısmen veya tamamen Kurulca atanmış halka açık ortaklıklarda genel kurulun yetkilerini kullanmak,

ı) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.

YTM’nin personeli

MADDE 6 –

(1) YTM tarafından yürütülecek iş ve işlemlerin Kurul personeli ve bu iş için istihdam edilecek personel tarafından yerine getirilmesi esastır. YTM’nin hizmet gerekleri göz önüne alınarak, Kurul Başkanının onayı ile YTM faaliyetlerinin yerine getirilmesi amacıyla, yeter sayıda Kurul personeli görevlendirilir.

(2) YTM faaliyetlerinin, etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak amacıyla giderleri YTM bütçesinden karşılanmak üzere 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre hizmet sözleşmesi ile işçi statüsünde personel istihdam edilebilir.

(3) Gerekli görülen durumlarda, koşulları Yönetim Kurulu tarafından belirlenmek üzere, YTM işleri için dışarıdan avukatlık hizmeti ve diğer hizmetler temin edilebilir.

(4) YTM, Kanunun kendisine verdiği görevlerle sınırlı olmak üzere BİAŞ, MKK, Takasbank ve Birlik’ten geçici personel talebinde bulunabilir. Bu kişilere YTM tarafından ayrıca ücret ödenmez.

(5) YTM personeli, görevleri sırasında öğrendikleri sırları bu Yönetmelik, Kanun ve özel kanunlarına göre yetkili olanlardan başkasına açıklayamaz ve kendilerinin veya başkalarının yararına kullanamazlar. YTM’nin dışarıdan destek hizmeti aldığı kişi ve kuruluşlar ile bunların çalışanları da bu hükme tabidir. Bu yükümlülük görevden ayrıldıktan sonra da devam eder.

Personelde aranacak şartlar

MADDE 7 –

(1) YTM’de işçi statüsünde istihdam edilecek personelde Bakanlar Kurulunun 29/6/2009 tarihli ve 2009/15188 sayılı Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 4 üncü maddesinde belirtilen genel şartlar aranır. Sözleşmeli olarak istihdam edilecek personelde işin niteliğine göre özel şartlar da aranabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YTM’nin İdare ve Temsili

YTM’nin idare ve temsili

MADDE 8 –

(1) YTM, bu Yönetmelik çerçevesinde Kurul tarafından idare ve temsil olunur.

Yönetim kurulu

MADDE 9 –

(1) YTM’nin karar organı olan Yönetim Kurulu, Kurul Karar Organından oluşur. Kurul Başkanı, Yönetim Kurulu Başkanı; Kurul İkinci Başkanı ise Yönetim Kurulu Başkan Vekilidir. Başkanın çeşitli nedenlerle görevi başında bulunamaması halinde Yönetim Kuruluna Başkan Vekili başkanlık eder. Yönetim Kurulu, Başkan dâhil en az beş üyenin hazır bulunması ile toplanır ve kararlar en az dört üyenin aynı yöndeki oyuyla alınır. Yönetim Kurulu Başkan veya yokluğunda Başkan Vekili tarafından belirlenen gündem maddelerini görüşüp karara bağlamak üzere toplanır. Başkan veya Başkanın görevde olmadığı durumlarda Başkan Vekilinin çağrısı üzerine Yönetim Kurulu her zaman toplanabilir.

(2) Yönetim Kurulu, YTM işlerinin mevzuatta belirtilen şekilde yerine getirilmesi için gerekli tüm kararları alır. YTM’nin bütçesini, mali tablolarını ve faaliyet raporunu düzenlemeye ve onaylamaya, taşınmaz satın alınması, kiralanması ve elden çıkarılmasına karar vermeye Yönetim Kurulu yetkilidir.

Yönetim kurulu başkanı

MADDE 10 –

(1) YTM’nin en üst yöneticisi olan Başkan, YTM’nin genel yönetimi, temsili ve Yönetim Kurulunca alınan kararların yürütülmesinden sorumludur.

(2) Başkan, YTM’nin faaliyetleri için ihtiyaç duyulan her türlü mal ve hizmet alımı ile bunların elden çıkarılmasına ve YTM’de personel istihdamına yetkilidir.

(3) Başkan, görev ve yetkilerinin bir bölümünü, sınırlarını açıkça belirlemek ve yazılı olmak kaydıyla alt kademelere devredebilir.

Müdür

MADDE 11 –

(1) YTM işlerinin yürütülmesinde Başkana yardımcı olmak üzere Yönetim Kurulu kararı ile bir müdür atanır.

(2) Müdür, YTM işlerini Başkan adına ve Başkanın kendisine devrettiği yetkiler çerçevesinde yürütür; sorumluluğu altındaki hizmet birimlerine gereken talimatları verir ve bunların uygulanmasını takip eder.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Hizmet Birimleri ve Görevleri

Hizmet birimleri

MADDE 12 –

(1) YTM’nin merkezi İstanbul’dadır.

(2) YTM aşağıda sayılan hizmet birimlerinden oluşur:

a) Varlık Yönetim Birimi,

b) Finansman ve Muhasebe Birimi,

c) Tazmin ve Tasfiye Birimi,

ç) Hukuk Birimi,

d) Destek Hizmetleri Birimi.

(3) YTM faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesini teminen Yönetim Kurulu kararıyla geçici veya daimi çalışma grupları oluşturulabilir.

Varlık Yönetim Birimi

MADDE 13 –

(1) Varlık Yönetim Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) İlgili mevzuat da dikkate alınmak suretiyle Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde, güncel ekonomik konjonktüre göre YTM malvarlığının değerlendirilmesine karar vermek ve aldığı kararları Finansman ve Muhasebe Birimine bildirmek,

b) YTM adına yatırım kuruluşları ile diğer kuruluşlar nezdinde açılan hesapların takibini ve kontrolünü yapmak, gerekli durumlarda söz konusu hesaplara ilişkin diğer birimlere bilgi vermek,

c) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) YTM’ye ait varlıklara ilişkin sermaye artırımı, kâr payı ödemesi ve diğer durumlarda gerekli işlemleri diğer birimlerle koordinasyon halinde yürütmek,

ç) (Değişik:RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının 15/4/2021 tarihli ve 7316 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 12’nci maddesi ile yapılan değişiklikten önce YTM’ye gelir kaydedilmiş olan varlıkların muhafazası ve satışı ile değişiklikten sonra YTM’ye emaneten devredilen varlıkların muhafazası için gerekli işlemleri gerçekleştirmek,

d) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 13’üncü maddesinin dördüncü fıkrası Anayasa Mahkemesi’nin 22/10/2015 tarihli ve E.2015/29, K.2015/95 sayılı kararıyla kısmen iptal edilmeden önce YTM’ye intikal eden varlıkların muhafazası ve satışı için gerekli işlemleri gerçekleştirmek,

e) (Ek: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

(2) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) YTM malvarlığının değerlendirilmesine yönelik karar almak üzere, Varlık Yönetim Biriminde görevli personel arasından Yönetim Kurulu kararıyla görevlendirme yapılır ve görevlendirilenlerin en az ikisinin imzasıyla karar alınır.

Finansman ve Muhasebe Birimi

MADDE 14 –

(1) Finansman ve Muhasebe Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Aidatların hesaplanmasına ilişkin işlemleri yürütmek, aidatlar ile diğer gelirlerin takip ve tahsilini gerçekleştirmek, süresi içerisinde ödenmeyenleri Hukuk Birimine bildirmek,

b) YTM’nin malvarlığının nemalandırılması için Varlık Yönetim Birimi tarafından alınan kararlar çerçevesinde operasyonel işlemleri yürütmek,

c) YTM’nin Kanundan doğan görevlerinin yerine getirilmesi amacıyla yapılacak ödeme ve giderleri tahakkuk ettirmek ve gerçekleştirmek,

ç) YTM’nin muhasebe ve kayıt işlemlerini gerçekleştirmek,

d) YTM’nin yıllık faaliyet raporunu hazırlamak,

e) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Yönetim Kuruluna üçer aylık dönemler itibarıyla YTM’nin malvarlığı, malvarlığının değerlendirilmesi, alacakları ile alacakların takip ve tahsiline ve Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabında emaneten muhafaza edilen emanet ve alacaklara ilişkin Hukuk İşleri Birimi ve Varlık Yönetim Birimi ile koordineli olarak rapor sunmak,

f) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, zamanaşımına uğrayan her türlü emanet ve alacakların emaneten devralınması iş ve işlemlerini yürütmek,

g) (Ek: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Tazmin ve Tasfiye Birimi

MADDE 15 –

(1) Tazmin ve Tasfiye Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Yatırımcı tazmin işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,

b) Tedrici tasfiye işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,

c) Özel Fon’a ilişkin iş ve işlemleri ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,

ç) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Hukuk Birimi

MADDE 16 –

(1) Hukuk Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Yönetim Kuruluna ve diğer hizmet birimlerine hukuki danışma hizmeti vermek; diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel kurum ve kuruluşlardan, talep edilen sair hukuki konularda mütalaa vermek,

b) YTM’nin görev alanına giren hususlarla ilgili düzenlemeleri hazırlamak; diğer birimler tarafından hazırlanan düzenleme taslaklarını da inceleyerek ilgili birim ile birlikte Yönetim Kurulunun onayına sunmak,

c) YTM’ye ilişkin her türlü uyuşmazlığın adli ve idari yargı mercii, icra ve iflas daireleri ile diğer idari mercilerde takibi ve çözümlenmesi amacıyla YTM’yi temsil etmek veya edilmesini sağlamak; devam eden ve sonuçlanan davalar hakkında ilgili birimlere bilgi vermek,

ç) YTM tarafından açılmasına karar verilen davaları açmak, gerekirse suç duyurusunda bulunmak, açılacak ceza davalarına müdahil olarak katılmak, ilgililer hakkında alınması istenilen her türlü muhafaza tedbirini almak,

d) Yargı mercilerine intikal eden veya henüz yargı mercilerine intikal etmemiş uyuşmazlıkların, bir hakkın tanınması ya da bir menfaatten vazgeçilmesi yoluyla sulhen çözümünün sağlanması amacıyla Yönetim Kuruluna öneride bulunmak,

e) Yargı kararlarına göre tahsil ve takibi gereken karar hükümlerinin gereğini icra etmek,

f) Gerekli görülen hallerde, danışmanlık ve avukatlık hizmetlerini satın alma hususunda çalışmalar yapmak; YTM bünyesi dışındaki sözleşmeli avukatların çalışma usul ve esaslarını tespit etmek, tevzi edilen dosyalarla ilgili olarak rapor alınmasını sağlamak ve bu hususları Yönetim Kuruluna sunmak,

g) YTM’nin menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasını sağlamak,

ğ) (Mülga:RG-26/8/2021-31580)

h) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Destek Hizmetleri Birimi

MADDE 17 –

(1) Destek Hizmetleri Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Evrak, kayıt ve arşiv işlemlerini yürütmek,

b) Yönetim Kurulu toplantı gündemini oluşturmak, üyelere dağıtmak, raportörlük hizmeti sunmak, tutanak ve kararları hazırlamak, imzalatmak, muhafaza etmek ve bunlarla ilgili işlemleri yapmak,

c) Bilgi sistemlerine ilişkin işlemleri yürütmek,

ç) Personelin işe alınması ve personele ilişkin yapılması gereken diğer işlemleri yürütmek,

d) YTM’nin hizmet içi eğitim politikalarının ve yöntemlerinin oluşturulmasına yönelik çalışmaları yürütmek,

e) YTM’nin faaliyet alanına giren konularda yurt içinde düzenlenecek uluslararası toplantıların organizasyonunu yapmak, yurt dışında düzenlenecek toplantılara katılım için gerekli işlemleri yürütmek,

f) YTM’nin ihtiyacı olan her türlü yapım, satın alma, tefriş, kiralama, bakım ve onarım, temizlik, taşıma, ısınma, aydınlatma, haberleşme, ulaşım, güvenlik ve benzeri hizmetlerini yürütmek,

g) YTM’nin taşınır ve taşınmazlarına ilişkin işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,

ğ) Sivil savunma ve seferberlik hizmetleri ile ilgili mevzuat çerçevesinde gerekli iş ve işlemleri yürütmek,

h) YTM’nin iç ve dış protokol işlerini düzenlemek ve yürütmek,

ı) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

BEŞİNCİ BÖLÜM

YTM’nin Gelirleri ve Malvarlığının Nemalandırılmasına İlişkin Esaslar

YTM’nin gelirleri

MADDE 18 –

(1) YTM’nin gelirleri;

a) Yatırım kuruluşlarının yatıracağı giriş aidatları, yıllık aidatlar ve ek aidatlardan,

b) Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının yüzde ellisinden,

c) (Mülga: RG-26/8/2021-31580)

ç) (Değişik:RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının 7316 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile değiştirilmeden önce YTM’ye gelir kaydedilen veya kaydedilmesi gereken her türlü emanet ve alacaklardan

d) YTM malvarlığının getirisinden,

e) Diğer gelirlerden, oluşur.

YTM malvarlığının kullanım esasları

MADDE 19 –

(Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) YTM malvarlığı, ilgili mevzuatın imkân verdiği şekilde Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde değerlendirilir.

(2) YTM’nin malvarlığı, amacı dışında kullanılamaz, teminat gösterilemez, kamu alacakları için olsa dahi haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz. YTM’ye emaneten devrolunan emanet ve alacaklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler ise YTM tarafından Takasbank’a bildirilerek yerine getirilir.

ALTINCI BÖLÜM

YTM Aidatları, Hesaplanması ve Tahsili

Giriş aidatları

MADDE 20 –

(Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Bütün yatırım kuruluşlarının giriş aidatı ödeyerek YTM’ye katılması zorunludur. Kurul tarafından faaliyet izni verilmesinin uygun görülmesini müteakip, yetki belgesi verilmeden önce yatırım kuruluşları tarafından YTM’ye 50.000 Türk Lirası tutarında giriş aidatı yatırılır. Giriş aidatı, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca her yıl ilan edilen yeniden değerleme oranını geçmemek üzere Kurulca belirlenen oranda arttırılır.

Yıllık aidatlar

MADDE 21 –

(1) Yatırım kuruluşlarının yıllık aidat yükümlülükleri Kurul, merkezi takas ve saklama kuruluşları ile diğer kuruluşlar nezdinde bir önceki yıla ilişkin bulunan veriler esas alınmak suretiyle, bu Yönetmelik ve Kurul tarafından belirlenen esaslar uyarınca hesaplanır.

(2) Yatırım kuruluşlarının içinde bulunulan yıl için yatıracakları yıllık aidat tutarları, YTM’nin bildirimi üzerine mart ayı sonuna kadar ödenir.

(3) Yıllık aidatlar yatırımcı bazında;

a) Repo işlemine konu olanlar hariç olmak üzere kaydileştirilmiş sermaye piyasası araçları açısından merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan saklama bakiyelerinin,

b) Organize piyasalarda işlem gören türev araçlar açısından merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan teminatların günlük tutarlarının toplamının, yatırım kuruluşlarının faaliyette bulunduğu iş günü sayısı dikkate alınmak suretiyle bulunan ortalamasının; beşinci fıkrada yer alan katsayılarla çarpılması suretiyle hesaplanır. Bu fıkra uyarınca yatırımcı bazında bulunan saklama bakiyeleri ile teminat tutarları ortalamasının her bir yatırım kuruluşu için toplamı, MKK tarafından hesaplanarak YTM’ye iletilir.

(4) Kaldıraçlı alım satım işlemleri üzerinden; yatırımcı bazında merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan teminatların toplam tutarlarının, yatırım kuruluşlarının faaliyette bulunduğu iş günü sayısı dikkate alınmak suretiyle bulunan günlük ortalamasının beşinci fıkrada yer verilen gruplandırma çerçevesinde, sırasıyla binde 4, 8, 16 ve 32 katsayıları ile çarpılması suretiyle yıllık aidat hesaplanır. Bu hesaplamaya esas teşkil edecek teminat tutarları toplamının günlük ortalaması, Takasbank tarafından hesaplanarak YTM’ye iletilir.

(5) Aracı kurumlar için, Kurulun sermaye yeterliliği düzenlemeleri uyarınca ay sonları itibarıyla hesaplanan Sermaye Yeterliliği Tabanının; Gerekli Asgari Özsermaye, Risk Karşılığı ve Son Üç Aylık Faaliyet Giderlerinden en büyük olanına bölünmesi suretiyle bulunacak oranın yıllık ortalaması;

a) 3 kat ve daha fazla olanlara on binde iki,

b) 2 ilâ 3 (3 hariç) kat arasında olanlara on binde dört,

c) 1 ilâ 2 (2 hariç) kat arasında olanlara on binde sekiz,

ç) 1 kattan az olanlara on binde on altı, katsayıları uygulanarak yıllık aidat hesaplaması yapılır.

(6) Bankalar açısından aidat hesaplamasında, beşinci fıkranın (a) bendinde yer verilen katsayı dikkate alınır.

(7) Üçüncü ve dördüncü fıkralarda belirtilen saklama bakiyeleri ve teminatların; her bir yatırımcı bazında, Kanun’un 84’üncü maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde belirlenen ve her yıl güncellenen azami tazmin tutarından az olması durumunda tamamı, fazla olması durumunda ise söz konusu azami tazmin tutarı kadarlık kısmı hesaplamaya dâhil edilir. Azami tazmin tutarı, kaldıraçlı alım satım işlemleri ve diğer sermaye piyasası araçları için ayrı ayrı dikkate alınır.

(8) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Tezgâhüstü türev araçlar üzerinden ise, yatırımcı sayısına göre aidat hesaplanır. Buna göre yatırım kuruluşlarının her bir yatırımcı ile yıl içinde gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemlerinde sözleşme büyüklüklerinin toplamı;

a) 1.000.000 Türk Lirasının altında olan her bir yatırımcı için 500 Türk Lirası,

b) 1.000.000 Türk Lirası veya üzerinde olan her bir yatırımcı için ise 1.000 Türk Lirası, tutarı dikkate alınmak suretiyle aidat hesaplanır. Yatırım kuruluşları, bir önceki yıl içerisinde her bir yatırımcı ile gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç sözleşme büyüklükleri toplamı ile ödeyecek oldukları aidat tutarlarını MKK’ya bildirmek ve ikinci fıkrada belirtilen sürede YTM’ye ödemekle yükümlüdür. Yatırım kuruluşlarının diğer yatırım kuruluşlarıyla gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemleri hesaplamada dikkate alınmaz.

(9) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) YTM’nin malvarlığı mevcudu, yatırım kuruluşlarının tür ve risk durumları ile sermaye piyasası araçlarının nitelikleri dikkate alınmak suretiyle, dördüncü ve beşinci fıkralarda yer alan katsayıları, yarısı oranında artırmaya veya azaltmaya ve sekizinci fıkrada yer alan tutarları artırmaya veya azaltmaya Kurul yetkilidir.

(10) YTM, yıllık aidatların hesaplanmasında kullanılacak verilerin toplanmasına ilişkin esasları belirlemeye ve söz konusu verilere ilişkin olarak, yatırım kuruluşları ve ilgili diğer kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkilidir.

(11) Aidatların hesaplanmasında, yatırımcı blokajları ile yatırım kuruluşlarının kendi portföylerinde bulunan sermaye piyasası araçları ve portföyleri adına yapmış oldukları işlemler nedeniyle vermiş oldukları teminatlar dikkate alınmaz.

Ek aidatlar

MADDE 22 –

(1) YTM malvarlığının ihtiyacı karşılamaya yetmediği hallerde, 21 inci maddedeki esaslar çerçevesinde yatırım kuruluşlarından, bir önceki yılda ödedikleri aidat tutarı toplamına kadar ek aidat alınabilir. Ek aidatlar Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek sürede ödenir.

(2) Ek aidatlar, ihtiyacın ortadan kalkmasını izleyen ilk yıl, yatırım kuruluşlarının yatıracakları yıllık aidatlardan mahsup edilebilir.

Aidat yükümlülüğüne ilişkin esaslar

MADDE 23 –

(1) Süresi içerisinde ödenmeyen aidatlar ile yerine getirilen aidat yükümlülüğünün ilave aidat yükümlülüğü doğuracak şekilde farklı olduğunun tespit edilmesi halinde, doğacak aidat farkları, aidat için belirlenen son ödeme gününden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre hesaplanacak gecikme zammı oranında uygulanacak faiz oranı ile birlikte 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre YTM tarafından tahsil edilir.

(2) Fazla yatırıldığı tespit edilen aidat tutarları, YTM’nin belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde faizsiz olarak ilgili yatırım kuruluşuna iade edilir.

(3) Aidat yükümlülüklerinin süresi içerisinde yerine getirilmediğinin veya aidat hesaplamasında esas alınan verilerin gerçeğe uygun olmadığının tespit edilmesi halinde ilgili yatırım kuruluşları YTM tarafından Kurul’a ve Birlik’e bildirilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Zamanaşımına Uğrayan Varlıkların YTM’ye Emaneten Devri ve İadesi (1)

Zamanaşımı

MADDE 24 –

(Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ile bunlara bağlı faiz, kâr payı ve diğer getiriler, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden başlayarak on yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi halinde zamanaşımına uğrar ve YTM’ye emaneten devredilir.

(2) Yetkili merciler tarafından üzerine bloke, haciz veya tedbir konulan hesaplarda zamanaşımı süresi bunların konulduğu tarihte durur. Zamanaşımı süresi, hesaptaki blokenin, haczin veya tedbirin kaldırıldığı tarihten itibaren işlemeye devam eder. Ergin olmayanlar adına açtırılan hesaplarda, zamanaşımı süresi kişinin ergin olduğu tarihte işlemeye başlar.

(3) Tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas sürecindeki yatırım kuruluşlarının müşteri hesapları için zamanaşımı süresi tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas kararı tarihinden itibaren işlemeye başlar. Hak sahibi tarafından tedrici tasfiye sürecinde gerçekleştirilen işlemler ve yapılan talepler zamanaşımını keser.

(4) Hesaba, hesap sahibinin iradesi bulunmaksızın faiz veya kâr payı ödemesi yapılması ile hesap bakiyesinin nemalandırılması, bedelli veya bedelsiz sermaye artırımından pay aktarılması, yeni pay alma hakkı kullanım kupon giriş ve çıkışı, hesap işletim ücreti kesintisi gibi durumlar zamanaşımını kesmez. Yatırımcıların bir yatırım kuruluşu nezdinde birden fazla hesabı bulunması halinde hesaplarından birinde işlem yapılması diğer hesaplar açısından da zamanaşımını keser. Payın işlem sırasının kapalı olması zamanaşımı süresini durdurmaz.

(5) MKK nezdindeki hesaplara, ilgili yatırım kuruluşunun tasarruf yetkisini sınırlamaya yönelik olarak hak sahipleri tarafından blokaj konulması, on yıllık zamanaşımı süresini keser ve zamanaşımı süresi hak sahibi tarafından blokajın kaldırıldığı tarih itibarıyla baştan işletilmeye başlar.

(6) Yatırım kuruluşu personeli ile telefonda görüşen kişinin kimlik tespitinin yapılarak veya ilgilinin hesap sahibi olduğuna kanaat getirilerek hesapla ilgili talep, işlem ya da talimata yönelik olarak tutulmuş ses kayıtları ilgili mevzuat gereği saklama süresi dolmuş olsa bile mevzuat hükümlerine uygun olarak ibraz edilebilir olması kaydıyla zamanaşımını keser.

(7) Yatırım kuruluşları tarafından hesap sahiplerine düzenli olarak iadeli taahhütlü mektup vasıtasıyla hesap ekstresi gönderilmesi ve iadeli taahhütlü mektup gönderisinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişiler tarafından teslim alınmış olması zamanaşımını keser. Şu kadar ki, gönderinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişiler tarafından teslim alındığının belgelendirilmesi gerekir.

(8) Bunların dışında, zamanaşımını durduran ve kesen haller Kurulca belirlenir.

Zamanaşımının ilanı

MADDE 25 –

(Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Yatırım kuruluşları, bir sonraki takvim yılı içerisinde 24’üncü madde uyarınca zamanaşımına uğrayacak ve tutarı 250 Türk Lirası ve üzerinde olan emanet ve alacakların hesap sahiplerini, başvuruda bulunmadıkları takdirde hesaplarının YTM’ye emaneten devredileceği hususunda, içinde bulunulan yılın Mart ayı sonuna kadar iadeli taahhütlü mektupla uyarmak zorundadır. Bu fıkrada belirlenen 250 TL’nin hesabında borsada işlem görmeyen paylar nominal değer üzerinden hesaba katılır. Bu fıkrada yer verilen tutarın belirlenmesinde Kurul yetkilidir.

(2) Bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak olan her türlü emanet ve alacaklar tutarına bakılmaksızın içinde bulunulan yılın Nisan ayının başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar liste halinde yatırım kuruluşunun kendi internet sitesinin ana sayfalarında ilan edilir. İlan edilecek listelerde emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlere yer verilir. Yatırım kuruluşu, söz konusu listelerin kendi internet sitesinde ilan edildiği hususunu, içinde bulunulan yılın Nisan ayı içerisinde, Basın İlan Kurumu listelerindeki tirajı en yüksek ilk beş gazeteden ikisinde Basın İlan Kurumu aracılığıyla ilan eder.

(3) İnternet sitelerinde ilan edilen listeler, bu maddede yer alan ilan yükümlülüklerinin yerine getirildiğine ilişkin beyan ile birlikte yatırım kuruluşları tarafından içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye gönderilir. YTM’ye gönderilecek listelerin şekil şartları ve içeriği YTM tarafından belirlenir. YTM bu listeleri içinde bulunulan yılın Temmuz ayı başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar konsolide edilmiş olarak kendi internet sitesinde yayımlar.

(4) Yatırım kuruluşları nezdinde bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak emanet ve alacak bulunmaması halinde; devredilecek herhangi bir emanet ve alacağın bulunmadığına ilişkin içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye yazılı bildirim yapılır.

(5) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan hesaplardaki emanet ve alacaklara ilişkin bu maddede yer alan yükümlülükler, emanet ve alacakların devredildiği kuruluş tarafından yerine getirilir. Hesaplardaki emanet ve alacakların devri sırasında, bunların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgiler devredilen kuruluşa liste halinde verilir. Bu emanet ve alacakların devredildiği kuruluşun bulunmaması halinde, bu maddede yer alan yükümlülükler Takasbank tarafından yerine getirilir. Faaliyetlerinin sürekli durdurulması başvurusu sürecinde, hak sahibi hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgiler liste halinde Takasbank’a verilir.

(6) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmemekle birlikte, zamanaşımı süresi dolmadan önce yatırım kuruluşu tarafından tespit edilen varlıklara ilişkin bu maddede yer alan bildirim ve ilan yükümlülüğü ivedilikle yerine getirilir ve bir sonraki takvim yılının sonuna kadar ilan edilmeye devam edilir.

(7) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmeyen ve zamanaşımı süresi dolmuş olan varlıklar, gerekli ilan ve bildirim yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğine bakılmaksızın YTM’ye emaneten devredilir.

(8) İlan ve bildirim yükümlülüklerinin bu maddeye uygun şekilde yerine getirilmemesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluk ilgili yatırım kuruluşundadır.

Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTM’ye emaneten devredilmesi

MADDE 26 –

(Başlığı ile Birlikte Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Yatırım kuruluşları zamanaşımına uğramış emanet ve alacakları Takasbank ve MKK nezdindeki YTM uhdesinde yatırımcı adına açılacak hesaplara en geç zamanaşımına uğradıkları ayın sonuna kadar devreder.

(2) Yatırım kuruluşları, birinci fıkra uyarınca devrettikleri emanet ve alacaklara ilişkin, hak sahiplerinin kimlik bilgileri, adresleri ve haklarının faiz, kâr payı ve diğer getirileri ile birlikte ulaştıkları tutarlar gösterilmek suretiyle düzenlenecek listeyi en geç zamanaşımına uğradıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar içinde bulunulan takvim yılı için önceki ayları da içerecek şekilde YTM ve Takasbank’a gönderir.

(3) Zamanaşımına uğramış olan yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ile bunlara ait faiz, kâr payı ve diğer getiriler için düzenlenecek liste örnekleri ve bunların hangi hesaplara yatırılacağı veya ne suretle tevdi ve teslim edileceği, YTM tarafından Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur.

(4) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan emanet ve alacaklar, bunların devredildiği kuruluş tarafından, devredilen kuruluşun bulunmaması durumunda Takasbank tarafından YTM’ye emaneten devredilir.

(5) Zamanaşımına uğradığı halde YTM’ye devredilmediği tespit edilen nakde, YTM’ye devredilmesi gerektiği tarihten itibaren 27’nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca ilgili dönemde elde edilmiş nema getirisi oranında faiz işletilir. İşletilen faiz tutarı Takasbank tarafından hesaplanır ve ilgili yatırım kuruluşuna bildirilerek, yatırım kuruluşundan tahsil edilir. Tahsil edilen faiz, gecikmeli olarak devredilen hesaplara oransal olarak dağıtılır.

(6) YTM’ye emaneten devredilen sermaye piyasası araçlarından doğan bedelsiz pay iktisabı ve kâr payı alma hakkı dışındaki pay sahipliği hakları, bunların YTM tarafından hak sahiplerine iadesine kadar donar.

(7) YTM, Takasbank ve MKK’nın ilgili mevzuatındaki görev ve yükümlülüklerinden muaftır.

(8) Kurulca tedrici tasfiyesinin kapatılmasına karar verilen yatırım kuruluşlarındaki müşteri emanet ve alacakları, on yıllık zamanaşımı süresinden bağımsız olarak tedrici tasfiyenin kapatılması kararının alınmasını izleyen üç ay içinde YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Tedrici tasfiyesi kapatılan yatırım kuruluşları nezdindeki müşteri hesaplarında bulunan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.

(9) Kanunun geçici 3’üncü maddesinde düzenlenen Özel Fon kapsamındaki emanet ve alacaklar hariç olmak üzere, tasfiyesine veya iflasına karar verilen yatırım kuruluşu hesaplarında yer alan emanet ve alacaklar, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı tarihi takip eden altı ay içerisinde, Kanunun 46 ncı maddesinin altıncı fıkrası hükmü kapsamında, YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Söz konusu aktarımlara konu olacak emanet ve alacakların tespitinde, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı ya da zamanaşımı süresinin dolduğu anda yatırım kuruluşu, Takasbank ve MKK’da yer alan kayıtlara göre yatırım kuruluşunun malvarlığına dahil olmayan, iflas masasına girmemiş, tasfiye sürecinde tahsil edilmemiş ve yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar dikkate alınır. Emanet ve alacakların tespit edilebilmesi için gerekmesi halinde ilgisine göre tasfiye memurları, iflas dairesi veya iflas idaresinden bilgi talep edilebilir. Bu şekilde aktarılan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.

(10) Sekizinci ve dokuzuncu fıkraların uygulanmasında, 24’üncü maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan zamanaşımı süresi iflasın kapandığı, tasfiyenin sonuçlandığı veya tedrici tasfiyenin kapatıldığı tarihten önce dolan hesaplardaki emanet ve alacaklar, her halükarda zamanaşımı süresinin dolduğu ayın sonuna kadar YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır.

Zamanaşımına uğrayan varlıkların emaneten devredilmesi sürecinde MKK ve Takasbank’ın görev ve sorumlulukları

MADDE 27 –

(Başlığı ile Birlikte Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacaklardan nakitler ve kaydileştirilmemiş sermaye piyasası araçları Takasbank, kaydileştirilmiş sermaye piyasası araçları ise MKK nezdinde YTM uhdesinde hak sahibi adına açılacak hesaplarda izlenir. Hesapların açılma usul ve esasları Takasbank tarafından Kurul onayı alınmak suretiyle belirlenir ve duyurulur.

(2) Takasbank, 25 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca YTM’nin internet sitesinde yayımlanan listeler kapsamında Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabı altında devre konu edilecek emanet ve alacakların hak sahipleri adına hesap tanımlamaları ile ilgili iş ve işlemleri yapar ve ilgili yatırım kuruluşları ile YTM’ye bilgi verir.

(3) (Değişik: RG-28/6/2022-31880) Takasbank nezdinde tutulan müşteri hesabındaki nakitler ve müşteri hesaplarına gelen nakit kâr payları Takasbank tarafından hazırlanacak ve Kurulca onaylanacak esaslara göre, Takasbank tarafından nemalandırılır ve elde edilen nemalar ilgili hak sahiplerinin hesaplarına oransal olarak dağıtılır. Takasbank, MKK ve YTM için 28/A maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde ücret belirlenmesi durumunda bu ücretler müşteri hesabındaki nemalardan karşılanır. Takasbank ve MKK nezdinde tutulan sermaye piyasası araçlarının bedelsiz sermaye artırımlarına katılımı Takasbank ve MKK tarafından yerine getirilir. Nakit kâr payı dağıtımlarında, kâr payı bedelleri MKK nezdindeki kayıtlar dikkate alınarak, hak sahiplerinin Takasbank’ta yer alan hesaplarına aktarılır.

(4) Takasbank ve MKK tarafından üçer aylık dönemler itibarıyla YTM’nin belirlediği usuller ve içerikte hazırlanan rapor üç aylık dönemi izleyen ayın ilk iki haftası içinde YTM’ye gönderilir.

(5) (Değişik:RG-28/6/2022-31880) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların gerek Takasbank gerekse MKK nezdindeki hesaplara emaneten devredilmesine ilişkin olarak hesap tanımlamalarının yapılması, yatırım kuruluşlarına ve YTM’ye bildirilmesi, Takasbank, MKK ve YTM için 28/A maddesinin üçüncü fıkrasına göre ücret belirlenmesi durumunda bu ücretlerin hak sahibinin hesabındaki nemalardan karşılanmak suretiyle ödenmesi, hesaplardaki emanet ve alacakların YTM’ye raporlanması, YTM’nin iade ve diğer taleplerinin yerine getirilmesine yönelik işlemler Takasbank tarafından yürütülür.

Zamanaşımına uğrayan varlıkların iadesi için başvuru şekli

MADDE 28 –

(Başlığı ile Birlikte Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) 24’üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında YTM’ye devredilen emanet ve alacakların hak sahiplerinin başvurması halinde, sermaye piyasası araçları Takasbank ve MKK nezdindeki hesaplarda bulunan bakiyeler üzerinden; nakitler ise 27’nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca dağıtılan nema tutarı ile birlikte, başvuran hak sahiplerine iade edilir.

(2) Bu madde kapsamında iade talep eden hak sahipleri veya noter onaylı vekâletname ibraz eden vekili tarafından, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren iadeli taahhütlü posta yolu ile veya özel şirketler aracılığıyla imza karşılığı teslim suretiyle YTM’nin merkez adresine başvurulması zorunludur.

(3) YTM’ye iletilecek başvuru dilekçesinin ekinde aşağıdaki belgelerin bulunması zorunludur:

a) Gerçek kişi hak sahipleri için;

1) Hak sahibinin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi veya pasaportunun fotokopisi, mirasçı ise mirasçılık belgesi.

2) Yerleşim yeri adresi ve diğer iletişim bilgileri.

3) İadenin yapılacağı hesap bilgileri.

b) Tüzel kişi hak sahipleri için, (a) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bendindeki belgelere ek olarak;

1) Tüzel kişiliğin tam unvanı ile vergi ve Merkezi Sicil Kayıt Numarası ve/veya ticaret sicil numarası.

2) Tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili kişi veya kişilerin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi fotokopisi.

3) Kayıtlı bulunduğu veya tescil edildiği resmi merciden alınmış tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili kişileri gösterir yeni tarihli yetki ve faaliyet belgesi.

(4) YTM tarafından gerekli görüldüğü takdirde hak sahibinden ve ilgili yatırım kuruluşundan ek bilgi ve belge istenebilir.

Zamanaşımına uğrayan varlıkların iade başvurularının sonuçlandırılması ve iadelerin gerçekleştirilmesi

MADDE 28/A –

(Ek: RG-26/8/2021-31580)

(1) 28 inci maddede belirtilen başvuru şartlarını yerine getiren ve başvurusuna konu olan hesapta hak sahibi olduğu YTM tarafından teyit edilen hesap sahibinin Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabında tutulan sermaye piyasası araçları ile iade tarihine kadar aktarılmış bedelsiz payları aynen; Takasbank nezdindeki YTM hesabında tutulan nakitleri ise, iade tarihine kadar 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca aktarılmış nema tutarı ile birlikte nakit olarak, hesap sahibi tarafından bildirilen hesaplara aktarılır.

(2) Takasbank ve/veya MKK nezdindeki bu emanet ve alacakların hesap sahiplerinin bildirdikleri hesaplara aktarımı, YTM’nin talimatı üzerine, Takasbank tarafından talimatın iletildiği ayın sonuna kadar yapılır. Aktarım tarihinin resmî tatil ve/veya hafta sonuna tekabül etmesi durumunda ödeme tarihi, ilgili günü takip eden ilk iş günüdür.

(3) (Değişik: RG-28/6/2022-31880) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTM’ye devri, yönetilmesi, saklanması, nemalandırılması, bunlarla ilgili taleplerin yerine getirilmesi ve hak sahiplerine iadesi kapsamında MKK ve Takasbank tarafından yürütülen hizmetler için YTM tarafından herhangi bir ücret ödenmez. MKK, Takasbank ve YTM tarafından üstlenilen iş ve işlemler nedeniyle katlanılan masrafları karşılayacak oranda, hak sahiplerine ait nemalardan kesinti yapılarak ücret alınması Kurul onayına tabidir.

(4) Bu madde kapsamında YTM tarafından düzenlenecek kağıtlar Kanunun 83’üncü maddesinin altıncı fıkrası gereği damga vergisinden müstesnadır.

(5) Bu maddede düzenlenenler dışında iadelere ilişkin esaslar YTM tarafından belirlenir ve Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Giderler

MADDE 29 –

(1) YTM tarafından Kanun ve ilgili mevzuattan kaynaklanan görevlerin yerine getirilmesi amacıyla yapılan giderler ile genel yönetim giderleri YTM’nin malvarlığından karşılanır. Buna ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulunca belirlenir.

(2) Kanunun geçici 4’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, Kanunun yayımı tarihinden önce tedrici tasfiyesine başlanmış olan kurumlara ilişkin olarak gerekli ödemeler üçer aylık dönemler itibarıyla YTM tarafından MKK’ya yapılır.

Bütçe, mali tablo ve raporlar

MADDE 30 –

(1) YTM bütçesi ve kesin hesabı, Yönetim Kurulu tarafından onaylanır. Bütçe YTM’nin bütçe yılı içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterir. Bütçe yılı takvim yılıdır. YTM gelirlerinin yeterli olması halinde, yıl içerisindeki ilave ödenek ihtiyacı için mevcut veya yeni açılacak tertiplere Yönetim Kurulu tarafından ödenek eklenebilir. Bütçe içi ödenek aktarması yapmaya Başkan yetkilidir.

(2) YTM, yıllık mali tabloları ile hesap dönemine ilişkin faaliyetlerini ve sonraki dönem hakkında görüş ve önerileri ile alınması gereken önlemleri içeren bir faaliyet raporunu düzenleyerek takip eden yılın mart ayı sonuna kadar Kurula gönderir.

YTM’nin defter ve kayıtları

MADDE 31 –

(1) YTM tarafından, bu Yönetmeliğin uygulanmasında yönetim kurulu karar defteri ve yardımcı defterler ile ilgili mevzuat uyarınca tutulması zorunlu olan diğer defterler tutulur. Kayıtların tutulmasına ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulunca belirlenir.

(2) (Ek: RG-26/8/2021-31580) 26’ncı maddenin birinci fıkrası kapsamında yapılan devirlere ilişkin muhasebe kayıtları tutulmaz.

Yatırımcıyı bilgilendirme ve reklam yasağı

MADDE 32 –

(1) Yatırım kuruluşları, sermaye piyasası faaliyetleri ve işlemleri sırasında YTM ve YTM’nin koruma kapsamı hakkında yatırımcılara yeterli bilgi vermek zorundadır.

(2) Yatırım kuruluşları, YTM’nin yatırımcılara sağladığı korumayı reklam amacıyla kullanamazlar.

Yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında uygulanacak tedbirler

MADDE 33 –

(1) Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyenler, eksik yerine getirenler veya mevzuata aykırı fiil ve işlemleri tespit edilenler YTM tarafından Kurula bildirilir.

Tutarların değerlenmesi

MADDE 34 –

(Mülga: RG-26/8/2021-31580)

DOKUZUNCU BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Saklı hükümler

MADDE 35 –

(1) Bu Yönetmelikte yer almayan veya açıklık bulunmayan konularda genel hükümleri de dikkate alarak karar vermeye ve uygulamayı yönlendirmeye Kurul yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 36 –

(1) 6/6/2013 tarihli ve 28669 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yatırımcı Tazmin Merkezine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

YTM’nin merkezine ilişkin geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 1 –

(1) Kurul merkezinin İstanbul’a taşınmasına ilişkin iş ve işlemler tamamlanıncaya kadar YTM’nin merkezi Ankara’dadır.

Giriş aidatı ödemeyecek yatırım kuruluşları

GEÇİCİ MADDE 2 –

(1) 20 nci maddede yer verilen giriş aidatları mülga 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca kurulan Yatırımcıları Koruma Fonuna katılmış olan yatırım kuruluşları tarafından yatırılmaz.

Yıllık aidatların hesaplanmasına ilişkin geçici madde

GEÇİCİ MADDE 3 –

(Mülga: RG-26/8/2021-31580)

Birleşme veya devralma durumunda aracı kurumlara sağlanacak indirimler

GEÇİCİ MADDE 4 –

(Mülga: RG-26/8/2021-31580)

YTM tarafından devralınan alacakların takip ve tahsili

GEÇİCİ MADDE 5 –

(1) YTM’nin, Kanunun geçici 4’üncü maddesi uyarınca devraldığı alacaklara ilişkin olarak, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre başlatılmış bulunan takiplere, yine 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre kaldığı yerden devam edilir.

Faaliyetleri durdurulmuş olan yatırım kuruluşları açısından zamanaşımı süresinin tespiti

GEÇİCİ MADDE 6 –

(Başlığı ile Birlikte Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce, faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş ve hesapları başka bir kuruluşa devredilmiş olan yatırım kuruluşlarının hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlerin tespit edilememesi durumunda, zamanaşımı süresinin tespitinde devir tarihi esas alınır.

(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyetleri sürekli durdurulmuş ve hesapları başka bir yatırım kuruluşuna devredilmemiş olan yatırım kuruluşlarının Takasbank ve MKK nezdinde blokeli olarak tutulan müşteri emanet ve alacaklarına ilişkin son işlem tarihlerinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, zamanaşımı süresinin tespitinde bu yatırım kuruluşlarının faaliyetlerinin sürekli durdurulduğu tarihler esas alınır.

(3) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamındaki emanet ve alacaklardan;

a) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihinden önce dolmuş olanlar Kanunun 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükmü ve bu hükme dayanılarak hazırlanan yönetmelik hükümlerince YTM’ye gelir kaydedilir.

b) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihi ve sonrasında dolmuş olanlar ise 26’ncı maddenin dördüncü fıkrası kapsamında YTM’ye emaneten devredilir.

(4) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında yapılacak devir öncesinde, hak sahibi adres bilgilerinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, 25 inci maddenin birinci fıkrasındaki iadeli taahhütlü mektup gönderim yükümlülüğünün yerine getirilmesi şartı aranmaz.

(5) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanunun yürürlük tarihi öncesinde faaliyetleri geçici olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşlarının müşterileri tarafından talep edilmeyen emanet ve alacakların zamanaşımı kapsamında devrine ilişkin bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları hükümleri uygulanır.

(6) Üçüncü fıkranın (b) bendi uyarınca YTM’ye aktarılan emanet ve alacaklar da 28 ve 28/A maddelerinde belirlenen esaslar kapsamında hak sahiplerine talepleri üzerine iade edilir.

22/4/2021 tarihi öncesinde zamanaşımı süresi dolan emanet ve alacakların tabi olacağı mevzuat

GEÇİCİ MADDE 7 –

(Ek: RG-26/8/2021-31580)

(1) 7316 sayılı Kanunun 12’nci maddesi ile değiştirilen Kanunun 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının yürürlüğünden önce on yıllık zamanaşımı süresi dolan emanet ve alacaklar hakkında, bunların YTM’ye devredilip edilmediğine bakılmaksızın, bu Yönetmelik hükümleri değil, Kanunun 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükmü ve bu hükme dayanılarak hazırlanan yönetmelik hükümleri uygulanır. Bu emanet ve alacaklar, 28 ve 28/A maddelerinde belirlenen esaslar kapsamında hak sahibine iade edilmez. 22/4/2021 tarihinden önce zamanaşımına uğradığı halde yatırım kuruluşları tarafından YTM’ye devredilmediği tespit edilen nakit emanet ve alacaklara, YTM’ye devredilmesi gerektiği tarihten itibaren 6183 sayılı Kanun kapsamındaki alacaklara uygulanan gecikme zammı oranında faiz işletilir.

22/4/2021-31/12/2021 tarih aralığındaki zamanaşımı devirlerinin yerine getirilmesi

GEÇİCİ MADDE 8 –

(Ek: RG-26/8/2021-31580)

(1) 22/4/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında zamanaşımına uğrayan emanet ve alacaklarla ilgili olarak 26’ncı madde kapsamındaki devirler ile 27’nci madde kapsamındaki hesapların tanımlanması işlemleri 31/12/2021 tarihine kadar yapılır. Anılan devirlerin yapılması ve hesapların tanımlanması işlemleri tamamlanana kadar, yatırım kuruluşlarının hesaplarında izlenen zamanaşımına uğramış emanet ve alacaklar, zamanaşımı tarihinden itibaren 27’nci maddenin üçüncü fıkrası hükmü kapsamında yatırım kuruluşlarınca nemalandırılır.

Mevcut emanet ve alacakların nemalandırılmasına ilişkin geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 9-

(Ek: RG-28/6/2022-31880)

(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Takasbank tarafından elde edilmiş olan nemalar hakkında da 27’nci maddenin üçüncü fıkrası hükmü uygulanır.

Yürürlük

MADDE 37 –

(1) Bu Yönetmeliğin;

a) 21 inci maddesinin sekizinci fıkrası 1/1/2016 tarihinde,

b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 38 –

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sermaye Piyasası Kurulu yürütür.

(1) 26/8/2021 tarihli ve 31580 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Yönetmeliğin yedinci bölüm başlığı ‘Zamanaşımına Uğrayan Varlıkların ve Teslim Edilmeyen Sermaye Piyasası Araçlarının YTM’ye İntikali ve Satışı’ iken Yönetmeliğe işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

  

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin

Tarihi

Sayısı

27/2/2015

29280

Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin

Tarihi

Sayısı

1.

20/3/2020

31074

2.

 26/8/2021

31580 

3.

28/6/2022

31880

 

MADEN BÖLGELERİNE VE RUHSATLARIN TAŞINMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

Resmî Gazete Tarihi: 23.05.2018 Resmî Gazete Sayısı: 30429

MADEN BÖLGELERİNE VE RUHSATLARIN TAŞINMASINA

İLİŞKİN YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 –

(1) Bu Yönetmeliğin amacı;

a) Birbirine bitişik ve/veya yakın I. Grup, II. Grup (a) bendi ve IV. Grup (b) bendi maden sahalarında tek başına yapılan maden işletme faaliyetlerinin; çevresel etkileri, şehirleşme, işletme güvenliği, rezervin verimli işletilmesi ve benzeri sebeplerden dolayı oluşturduğu olumsuz etkilerin ortadan kaldırılması amacıyla yapılacak proje ve planlama çerçevesinde maden bölgesinin ilan edilmesine, bu ruhsatların yeni ruhsatta birleştirilerek oluşturulacak maden bölgesinde ortak proje kapsamında maden işletme faaliyetlerinde bulunulmasına,

b) Aynı grup ruhsatlar için maden bölgesinin oluşturulması amacıyla ruhsatların birleştirilmesi, taksiri, iptali, ihale edilmesi, yeniden ruhsatlandırılması, ruhsatlardaki yatırım giderlerinin belirlenmesi ve ödenmesine,

c) Maden bölgesi içerisinde yer alacak ruhsatların maden rezervlerinin ve kurulacak tüzel kişilikte bu ruhsat sahiplerinin rezervlerine göre hisse paylarının hesaplanmasına,

ç) Bir veya birden fazla il sınırına giren maden bölgeleri komisyonu oluşturulması, toplanması, çalışma süresi, görev ve yetkileri, maden bölgelerindeki faaliyetlerin incelenmesi, kontrol edilmesi ve denetlenmesine,

d) Şehirleşme, çevresel ve benzeri etkiler dikkate alınarak bazı alanlardaki I. Grup ve II. Grup (a) bendi maden ruhsatlarının bir proje ve plana göre taşınmasına, taşınacak ruhsatların rezervlerinin hesaplanmasına, ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2 –

(1) Bu Yönetmelik, 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu’na dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 –

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakan: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanını,

b) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,

c) Bitişik maden sahaları: Ruhsatların kenarlarının en az birinde ortak sınırı olan, aynı havzaya ait, rezerv sürekliliği bulunan maden ruhsat sahalarını,

ç) Eşdeğer rezerv: Maden bölgesi sınırları içinde yer alan aynı grup ruhsatlara ait farklı özellikteki kaynak rezervlerinin, maliyet ve/veya satış fiyatını etkileyen parametrelerin dikkate alınmasıyla belirlenen katsayı ile çarpımı sonucu elde edilen rezervi,

d) (Değişik: RG-16/2/2019-30688) Genel Müdürlük: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünü,

e) İlgili belediye: Maden bölgesinin sınırlarının içerisinde bulunduğu büyükşehir veya il belediyesini,

f)  Kanun: 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu’nu,

g) Kaynak: Yerkabuğunda ve derinliklerinde; biçim, nitelik ve nicelik olarak muhtemel ekonomik beklentileri karşılayacak katı, sıvı ve gaz birikimlerini,

ğ) Kısıtlama: Valilik görüşü ve Bakan onayı ile I. Grup ve II. Grup (a) bendi madenlere ilişkin madencilik faaliyetlerinin belirli bir bölgede kapatılması işlemini,

h) Maden Bölgesi: Birbirine bitişik ve/veya yakın, kaynak sürekliliği olan maden sahalarında yapılan maden işletme faaliyetlerinin; çevresel etkileri, şehirleşme, işletme güvenliği, rezervin verimli işletilememesi ve benzeri sebeplerden dolayı oluşturduğu olumsuz etkilerin ortadan kaldırılması amacıyla yapılacak proje ve planlama çerçevesinde Genel Müdürlüğün teklifi ve Bakan onayı ile ilan edilen alanları,

ı) (Danıştay Sekizinci Dairesinin 19/1/2022 tarihli ve E.:2018/5023; K.:2022/74 sayılı kararı ile iptal bent; Maden bölgesi komisyonu: Maden bölgesi ilan edilen alanlara verilecek ruhsattaki madencilik faaliyetlerini kontrol etmek üzere faaliyet gösterecek olan valilikten bir kişi, ilgili belediyeden bir kişi ve ruhsat sahibi şirket (Değişik ibare: RG-16/2/2019-30688) ya da şirketleri temsilen iki kişi olmak üzere dört kişiden oluşan Komisyonu,)

i) Ruhsat Birleştirme Taahhütnamesi: Maden bölgesi ilan edilen alanda yer alan ruhsatların sahipleri tarafından, her bir ruhsatı için ayrı ayrı noter veya Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel huzurunda imzalanan belgeyi (Ek-1),

j) Rezerv tespit raporu: Genel Müdürlük koordinasyonunda, üniversiteler, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve/veya Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Komisyonunca yetkilendirilen yetkin kişi tarafından düzenlenen jeolojik, hidrojeolojik, jeofizik, haritalama, sondaj, analiz, test gibi rezerve ait teknik veriler kullanılarak bilimsel yöntemlerle maden rezervinin üç boyutlu olarak ortaya çıkartılmasına ve eşdeğer rezervlerin belirlenmesine yönelik raporu,

k) Ruhsat taksiri: Bir maden ruhsatının belirli bir alanının ruhsattan çıkartılarak küçültülmesini,

l) Ruhsat Taşıma Taahhütnamesi: Kısıtlanan alandaki mevcut ruhsat sahiplerinin ruhsatlarının yeni bir alana taşınmasını kabul ettiklerine dair her bir ruhsatı için ayrı ayrı noter veya Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel huzurunda imzaladıkları belgeyi (Ek-2),

m) Ruhsatların taşınması: I. Grup ve II. Grup (a) bendi ruhsat alanlarındaki madencilik faaliyetlerinin şehirleşme, çevresel ve benzeri etkiler nedenleriyle yapılamaz duruma gelmesi halinde, ruhsat veya ruhsatların aynı il sınırları içinde veya yakın alanlarda belirlenen sahalara taşınmasını,

n) Şirket: Maden bölgesindeki ruhsatların toplam eşdeğer rezervinin en az yarısına tekabül eden ruhsatların sahiplerinin ve ruhsat birleştirmeyi kabul eden tüm ruhsat sahiplerinin ortak olacağı, bu ortakların uygun görmeleri halinde üçüncü şahısların veya tüzel kişilerin de ortak olabileceği, maden bölgesi ilan edilen alanda yer alan ruhsatların birleştirilmesi ile oluşturulacak yeni ruhsatın adına düzenleneceği, tüzel kişiliği haiz şirketi/şirketleri,

o) Şirketteki ortaklık payları: Maden bölgesi alanında yer alan ruhsatların sahiplerinin; kendi aralarında anlaşamamaları halinde maden bölgesindeki ruhsatların toplam eşdeğer rezervinde her bir ruhsatın eşdeğer rezervinin paylarını, kendi aralarında anlaşmaları halinde ise ruhsat sahiplerinin belirledikleri şirket ortaklık paylarını,

ö) Yakın maden sahaları: Ruhsatların herhangi bir kenarında ortak sınırı olmayan, aralarında maden ruhsatı bulunmayan, kaynak sürekliliği olan maden ruhsat sahalarını,

p) Yatırım gideri: Bir projenin işletmeye geçmesine yönelik 21/9/2017 tarihli ve 30187 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maden Yönetmeliğinde belirlenen varlık ve hizmetler için harcanan toplam tutarı,

r) Yeni ruhsat: Maden bölgesi sınırları içinde kalan ruhsatların, hazırlanan proje ve plana göre birleştirilerek şirket adına düzenlenen ruhsatı/ruhsatları, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Maden Bölgesinin Belirlenmesi, İlanı ve Tebliği

Maden bölgesi ilan edilmesi şartları

MADDE 4 –

(1) Maden bölgesi ilan edilebilmesi için; I. Grup, II. Grup (a) bendi ve IV. Grup (b) bendi ruhsatlarda; ortak projelendirme, planlama ve işletme projesiyle maden işletmeciliği yapılabilecek kaynak olması kaydıyla;

a) Ruhsatların birbirine bitişik ve/veya yakın olması nedeniyle açık işletmenin şev açısı ve basamaklarının tehlike arz etmesi,

b) Maden işletmelerinin, ruhsat sınırına dayanması nedeniyle işletme projelerinin ayrı ayrı uygulanmasının işletme güvenliği açısından risk oluşturması ve verimli işletilememesi,

c) Birden fazla işletme ruhsatında; işletme esnasında, nakliyede, patlatmada, kırma-elemede ve benzeri faaliyetlerde toz, partikül gibi hususların emisyon değerlerinin yıllık ölçüm ortalamasının çevre standart limitlerinin üzerinde olması,

ç) Yerleşim alanına, imar planlarına yakınlığı ve çevresel etkileri nedenleriyle ruhsatlarda ortak işletmeye ihtiyaç duyulması, şartlarından en az birinin oluşması gerekir.

(2) Kamu kurumlarının uhdesinde bulunan hammadde üretim izinli sahaların maden bölgelerine dâhil edilmesi durumunda izin sahibi kamu kurumunun görüşü alınır.

(3) Maden bölgesinin alanının askeri yasak ve güvenlik bölgeleri ile çakışması halinde bu alanlar Genelkurmay Başkanlığından uygun görüş alınarak maden bölgesi alanına dâhil edilebilir. Askeri yasak ve güvenlik bölgelerinin maden bölgesi ile çakışan kısımlarında madencilik üretim faaliyetleri, Kanun kapsamında projesine uygun olarak ve çevresel etki değerlendirmesi raporunda belirtilen esaslar dâhilinde Genelkurmay Başkanlığından uygun görüş alınarak yapılır.

Maden bölgesi teklifi ve talebi

MADDE 5 –

(1) Genel Müdürlük, yaptığı inceleme ve denetim sonucunda maden bölgesi ilan edilmesi şartlarının oluştuğunu değerlendirdiği alanda, maden bölgesi ilan edilmesini teklif edebilir.

(2) Maden bölgesi ilan edilmesinin şartlarının oluştuğu alandaki ruhsatların toplam eşdeğer rezervinin en az yarısına tekabül eden kısmını temsil eden ruhsat sahipleri, ruhsatlarının yeni ruhsatta birleştirilmesini ve yeni ruhsatın ortak olacakları şirket adına düzenlenmesini kabul ettiklerini yazılı olarak beyan ederek, maden bölgesi oluşturulmasını Genel Müdürlükten talep edebilir.

Maden bölgesi talebinin değerlendirilmesi

MADDE 6 –

(1) Maden bölgesi talebi, Genel Müdürlük tarafından değerlendirilerek;

a) Maden bölgesi şartlarının oluştuğunun tespiti halinde maden bölgesi sınırlarının belirlenmesi çalışmalarına başlanacağı,

b) Maden bölgesi şartlarında eksiklik tespit edilmesi halinde, ruhsat sahiplerine ek teknik çalışma yaptırılarak altı aylık süre içerisinde eksikliklerin tamamlanması, aksi takdirde talebin reddedileceği,

c) Maden bölgesi şartlarının oluşmadığının tespiti halinde talebin reddedildiği, talep sahiplerine bildirilir.

Maden bölgesinin belirlenmesi

MADDE 7 –

(1) Genel Müdürlük tarafından;

a) Maden bölgesi sınırlarının belirlenmesi,

b) Kanun ve Maden Yönetmeliğine göre ruhsatların yatırım giderlerinin tespiti,

c) Maden bölgesindeki ihalelik sahaların ve ruhsatsız alanların ihale taban bedelinin belirlenmesi,

ç) Rezerv tespit raporuna göre maden bölgesinde yer alan her bir ruhsatın eşdeğer rezervinin, ruhsatlı alanlardaki toplam eşdeğer rezervdeki payını esas alarak, her bir ruhsat sahibinin şirketteki ortaklık payının tespiti,

d) Maden bölgesi projesi ve planının hazırlanması, çalışmaları yapılır veya yaptırılır.

(2) Genel Müdürlük, teknik çalışmalar sonucunda maden bölgesinin nihai sınırlarını belirler.

(3) Genel Müdürlük, maden bölgesi ilan edilecek alanda yer alan ruhsatların, Kanunun 16’ncı maddesindeki alan sınırlamasına bağlı kalmaksızın yeni ruhsatta birleştirileceğini belirler.

Maden bölgesi ilan edilmesi ve tebliği

MADDE 8 –

(1) 6’ncı ve 7’nci maddelerdeki çalışmalar bir rapor haline getirilir. Genel Müdürlüğün teklifi ve Bakan onayı ile maden bölgesi ilan edilir ve Resmî Gazete’de yayımlanır.

(2) Resmî Gazete ilanında;

a) Maden bölgesinin adı, paftası ve koordinatları,

b) Maden bölgesi içinde kalan ruhsatların sicil numaraları, ihalelik sahaların ve ruhsatsız alanların erişim numaraları,

c) Maden bölgesi içinde kalan her bir ruhsatın eşdeğer rezervi,

ç) Maden bölgesindeki ruhsatların toplam eşdeğer rezervi,

d) Maden bölgesi içerisinde kalan her bir ruhsatın eşdeğer rezervinin, maden bölgesindeki ruhsatların toplam eşdeğer rezervine oranı,

e) İhalelik sahalar ve ruhsatsız alanların ihale taban bedeli ve eşdeğer rezerv miktarları,

f) Ruhsatlardaki ruhsat sahibi ve/veya rödövansçının yatırım gideri tutarları,

g) Maden bölgesi projesi özet bilgileri,

ğ) Adına yeni ruhsat düzenlenecek şirketi kurmaları için ruhsatların sahiplerine verilen süre,

h) Ruhsat Birleştirme Taahhütnamesi ve ruhsat sahiplerine bu taahhütnameyi imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz etmesi için verilen süre, yer alır.

(3) Ruhsat sahiplerine maden bölgesi ilanı ile ilgili ayrıca tebligat yapılmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Maden Bölgesindeki Ruhsatların Birleştirilmesi, Taksiri,

İptal Edilmesi ve İhale Edilmesi

Süreler

MADDE 9 –

(1) Maden bölgesi içinde kalan ruhsatların sahiplerine, ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz etmeleri için bir aydan az olmamak üzere üç aya kadar, adına yeni ruhsat düzenlenecek şirket kurmaları için üç aydan az olmamak üzere ise altı aya kadar süre verilir. Bu süreler, maden bölgesi ilanının Resmî Gazete’de yayımlanmasından itibaren yedi gün sonra başlar.

(2) Ruhsat birleştirme taahhütnamesinin imzalanarak Genel Müdürlüğe ibraz edilmesi için verilen sürenin üç aydan az olması halinde Genel Müdürlük, bu süreyi üç aya kadar ve şirket kurmak için verilen sürenin altı aydan az olması halinde ise altı aya kadar uzatabilir. Bu süre uzatımları Resmî Gazete’de yayımlanır.

(3) Şirket kurulumunun tamamlanmasından itibaren birleşmeye dâhil olmayan ruhsat sahiplerinin yatırım giderlerinin ödenmesi, ihalelik sahaların ve ruhsatsız alanların ihale taban bedelinin ödenmesi için şirkete altı ay süre verilir, bu süre uzatılamaz.

Ruhsatların birleştirilmesi

MADDE 10 –

(1) Maden bölgesindeki ruhsatlar yeni ruhsatta Kanunun 16’ncı maddesindeki alan sınırlamasına bağlı kalmaksızın birleştirilebilir.

(2) Resmî Gazete’de yayımlanan maden bölgesi ilanında ruhsat sahiplerine ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz etmeleri için verilen süre sonuna kadar, ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz etmeyen ruhsat sahipleri, ruhsatlarının birleştirilmesini ve şirkete ortak olmayı kabul etmemiş, ruhsatları için belirlenen yatırım giderlerinin ödenmesini müteakip ruhsatlarının iptal edilerek maden bölgesi kapsamında düzenlenecek yeni ruhsat sahasına dâhil edilmesini kabul etmiş sayılır. Ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe verilen süre içerisinde ibraz eden ruhsat sahiplerinin listesi bu sürenin bitiminden itibaren iki gün içerisinde Genel Müdürlüğün internet sayfasında yayınlanır. İlgililere ayrıca tebligat yapılmaz.

 (3) Ruhsatların birleştirilmesi, maden bölgesindeki ruhsatların toplam eşdeğer rezervinin en az yarısına tekabül eden kısmını temsil eden en az iki ruhsat sahibinin verilen süre içerisinde ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz etmeleri halinde gerçekleştirilir.

(4) Verilen süre içerisinde ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz eden ruhsat sahibi sayısının iki olması durumunda ise ruhsatlardan birinin eşdeğer rezervi, ruhsatlardaki toplam eşdeğer rezervin en az yüzde onu kadar olmak zorundadır.

(5) Verilen süre içerisinde ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz eden ruhsat sahiplerinin tümünün, şirket kurmak için verilen süre içerisinde şirketteki ortaklık paylarına uygun olarak ve adına yeni ruhsat düzenlenecek şirketi kurmaları zorunludur.

(6) Üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki şartların tamamının sağlanması durumunda şirket adına yeni ruhsat düzenlenir, aksi takdirde maden bölgesi içerisindeki tüm ruhsatlar iptal edilir.

(7) Düzenlenen yeni ruhsata ilişkin çevresel etki değerlendirme işlemi, mülkiyet ile işyeri açma ve çalışma ruhsatları ve ilgili mevzuatı kapsamında alınması gereken tüm izinler, maden bölgesi için oluşturulan şirket tarafından alınır. Ayrıca bu izinler alınıncaya kadar önceki izinler kapsamında işletme faaliyetlerinin devamı sağlanır.

(8) Maden bölgesi içerisindeki ihalelik sahalar ve ruhsatsız alanlar için belirlenen ihale taban bedelinin şirket tarafından, şirket kurulumunun tamamlanmasından itibaren altı ay içerisinde genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına yatırılarak yazılı olarak Genel Müdürlüğe bildirilmesi halinde, bu ihalelik sahalar ve ruhsatsız alanlar yeni ruhsata ilave edilir. İhale taban bedelinin belirlenen süre içerisinde yatırılmaması durumunda ilan edilen maden bölgesi içerisindeki tüm ruhsatlar iptal edilir.

(9) Verilen süre içerisinde ruhsat birleştirme taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz etmeyen ruhsat sahiplerinin yatırım giderleri ile bu ruhsat sahiplerinin rödövansçılarının yatırım giderleri şirket tarafından şirket kurulumunun tamamlanmasından itibaren altı ay içerisinde ödenir. Yatırım giderlerinin ödenmesini müteakip birleşmeye dâhil olmayan ruhsat sahiplerinin uhdesindeki ruhsatlar iptal edilir ve bu ruhsat alanları yeni ruhsata ilave edilir. Bu yatırım giderlerinin, adına yeni ruhsat düzenlenen şirket tarafından, şirket kurulumunun tamamlanmasından itibaren altı ay içinde ödenmemesi hâlinde maden bölgesi içerisindeki tüm ruhsatlar iptal edilir.

(10) Tamamı maden bölgesi içerisinde kalan ruhsatlar yeni ruhsata ilave edilerek iptal edilir. Tamamı maden bölgesi içerisinde kalmayan ruhsatların maden bölgesinde kalan kısmı taksir edilerek yeni ruhsata ilave edilir, dışında kalan kısmının ise ruhsat hukuku devam eder.

(11) Kurulan şirkete ortak olan ruhsat sahiplerinin, maden bölgesi ilan edilmeden önceki ruhsatlarından ve/veya ruhsat alanlarından kaynaklanacak mülkiyet bedeli, kiralama bedeli, orman izin bedelleri, mera tahsis değişikliği bedeli, kamulaştırma bedeli, rödövansçı yatırım gideri, rödövansçının her türlü hak ve alacak taleplerini, haciz, ipotek ve diğer takyidatları, Kanun kapsamındaki ruhsat harcı, çevre uyum teminatı, ruhsat bedeli, çevre uyum bedeli, devlet hakları ve idari para cezaları gibi her türlü ödemelere ilişkin sorumluluğu yeni ruhsat düzenlendikten sonra da devam eder. Bu ödemelerin maden bölgesinde faaliyet gösteren şirket tarafından yapılması durumunda, ödenen tutar ilgili ruhsat sahibi tarafından şirkete ödenir. Ödenmemesi halinde şirket tarafından ilgili ruhsat sahibinin şirketteki payına düşen gelirinden ve/veya şirketteki ortaklık payından mahsuben ödenir.

(12) Maden bölgesi içerisinde kalan ruhsatlara ilişkin Kanun kapsamında tahsil edilmiş çevre uyum teminatı ve/veya çevre uyum bedelleri iade edilmez, bunlar yeni ruhsata devredilir.

(13) Maden bölgesi içerisinde kalan ruhsatlara ilişkin Kanun kapsamında alınmış ruhsat teminatı, bu ruhsatlara ilişkin Kanundan kaynaklanan ruhsat harcı, çevre uyum teminatı, ruhsat bedeli, çevre uyum bedeli, devlet hakları ve idari para cezalarının ödenmesi halinde ilgili ruhsat sahibine iade edilir.

(14) Maden bölgesi ilanının Resmî Gazete’de yayımı tarihinde mevcut rödövans sözleşmeleri Kanun gereği iptal edilmiş sayılır.

(15) Maden bölgesi ilan edilen alanda, yeni rödövans sözleşmesi yapılamaz.

(16) Yatırım giderlerinin ödeneceği banka hesap numaraları ilgili ruhsat sahipleri ve/veya rödövansçıları tarafından Genel Müdürlüğe bildirilir. Bildirilmemesi halinde Genel Müdürlükçe açılacak emanet hesabına alınır.

Ruhsatların iptal edilerek ihale edilmesi

MADDE 11 –

(1) 10 uncu maddenin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamında iptal edilen ruhsatlara ilişkin Genel Müdürlükçe tespit edilen yatırım giderleri Bakanlık bütçesinden karşılanır. Bu sahalar, alan sınırlamasına bağlı kalmaksızın Genel Müdürlük tarafından belirlenen kriterlere ve 21/9/2017 tarihli ve 30187 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maden Sahaları İhale Yönetmeliğine göre ihale edilerek ruhsatlandırılır.

(2) Birinci fıkra kapsamında ihale edilen sahaların ihale taban bedeli, rezerv tespit çalışmaları için yapılan harcamalar ve iptal edilen ruhsatlar için Bakanlık bütçesinden karşılanan yatırım giderleri toplamından az olamaz.

(3) İptal edilen ruhsat sahipleri ve/veya rödövansçıları tarafından yatırım giderlerinin ödeneceği banka hesap numaraları Genel Müdürlüğe bildirilir. Bildirilmemesi halinde Genel Müdürlükçe açılacak emanet hesabına alınır.

(4) (Ek: RG-28/6/2022-31880) Maden bölgesi ilan edilmeden önceki ruhsat sahibi gerçek/tüzel kişi veya kişilerin, ruhsat birleştirme taahhütnamesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmediğinin ve bu nedenle ilgili bölgede madencilik faaliyetlerinin proje ve plana göre yürütülemediğinin maden bölgesi komisyonu tarafından yapılan bildirim üzerine Genel Müdürlükçe tespit edilmesi halinde proje ve plana göre üretim yapılması planlanan alanlara ilişkin ilgili mevzuat uyarınca alınması gerekli tüm izinlere yönelik başvuruların ve üretim yapılması planlanan alan ile sınırlı olarak irtifak, intifa hakkı tesis edilmesine veya kamulaştırma yapılmasına ilişkin başvuruların yapılarak Genel Müdürlüğe bilgi verilmesi için yeni ruhsat sahibi şirkete Genel Müdürlükçe üç aylık süre verilir.

(5) (Ek: RG-28/6/2022-31880) Dördüncü fıkrada belirtilen başvurulara ve başvuru sonrasındaki işlemlere ilişkin gerekli tüm bedellerin süresi içerisinde; maden bölgesi ilan edilmeden önceki ilgili ruhsat sahibi kişi veya kişiler tarafından ödenmesi ya da şirketlerin ortaklık payından karşılanması zorunludur. Bu bedellerin belirtilen şekilde ödenmemesi ya da ortaklık payından karşılanmaması/karşılanamaması veya dördüncü fıkrada belirtilen sürede gerekli başvuruların yapılmaması halinde ilgili bölge ruhsatı ilave süre verilmeksizin iptal edilerek ilgili bölge ihalelik saha konumuna getirilir.

(6) (Ek: RG-28/6/2022-31880) Beşinci fıkrada belirtilen yükümlülüklerin yeni ruhsat sahibi şirketin ortaklık paylarından kaynaklanan problemler nedeniyle yerine getirilmediğinin Genel Müdürlükçe tespit edilmesi halinde ilgili bölge ruhsatı iptal edilmeksizin yeni ruhsat sahibi şirketin ortaklık payları, madencilik faaliyetlerine ilişkin tüm maliyetler ve rezerv miktarları, yeni kurulan ortaklık yapısı içerisinde yer alan şirketlerin maden bölgesinde daha önce yapılan üretimler ve üretimlere bağlı olarak ortaklar arasında dağıtılan gelirleri dikkate alınarak Genel Müdürlük tarafından yeniden belirlenir. Belirlenen yeni ortaklık paylarına yönelik gerekli hukuki işlemlerin ve mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi için yeni ruhsat sahibi kişi veya kişiler ile maden bölgesi ilan edilmeden önceki ruhsat sahibi kişi veya kişilere Genel Müdürlükçe altı aylık süre verilir. Verilen altı aylık süre içerisinde gerekli hukuki işlemler ve mali yükümlükler yerine getirilmez ise ruhsat birleştirme taahhütnamesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle proje ve plana göre madencilik faaliyetlerinin yürütülemediği Genel Müdürlükçe tespit edilen bölgeler, bölge ruhsatından taksir edilerek yeni ruhsat sahibi kişi veya kişiler ile maden bölgesi ilan edilmeden önceki ruhsat sahibi kişi veya kişilere ortaklık paylarının ve ortaklara ilişkin yükümlülüklerin belirlenmesine yönelik gerekli davanın/davaların açılması için altı aylık ilave süre verilir. Mezkûr kişilerce, süresi içerisinde belirtilen davanın/davaların açılarak Genel Müdürlüğe bildirilmesi ve kesinleşmesi beklenmeksizin davaların neticesine göre işlem tesis edilmesi zorunludur. Bu altı aylık süre içerisinde belirtilen davanın/davaların açılarak Genel Müdürlüğe bildirilmemesi veya açılan davaların neticesine göre ivedi şekilde gerekli işlemlerin tesis edilmemesi halinde ilgili bölge ruhsatı iptal edilerek ilgili bölge ihalelik saha konumuna getirilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Maden Bölgesi Komisyonu

Maden bölgesi komisyonunun teşkili

MADDE 12 –

(1) Maden bölgesi kapsamında yeni ruhsat düzenlendiğinin valiliğe bildirmesini müteakip, valilik tarafından bir ay içerisinde maden bölgesi komisyonu kurulur.

(2) Maden bölgesi komisyonu sekretarya hizmetleri, büyükşehirlerde yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığınca, diğer illerde ise il özel idaresince yürütülür.

(3) (Danıştay Sekizinci Dairesinin 19/1/2022 tarihli ve E.:2018/5023; K.:2022/74 sayılı kararı ile iptal fıkra; Maden bölgesi komisyonu, valilik ve ilgili belediyeden birer kişi ve ruhsat sahibi (Değişik ibare: RG-16/2/2019-30688) şirket ya da şirketleri temsilen valiliğe bildirilmiş iki kişi olmak üzere toplam dört kişiden oluşur. Maden bölgesi komisyonu üyeleri ve başkanı valilik tarafından görevlendirilir.)

(4) Maden bölgesi komisyon üyelerinin, üyeliğinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde yerlerine aynı usul ile görevlendirme yapılır.

(5) Maden bölgesi ilan edilen alanın birden fazla il sınırına girmesi halinde, en fazla alanın içerisinde bulunduğu ilde maden bölgesi komisyonu kurulur.

(6) Maden bölgesi komisyonu toplantısının gündemi, yeri, tarihi ve saati başkan tarafından belirlenir ve üyelere önceden bildirilir.

(7) Maden bölgesi komisyonu ayda en az bir defa toplanır. Maden bölgesi komisyonu toplantıları tutanak ve imza altına alınır.

(8) (Danıştay Sekizinci Dairesinin 19/1/2022 tarihli ve E.:2018/5023; K.:2022/74 sayılı kararı ile iptal fıkra; Maden bölgesi komisyonunun toplantı ve karar yeter sayısı üçtür.)

(9) Maden bölgesi komisyonu, bu maddede belirtilen hususlar dışında kendi çalışma usul ve esaslarını belirler.

Maden bölgesi komisyonunun görev ve yetkileri

MADDE 13 –

(1) Maden bölgesi komisyonun görev ve yetkileri aşağıda sayılmıştır:

a) Madencilik faaliyetlerinin proje ve plana göre yürütülmesini sağlamak.

b) Madencilik faaliyetlerinin çevreye ve insan sağlığına etkilerini kontrol ederek gerekli tedbirlerin alınması için kontrol ve ölçümleri gerçekleştirmek.

c) İşletme güvenliği ile ilgili yapılan uygulamaları kontrol etmek ve önerilerde bulunmak.

ç) Madencilik faaliyetlerinin yerine getirilebilmesi, gerekli altyapının sağlanması için valiliğin ve/veya ilgili belediyenin imkân ve kabiliyetlerini kullanmak, gerektiğinde hizmet alımı yapmak.

d) Madencilik faaliyetlerinin kontrolleri sonucunda komisyona sunulan raporları inceleyerek, karara bağlamak ve bu kararları şirkete yazılı olarak bildirmek.

e) Gerektiğinde geçici faaliyet durdurma kararlarını almak ve bu kararı bir gün içerisinde Genel Müdürlüğe bildirmek.

Maden bölgesi komisyonu gelirleri, harcama usulleri ve denetimi

MADDE 14 –

(1) Şirket tarafından ocak başı satış tutarının binde beşi, büyükşehirlerde yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, diğer illerde ise il özel idaresi tarafından maden bölgesi komisyonunun faaliyetleri için açılan hesaba her yıl Haziran ayının son günü mesai bitimine kadar yatırılır.

(2) Ocak başı satış tutarının binde beşinin süresi içerisinde yatırılmaması durumunda üretim ve satış faaliyetleri maden bölgesi komisyonu tarafından geçici olarak durdurulur.

(3) Maden bölgesi komisyonunun maden bölgesi ile ilgili yaptığı harcamalar, bu hesaptan karşılanır. Maden bölgesi komisyonunun geliri başka bir faaliyet için kullanılamaz.

(4) Maden bölgesi komisyonunun harcamaları, 31/12/2005 tarihli ve 26040 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğine göre yapılır. Valilik bu hesabı ve harcamaları denetler.

Faaliyetlerin denetlenmesi

MADDE 15 –

(1) Genel Müdürlük, ihtiyaç duyması halinde maden bölgeleri ile ilgili tüm faaliyetleri inceler, denetler ve denetim sonucuyla ilgili yapılacak işlem varsa ilgili merciye bildirir.

(2) Maden bölgesi komisyonunca alınan kararlar, raporlar, bilgi ve belgeler maden bölgesi komisyonu sekretarya hizmetlerini yürüten idare tarafından uygun şekilde arşivlenir. Denetimlerde talep halinde ilgililere ibraz edilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Faaliyetlerin Kısıtlanması ve Ruhsatların Taşınması

Faaliyetlerin kısıtlanması

MADDE 16 –

(1) I. Grup ve II. Grup (a) bendi bazı ruhsat sahalarında yürütülen madencilik faaliyetlerinin şehirleşme, çevresel ve benzeri etkileri dikkate alınarak;

a) Madencilik faaliyetlerinin şehrin içinde kalması ve madencilik faaliyetlerinin yapılamaz duruma gelmesi, şehrin projelendirilmesini ve planlanmasını etkilemesi,

b) Delme, patlatma, üretim, kırma-eleme, yükleme, nakliye, stoklama gibi madencilik faaliyetleri sonucunda oluşan çevresel etkilerin yıllık ortalama değerinin, belirlenen limit değerlerin üzerinde olması,

c) Madencilik faaliyetlerinin işletme güvenliği açısından tehlike oluşturması, durumlarından herhangi birinin, Genel Müdürlük koordinasyonuyla valilik veya ilgili belediyenin, üniversite ve/veya ihtisaslaşmış devlet kuruluşlarına yaptıracağı çalışma sonucunda tespiti halinde valiliğin görüşü, Genel Müdürlüğün teklifi ve Bakan onayı ile kısıtlanabilir.

(2) Alınan kısıtlama kararı ilgili ruhsat sahiplerine, rödövansçılara, valiliğe ve belediyeye bildirilir.

(3) Genel Müdürlük koordinasyonuyla valilik ve ilgili belediyenin, üniversite ve/veya ihtisaslaşmış devlet kuruluşlarına yaptırılacak proje ile kısıtlanacak alana alternatif yeni alanlar belirlenir.

(4) Kısıtlama getirilen alandaki madencilik faaliyetleri, yeni ruhsat sahasındaki üretim faaliyetlerinin başladığı tarihte sona erdirilir ve bu tarih kısıtlama getirilmesinden itibaren altı ayı geçemez.

(5) Üretim faaliyetleri sona erdirilen kısıtlanan alanlara ilişkin, Kanunun 32 nci maddesi kapsamında işlem tesis edilir.

Ruhsatların taşınması

MADDE 17 –

(1) Kısıtlanan alandaki I. Grup ve II. Grup (a) bendi maden ruhsatları, Bakan onayı ile belirlenen alternatif alana taşınarak ruhsatlandırılabilir. Ruhsatların taşınması aşağıdaki hususlara göre yapılır:

a) Yeni alandaki toplam rezerv miktarı belirlenir. İhalelik sahalar da yeni alana dâhil edilir.

b) Taşınacak ruhsatlardaki rezerv ve eşdeğer rezerv miktarı ile toplam rezervdeki payı belirlenir.

c) Taşınacak ruhsatlar için toplam eşdeğer rezerve göre, ayrı ayrı yeni ruhsatlandırma yapılabilir.

(2) Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki hususlara yönelik proje, Genel Müdürlük koordinasyonunda, valilik ve/veya ilgili belediye tarafından üniversite ve/veya ihtisaslaşmış devlet kuruluşlarına yaptırılabilir.

(3) Ruhsatların taşınacağı alan, maden bölgesinde veya başka bir alanda olabilir.

(4) Genel Müdürlük gerek görmesi halinde yeni alanda madencilik faaliyetlerinin ortak bir proje çerçevesinde yapılmasına karar verebilir.

(5) I. Grup ve II. Grup (a) bendi ruhsatların, 16’ncı madde kapsamında kısıtlanması ve bu maddenin birinci fıkrası kapsamında rezervlerin belirlenmesini müteakip Genel Müdürlükçe ruhsat sahiplerine;

a) Aynı ruhsat sahibine ait bir veya birden fazla ruhsat olması halinde ruhsatlı alanlardaki toplam eşdeğer rezerve göre taşınılacak alandaki payları,

b) Yeni alandaki ruhsatının konumu, pafta-koordinatları, cinsi, kalitesi ve rezervi,

c) Kısıtlanan alanda kalan ruhsat için ruhsat taşıma taahhütnamesini üç aylık süre içerisinde imzalaması gerektiği, hususları tebliğ edilir.

(6) Beşinci fıkradaki hususları içeren tebligat yapıldıktan sonra, ruhsat sahibi üç ay içerisinde ruhsat taşıma taahhütnamesini imzalayarak Genel Müdürlüğe ibraz etmediği takdirde, mevcut ruhsatı iptal edilir ve bu durumda herhangi bir ruhsata hak sağlamaz, ruhsatı taşınmaz. Bu kapsamda iptal edilen ruhsatlar için yatırım gideri ödenmez.

(7) Yeni alanın maden bölgesi olmaması halinde yeni alana taşınmayı kabul eden ruhsat sahibi mevcut rödövansçısı ile yeni bir rödövans sözleşmesi yapar veya rödövansçının yatırım giderlerini karşılayarak rödövans sözleşmesini fesih eder. Yeni alanın maden bölgesi olması halinde ruhsat sahibi yatırım giderlerini karşılayarak rödövans sözleşmesini fesih eder.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Kamulaştırma

MADDE 18 –

(1) Maden bölgesindeki her grup maden işletme ruhsatı için Kanun kapsamında irtifak ve/veya intifa hakkı tesis edilebilir ve kamulaştırma yapılabilir.

İmar planı ve sağlık koruma bandı

MADDE 19 –

(1) Maden bölgesi ilan edilen alandaki işletme ruhsatları ve sağlık koruma bandı ilgili kurumlara bildirilerek çevre düzeni ve imar planları notuna işlenir.

(2) I. Grup ve II. Grup (a) bendi madenlere ilişkin oluşturulan maden bölgesinin sınırları etrafında uygun mesafelerde, maden bölgesi için hazırlanan proje ve plan kapsamında, üretimin çevresel etkileri, şehirleşme ve işletme güvenliği açısından sağlık koruma bandı oluşturulur.

Koordinasyon

MADDE 20 –

(1) Genel Müdürlük, gerek görmesi veya ruhsat sahiplerinden birinin talep etmesi halinde, maden bölgesindeki ruhsatların birleştirilerek şirketin kurulması aşamalarında, taraflar arasında anlaşmayı temin etmek ve ortaklığın oluşturulmasını sağlamak maksadıyla yapılacak toplantıları koordine eder ve toplantılara gözlemci olarak katılır.

Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller

MADDE 21 –

(1) Bu Yönetmelikte yer almayan hususlar, Kanun ve Kanuna istinaden çıkartılan yönetmeliklerin hükümlerine göre yürütülür.

Yürürlük

MADDE 22 –

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 23 –

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı yürütür.

Ekleri için tıklayınız.

 

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin

Tarihi

Sayısı

23/5/2018

30429

Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin

Tarihi

Sayısı

1.

16/2/2019

30688

2.

28/6/2022

31880 

 

 

BİNALAR İLE YERLEŞMELER İÇİN YEŞİL SERTİFİKA YÖNETMELİĞİ

12 Haziran 2022 PAZAR                 Resmî Gazete                            Sayı: 31864

YÖNETMELİK

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından:

BİNALAR İLE YERLEŞMELER İÇİN YEŞİL SERTİFİKA YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1-

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; binalar ve yerleşmelerin doğal kaynakları ve enerjiyi verimli kullanarak çevreye olan olumsuz etkilerini azaltmak için değerlendirme ve sertifikalandırma sistemlerinin oluşturulmasına; yeşil sertifika uzmanlarının, yeşil sertifika değerlendirme uzmanlarının ve eğitici kuruluşların nitelikleri ile yeşil bina ve yeşil yerleşmelerin değerlendirme kriterlerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2-

(1) Bu Yönetmelik, mevcut ve yeni binalar ile yerleşmelerin sürdürülebilir çevresel, sosyal ve ekonomik performanslarının değerlendirilmesini ve sertifikalandırılmasını kapsar.

Dayanak

MADDE 3-

(1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 107 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4-

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,

b) Bina: Kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü olan, insanların içine girebilecekleri, insanların oturmasına, çalışmasına, eğlenmesine, dinlenmesine veya ibadet etmesine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına uygun yapıyı,

c) Bina sahibi: Bina üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan gerçek veya tüzel kişiyi veya varsa intifa hakkı sahibini, eğer her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edeni veya bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemler için yasal vekâlet verdikleri temsilciyi,

ç) Değerlendirme kılavuzu: Yeşil binalar ile yeşil yerleşmelerin kriterlerini, başvuruların alınması ve değerlendirilmesini, sertifikalandırma usul ve esasları ile yeşil sertifika uzmanları ve yeşil sertifika değerlendirme uzmanlarının niteliklerini içeren dokümanı,

d) Değerlendirme kuruluşu: Türkiye Çevre Ajansını,

e) Eğitici kuruluş: Yeşil sertifika uzman adaylarına eğitim vermek amacıyla Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşu,

f) Genel Müdürlük: Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğünü,

g) Ulusal yeşil sertifika sistemi (YeS-TR): Yeşil binalar ile yeşil yerleşmelerin sertifikalandırma sürecinin çevrimiçi olarak işletilmesi için Bakanlıkça oluşturulan sistemi,

ğ) Yerleşme: İçerisinde birden fazla bina bulunan imar parseli ve daha büyük ölçekteki alanı,

h) Yerleşme sahibi: Yeşil yerleşme sertifikası için müracaat edilen alan içinde mülkiyet hakkı ve tasarruf yetkisi bulunanları veya bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemler için yasal vekâlet verdikleri temsilciyi,

ı) Yeşil bina: Yer seçimi, tasarım, inşaat, işletme, bakım, tadilat, yıkım, atık ve atık suların bertarafını kapsayan, yaşam döngüsü boyunca sürdürülebilir, enerji verimli, doğayla uyumlu, düşük emisyonlu ve çevreye olan olumsuz etkileri asgari düzeye indirilmiş binayı,

i) Yeşil sertifika: Değerlendirme kuruluşu tarafından yapılan değerlendirme sonrası, kuruluşça binaya veya yerleşmeye verilen belgeyi,

j) Yeşil sertifika değerlendirme uzmanı: Değerlendirme kuruluşu ekibinde görev yapan ve binaların veya yerleşmelerin değerlendirme kılavuzuna göre değerlendirilmesinden ve puanlanmasından sorumlu olan yeşil sertifika uzmanlarını,

k) Yeşil sertifika uzmanı: Nitelikleri Bakanlık tarafından belirlenen ve Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilmiş eğitici kurum veya kuruluşlar tarafından verilen eğitimde başarılı olan kişileri,

l) Yeşil yerleşme: Yer seçimi, tasarım, inşaat, işletme, bakım, tadilat, yıkım, atık ve atık suların bertarafını kapsayan yaşam döngüsü boyunca sürdürülebilir, enerji verimli, doğayla uyumlu, düşük emisyonlu ve çevreye asgari düzeyde zarar veren içerisinde binalar ile yaşamın sürdürülebilmesi için gereken alt ve üst yapıyı içeren yerleşmeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Esaslar

Genel esaslar

MADDE 5-

(1) Yeşil sertifika almak isteğe bağlıdır.

(2) Yeşil sertifika, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 Yeşil Sertifika Bina Değerlendirme Kılavuzu ve Ek-2 Yeşil Sertifika Yerleşme Değerlendirme Kılavuzunda tanımlanan kriterler esas alınarak düzenlenir.

(3) Yeşil sertifika almak isteyen bina veya yerleşme sahibi, Bakanlıkça yetkilendirilen yeşil sertifika uzmanlarından ve değerlendirme kuruluşundan hizmet alır.

(4) Yeşil sertifika uzmanı, sertifika alınmak istenen bina veya yerleşmeye ait bilgileri ilgisine göre Ek-1 veya Ek-2’de yer alan değerlendirme kılavuzuna uygun olarak YeS-TR sistemine kaydeder.

(5) Değerlendirme kuruluşu, başvuruları değerlendirme kılavuzuna göre, sisteme kaydedilen bilgiler üzerinden ve gerekli durumlarda yerinde etüt etmek suretiyle değerlendirerek işlem tesis eder.

(6) Bina ve yerleşmelerin değerlendirilmesi ve sertifikalandırılmasına ilişkin işlemler YeS-TR’de gerçekleştirilir.

(7) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında doğabilecek tereddütler ve itirazlar Genel Müdürlük tarafından değerlendirilir. Bakanlığın bu Yönetmelik kapsamındaki her türlü eğitim ve yetkilendirme iş ve işlemlerini yapma yetkisi saklıdır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Eğitici Kuruluşlara, Değerlendirme Kuruluşuna, Yeşil Sertifika Uzmanlarına ve

Yeşil Sertifika Değerlendirme Uzmanlarına İlişkin Esaslar

Eğitici kuruluşlar

MADDE 6-

(1) Yeşil binalar ile yeşil yerleşmeler gibi konularda faaliyet gösteren kamu veya özel hukuk hükümlerine tabi kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşlar, üniversiteler ile sivil toplum kuruluşları, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-3 Yeşil Sertifika Ulusal Yeşil Bina ve Yeşil Yerleşme Sertifikasyonu Eğitimine İlişkin Hususlar içerisinde belirtilen koşulları sağlamaları halinde eğitici kuruluş olarak faaliyet gösterebilirler. Eğitici kuruluşlar Bakanlıkça yetkilendirilir ve Bakanlık resmi internet sayfasında yayımlanır.

(2) Yeşil sertifika uzmanları, Ek-3’te belirlenen esaslar dâhilinde eğitici kuruluşlar tarafından düzenlenecek sertifika eğitim programına katılarak uygulanacak yazılı sınavda başarılı olmaları ve Bakanlıkça YeS-TR’de yetkilendirilmeleri halinde, bu Yönetmelik kapsamında faaliyet yürütebilirler.

(3) Eğitici kuruluşlar, sınavda başarılı olan yeşil sertifika uzmanı adaylarını YeS-TR’ye kaydeder ve Genel Müdürlüğe bildirir.

(4) Eğitici kuruluşlar; eğitim verdikleri yeşil sertifika uzmanı adaylarına ait başvuru evrakını, eğitim ve sınav belgelerini; talep edildiğinde Bakanlığa sunmak üzere en az on yıl süre ile saklamak zorundadır. Eğitici kuruluşlar, faaliyetlerinin ya da yetkilerinin sonlanması halinde düzenlemiş oldukları eğitimlerle ilgili dosyaları Bakanlığa teslim etmekle yükümlüdür.

Değerlendirme kuruluşu

MADDE 7-

(1) Değerlendirme kuruluşu; başvuruya konu bina veya yerleşmeye ilişkin olarak değerlendirme kılavuzunda belirtilen kriterleri değerlendirebilecek nitelik ve sayıda yeşil sertifika değerlendirme uzmanını bünyesinde bulundurur veya dış kaynaklı temin eder.

(2) Değerlendirme kuruluşu, sertifika başvurularını inceler ve değerlendirme kılavuzlarına uygun nitelikteki binalar ile yerleşmelerin sürdürülebilir çevresel, sosyal ve ekonomik performanslarını kılavuzlara göre değerlendirir. Kuruluş, sertifikalandırma faaliyetlerini yürütür ve kriterleri sağlayan bina ve yerleşmelere ilgili sertifikayı düzenler.

Yeşil sertifika uzmanı

MADDE 8-

(1) Yeşil sertifika eğitimlerine, değerlendirme kılavuzlarında belirtilen meslekleri haiz kişiler katılabilir.

(2) Yeşil sertifika uzmanlık yetkisinin geçerlilik süresi on yıldır. Bu sürenin bitiminde eğitime katılmaksızın tekrar sınava girilerek uzmanlık yetkisi yenilenebilir.

(3) Değerlendirme kılavuzlarında Bakanlık tarafından versiyon değişikliği yapılması durumunda yetkisi devam eden yeşil sertifika uzmanları, güncel versiyon hakkında eğitici kuruluştan Bakanlıkça belirlenen içerikte eğitim almak zorundadır. Aksi halde eğitim almayan uzmanların yetkisi askıya alınır.

(4) Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında çalışmakta olup, değerlendirme kılavuzlarında belirtilen yeşil sertifika uzmanı mesleklerini haiz personelden;

a) Yeşil sertifika ile ilgili faaliyetler kapsamında en az üç yıl görev yapmış olanlar ile bu birimlerde yönetici olarak en az iki yıl çalışmış olanlar,

b) Yeşil sertifika değerlendirme kılavuzları kapsamındaki ana kategorilerden yapı malzemesi ve yaşam döngüsü, enerji kullanımı ve verimliliği, su yönetimi, atık su ve atık yönetimi kategorilerinde yer alan konular ile ilgili teknik birimlerde en az dört yıl çalışmış olanlar ile uluslararası kabul görmüş benzer yeşil sertifika programlarından belge sahibi olanlar, eğitime katılmaksızın sınavda başarılı olmaları halinde, yeşil sertifika uzmanı olmaya hak kazanır.

(5) Yeşil sertifika uzmanlarının faaliyetleri Genel Müdürlükçe oluşturulan komisyon tarafından denetlenir. Değerlendirme kılavuzlarına göre bina veya yerleşmenin yeşil sertifika sınıfını değiştirecek mertebede veya asgari kriterleri karşılamak üzere hatalı işlem yaptığı tespit edilen yeşil sertifika uzmanlarının yetkileri altı ay süreyle askıya alınır. Ancak farklı projelerde olmak üzere bu şekilde üç kez işlem yaptığı tespit edilenler ile gerçeğe aykırı veya yanıltıcı belge düzenledikleri veya kullandıkları tespit edilenlerin yetkileri her hâlükârda bir daha verilmemek üzere iptal edilir. Bu işlemlerden askıya alma, iptal, itirazların değerlendirilmesi gibi işlemler Genel Müdürlük bünyesinde ilgili Daire Başkanının yer aldığı asgari üç teknik personelden oluşan farklı bir komisyon marifetiyle yapılır.

(6) Yeşil sertifika uzmanının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Binanın veya yerleşmenin değerlendirme kılavuzunda belirtilen kriterlere göre plan, proje ve inşa süreçlerinde sadece bina veya yerleşme sahibine danışmanlık yapmak.

b) Bina veya yerleşme ile ilgili bilgi ve belgeleri değerlendirme kuruluşuna sunmak.

c) Bina veya yerleşme sahibi adına başvuru ile ilgili iş ve işlemleri takip etmek.

ç) Değerlendirme kuruluşuna sunacağı bilgi ve belgelerin doğruluğundan sorumlu olmak.

d) Aynı anda üç adete kadar bina ya da yerleşme için hizmet vermek.

Yeşil sertifika değerlendirme uzmanı

MADDE 9-

(1) Yeşil sertifika uzmanları, değerlendirme kuruluşu ekibinde görev yapmaları halinde, yeşil sertifika değerlendirme uzmanı unvanını alırlar ve değerlendirme kuruluşu tarafından YeS-TR’ye tanımlanırlar.

(2) Yeşil sertifika değerlendirme uzmanı;

a) Değerlendirme kuruluşunda görev aldığı sürece yeşil sertifika uzmanlığı hizmeti veremez, danışmanlık yapamaz.

b) YeS-TR’ye kaydedilen bilgi ve belgeleri değerlendirerek binanın veya yerleşmenin yeşil bina veya yeşil yerleşme olma koşullarını yerine getirip getirmediğine dair analizi ve puanlamayı yapar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 10-

(1) 23/12/2017 tarihli ve 30279 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalar ile Yerleşmeler İçin Yeşil Sertifika Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 1-

(1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce 10 uncu maddede yer alan hükümlere göre Bakanlıkça eğitici kuruluş olarak görevlendirilen tüzel kişiler ile gerekli eğitimleri alarak yeşil sertifika uzmanlığı elde etmiş olanların hakları saklıdır.

Yürürlük

MADDE 11-

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 12-

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.

 

Ekleri için tıklayınız

KEDİ, KÖPEK VE GELİNCİKLERİN KİMLİKLENDİRİLMESİ VE KAYIT ALTINA ALINMASINA DAİR YÖNETMELİK

Resmî Gazete Tarihi: 26.02.2018 Resmî Gazete Sayısı: 30344

KEDİ, KÖPEK VE GELİNCİKLERİN KİMLİKLENDİRİLMESİ VE KAYIT ALTINA ALINMASINA

DAİR YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (Değişik: RG-22/4/2022-31817)

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; hayvan hareketlerinin takibini ve hastalıklarının kontrolünü daha etkin düzeyde sağlamak için; sahipli kedi, köpek ve gelinciklerin dijital yöntemlerle kimliklendirilmesi ve kayıtlarının düzenli tutulması ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – 

(1) Bu Yönetmelik; sahipli köpek, kedi ve gelinciklerin bireysel olarak kimliklendirilmesini, kimliklendirmede kullanılacak yöntemi, malzeme tipi ve özelliklerini, kimliklendirilen hayvanlar ile bunların bulundukları işletmelerin veya sahiplerinin kayıt altına alınmasını, kayıt altına alınan hayvanlara düzenlenecek belgeleri, denetim ve kontrol ile idari yaptırımlara ilişkin hususları kapsar.

(2) (Mülga: RG-22/4/2022-31817)

(3) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Bu Yönetmelik sahipsiz hayvanlar ile Cumhurbaşkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde bulunan ev hayvanlarını kapsamaz.

Dayanak

MADDE 3 – (Değişik: RG-22/4/2022-31817)

(1) Bu Yönetmelik; 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 7 nci ve 11 inci maddeleri ile 24/6/2004 tarihli ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanım ve kısaltmalar

MADDE 4 – 

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,

b) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Ev hayvanı: Bu Yönetmelikte geçen sahipli kedi, köpek ve 8/10/2011 tarihli ve 28078 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ev Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre çalışma izin belgesi almış ev hayvanı üretim merkezinde üretilen gelincikleri,

c) Ev hayvanı sahibi: Ev hayvanların mülkiyet hakkını üzerinde bulunduran 16 ve üzeri yaşta gerçek veya tüzel kişiyi,

ç) Genel Müdürlük: Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,

d) Hayvan barınağı: Hayvanların sahiplendirilinceye veya alındığı ortama geri bırakılıncaya kadar rehabilite edildiği ve bu süre içerisinde geçici olarak barındırıldığı tesisi,

e) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) İl/ilçe müdürlüğü: İl/ilçe tarım ve orman müdürlüklerini,

f) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) İşletme: Bu Yönetmelik kapsamında bulunan hayvanların, üretildiği, alınıp satıldığı, Ev Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre çalışma izin belgesi almış üretim ve satış yerlerini,

g) (Mülga: RG-22/4/2022-31817)

ğ) Kanun: 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununu,

h) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Mikroçip: İçinde 15 karakterli kod numarası bulunan ve deri altına özel bir cihazla uygulanan, salt-okunur pasif radyofrekans tanımlama malzemesini,

ı) Okuyucu: Ev hayvanlarına belli bir uzaklıktan tutularak, uygulandığı hayvana ait mikroçipteki bilgileri görüntüleyen tarayıcıyı,

i) Pasaport: Ev hayvanı için düzenlenmiş içerisinde hayvana ve sahibine ait bilgileri içeren bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen belgeyi,

j) Resmî veteriner hekim: Bu Yönetmelik kapsamında verilen görevleri Bakanlık adına yapan Bakanlık personeli veteriner hekimi,

k) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Sahipli hayvan: Ev, işyeri, arazi ve benzeri sınırlar içinde gerçek ya da tüzel kişilik tarafından kontrolü sağlanan ya da doğrudan denetimi altında tutulan evcil hayvanlarını,

l) Sahipsiz hayvan: Barınacak yeri olmayan veya sahibinin ya da koruyucusunun ev ve arazisinin sınırları dışında bulunan ve herhangi bir sahip veya koruyucunun kontrolü ya da doğrudan denetimi altında bulunmayan evcil hayvanları,

m) Serbest veteriner hekim: 9/3/1954 tarihli ve 6343 sayılı Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair Kanuna göre mesleğini serbest olarak icra etme yetkisine sahip veteriner hekimi,

n) (Mülga: RG-22/4/2022-31817)

o) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Yetkili veteriner hekim: Resmî veteriner hekimi veya Bakanlık tarafından yetki verilen serbest veteriner hekimi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Yetki, Sorumluluk ve Yükümlülükler

Yetki ve sorumluluk

MADDE 5 – 

(1) Bu Yönetmelik çerçevesindeki ev hayvanlarının kimliklendirilmesi, kayıt altına alınması, mikroçip basımı ve dağıtımı ile ilgili tüm işlemlerin yürütülmesinde Bakanlık yetkilidir. Bakanlık, gerektiğinde bu yetkinin bir kısmını veya tamamını kontrol ve denetimi altında olmak şartıyla yeterli altyapıya sahip, ev hayvanları konusunda faaliyet gösteren kurum, kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere devredebilir.

(2) Genel Müdürlük; hayvan hareketleri ve sağlığına yönelik bilgisayar destekli ve Bakanlık hayvan kayıt sistemi ile ilişkilendirilecek veri tabanının oluşturulması, il/ilçe müdürlükleri arasında bilgi akışının sağlanması, il/ilçe müdürlükleri ile yetki verilmesi halinde yetki verilen kurum veya kuruluşların çalışmalarının kontrolü, denetimi ve eğitimi ile merkezi veri tabanının geliştirilmesi, işletilmesi ve işlemlerin uygulanması ile yetkili, görevli ve sorumludur.

(3) İl/ilçe müdürlüğü; kendi yetki, görev ve sorumluluk sahasında bulunan ev hayvanlarının kimliklendirilmesinde kullanılacak cihazların, bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygunluğunu onaylamak, ev hayvanlarını bireysel olarak kimliklendirmede kullanılacak numaraların işletmelere tahsisini sağlamak, işletmelerdeki ev hayvanlarının kontrol ve denetimlerini yapmak, kontrollere ilişkin raporlar hazırlamak, yetki verilmesi halinde yetki verilen kurum veya kuruluşların çalışmalarının kontrolü, denetimi ve eğitimini sağlamak, bu Yönetmelik hükümlerinin ihlal edilmesi halinde gerekli yaptırımları uygulamak ve bu Yönetmeliğin ilgili diğer hükümlerini uygulama konularında yetkili, görevli ve sorumludur.

(4) Ev hayvanı sahibi; ev hayvanlarının kimliklendirilmesini sağlamak, doğum, ölüm, kayıp, sahip değişikliği ile ilgili bilgileri il/ilçe müdürlüğüne (Ek ibare: RG-22/4/2022-31817) ya da Bakanlıkça yetki verilmiş kurum/kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere süresi içerisinde bildirmekle sorumlu ve yükümlüdür. Ev hayvanı sahibi bu Yönetmelikte yer alan yükümlülüklerini yerine getirmemesinden, eksik ya da hatalı vermiş olduğu beyanları nedeniyle oluşacak tüm olumsuzluk ve hatalardan sorumludur. Ev hayvanı sahipleri ev hayvanlarının her türlü bakım ve beslenmesinden sorumlu olup, ev hayvanlarını terk edemezler. Ev hayvanı sahipleri 16 yaşından gün almış fakat 18 yaşını doldurmamış ise bu Yönetmelik çerçevesinde belirlenen sorumluluklar veli ve/veya vasisine aittir.

Sağlık şartları

MADDE 6 – 

(1) Ev hayvanlarının sağlık şartları ile ilgili olarak aşağıdaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi zorunludur:

a) Hayvanlara yapılmış olan kuduz aşıları pasaporta işlenir.

b) Ekinokokkus multiokularis etkeninin tedavisi yapılması durumunda bu bilgiler pasaporta işlenir.

c) Kuduz antikor titrasyon testleri Bakanlıktan çalışma izni bulunan, Uluslararası Proficiency Test programlarını takip eden ve testlerde başarılı olan laboratuvarlarda yapılır.

ç) Kuduz aşılarının etkinliğini izlemek için serolojik testlerin doğrulaması Avrupa Birliği Kuduz Referans Laboratuvarında yapılır.

d) Kuduz aşıları minumum 12 haftalıktan itibaren yapılır.

e) Kuduz antikor titrasyon testini gerçekleştirmek için gerekli olan kan örneği yetkili veteriner hekim tarafından alınır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kimliklendirme ve Kayıt Altına Alma

Sistemin unsurları

MADDE 7 – 

(1) Ev hayvanlarının kimliklendirilmesi ve kayıt altına alınmasına ilişkin bilgi sistemi aşağıdaki unsurlardan oluşur:

a) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Ev hayvanlarının kimliklendirilmesi için mikroçip ve okuyucudan oluşan kimliklendirme araçları.

b) Pasaport belgeleri,

c) Bilgisayar destekli veri tabanı,

ç) Ev hayvanlarına takılan mikroçiplerin seri numaralarının ve ev hayvanı sahipleri ile adreslerinin kaydedildiği kayıt defteri (Ek ibare: RG-22/4/2022-31817)  veya formu.

Bilgi erişimi

MADDE 8 – 

(1) Genel Müdürlük bu Yönetmelik çerçevesindeki tüm bilgilere; il/ilçe müdürlüğü de kendi görev, yetki ve sorumluluk sahasındaki bilgilere erişebilir. Bakanlık, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde bilgi gizliliğinin ve korunmasının sağlanması şartıyla, ilgili kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilere, gerekli önlemleri alarak paydaşların uygun şartları haiz olmaları halinde bu bilgilere erişimleri için izin verebilir. Bu bilgiler arasında kişisel verilerin bulunması halinde, bu nitelikteki veriler gerekli teknik ve idari tedbirler alınarak 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümlerine uygun şekilde ilgili üçüncü kişilerle paylaşılabilir.

Ev hayvanlarının kimliklendirilmesi

MADDE 9 – 

(1) Kimliklendirme ISO 11784 standartı ve HDX ya da FDX-B teknolojisine uygun mikroçip ile yapılır.

(2) Mikroçip uygulaması veteriner hekimler tarafından veya veteriner hekim gözetiminde veteriner sağlık teknisyeni/veteriner sağlık teknikeri tarafından yapılır.

(3) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Yeni doğan ev hayvanının sahibi Ek-1’de yer alan Beyanname ile doğum tarihinden itibaren en geç altı ay içinde il/ilçe müdürlüğüne ya da Bakanlıkça yetki verilmiş kurum/kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere yazılı veya elektronik ortamda başvuru yapmakla yükümlüdür.

(4) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Mikroçip uygulanan ev hayvanları Ek-2’de yer alan pasaport düzenlenerek on beş gün içinde yetkili veteriner hekim tarafından veri tabanına kaydedilir.

(5) Veri tabanına kaydedilmiş ev hayvanlarına ait aşı uygulaması, sahip değişikliği gibi pasaporttaki ve veri tabanındaki bilgilerin değişmesi halinde değişikliğin bildirilmesini takiben en geç on beş gün içinde yeni bilgilerin kayıt edilmesi zorunludur.

(6) Mikroçip, iki skapula arasına veya sol tarafta boynun kulağa yakın kısmına deri altına uygulanır.

(7) Mikroçip, ISO 11785 sayılı standarda uygun okuyucular tarafından okunmalıdır.

(8) Kontrolleri esnasında mikroçipi okunamayan ya da düştüğüne kanaat getirilen ev hayvanları için sahibinin ibraz ettiği belge veya bilgiler ile veri tabanındaki bilgiler doğrultusunda yeniden mikroçip uygulaması yapılır.

(9) Daha önce ISO 11784 sayılı standarda uygun olarak kimliklendirilen ev hayvanlarının çip bilgilerinin ISO 11785 sayılı standarda uygun okuyucular tarafından okunması durumunda bu hayvanlara yeniden çip takılmaz.

(10) (Ek: RG-22/4/2022-31817) Tanımlanan ev hayvanlarının mikroçip numaraları, hayvanlarla ilgili olarak hazırlanacak hayvan sigortaları, hayvan sağlığı ve hayvancılıkla ilgili olarak laboratuvar için numune alınması ve gönderilmesine ilişkin belgeler, laboratuvar analizleri ile ilgili belgeler ve analiz raporları, hayvan alış ve satışları ile ilgili proforma fatura veya faturalar, ev hayvanlarının sahiplendirilmesi ile ilgili belgeler, her türlü hayvan sertifikaları ve ev hayvanları ile ilgili olarak tanzim edilecek her türlü diğer belgede mutlaka belirtilir.

Mikroçiplerin gerçek ve tüzel kişiliklere tahsisi ve uygulanması

MADDE 10 – 

(1) Gerektiğinde üzerinde bireysel tanımlama numaraları bulunan mikroçipler, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde ilgili il/ilçe müdürlüğü tarafından kendi görev, yetki ve sorumluluk sahasındaki gerçek ve tüzel kişiliklere tahsis edilebilir.

(2) Gerektiğinde üzerinde bireysel tanımlama numaraları bulunan mikroçipler, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde ilgili il/ilçe müdürlüğü, serbest veteriner hekim, kurum ya da kuruluşlar tarafından kendi görev, yetki ve sorumluluk sahasındaki ev hayvanlarına uygulanır.

Pasaport ile ilgili işlemler

MADDE 11 – 

(1) Ev hayvanı sahibi, ev hayvanlarına ait pasaportların kaybolması, çalınması veya imhası halinde en geç altmış gün içinde durumu bağlı bulunduğu il/ilçe müdürlüğüne bildirir. Ev hayvanı sahibinin talebi üzerine il/ilçe müdürlüğü on beş gün içinde ev hayvanları için yeniden pasaport düzenler.

Kimliklendirilmiş ev hayvanlarının satışı, el değiştirmesi, kayıp ve ölüm hâli

MADDE 12 – 

(1) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Ev hayvanlarının sahip değişikliği işlemi için Ek-3’te yer alan Ev Hayvanı Sahip Değişikliği Belgesi, yurt dışından ithal edilmiş hayvanlar için ise ithalat belgesinin bir örneği ve varsa pasaportu ile altmış gün içerisinde ev hayvanının yeni sahibi, il/ilçe müdürlüklerine ya da Bakanlıkça yetki verilmiş kurum/kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere başvurur. Yetkili veteriner hekim tarafından veri tabanı ve pasaportuna, sahip değişikliği işlenir. İthal edilmiş hayvanlar için yeni pasaport düzenlenir.

(2) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Sahipsiz hayvanların hayvan barınakları tarafından gerçek veya tüzel kişiliklere verilmesi halinde sahipsiz hayvan edinme formu ve varsa hayvanın sağlık karnesi ile sahiplendirme tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde il/ilçe müdürlüklerine başvurulur. Resmî veteriner hekim tarafından hayvan için yeni pasaport düzenlenir ve veri tabanına kaydedilir. Gerektiğinde, Bakanlık ev hayvanı sahibinden ek bilgi ve belge talep edebilir.

(3) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) Kayıtlı ev hayvanlarının ölümü halinde otuz gün içerisinde, kaybolması halinde yedi gün içerisinde ev hayvanı sahibi durumu il/ilçe müdürlüğüne ya da Bakanlıkça yetki verilmiş kurum/kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere bildirir. Yetkili veteriner hekim tarafından ev hayvanının durumu veri tabanına işlenir.

(4) Terk edilmiş hayvanı bulan kişilerin bu hayvanları sahiplenmek istemeleri halinde Ek-1’de yer alan Beyannameyi doldurarak il/ilçe müdürlüklerine kayıtlarını yaptırırlar. Eğer hayvanın resmî kayıtlarda daha önce sahipli olduğuna dair bilgi ve bulguya rastlanırsa önceki sahibine durum ivedilikle bildirilir ve ev hayvanını gelip teslim alması için (Değişik ibare: RG-22/4/2022-31817) yetmiş iki saat süre verilir. Bu süre içerisinde ev hayvanı yediemin olarak bulduğunu beyan eden ve kayıt için müracaatta bulunan kişiye teslim edilir. Süre sonunda sahibinin hayvanını teslim almaması halinde yeni sahibi adına kaydı yapılır. Tebligata rağmen hayvanını teslim almaya gelmeyen kişiler hayvanı terk etmiş olarak değerlendirilir. (Ek cümle: RG-22/4/2022-31817) Hayvanı bulan kişi sahiplenmek istemediği durumlarda terk edilen sahipli ev hayvanı, bakımevi bulunan en yakın belediye tarafından hayvan bakımevine götürülür.

(5) Barınak yetkilileri, 1 Nisan tarihi başlangıç olmak üzere her üç ayda bir, son üç ay içerisinde sahiplendirilen hayvanlara ait sahiplendirme formlarının birer nüshasını il/ilçe müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.

Denetim ve kontroller

MADDE 13 – 

(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki işletmelerin denetim ve kontrolleri Genel Müdürlük veya ilgili il/ilçe müdürlüğü tarafından yılda en az bir kez yapılır.

Masraflar

MADDE 14 – 

(1) Sahipli ev hayvanlarının kimliklendirilmesi ve kayıt altına alınmasına ilişkin masraflar ev hayvanı sahipleri tarafından karşılanır.

(2) Sahipli ev hayvanlarının kimliklendirilmesi araçlarının uygulama ücreti Bakanlıkça belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Veri Tabanı ve Kayıt

Bilgisayar destekli veri tabanı

MADDE 15 – 

(1) Genel Müdürlük tarafından 16 ncı madde hükümlerine uygun olarak bilgisayar destekli bir veri tabanı kurulur. Bu Yönetmelik gereği kaydedilen tüm bilgiler süresiz olarak söz konusu bilgisayar destekli veri tabanında saklanır. Bilgisayar destekli veri tabanına kaydedilen kişisel veriler ise 6698 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili mevzuata uygun olacak şekilde ve süre ile saklanır.

(2) (Ek: RG-22/4/2022-31817) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak tanımlanmış ev hayvanlarına hayvan hastalıklarını önleme amacı dışında veri tabanında kısıtlama konulmaz.

Veri tabanında bulunması gereken bilgiler

MADDE 16 – 

(1) Bilgisayar destekli veri tabanında asgari aşağıdaki bilgiler bulunur:

a) Mikroçip numarası, yeri, yerleştirildiği tarihi,

b) Pasaport numarası,

c) Ev hayvanı sahibinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adresi, posta kodu, telefon numarası,

ç) Aşılara ait; aşının adı, imalatçı firma, parti no, son kullanma tarihi, aşılama tarihi, geçerlilik tarihi (aşının verdiği bağışıklık süresi),

d) Aşıyı uygulayan; veteriner hekimin adı, soyadı, diploma numarası, T.C. kimlik numarası,

e) Ev hayvanın adı, türü, ırkı, cinsiyeti, doğum tarihi, belirgin işaret ve rengi,

f) Ev hayvanının ana ve baba bilgileri,

g) Kayıp bildirim tarihi,

ğ) Operasyon tarihi,

h) Doğum tarihi,

ı) Yetiştirilme amacı,

i) Varsa hayvana ait kalıtsal kusur,

j) Bakanlık gerektiğinde veri tabanına kaydetmek için ek bilgi toplayabilir ve bu bilgileri veri tabanına kaydeder.

Veri tabanında bilgi erişimi

MADDE 17 – 

(1) İlgili mevzuat hükümleri çerçevesinde bilgi gizliliğinin korunması şartıyla, Bakanlık tarafından tanınan ve uygun şartları taşıyan tüm ilgili taraf ve paydaşların da veri tabanındaki bilgilere erişimleri için gerekli önlemler alınır. Bu bilgiler arasında kişisel verilerin bulunması halinde, bu nitelikteki veriler gerekli teknik ve idari tedbirler alınarak 6698 sayılı Kanun hükümlerine uygun şekilde ilgili üçüncü kişilerle paylaşılabilir.

Kayıt

MADDE 18 – 

(1) 8/10/2011 tarihli ve 28078 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ev ve Süs Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmelik çerçevesinde izin verilen işletmelerdeki ev hayvanları için işletme sahibi veya yetkilisi tarafından işletme kayıt defteri/formu tutulur.

(2) (Değişik ibare: RG-22/4/2022-31817) İşletme sahibi işletme kayıt defteri/formunda güncel kayıtları tutar; işletmeye gelen veya işletmeden ayrılan tüm ev hayvanlarının hareketlerinin tarih, gittiği veya geldiği işletmesinin bilgileri, ev hayvanı sahiplerinin bilgileri ile işletme içindeki tüm ev hayvanının mikroçip numarası, doğum tarihi, cinsiyeti, ırkı, rengi ve ölüm tarihi bilgilerini işletme kayıt formuna kayıt ederek bildirim süresi içinde bağlı bulunduğu il/ilçe müdürlüğüne bildirir. Ek-4’teki Ev Hayvanları İçin İşletme Kayıt Defteri/Formunda yer alan bilgiler asgari bilgiler olup, Bakanlık gerektiğinde bu maddede belirtilenlere ilave bilgilerin kayıt defterinde yer almasını isteyebilir.

(3) (Değişik: RG-22/4/2022-31817) İşletme kayıt defteri/formu, tanımlanan ve tescil edilen her bir işletme tarafından Ek-4’te belirtilen şekilde elle yazılı formda veya bilgisayar ortamında tutulur, en az beş yıl saklanır ve il/ilçe müdürlüğü tarafından talep edilmesi hâlinde işletme sahibi tarafından ibraz edilir.

İşletme kayıt defteri/formunun kaybolması, çalınması veya imha edilmesi

MADDE 19 – (Değişik: RG-22/4/2022-31817)

(1) Ev hayvanlarına ait bilgileri içeren işletme kayıt defteri/formu kaybolmuş, çalınmış veya imha edilmiş ise işletme sahipleri en geç altmış gün içinde durumu yazılı veya elektronik ortamda ilgili il/ilçe müdürlüğüne bildirir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

İdari yaptırımlar

MADDE 20 – (Değişik: RG-22/4/2022-31817)

(1) Bu Yönetmelik kapsamında kedi ve köpeklerini kimliklendirmeyen ve kayıt altına aldırmayanlara 5199 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü, gelinciklerini kimliklendirmeyen ve kayıt altına aldırmayanlara 5996 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi hükmü uygulanır ve hayvanlar kimliklendirilerek kayıt altına alınır.

(2) Bu Yönetmelik kapsamında sahip değişikliklerini, kayıp ve ölüm halini bildirmeyen ev hayvanı sahipleri ile ev hayvanlarının kimliklendirilmesinde kullanılması gereken malzemeleri kullanmayanlara ve kayıtlarında tahrifat yapanlara 5996 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi hükmü uygulanır.

(3) Ev hayvanlarını kimliklendirmiş fakat kayıt işlemini gerçekleştirmemiş serbest veteriner hekimlere, 5996 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi hükmü uygulanır.

(4) Ev hayvanlarını terk eden hayvan sahiplerine 5199 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi hükmü uygulanır.

Avrupa Birliği mevzuatına uyum

MADDE 21 – 

(1) Bu Yönetmelik, köpek, kedi ve gelinciklerin ticari olmayan hareketi için model kimlik dokümanlarını, üçüncü ülke listelerinin oluşturulmasını ve 576/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu  ve Konsey Tüzüğünde öngörülen belirli koşullara uygunluğu tasdik eden beyannamelerin format, düzen ve dil gerekliliklerini belirleyen (AB) 577/2013 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü kısmen dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Geçiş süreci

GEÇİCİ MADDE 1 – 

(1) Tüm köpek sahiplerinin 1/1/2021 tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde Ek-1’de yer alan Beyannameyi doldurarak il/ilçe müdürlüklerine başvurmaları ve her yaştaki köpeklerinin kimliklendirme-kayıt işlemlerini yaptırmakla yükümlüdür.

(2) Tüm kedi ve gelincik sahiplerinin 1/1/2022 tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde Ek-1’de yer alan Beyannameyi doldurarak il/ilçe müdürlüklerine başvurmaları ve her yaştaki kedi ve gelinciklerinin kimliklendirme-kayıt işlemlerini yaptırmakla yükümlüdür.

Geçiş süreci

GEÇİCİ MADDE 2- (Ek: RG-22/4/2022-31817)

(1) Tüm kedi, köpek ve gelincik sahipleri, il/ilçe müdürlüğüne ya da Bakanlıkça yetki verilen kurum/kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere Ek-1’de yer alan Beyanname ile başvuru yaparak her yaştaki hayvanlarını en geç 31/12/2022 tarihine kadar kimliklendirerek kayıt altına aldırmakla yükümlüdür.

Yürürlük

MADDE 22 –

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 23 – (Değişik: RG-22/4/2022-31817)

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.

 

Ekleri için tıklayınız

 

 

 

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin

Tarihi

Sayısı

26/2/2018

30344

Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin

Tarihi

Sayısı

1.       

22/4/2022

31817

 

 

 

ARI KOLONİLERİNİN KİMLİKLENDİRİLMESİ VE KAYIT ALTINA ALINMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

22 Nisan 2022 CUMA                       Resmî Gazete                            Sayı : 31817

YÖNETMELİK

Tarım ve Orman Bakanlığından:

ARI KOLONİLERİNİN KİMLİKLENDİRİLMESİ VE KAYIT ALTINA ALINMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1- 

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; arı kolonilerinin hareketlerinin ve hastalıklarının daha etkin kontrolünün sağlanması, ülkesel veya bölgesel eradikasyon programlarının etkin yürütülmesinin desteklenmesi için arıcılık işletmelerinin belirlenmesi ve bu işletmelerde bulunan arı kolonilerinin kimliklendirilmesi ve kayıt altına alınması ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- 

(1) Bu Yönetmelik; arı kolonilerinin kimliklendirilmesi ve kayıt altına alınması ile bunların bulundukları işletmelerin ve sahiplerinin kayıt altına alınmasını, bilgisayar destekli veri tabanının kurulması ve işletilmesini, kimliklendirilen arı kolonilerinin ve işletmelerinin kontrol ve denetimleri ile idarî yaptırımlara ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

MADDE 3- 

(1) Bu Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 7 nci ve 8 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- 

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Arı: Süzme bal, petekli bal, polen, balmumu, propolis, arı ekmeği, arı venomu, arı zehiri ve arı sütü gibi birincil arı ürünleri üretimi, damızlık veya diğer amaçlarla yetiştirilen Apidae familyasına dahil hayvanları,

b) Arı Nakil Belgesi: Arıların il içi nakillerinde kullanılan ve Bakanlık veri tabanından alınmış Ek-1’deki belgeyi,

c) Arı vize belgesi: Resmî veteriner hekim tarafından arıların iller arası sevkinde doldurulan ve veteriner sağlık raporuna eklenen gidecekleri güzergâhların gösterildiği Ek-2’de yer alan belgeyi,

ç) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,

d) Genel Müdürlük: Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,

e) İl/ilçe müdürlüğü: İl/ilçe tarım ve orman müdürlüklerini,

f) İşletme: Bu Yönetmelik kapsamında bulunan kolonilerin devamlı veya geçici olarak tutulduğu, yetiştirildiği herhangi bir tesis, kuruluş veya açık alan durumunda bulunduğu çevreyi,

g) Kanun: 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununu,

ğ) Koloni: Yumurtlayan ana arısı bulunan ve üretim faaliyetlerinin sürdürüldüğü arı ailesini,

h) Kovan: Taşınabilen veya sabit olarak bulunan (eski tip sepet veya karakovan) arı ailesi barınağını,

ı) Kovan sahibi: Kovanların mülkiyet hakkını üzerinde bulunduran gerçek veya tüzel kişiyi,

i) Resmî veteriner hekim: Bu Yönetmelik kapsamında verilen görevleri Bakanlık adına yapan Bakanlık personeli veteriner hekimi,

j) Tanımlama araçları: Kolonilerin tanımlanmasında kullanılan plastik kovan plakası, elektronik kovan plakası veya kovan takip cihazı gibi tanımlama araçlarını,

k) Veteriner sağlık raporu: Kolonilerin Kanunda belirlenen sağlık şartlarına uygun olduğunu gösteren, resmî veya yetkilendirilmiş veteriner hekim tarafından düzenlenen belgeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Görev, Yetki ve Yükümlülükler

Yetki

MADDE 5- 

(1) Bu Yönetmelik çerçevesindeki kolonilerin tanımlanması, kayıt altına alınması, izlenmesi ve işletmelerin kaydı ile ilgili tüm diğer işlemlerin yürütülmesinden Bakanlık yetkilidir. Bakanlık, gerektiğinde kolonilerin tanımlanması ve kayıt altına alınması yetkisini Bakanlığın kontrol ve denetimi altında olmak şartı ile yeterli altyapıya sahip, arıcılık konusunda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar ile işletme sahibine devredebilir.

Genel Müdürlüğün görev ve yetkileri

MADDE 6- 

(1) Genel Müdürlük arı hareketleri ve sağlığına yönelik bilgisayar destekli veri tabanının oluşturulması, il/ilçe müdürlükleri arasında bilgi akışının sağlanması, il/ilçe müdürlükleri ile yetki verilen ilgili kurum veya kuruluşların çalışmalarının kontrolü, denetimi, eğitimi ile merkezî veri tabanının işletilmesi, geliştirilmesi ve işlemlerin uygulanması ile görevli ve yetkilidir.

(2) Kayıtlar, Genel Müdürlük tarafından belirlenen şekilde, talebi halinde il/ilçe müdürlüğü tarafından ibraz edilmek üzere yazılı veya bilgisayar veri tabanında en az üç yıl muhafaza edilir.

İl/İlçe müdürlüğünün görev ve yetkileri

MADDE 7- 

(1) İl/ilçe müdürlüğünün görev ve yetkileri şunlardır:

a) Kendi görev ve yetki sahasında bulunan kolonilerin tanımlanmasında kullanılacak tanımlama araçlarının, bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygunluğunu onaylamak.

b) Arı kolonilerini tanımlamada kullanılacak kovan plaka numaralarını ve işletme numaralarını işletmelere tahsis etmek.

c) Tanımlanan ve kayıt altına alınan arı kolonileri ile bunların bulundukları işletmeleri kayıt altına almak ve bilgisayar destekli veri tabanına kaydetmek.

ç) Kovan sahiplerinin işletmelerindeki kovanlar için kayıt tutmalarını sağlamak.

d) Tanımlanan koloniler ile işletmelerin kontrol ve denetimlerini sağlamak, kontrollere ilişkin raporları hazırlamak ve gerekli eğitimleri vermek.

Kovan sahibinin yükümlülükleri

MADDE 8- 

(1) Kovan sahibinin yükümlülükleri şunlardır:

a) İşletme veya işletmelerinin kayıt altına alınmasını ve kaydedilen işletme veya işletmelerindeki kolonilerin tanımlanmalarını sağlamak.

b) Dolu veya boş duruma geçen kovanlar ile bunların işletmeleri ve işletmelerinden olacak tüm koloni hareketlerinin kayıtlarını tutmak ve bunları ilgili il/ilçe müdürlüğüne bildirmek.

c) İşletmelerinin kontrolünde yetkililerce talep edilmesi halinde son üç yıl içerisinde sorumlu olduğu kovanlara ilişkin orijin, tanımlama, varış yeri, naklettiği veya pazarladığı kovanlara ilişkin bilgileri sunmak ve denetimlerde Genel Müdürlük ya da il/ilçe müdürlüğü tarafından görevlendirilen resmî veteriner hekimlere veya Bakanlığın yetkilendirdiği gerçek veya tüzel kişi, kurum ve kuruluşların görevlendirdiği yetkilendirilmiş veteriner hekimlere yardımcı olmak.

ç) Kullanılamayacak durumda olan kovan ve kovan plakalarını il/ilçe müdürlüğüne bildirmek ve bu Yönetmeliğin kovan sahipleriyle ilgili diğer hükümlerinin yerine getirilmesini sağlamak.

(2) Kovan sahibi bu Yönetmelikte yer alan yükümlülüklerini yerine getirmemesinden, eksik ya da hatalı yerine getirmesinden, vermiş olduğu beyanları nedeniyle oluşacak tüm olumsuzluk ve hatalardan sorumludur.

Alıcı ve satıcıların yükümlülükleri

MADDE 9- 

(1) Alıcı ve satıcılar, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde aldıkları veya sattıkları kolonilere ilişkin gerekli bildirimleri arı nakil belgesini doldurarak bildirim süresi içinde ilgili il/ilçe müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Arı Kovanlarının Tanımlanması ve İzlenmesi Sistemi

Arı kovanlarının tanımlanması ve izlenmesi sisteminin unsurları

MADDE 10- 

(1) Kolonilerin tanımlanması ve kayıt altına alınması sistemi aşağıdaki unsurlardan oluşur:

a) Kolonilerin tanımlanması için tanımlama araçları.

b) İşletmelerde tutulan güncel kayıtlar.

c) Arı nakil belgeleri.

Kolonilerin tanımlanması ve müracaat

MADDE 11- 

(1) Koloniler, kovan sahiplerinin il/ilçe müdürlüğüne veya Bakanlıkça yetki verilen kişi, kurum veya kuruluşa müracaatları üzerine, bu Yönetmeliğin ilgili hükümleri çerçevesinde il düzeyindeki il/ilçe müdürlüğünce onaylanmış kovan plakaları ile tanımlanır.

(2) İşletmelerde bulunan kolonilerin tanımlanması, koloni işletme dışına çıkarılacaksa, çıkarılmadan önce tanımlanır. Koloniler bu Yönetmelik şartlarına göre tanımlanmaksızın bulunduğu işletmeden nakledilemez.

(3) Bu Yönetmelikle belirlenen şekilde tanımlanmayan kolonilerin tanımlama işlemi, kovan sahibine Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre idarî para cezası verildikten sonra gerçekleştirilir.

(4) Kolonilerin tanımlanmasına ilişkin masraflar kovan sahipleri tarafından karşılanır.

Kovan plakalarının işletmelere tahsisi ve uygulanması

MADDE 12- 

(1) Üzerinde özgün tanımlama numaraları bulunan kovan plakaları, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde il düzeyindeki ilgili il/ilçe müdürlüğü tarafından kendi görev ve yetki sahasındaki işletmelere tahsis edilir.

(2) Kovan plakaları Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde ilgili il/ilçe müdürlüğü tarafından kendi görev ve yetki sahasındaki kovan sahiplerine Ek-3’teki kovan plakaları teslim taahhütnamesi ile teslim edilir ve kovan sahipleri tarafından kovanlara uygulanır.

(3) Kovan plakalarının kovanlara uygulanması, korunması, tahribat durumunda il/ilçe müdürlüğüne bilgi verilmesi kovan sahibinin sorumluluğundadır.

Kovan plakalarının sökülmesi veya değiştirilmesi

MADDE 13- 

(1) Kovan plakaları Genel Müdürlük veya ilgili il müdürlüğünün izni olmaksızın hiçbir surette sökülemez veya değiştirilemez.

(2) Kovan plakalarının Genel Müdürlük veya ilgili il müdürlüğünün izni olmaksızın sökülmesi ve değiştirilmesi durumunda Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.

(3) Kovan plakalarının tahrip olması veya parçalanması sonucunda kullanılamayacak durumda olanların yerine yeni numaralı kovan plakası uygulanır ve eski kovan plaka numarası veri tabanında kullanılamayacak hale getirilir.

(4) Kovanların tahrip olması veya parçalanması durumunda kovanların kovan plakaları veri tabanında kullanılamayacak hale getirilir.

Kovan plaka numarasının belgelerde belirtilmesi

MADDE 14- 

(1) Tanımlanan kolonilerin kovan plakaları üzerinde bulunan özgün numaralar; kolonilerle ilgili olarak hazırlanan sigorta poliçesi, numune alınması ve gönderilmesi ile ilgili belgeler, arı nakilleri için düzenlenen belgelerde belirtilir.

Arı nakilleri

MADDE 15- 

(1) Arıların nakilleri, 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurt İçinde Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürünlerin Nakilleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yapılır.

Kovanların tahrip olması

MADDE 16- 

(1) Kovanların tahrip olması, parçalanması veya kovandaki koloninin ölümü hâlinde, işletmenin işletme defterine/formuna kovan sahibi tarafından kaydedilir ve bağlı bulunduğu il/ilçe müdürlüğüne otuz gün içerisinde bildirilir.

Kovanların kaybolması veya çalınması

MADDE 17- 

(1) Tanımlanmış kovan kaybolur veya çalınır ise, kovan sahibi otuz gün içinde durumu ilgili il/ilçe müdürlüğüne bildirir. Kaybolan veya çalınan kovanların durumları il/ilçe müdürlüğünce veri tabanına kayıt edilir.

(2) Çalınan veya kaybolan kovanlar daha sonra bulunur ise bulunan kovanların durumu il/ilçe müdürlüğüne bildirilir ve il/ilçe müdürlüğünce bu kovanların veri tabanındaki kayıtları güncellenir.

İşletme kayıt defteri/formu

MADDE 18- 

(1) İşletmelerdeki koloniler için kovan sahipleri tarafından, işletmeye gelen veya işletmeden ayrılan tüm arıların hareketlerinin kaydedildiği Ek-4’teki arı kolonileri için işletme kayıt defteri/formu tutulur.

(2) İşletmeye ait bilgileri içeren işletme kayıt defteri/formu, elle yazılı formda veya bilgisayar ortamında tutulur, en az üç yıl saklanır ve il/ilçe müdürlüğü tarafından talep edilmesi hâlinde kovan sahibi tarafından ibraz edilir.

(3) İşletme kayıt defteri/formu tutmayan veya il/ilçe müdürlüğü tarafından talep edilmesi halinde ibraz etmeyen kovan sahiplerine Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereği idarî yaptırım uygulanır.

İşletme kayıt defteri/formu ve vize belgelerinin kaybolması, çalınması veya imha edilmesi

MADDE 19- 

(1) Kolonilere ait bilgileri içeren işletme kayıt defteri/formu veya vize belgeleri kaybolmuş, çalınmış veya imha edilmiş ise kovan sahipleri bildirim süresi içinde durumu yazılı olarak veya elektronik ortamda ilgili il/ilçe müdürlüğüne bildirir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İşletmelerin Tanımlanması ve Tescili

İşletmelerin tanımlanması ve kayıt altına alınması

MADDE 20- 

(1) Bünyesinde koloni bulunduran tüm işletmeler tanımlanır ve kayıt altına alınır.

(2) İşletmelerin tanımlanması ve kaydı için kovan sahibi tarafından işletmenin bulunduğu yerdeki il/ilçe müdürlüğüne müracaat edilir.

(3) Kovan sahibinin müracaatı üzerine özgün bir işletme tanımlama numarası tahsis edilir.

İşletme tanımlama numaraları

MADDE 21- 

(1) İşletme tanımlama numaraları aşağıda belirtilen şekilde tahsis ve kayıt edilir:

a) İşletme tanımlama numarası, iki haneli ülke kodu, iki haneli il trafik kodu ve on haneli bireysel işletme tanımlama numarası olmak üzere en fazla on dört karakterden oluşur.

b) İşletme tanımlama numarası, bilgisayar destekli veri tabanına, hareket belgelerine ve işletme tescil belgesine kaydedilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Veri Tabanı

Bilgisayar destekli veri tabanı

MADDE 22- 

(1) Genel Müdürlük tarafından kovan plaka numaraları veri tabanında tutulur.

(2) Veri tabanındaki kayıtlar, ilgili diğer ulusal veri tabanları ile uyumlu ve bunlarla bilgi değişimine uygun olacak şekilde tutulur.

(3) Bu Yönetmelik hükümlerine göre tanımlanmayan hiçbir kovan veri tabanına kaydedilmez.

Veri tabanında bulunması gereken bilgiler

MADDE 23- 

(1) Bilgisayar destekli veri tabanında asgari aşağıdaki bilgiler bulunur:

a) İşletme tanımlama numarası.

b) İşletmenin ait olduğu veya kanuni olarak işletmeden sorumlu kovan sahibinin adı-soyadı, kimlik numarası, işletmenin adresi, koordinatları ve varsa telefon/faks numarası ile elektronik posta adresi.

c) Kovanlara özgün tanımlama numarası.

Veri tabanında bilgi erişimi

MADDE 24- 

(1) Genel Müdürlük bu Yönetmelik çerçevesindeki tüm bilgilere; il/ilçe müdürlüğü de kendi görev ve yetki sahasındaki bilgilere erişebilir. Bakanlık, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde bilgi gizliliğinin ve korunmasının sağlanması şartıyla, ilgili kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilere, gerekli önlemleri alarak paydaşların uygun şartları haiz olmaları halinde bu bilgilere erişimleri için izin verebilir. Bu bilgiler arasında kişisel verilerin bulunması halinde, bu nitelikteki veriler gerekli teknik ve idarî tedbirler alınarak 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümlerine uygun şekilde ilgili üçüncü kişilere aktarılabilir.

ALTINCI BÖLÜM

Tanımlama Araçlarına İlişkin Hususlar

Tanımlama araçları

MADDE 25- 

(1) Bireysel olarak tanımlanacak koloniler, Bakanlık tarafından belirlenen özelliklere sahip tanımlama araçlarıyla tanımlanır.

Kovan plakalarında bulunması gereken özellikler

MADDE 26- 

(1) Bu Yönetmelik hükümleri gereği kolonilerin tanımlanmasında kullanılacak kovan plakalarının üzerinde lazer tekniği ile silinmez şekilde baskılı asgari aşağıda belirtilen bilgi ve hususlar bulunur:

a) Bakanlık logosu.

b) Tanımlama numarası.

c) Barkod.

ç) Kare kod.

(2) Kovan plakası üzerindeki tanımlama numarası en fazla on dört karakterden oluşur. Bu karakterlerden;

a) İlk iki hane ülke kodunu (TR),

b) Ülke kodundan sonraki iki hane kovanın bulunduğu ilin trafik kodunu,

c) İl trafik kodunu takip eden en fazla on hane, kovanın bireysel tanımlama numarasını,

oluşturur.

Kovan plakalarının teknik özellikleri ve taşıması gereken şartlar

MADDE 27- 

(1) Kovan plakalarının teknik özellikleri ve taşıması gereken şartlar şunlardır:

a) Kovan plakaları sağlam, büküldüğü zaman kırılmayacak ve herhangi bir deformasyon izi kalmayacak, yüksek kaliteli plastik hammaddeden imal edilmiş ve sarı renkte olur.

b) Kovan plakaları kovanın bulunduğu dış etkilere ve farklı iklim şartlarına fiziksel olarak dayanıklı ve okunması kolay olur.

c) Kovan plakalarının köşelerinde, kovanlara sabitlenebilmesi amacıyla delik olması gerekir.

ç) Kovan plakalarında keskin kenar ve köşeler olmaz.

d) Kovan plakasının eni en az 55 mm, boyu en az 95 mm olur.

e) Kovan plakası üzerindeki Bakanlık logosu, karekod, ülke kodu, il tarfik kodu ve bireysel numara en az 15 mm yüksekliğinde, barkod en az 10 mm yüksekliğinde olur.

(2) Her bir kovan plakası, lazer tekniği ile silinmez şekilde baskılı olarak birinci fıkrada belirtilen bilgi ve hususları ihtiva eder.

(3) Bakanlık, kovanlara uygulanan kovan plakaları dışında, bu Yönetmelikte belirtilen hükümleri karşılaması şartıyla, tanımlama için ilave olarak elektronik özellikte başka yapıda tanımlama araçları seçebilir. Bu ilave tanımlama araçlarının yapısı ve modeli Bakanlıkça belirlenir.

YEDİNCİ BÖLÜM

İdarî Yaptırımlar

İdarî yaptırım

MADDE 28- 

(1) Bu Yönetmelik hükümlerinin ihlali hâlinde Kanunun 36 ncı maddesine göre idarî yaptırımlar uygulanır.

Kovan hareketlerinin kısıtlanması

MADDE 29- 

(1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre tanımlanmamış hiçbir koloninin işletme dışına çıkışına yasal işlemler uygulanana kadar izin verilmez, bu tür koloniler için vize belgesi ve veteriner sağlık raporu düzenlenmez.

(2) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak tanımlanmış kolonilere ve kayıt altına alınmış işletmelere arı hastalıklarını önleme amacı dışında, kovanların taşınmasının veya işletmeye giriş ve çıkışının yasaklanması amacıyla kovan hareketlerini önlemeye yönelik veri tabanında kısıtlama konulmaz.

Bildirim

MADDE 30- 

(1) Kovan sahibi, işletmesine ve işletmesinden yapılan koloni giriş çıkışını, kolonilerin aktif/pasif durumunu, koloni üretimini/çoğaltılmasını, kendisine ve işletmesine ait bilgilerini otuz gün içinde ilgili il/ilçe müdürlüğüne bildirir. Bildirimler elektronik ortamda da yapılabilir. Kovan sahibi süresi içerisinde bildirimde bulunmaz ise, ilgili il/ilçe müdürlüğü bu işletmeye ve bu işletmeden yapılacak arı hareketlerini kısıtlar ve gerekli bildirimlerde bulunmadığından dolayı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre koloni başına idarî para cezası uygular.

Tanımlama araçlarında tahrifat ve sahtecilik

MADDE 31- 

(1) Kolonilerin tanımlanmasında kullanılan tanımlama araçlarında tahrifat yapanlara, sahtelerini üretenlere veya uygulayanlara fiil suç oluşturmadığı takdirde Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi hükmü gereği idarî para cezası verilir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Bildirim süresi

GEÇİCİ MADDE 1- 

(1) Herhangi bir nedenle bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak gerekli bildirimleri yapılmayan kolonilerin aktif/pasif durumu, kovan sahibinin kendisine ve işletmesine ait bilgileri, 30 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen bildirim süresine bakılmaksızın 31/12/2022 tarihine kadar güncellenir.

Tanımlama araçları

GEÇİCİ MADDE 2- 

(1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce 26 ncı ve 27 nci maddelerde belirtilen özellikleri taşımayan kovan plakaları ile tanımlanan koloniler tanımlanmış olarak kabul edilir. İl/ilçe müdürlükleri tarafından bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce alımı yapılmış veya alım ilanı yayımlanmış kovan plakalarında 26 ncı ve 27 nci maddelerde belirtilen özellikler aranmaz.

Yürürlük

MADDE 32- 

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 33- 

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.

 

Ekleri için tıklayınız.

ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMİ YÖNETMELİĞİ

15 Nisan 2022 CUMA                       Resmî Gazete                            Sayı : 31810

YÖNETMELİK

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:

ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1- 

(1) Bu Yönetmelik; elektriğin kaliteli, güvenli ve sürekli olarak kullanıcılara sunulması amacıyla dağıtım sisteminin işletilmesi, izlenmesi ve kontrol edilmesi, bakımı ile dağıtım sisteminde acil durum, raporlama ve inceleme konularında dağıtım şirketi ve kullanıcılar tarafından uyulması gereken kurallar ile uygulamalara ilişkin usul ve esasları kapsar.

(2) 14/3/2014 tarihli ve 28941 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgelerinin Elektrik Piyasası Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik kapsamındaki OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler ile bu kişilerin işlettiği dağıtım şebekesine bağlı kullanıcılar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

Dayanak

MADDE 2- 

(1) Bu Yönetmelik, 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasına ve 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 1 inci ve 9 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3- 

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,

b) Bakım Yönetim Sistemi: Bakım faaliyetine ilişkin; bakım zamanının, bakımın içeriğinin, bakımda kullanılan malzemelerin, bakım tutanaklarının ve benzeri bakım verilerinin kaydedildiği ve raporlanabildiği sistemi,

c) CBS: Coğrafi Bilgi Sistemini,

ç) CENELEC: Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesini,

d) Dağıtım: Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV ve altındaki hatlar üzerinden naklini,

e) Dağıtım faaliyeti: Bir dağıtım şirketi tarafından, lisansında belirlenen bölgede sayaçların okunması, bakımı ve işletilmesi hizmetlerinin yerine getirilmesini, genel aydınlatma faaliyetinin yürütülmesini, dağıtım tesislerinin yatırım, bakım ve işletiminin yapılmasını, teknik ve teknik olmayan kaybın azaltılmasına yönelik gerekli tedbirlerin alınmasını, dağıtım sisteminin elektrik enerjisi üretimi ve satışında rekabet ortamına uygun şekilde işletilmesini, dağıtım tesislerinin yenilenmesini, kapasite ikame ve artırım yatırımlarının yapılmasını, dağıtım sistemine bağlı ve/veya bağlanacak olan tüm dağıtım sistemi kullanıcılarına ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin hizmet sunulmasını,

f) Dağıtım sistemi: Bir dağıtım şirketinin, lisansında belirlenmiş dağıtım bölgesinde işlettiği elektrik dağıtım tesisleri ve şebekesini,

g) Dağıtım şebekesi: Tüketicilerin iç tesisatını ve üreticilerin şalt sahasını dağıtım sistemine bağlamak üzere tesis edilen bağlantı hatları hariç dağıtım tesisini,

ğ) Dağıtım şirketi: Belirlenen bir bölgede elektrik dağıtımı ile iştigal eden tüzel kişiyi,

h) Dağıtım tesisi: İletim tesislerinin ve dağıtım gerilim seviyesinden bağlı üretim ve tüketim tesislerine ait şalt sahalarının bittiği noktadan sonraki nihayet direğinden, alçak gerilim seviyesinden bağlı tüketicilerin yapı bina giriş noktalarına kadar, bina giriş ve sayaç arası hariç, elektrik dağıtımı için teçhiz edilmiş tesis ve teçhizat ile dağıtım şirketince teçhiz edilen ya da devralınan sayaçları,

ı) EDVARS: Elektrik Dağıtım Veri Ambarı ve Raporlama Sistemini,

i) IEC: Uluslararası Elektroteknik Komisyonunu,

j) EN: Avrupa Standardını,

k) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Cumhurbaşkanı Kararı, yönetmelik, tebliğ, genelge ve Kurul kararı ve bunlar uyarınca çıkarılan diğer düzenlemeleri,

l) İlgili diğer mevzuat: Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Cumhurbaşkanlığı ve Bakanlıklar tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer düzenlemeleri,

m) İlgili teknik mevzuat: Bakanlık ve/veya ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşları tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer düzenlemeleri,

n) Kullanıcı: Dağıtım sistemini kullanan gerçek veya tüzel kişiyi,

o) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

ö) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,

p) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,

r) TS: Türk Standardını,

s) Üretim: Enerji kaynaklarının, üretim tesislerinde elektrik enerjisine dönüştürülmesini,

ş) SCADA: Yönetimsel Kontrol ve Veri Toplama Sistemini,

ifade eder.

(2) Bu Yönetmelikte geçen diğer ifade ve kısaltmalar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.

İKİNCİ BÖLÜM

Dağıtım Sisteminde Bakım ve Veri Toplama Sistemleri

Dağıtım sisteminde bakım

MADDE 4- 

(1) Dağıtım şirketi, elektrik enerjisinin kaliteli, güvenli ve sürekli bir şekilde gerçek ve tüzel kişilerin kullanımına sunulabilmesi ve kullanıcı memnuniyetinin arttırılması amacıyla yıllık bakım planı hazırlamakla yükümlüdür.

(2) Dağıtım şirketi tarafından bir sonraki yıl için hazırlanan yıllık bakım planı her yıl 31 Aralık tarihine kadar Kuruma sunulur.

(3) Dağıtım şirketi tarafından yıllık bakım planında; bakım faaliyetinin hangi seviyeye göre yapılacağına, bakım yapılacak tesis ve teçhizata ve yapılacak bakım zamanı ile planlanan iş gücüne (adam-gün) ilişkin açıklayıcı bilgilere yer verilir.

(4) Dağıtım şirketi tarafından ihtiyaç duyulan hallerde bakım planlarında değişiklik yapılması durumunda revize bakım planları gerekçeleriyle birlikte üçer aylık dönemler halinde Kuruma sunulur.

(5) Dağıtım şirketi bakım faaliyetine ilişkin olarak; iş emri ve araç takip kayıtlarını, bakımı yapılan dağıtım varlıklarını, kullanılan malzemeleri, bakım tutanaklarını ve yapılan bakıma ilişkin tevsik edici video, fotoğraf ve benzeri belgeleri Bakım Yönetim Sisteminde kayıt altına alır.

(6) Dağıtım şirketi Bakım Yönetim Sistemi kayıtlarını, bakım planındaki sıralamaya uygun olarak denetim yetkisini haiz kamu kurumunun erişimine açar ve EDVARS üzerinden Kuruma sunar.

(7) Dağıtım şirketi, yıllık bakım planının ve gerçekleştirilen bakıma ilişkin bilgilerin CBS’de veya CBS’ye entegre bakım yönetim sisteminde görüntülenebilmesini sağlar.

(8) Dağıtım şirketi tarafından dağıtım sistemine bağlanacak yeni tesis veya teçhizat ile bu tesis veya teçhizatın montajı TS, EN, CENELEC, IEC standartlarına ve ilgili teknik mevzuata uygun yapılır.

(9) Bakım çalışmasında görevlendirilen personelin 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, ilgili teknik mevzuat, ilgili mevzuat ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak iş sağlığı ve güvenliği ile elektrik dağıtım sisteminde bakım konusunda gerekli eğitimleri ve belgeleri almış olması zorunludur.

(10) Bakım çalışması esnasında; İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, ilgili teknik mevzuat, ilgili mevzuat ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak dağıtım şirketi gerekli güvenlik önlemlerini alır.

(11) Dağıtım şirketi, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşüren hususların tespiti halinde acil müdahale etmekle yükümlüdür.

(12) Dağıtım şirketi demontajı yapılan ve kullanılamayacak durumda olan tüm malzemelerin güvenli bir şekilde saklanması, imhası veya geri dönüşümünün ilgili mevzuat, ilgili diğer mevzuat ve ilgili teknik mevzuata uygun şekilde sağlanmasından sorumludur.

Dağıtım sisteminde enerji akışı ve iletişim

MADDE 5- 

(1) Dağıtım şirketi, orta gerilim seviyesinde yeni tesis edilecek, ring şebekedeki giriş-çıkış fiderleri hariç en az üç çıkış fiderine sahip veya en az 5000 kVA kurulu gücü olan dağıtım merkezlerinin OG fiderlerinin akım, gerilim ve güç tüketim verilerini gerçek zamanlı olarak izler ve kaydeder.

(2) Dağıtım şirketi, 1000 kVA ve üzeri yeni tesis edilecek dağıtım transformatörlerinin AG barasının akım, gerilim ve güç tüketim verilerini gerçek zamanlı olarak izler ve kaydeder.

(3) Dağıtım şirketi, birinci ve ikinci fıkralar kapsamındaki yükümlülükleri ile birlikte dağıtım sistemi üzerinde elektrik kesintilerinin izlenmesi için Bakanlık, Kurum ve denetim yetkisini haiz kamu kurumunun paylaşımına açacağı gerekli iletişim altyapısını kurmakla yükümlüdür.

Yönetimsel kontrol ve veri toplama sistemi

MADDE 6- 

(1) Dağıtım şirketi, dağıtım sistemine ait uzaktan ölçme ve/veya kontrol sistemlerini kurmakla ve işletmekle yükümlüdür.

(2) Üretim lisansı ile elektrik depolama tesisi sahibi tüzel kişiler, dağıtım şirketinin SCADA’sına veri aktarılmasına yönelik gerekli sistemleri kurar ve gerekli iletişim linkini sağlar.

(3) Kurulu gücü 50 kW ve üzerinde olan lisanssız üretim santral sahibi gerçek veya tüzel kişiler, dağıtım şirketinin SCADA’sına veri aktarılmasına yönelik gerekli sistemleri kurar ve gerekli iletişim linkini sağlar.

(4) Dağıtım şirketi bu madde kapsamında yer alan sistemlerin kurulması ve entegrasyonu ile ilgili işlemleri yapmakla ve gelen verileri 28/5/2014 tarihli ve 29013 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Şebeke Yönetmeliği kapsamında TEİAŞ SCADA sistemine aktarmakla yükümlüdür.

(5) Bu madde kapsamında kullanıcıya ait açma/kapama teçhizatı da ilgili dağıtım şirketi tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde kontrol edilebilir. Bu tesis ve/veya teçhizat için gerekli kontrol ara yüzünün temin edilmesi kullanıcının sorumluluğundadır.

Coğrafi bilgi sistemi

MADDE 7- 

(1) Dağıtım şirketi, dağıtım bölgesinde bulunan ve dağıtım tesisi kapsamında yer alan elektriksel teçhizatı içeren ve Kurul tarafından belirlenen usul ve esaslarda belirtilen tesis ve/veya teçhizatı gösteren veri tabanına sahip CBS oluşturmakla yükümlüdür. Söz konusu CBS diğer izleme sistemleri ile entegre olacak şekilde kurulur.

(2) Dağıtım şirketi elektrik dağıtım sisteminin ihtiyaçları doğrultusunda CBS’nin iyileştirilmesinden sorumludur. Dağıtım şirketi CBS’de tutulan verilerin güncelliğini ve güvenilirliğini sağlamakla yükümlüdür.

(3) Dağıtım şirketi tarafından kurulan CBS’nin kapsamı, güncel tutulması gereken veriler, verilerin saklanması, güncellenmesi, Kurum tarafından istenilen verilerin sunulması ve doğruluğuna ilişkin hususlar Kurul tarafından belirlenen usul ve esaslar ile düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Acil Durum

Acil durum

MADDE 8- 

(1) Dağıtım şebekesinin kısmen veya tamamen istem dışı enerjisiz kalması durumunda, sistemin kademeli olarak enerjilendirilmesine yönelik acil durum yönetim planları dağıtım şirketi tarafından hazırlanır. Dağıtım şirketi, acil durum yönetim planlarının uygulanabilirliğini ve güncelliğini korumakla yükümlüdür.

(2) Dağıtım şirketi, şebeke özelliklerini de dikkate alarak, acil müdahale gerektiren durumlar için zamanında müdahale ve etkin bir çözüm sağlayacak şekilde acil müdahale organizasyonunu kurar.

(3) Dağıtım şirketi, acil müdahale organizasyonu kapsamında yeterli sayıda ve tam teşekküllü acil müdahale aracı ile yeterli sayıda ve acil müdahale konusunda eğitimli personeli yirmi dört saat hazır durumda bulundurur.

(4) Dağıtım şirketi, acil durumlarda gerekli koordinasyonu sağlamak için kriz koordinasyon aracı temin edebilir.

(5) Dağıtım şirketi acil müdahale gerektiren durumlarda dağıtım şebekesinin arıza onarımı, bakımı, kontrolü ve izlenmesi için insansız hava aracı temin edebilir.

(6) Dağıtım şirketi insansız hava aracı gibi hava araçlarının kullanımı için izin talebinde bulunabilir.

(7) Dağıtım şirketi acil müdahale gerektiren durumlarda, acil müdahale araçları için trafikte geçiş üstünlüğü talebinde bulunabilir.

Mobil jeneratör

MADDE 9- 

(1) Dağıtım şirketi acil durumlarda kullanılmak üzere mobil jeneratörler bulundurur.

(2) Dağıtım şirketi, orta gerilim seviyesi çıkışlı en az bir adet mobil jeneratör bulundurur.

(3) Dağıtım şirketi her il merkezi ve nüfusu 100.000’i geçen ilçeler için de en az bir adet olmak üzere, alçak gerilim seviyesi çıkışlı mobil jeneratör bulundurmakla yükümlüdür. Bu fıkra kapsamında bulundurulacak olan jeneratörlerin her biri en az 50 kVA gücünde olmalıdır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Kullanıcı Hizmetleri Merkezi, Raporlama ve İnceleme

Kullanıcı hizmetleri merkezi

MADDE 10- 

(1) Dağıtım şirketi; bağlantı başvurusu, arıza bildirimi, kaçak elektrik enerjisi kullanım ihbarları, şikâyetler ve dağıtım faaliyeti konularına ilişkin yapılan başvuruların alınması ve cevaplandırılması için yeterli donanım ve personele sahip kullanıcı hizmetleri merkezi kurmakla yükümlüdür.

(2) Dağıtım şirketi birinci fıkra çerçevesinde; oluşturulacak olan kullanıcı hizmetleri merkezinde;

a) Büyükşehir Belediyesi merkez ilçelerinde, kullanıcı hizmetleri merkezinin kullanıcıya olan mesafesi azami 20 km’yi aşmayacak şekilde, asgari olarak; proje onay, geçici kabul, sayaç kontrol, itiraz ve benzeri işlemleri,

b) İl merkezleri ile nüfusu elli binin üzerinde olan ilçelerde, asgari olarak; proje onay, geçici kabul, sayaç kontrol, itiraz ve benzeri işlemleri,

c) Nüfusu beş bin ile elli bin arasında olan ilçelerde ise asgari olarak kullanıcıların başvurularının alınması, hizmetlerini yürütecek niteliğe sahip personel ile en az yukarıda belirtilen sayıda olacak şekilde, il ve ilçelerde kullanıcı hizmetleri merkezi kurar.

(3) Dağıtım şirketi kullanıcı hizmetleri merkezi sayısına ilişkin bilgileri Kurum tarafından belirlenecek formata uygun olarak her yıl 31 Ocak tarihine kadar Kuruma sunar.

Elektrik dağıtım veri ambarı ve raporlama sistemi

MADDE 11- 

(1) Dağıtım şirketi, 27/5/2014 tarihli ve 29012 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Enerji Piyasası Bildirim Yönetmeliği kapsamında Kuruma dağıtım faaliyetleri ile ilgili olarak bildirmekle yükümlü olduğu verilerin ve Kurum tarafından gerekli görülebilecek ilave verilerin izlenmesine ve raporlanmasına ilişkin EDVARS’a Kurumun uzaktan erişimini sağlamakla yükümlüdür.

(2) Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Kurul kararı ile belirlenir.

Kişisel verilerin korunması

MADDE 12- 

(1) Dağıtım şirketi ilgili mevzuat kapsamında dağıtım faaliyetinin yürütülmesi çerçevesinde herhangi bir şekilde elde ettiği verilere ilişkin olarak, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile bu Kanuna dayalı olarak çıkarılan mevzuat kapsamında kişisel verilerin korunmasını sağlayacak önlemleri alır.

(2) Dağıtım şirketi elektrik piyasasına ilişkin ilgili mevzuat çerçevesinde internet sitesinde yayımlamakla yükümlü olduğu verileri, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile bu Kanuna dayalı olarak çıkarılan mevzuatta belirtilen hükümlere uygun olarak yayımlar.

Dağıtım faaliyetlerinin incelenmesi

MADDE 13- 

(1) Elektrik dağıtım şirketinin faaliyetleri kapsamında üretilen her türlü bilgi, belge ve rapor Kuruma yapılan bildirim veya diğer veri kaynağı esas alınarak yerinde veya uzaktan, resen veya kullanıcı ihbar ve şikâyetleri üzerine Kurum tarafından gerekli görülmesi hallerinde incelenebilir.

(2) Dağıtım şirketi, Kurum tarafından görevlendirilen personele, inceleme için gerekli imkânları ve ihtiyaç duyduğu tüm bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sağlamakla ve bu personelin görevlerini yerine getirmesi sırasında işbirliği yapmakla yükümlüdür. Dağıtım şirketi, yapılan incelemelerde talep edilen tüm bilgi ve belgeleri belirtilen süre içerisinde sunmakla yükümlüdür. Talep edilmesi halinde söz konusu verileri tevsik edici nitelikteki sisteme veri sağlayan kaynaklara erişimi gecikmeksizin sağlamakla yükümlüdür.

(3) Dağıtım şirketi, dağıtım faaliyeti ile ilgili olarak tüm bilgi ve belgeleri lisansında belirtilen dağıtım bölgesi sınırları içerisinde bulundurmak ve muhafaza etmekle yükümlüdür.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 14- 

(1) 2/1/2014 tarihli ve 28870 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

(2) İlgili mevzuatta birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğe yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.

Yürürlük

MADDE 15- 

(1) Bu Yönetmeliğin;

a) 9 uncu ve 10 uncu maddeleri 31/12/2022 tarihinde,

b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 16- 

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.

 

KIYI KANUNUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİK

Resmî Gazete Tarihi: 03.08.1990 Resmî Gazete Sayısı: 20594

KIYI KANUNUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Yasal Dayanak

Madde 1- (Değişik: RG- 13/10/1992-21374)

Bu Yönetmelik, 1/7/1992 tarih ve 3830 sayılı Kanun ile değişik 4/4/1990 tarih ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun 5 ve 16 ncı maddeleri gereğince düzenlenmiştir.

Amaç

Madde 2- 

Bu Yönetmeliğin amacı, deniz, tabii ve suni göller ve akarsularda kıyı kenar çizgisinin tespiti, kıyıların kullanılması ve korunması ile kıyılarda, doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan alanlarda, deniz ve göllerin kıyılarının devamı niteliğinde olan sahil şeritlerinde planlama ve uygulama esaslarını belirlemektir.

Kapsam

Madde 3- 

Bu Yönetmelik, deniz, tabii ve suni göller ve akarsu kıyıları ile sahil şeritlerini, bu yerlerden kamu yararına yararlanma imkan ve şartlarını, kıyılarda ve sahil şeritlerinde planlama ve yapılanma esaslarını doldurma ve kurutma yolu ile arazi kazanma ve kullanma esaslarını, kıyı kenar çizgisi tespit komisyonunun teşekkülü, görev ve yetkileri, çalışma şekli ile Kanunun uygulanmasına açıklık getiren esasları kapsar.

Tanımlar

Madde 4- 

Bu Yönetmelikte kullanılan deyimler aşağıda tanımlanmıştır.

(Değişik: RG- 13/10/1992-21374) Kanun: 1/7/1992 tarih ve 3830 sayılı Kanun ile değişik 4/4/1990 tarih ve 3621 sayılı Kıyı Kanunudur.

Bakanlık: (Değişik: RG-26/7/2014-29072) Çevre ve Şehircilik Bakanlığıdır.

Kıyı Çizgisi: Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda, taşkın durumları dışında, suyun kara parçasına değdiği noktaların birleşmesinden oluşan meteorolojik olaylara göre değişen doğal çizgidir.

Tabii ve suni göllerde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce belirlenen maksimum su kotu kıyı çizgisini belirler.

(Değişik: RG- 30/3/1994-21890) Kıyı Kenar Çizgisi: Deniz, tabii ve suni göl ve akarsuların, alçak-basık kıyı özelliği gösteren kesimlerinde kıyı çizgisinden sonraki kara yönünde su hareketlerinin oluşturduğu kumsal ve kıyı kumullarından oluşan kumluk, çakıllık, kayalık, taşlık, sazlık, bataklık benzeri alanların doğal sınırı; dar-yüksek kıyı özelliği gösteren kesimlerinde ise, şev ya da falezin üst sınırıdır.

Bu sınır doldurma suretiyle arazi elde edilmesi halinde de değiştirilemez.

Kıyı kenar çizgi tesbitine konu olmayan akarsuların, deniz, tabii ve suni göllerle birleştiği yerlerde, kıyı kenar çizgisi; deniz, tabii ve suni göl kıyı kenar çizgisi olarak tesbit edilir.

(Değişik: RG-24/10/2020-31284) Tabiî ve sun’î göller ile akarsuların, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce veya başka kurumlarca taşkın seddi veya taşkın seddi niteliğinde taşkın koruma yapısı yapılmış ya da henüz yapılmamış olmakla birlikte sınırları haritalar üzerinde gösterilerek Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce uygun görülen taşkın seddinin bu bölümlerinde kıyı kenar çizgisi taşkın seddinin veya taşkın seddi niteliğindeki taşkın koruma yapısının kara tarafındaki toprakla kesiştiği sınırdan tespit edilir.

(Değişik: RG- 30/3/1994-21890) Kıyı: Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasındaki alandır.

a) Dar-Yüksek Kıyı: Plaj ya da abrazyon platformu olmayan veya çok dar olan, şev veya falezle son bulan kıyılardır.

b) Alçak-Basık Kıyı: Kıyı çizgisinden sonra da devam eden, kıyı hareketlerinin oluşturduğu plaj, hareketli ve sabit kumulları da içeren kıyı kordonu lagün gölü, lagün alanları, sazlık, bataklık ile kumluk, çakıllık, taşlık ve kayalık alanları içeren kıyılardır.

(Değişik: RG-25/3/2011-27885) Sahil Şeridi: Deniz ve tabii göllerin kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğindeki alandır.

(Değişik paragraf: RG-2/4/2013-28606) İki bölümden oluşan sahil şeridi kullanım amacı, topoğrafya ve doğal eşiklere göre uygulama imar planı kararı ile belirlenir. Sahil şeridinde yapılacak yapılar kıyı kenar çizgisine en fazla 50 metre yaklaşabilir. Yapı yaklaşma mesafesi içerisinde kalan alanlar uygulama imar planı ile gezinti alanları, dinlenme ve bu Yönetmelikte tanımlanan rekreaktif alanlar ve yaya yolları olarak düzenlenebilir.

Sun’î ve baraj göllerinde, Yönetmeliğin sahil şeridi ile ilgili hükümleri uygulanmaz.

Toplumun Yararlanmasına Açık Yapı: Mevzuata göre tespit ya da tasdik edilmiş kural ve ücret tarifelerine uygun biçimde, getirdiği kullanımdan belirli kişi ya da topluluklara ayrıcalıklı kullanım hakkı tanımaksızın yararlanmak isteyen herkese eşit ver serbest olarak açık bulundurulan ve konut dokunulmazlığı olmayan yapıdır.

Akarsu: Devamlı akış gösteren ve ekli listede belirlenen akarsulardır.

Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği: 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince hazırlanan, 4/9/1988 tarih ve 19919 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliktir.

(Değişik: RG-25/3/2011-27885) Teknik Yönetmelik: 15/7/2005 tarihli ve 25876 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliğidir.

(Değişik: RG-2/4/2013-28606) Su Ürünlerini Üretim ve Yetiştirme Tesisi: Su ürünleri kaynaklarının ekonomik olarak kullanımı ve üretiminin artırılması amacıyla deniz ve iç sularda, deniz, göl yüzeyi ile karada, kuluçkahaneli ve kuluçkahanesiz oluşuna göre alan büyüklüğü değişen üretim ve yetiştirme faaliyeti gösteren ve soğuk hava deposu, paketleme ünitesi, yem ve malzeme deposu gibi karada ihtiyaç duydukları alt ve üst yapılara sahip kıyı yapılarıdır.

(Değişik: RG-30/3/1994-21890) Günübirlik Turizm Tesisleri: Kamping ve konaklama ünitelerini içermeyen, duş, gölgelik, soyunma kabini, wc, kafe-bar, pastane, lokanta, çayhane, açık spor alanları, spor tesisleri, golf alanları, açık gösteri ve eğlence alanları, lunapark, fuar su oyunları parkı ve özellik taşıyan el sanatları ürünlerinin 20 m2' yi geçmeyen sergi ve satış ünitelerini içeren yapı ve tesislerdir.

(Değişik: RG-30/3/1994-21890) Kısmi Yapılaşma: a) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında; 11 Temmuz 1992 tarihinden önce belirli bir kullanım amacına dayalı olarak onaylanmış 1/1000 ölçekli mevzii imar planlarının kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde 100 metrelik kesim içerisindeki imar adalarında; üzerinde yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan plan ve mevzuata uygun olarak tamamlanmış yapılar ile ruhsat alınarak en az subasman seviyesinde inşaatı tamamlanmış yapıların bulunduğu parsellerin sayısının veya kullanılan toplam taban alanının imar adasındaki toplam parsel sayısının veya toplam alanının yüzde ellisinden fazla olması durumudur.

Üzerinde birden fazla yapı yapılması mümkün olan parseller, en az subasman seviyesinde inşaatı tamamlanmış olmak kaydı ile taban alanı veya yapı sayısı itibariyle bu kapsamda değerlendirilir.

b) Kentsel ve kırsal yerleşmelerde; meskun ve gelişme alanlarını kapsamak yerleşmenin mevcut ve projeksiyon nüfusuna dayalı gerekli tüm kullanım ve fonksiyonları içermek üzere hazırlanmış ve 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planlarının kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde 100 metrelik bandı içerisinde kalan kesiminde yer alan imar adalarının sayısının yüzde ellisinden fazlasında, (a) bendindeki tanıma uygun yapılaşma olması durumudur. Aksi halde (a) bendi hükümleri geçerlidir.

c) (Değişik: RG-24/10/2020-31284) 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanununa tabi alanlarda; bu Kanun kapsamında 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış turizm amaçlı uygulama imar planlarının, kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde 100 metrelik bandı içerisinde kalan kesimindeki imar adalarının yüzde ellisinden fazlasında, (a) bendindeki tanıma uygun yapılaşma olması durumudur. Aksi halde (a) bendi hükümleri geçerlidir.

d) (Değişik: RG-24/10/2020-31284) 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanununa tabi alanlarda; turizm dışı kullanımlara yönelik olarak hazırlanmış ve 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planlarının ilgi ve kapsamına göre (a) veya (b) bentlerindeki tanımlara uygun yapılaşmış olması durumudur.

(Ek: RG- 13/10/1992-21374) Taşıt Yolu: Motorlu taşıt trafiğine açık olan yollardır.

(Ek: RG- 13/10/1992-21374) (Değişik: RG-2/4/2013-28606) Rekreaktif Alanlar: Halkın eğlence ve dinlenme gereksinimlerini karşılamaya dönük, açık olarak düzenlenen oturma ve yemek yerleri, yemek pişirme yerleri, çeşmeler, açık havuzlar, oyun ve açık spor alanları, açık gösteri alanları, yeşil bitki örtüsü ve kıyı yapısının elverdiği yerlerde denize iniş rampaları bulunan kamu ya da özel alanlardır.

Emsal, İnşaat Alanı Kat Sayısı: (Ek: RG 13/10/1992-21374) (Mülga: RG-25/3/2011-27885)

(Değişik: RG-24/10/2020-31284) Liman: Gemilerin personel, yolcu indirip-bindirme, yükleme-boşaltma, bağlama, barınma ve beklemelerine elverişli yeterli su derinliğine sahip, teknik ve sosyal altyapı tesisleri, yönetim, destek, bakım-onarım ve depolama birimleri bulunan tabii veya suni olarak rüzgâr ve deniz tesirlerinden korunmuş kıyı yapılarıdır.

(Ek: RG- 30/3/2004-25418) Kruvaziyer Liman: Organize turlar ile seyahat eden kişilerin taşındığı yolcu gemilerinin (kruvaziyer gemilerin) bağlandığı, günün teknolojisine uygun yolcu gemisine hizmet vermek amacıyla liman hizmetlerinin (elektrik, jeneratör, su, telefon, internet ve benzeri teknik bağlantı noktaları ve hatlarının) sağlandığı, yolcularla ilgili gümrüklü alan hizmetlerinin görüldüğü, ülke tanıtımı ve imajını üst seviyeye çıkaracak turizm amaçlı (yeme-içme tesisleri, alışveriş merkezleri, haberleşme ve ulaştırmaya yönelik üniteler, danışma, enformasyon ve banka hizmetleri, konaklama üniteleri, ofis binalar) fonksiyonlara sahip olup, kruvaziyer gemilerin yanaşmasına ve yolcuları indirmeye müsait deniz yapıları ve yan tesislerinin yer aldığı limandır.

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) (Değişik: RG-2/4/2013-28606) Tersane: Her cins ve boyutlarda gemi ve su araçlarının inşası, bakım-onarım ve tadilatlarından biri veya birkaçının yapılmasına imkân sağlayan en az elli metre deniz cephesine sahip ve gemi inşa kapasitesi belirlenmiş, teknik ve sosyal alt yapısı, yönetim, destek, bakım, onarım ve depolama birimleri de bulunan kıyı yapılarıdır.

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) (Değişik: RG-2/4/2013-28606) Yat Limanı: Yatlara güvenli bir bağlama ve her yata doğrudan yürüyerek çıkılmasına imkân sağlayan, yeterli derinlikte su bulunan ve yatlara teknik ve sosyal altyapı, yönetim, destek, konaklama, bakım ve onarım hizmetlerini sunan, rüzgâr ve deniz tesirlerinden korunmuş, işletme izin belgesi almış, turizm işletmesi belgeli kıyı yapılarıdır. Yat limanlarında konaklama tesisi yapılması halinde, bu tesislerin yükseklikleri 6.50 metreyi (2 kat) ve emsali toplam emsalin %20’sini geçmeyecek şekilde yapılaşma koşulları imar planı kararı ile belirlenir. Yat limanlarında tüm üst yapılarda kot, her binanın köşe kotlarının aritmetik ortalaması alınarak bulunur. (Mülga cümle: RG-26/7/2014-29072) (…)

(Değişik: RG-24/10/2020-31284)  Balıkçı Barınağı: Balıkçı teknelerine hizmet vermek amacıyla dalgakıranla korunmuş, yöre balıkçılarının ihtiyacına yetecek kadar havuz ve geri sahaya sahip, bağlama rıhtımları ve iskeleleri ile suyu, elektriği, ağ kurutma sahası, çekek yeri, emsali kara alanının %2’sini, yüksekliği 6,50 metreyi (2 katı) aşmayan; sosyal ve teknik altyapı tesisleri ve takılıp sökülebilir elemanlarla inşa edilen yönetim birimi, deniz ürünlerine geçici depolama ve satış üniteleri bulunan kıyı yapılarıdır.

Yat Çekek Yeri: (Ek: RG- 27/7/1996-22709) (Mülga: RG-2/4/2013-28606)

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) (Değişik: RG-2/4/2013-28606) Çekek Yeri: Tam boyu altmış metreye kadar her türlü gemi veya su araçlarına bakım-onarım, kışlatma ile teknik altyapı ve yönetim hizmeti veren tesistir.

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) Yönetim Birimleri: Kıyıda yapılması zorunlu olan ve üst yapı gerektiren yapıların ihtiyacı olan idare binası ile personele hizmet veren yemekhane, wc, duş birimleridir.

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) Destek Birimleri: Telekomünikasyon merkezi, meteoroloji servisi, sağlık ünitesi, kiralama ve gümrük hizmeti sunan birimler, helikopter pisti, yeme-içme ve satış üniteleridir.

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) Bakım-Onarım Birimleri: Hangar, atölyeler, çekek alanı ve drenajlı alt yıkama mahallidir.

(Değişik: RG-24/10/2020-31284)   Sosyal ve Teknik Altyapı Tesisleri: Kıyıda yapılması zorunlu olan yapı ve tesislere hizmet veren ve kıyının kamu yararına kullanılmasını sağlayan, dalgakıran, kontrol kulesi, deniz feneri, trafo, su deposu, çekek rampası, biyolojik ve kimyevî arıtma sistemi, atık kabul tesisi, elektrik, su, sağlık ünitesi, PTT, Faks, TV teçhizatı, yağ ve çöp toplama konteynerleri, yangın şebekesi veya itfaiye tesisi, lift sistemi, saniter üniteleri, otopark, yaya yolları, meydan, ibadet yeri, yeşil alan, çocuk bahçesi ve park ve benzeri altyapı tesisleri ile deniz araçları ve gümrüklü sahalarda deniz taşımacılığında kullanılan deniz ve kara taşıtlarına hizmet vermek üzere akaryakıt ikmal imkanı veren sistem veya ünitedir.

(Ek: RG-2/4/2013-28606) Denize İniş Rampaları: Halkın denizde sportif, eğlence ve gezi amacıyla, amatör ve özel teknelerini, römork kullanarak denize indirip, denizden çekebilecekleri, yol ile bağlantısı olan ve geri sahasında taşıt ve römork otopark yeri bulunan rampa düzeneğidir.

(Ek: RG-2/4/2013-28606) Tekne İmal ve Bakım Yeri: Boy sınırlaması olmaksızın ahşap yat imalatı ile tam boyu yetmiş beş metreye kadar veya (Değişik ibare: RG-24/10/2020-31284) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca yapılan inceleme sonucuna göre kara ve denizdeki fiziksel şartların uygun bulunması halinde yüz yirmi beş metreye kadar her türlü gemi ve su araçlarının inşa, tadilat ve bakım-onarım hizmetlerinden biri veya birkaçının yapılmasına imkân sağlayan teknik ve sosyal altyapılara sahip tesistir.

(Ek: RG-24/10/2020-31284) Barınak: Münhasıran kamusal hizmetlerde kullanılan gemiler, gezinti (tenezzüh) gemileri, turistik amaçlı olta balıkçılığı gemileri ile boyu 15m.den küçük özel teknelerin barınmaları veya geçici olarak konaklamaları maksadıyla yeterli su alanı ve derinliğe sahip, emsali kara alanının %5’ini, tek katlı yapılması halinde yüksekliği 4,50m.yi, asma kat yapılması halinde yüksekliği 5,50m.yi aşmayan yönetim birimlerini içeren kıyı yapısıdır.

(Ek: RG-24/10/2020-31284) Tonoz Sistemleri: Korunaklı deniz alanlarında, doğal koy ve ada çevreleri gibi alanlarda kıyıya fiziki bağlantısı olmayan yüzer iskelelerin ve/veya şamandıraların deniz dibine atılan tonoz veya kazık ile sabitlenmesi ile özel tekne ve yatların emniyetli bağlama ve barınma ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan, tekli veya çoklu bağlama imkânı sunabilen sistemlere sahip tesistir.

(Ek: RG-24/10/2020-31284) Rekreatif Amaçlı İskele: Kıyının kayalık karakter gösterdiği ya da kıyının kumluk veya çakıllık olmasına rağmen niteliği gereği su alanından başka türlü faydalanılmasının mümkün olmadığı zorunlu hallerde yapılan, yolcu ve yük indirme-bindirme ve yanaşma yapılmayan, denize girme, güneşlenme, amatör su sporları gibi faaliyetleri içeren ve genişliği 3m.yi geçmeyen, platform niteliği taşımayan, usul ve esasları, 2634 sayılı Kanun kapsamındaki alanlarda Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Bakanlık tarafından müştereken, diğer alanlarda ise Bakanlıkça belirlenen, imar planına konu edilmeyen kıyı yapılarıdır.

Genel Esaslar

Madde 5- 

Kıyılar ve doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır.

Kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.

Kıyı, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olup, buralarda hiçbir yapı yapılamaz; duvar, çit, parmaklık, telörgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz.

(Değişik: RG-13/10/1992-21374) Kıyılardan kum, çakıl vesaire alınamaz veya çekilemez. Kıyılarda kıyıyı değiştirecek boyutta ve kıyının doğal yapısını bozacak nitelikte kazı yapılamaz. Valilikçe uygun görülmesi ve yazılı izin verilmesi halinde Valilik denetiminde kıyının doğal yapısını değiştirmeyecek boyut ve nitelikte yapılacak kazı işlemi izin şartlarına bağlıdır. İzin şartlarına aykırı işlem yapılması halinde verilen izin iptal edilir ve Yönetmeliğin 21 inci maddesine göre cezai işlem yapılır.

Kıyılara moloz, toprak, curuf, çöp gibi kirletici etkisi olan atık ve artıklar dökülemez. Ayrıca Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği hükümleri de geçerlidir.

1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve aynı Kanun gereğince çıkartılan yönetmelik hükümleri saklıdır.

Kıyıda ve sahil şeridinde planlama ve uygulama yapılabilmesi için onaylı kıyı kenar çizgisinin bulunması zorunludur.

İKİNCİ BÖLÜM

Komisyonunun Teşekkülü, Çalışma Usul ve Esasları

Kıyı Kenar Çizgisinin Tespiti ve Onayı

Kıyı kenar Çizgisi Tespit Komisyonunun Teşekkülü

Madde 6- 

Kıyı kenar çizgisi tespit komisyonu valiliklerce, kamu görevlilerinden en az beş kişiden oluşturulur. Komisyonda aşağıda belirlenen meslek gruplarının her birinden en az bir kişinin bulunması zorunludur.

a) (Değişik: RG- 13/10/1992-21374) jeoloji mühendisi ve/veya jeolog ve/veya jeomorfolog

b) Harita ve kadastro mühendisi

c) Ziraat mühendisi

d) Mimar ve/veya şehir plancısı

e) İnşaat mühendisi

Bu üyeler arasından valinin belirleyeceği bir üye komisyon başkanlığını yürütür.

Kıyı Kenar Çizgisinin Tespiti ve Onayı

Madde 7- 

(Değişik: RG- 30/3/1994-21890) Onaylı kıyı kenar çizgisi bulunmayan alanlardaki tespit işlemlerinin valiliklerce bir program dahilinde ve en kısa sürede gerçekleştirilmesi esastır. Valiliklerce yıllık tespit programları hazırlanır.

Tespit işlemlerinin kanun, yönetmelik ve bu programlara uygun olarak yürütülmesi ve tamamlanması için her türlü önlem alınır.

Ancak ilgililerin tespit talebi halinde, yıllık programda olup olmadığına bakılmaksızın kıyı kenar çizgisi tespiti, bu Yönetmelik esaslarına göre öncelikle yapılır.

(Değişik fıkra: RG-25/3/2011-27885) Kıyı kenar çizgisi tespitleri, 1/1000 ölçekli hâlihazır haritalar üzerinde pafta bütününde geçirilir. (Değişik cümle: RG-2/4/2013-28606) Ancak il, ilçe, belediye ve mücavir alan sınırına rastlayan alanlarda pafta bütününde geçirilme şartı aranmaz.

a) Valiliklerce yıllık programlarına uygun olarak yapılacak kıyı kenar çizgisi tespitlerinin, öncelikle 1/1000 ölçekli onaylı halihazır harita üzerine yapılması esastır. 1/1000 ölçekli halihazır haritaların temini için Bakanlıkça ve Valiliklerce gerekli önlemler alınır. 1/1000 ölçekli halihazır haritaların temininin mümkün olmaması ve Bakanlıkça uygun görülmesi durumunda, 1/1000 ölçekli fotogrametrik, sayısal, kadastral veya ortofoto harita üzerine bunların da bulunmaması halinde, 1/2000 veya 1/5000 ölçekli halihazır, fotogrametrik, kadastral veya ortofoto haritalar üzerine yapılır.

b) Kıyı kenar çizgisi tespitinin ilgililerince talep edilmesi halinde, kıyı kenar çizgisinin 1/1000 ölçekli onaylı halihazır harita üzerine geçirilmesi zorunludur.

1) Daha evvel 1/1000 ölçekten daha küçük ölçekli halihazır, fotogrametrik, topografik, kadastral veya şeritvari harita üzerine geçirilerek onaylanmış kıyı kenar çizgisi varsa; ilgililerince, tespite konu alanın 1/1000 ölçekli hâlihazır haritası yaptırılır, onaylatılır ve kıyı kenar çizgisi 1/1000 ölçekli onaylı halihazır harita üzerine aktarılarak bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesi hükümlerine göre onaylanır.

2) Onaylı kıyı kenar çizgisi bulunmayan, 1/1000 ölçekli halihazır haritası bulunan yerlerde kıyı kenar çizgisi, muhtemel kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde alçak basık kıyılarda en az 200 metrelik, dar yüksek kıyılarda en az 50 metrelik alanı içeren kısmın 1/1000 ölçekli halihazır haritası ilgilisince tamamlatılıp onaylatıldıktan sonra geçirilir.

3) Onaylı kıyı kenar çizgisi ve 1/1000 ölçekli onaylı halihazır haritası bulunmayan yerlerde, kıyı kenar çizgisi, muhtemel kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde, alçak basık kıyılarda en az 200 metrelik, dar yüksek kıyılarda en az 50 metrelik alanı içeren 1/1000 ölçekli halihazır harita ilgilisince yaptırılarak onaylandıktan sonra geçirilir.

4) Daha önce kıyı kenar çizgisinin 1/1000 ölçekli onaylı halihazır harita paftaları üzerinde pafta bütününde geçirilmemiş olması halinde, kıyı kenar çizgisi olmayan kısımların halihazır haritası yaptırılarak onaylatılır. Kıyı kenar çizgisi pafta bütününe tamamlanarak geçirilir.

5) Daha evvel 1/1000 veya daha büyük ölçekli halihazır, kadastral, topoğrafik veya şeritvari haritalar üzerine çizilerek onanmış kıyı kenar çizgileri, 1/1000 ölçekli halihazır harita üzerine aktarılması istenirse, muhtemel kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde, alçak basık kıyılarda en az 200 metrelik, dar yüksek kıyılarda en az 50 metrelik alanı içeren 1/1000 ölçekli halihazır harita ilgilisince yaptırılarak onaylatıldıktan sonra bu harita üzerine aktarılır. (Ek cümle: RG-2/4/2013-28606) İl, ilçe, belediye ve mücavir alan sınırına rastlayan alanlarda pafta bütününde aktarma şartı aranmaz.

Aktarma işlemi Bakanlıkça da yapılabilir. İlgilisinin talebi üzerine yapılan aktarma işlemi, Teknik Yönetmelik esaslarına göre yapılır. Aktarma yapılan pafta üzerine, onaylı kıyı kenar çizgisine ilişkin bilgiler belirtilmek suretiyle, aktarma işlemi Valilik veya Bakanlıkça uygun görüldüğüne ilişkin pafta üzerine işlenir. Aktarma işleminde hata tespiti halinde, düzeltilmek üzere valiliğe iade edilir. Aktarma işlemi Bakanlıkça yapılmış ise, aktarıma ilişkin uygun görüş Bakanlıkça pafta üzerine işlenir. Aktarma işlemi bilgisayar ortamında sayısal olarak yapılır.

Tespit talepleri haritaya ilişkin koşulların tamamlanarak valiliğe tesliminden sonra valiliğince 3 ay içinde sonuçlandırılır.

Kıyı kenar çizgisi tespiti talep üzerine yapılış ise bakanlığa gönderilen ozalit paftalar üzerine talep konusu taşınmaz veya taşınmazların mülkiyet sınırları da işlenir.

Kıyı Kenar Çizgisinin Arazide Tespiti ve Haritalara Geçirilmesi

Madde 8- 

Kanunun ve bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirlenen esaslara göre kıyı kenar çizgisi arazide tespit edilir. Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen onaylı halihazır haritalar üzerine işlenir.

Arazide teknik yönetmelik esaslarına göre tespit edilen noktaların meydana getirdiği kıyı kenar çizgisi, usulüne uygun olarak harita üzerine geçirilir. Bu şekilde düzenlenen kıyı kenar çizgisi geçirilmiş halihazır haritalar ve bunların dayanağı belgeleri komisyon tarafından imzalanır.

Arazide tespit edilen ve harita üzerine geçirilen kıyı kenar çizgisinin hangi esas ve verilere göre geçtiğini açıklayan bir tutanak düzenlenir ve komisyon tarafından imzalanır.

Kıyı Kenar Çizgisinin Onayı ve İlanı (Değişik başlık: RG-2/4/2013-28606)

Madde 9- 

Orijinal pafta, bu paftadan çoğaltılmış bir takım ozalit pafta, mahallinde tutulan tutanak ve ölçü işlemleri ile ilgili belgeler valiliğe sunulur. Valilik uygun görüşü ile birlikte bu belgeleri ve konu ile ilgili diğer belgeleri Bakanlığa gönderir.

Uygun görülen kıyı kenar çizgileri bakanlıkça onaylanarak yürürlüğe girer. Onaylı orijinal pafta valiliğe gönderilir. Bakanlıkça uygun görülmeyen kıyı kenar çizgisi paftaları, gerekli düzeltmeler veya yeniden tespit yapılmak üzere valiliğe iade edilir.

(Ek fıkra: RG-2/4/2013-28606) Yürürlüğe giren kıyı kenar çizgisi, belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyelerce, bu sınırlar dışında valiliklerce tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süreyle ilan edilir.

(Ek fıkra: RG-2/4/2013-28606) Kıyı kenar çizgisine, ilan süresi içinde kamu kurum ve kuruluşları ve ilgilileri itiraz edebilir. İtirazlar valiliğine yapılır. İtirazlar, Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca onbeş gün içinde incelenir. İnceleme sonuçlarını ve gerekçeli görüşlerini içeren komisyon raporu değerlendirilmek üzere Bakanlığa gönderilir. Bakanlık itirazı, komisyon raporunu da dikkate alarak inceleyip karara bağlar.

(Ek fıkra: RG-2/4/2013-28606) İtiraz ve yapılan inceleme neticesinde düzeltilmesine karar verilen kıyı kenar çizgisinin tespiti, onayı ve ilanı hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır.

(Ek fıkra: RG-2/4/2013-28606) Onaylı kıyı kenar çizgileri;

a) Kıyı kenar çizgisinin suya düşmesi,

b) Mükerrer kıyı kenar çizgisinin bulunması,

c) Kıyı kenar çizgilerinin kenarlaşmaması,

ç) (Değişik: RG-24/10/2020-31284) Yargı organlarınca kıyı kenar çizgisinin iptali ya da yargı organlarınca ikinci bir kıyı kenar çizgisinin tespit edilmesi durumunda, mükerrer kıyı kenar çizgilerine mahal verilmemesi için; mükerrerliğe konu olan alanda Valilik Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonlarınca incelenerek yeni bir tespit yapılması,

d) Daha evvel kıyı özelliği göstermediği halde, malzeme alımı sonucunda oluşan su alanları nedeniyle, bu alanları kıyıda bırakacak şekilde tespit edilen kıyı kenar çizgileri, bu su alanlarının deniz, göl veya akarsu ile doğrudan bağlantılı olmadığının Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca belirlenmesi,

e) (Ek: RG-24/10/2020-31284) Tabii ve suni göl kıyı kesimlerinde maksimum su kotunun Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce veya mahkeme kararları uyarınca değiştirilmesi, halleri dışında değiştirilemez.

(Ek fıkra: RG-2/4/2013-28606)Kıyı kenar çizgisinin mahkeme kararları ile parsel veya parseller bazında iptal edilmesi halinde, bu alanlardaki kıyı kenar çizgisi tespitlerinde kıyı kenar çizgisinin bütünlüğünü ve sürekliliğini sağlayacak şekilde bitişiğindeki onaylı kıyı kenar çizgisi ile birlikte değerlendirilerek, üçüncü kişilerin kazanılmış haklarına hâlel getirmeyerek yeni tespit yapılabilir.

(Ek fıkra: RG-2/4/2013-28606)2 Mahkeme kararlarının uygulanması sonucunda tespit edilerek onaylanan kıyı kenar çizgisinin bitişiğindeki onaylı kıyı kenar çizgisi ile uyum sağlamaması halinde ise Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca bu alanda mahkeme kararlarının gerekçeleri dikkate alınarak ve üçüncü kişilerin kazanılmış haklarına hâlel getirmeyerek yeniden kıyı kenar çizgisi tespiti yapılabilir.

Paftaların Çoğaltılması ve Dağıtımı

Madde 10- 

(Değişik fıkra: RG-25/3/2011-27885) Bakanlıkça Valiliğe gönderilen onaylı orijinal kıyı kenar çizgisi paftaları ve bilgisayar ortamındaki sayısal veriler, Valilikçe çoğaltılarak yerel maliye teşkilatına, tespit belediye ve mücavir saha hudutları içinde ise, ilgili belediyesine ve kadastral paftalara işlenmek üzere ilgili kadastro müdürlüğüne gönderilir. Onaylı orijinal kıyı kenar çizgisi paftaları Valilikçe muhafaza edilir. Onaylı kıyı kenar çizgisine göre mülkiyete konu taşınmazların kıyıda kalan bölümleri ilgili kadastro müdürlüğünce belirlenerek gerekli şerhler konulmak üzere tapu sicil müdürlüğüne gönderilir.

Tespit sonucunda, kıyıda kalan özel mülkiyete konu arazilerle ilgili tapu iptal işlemleri ilgili defterdarlıkça yürütülür.

Kıyı Kenar Çizgilerinin Aleniyeti

Madde 11- 

Kıyı kenar çizgisi paftaları alenidir. Belediye veya valilikler kıyı kenar çizgisi paftalarının tamamını veya bir kısmının kopyalarını tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kıyıda (Ek ibare: RG-24/10/2020-31284), Denizde ve Doldurma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde

Planlama ve Yapılanma

Kıyıda (Ek ibare: RG-24/10/2020-31284) ve Denizde Planlama

Madde 12- 

Kıyılarda 1/1000 ölçekli uygulama imar planı yapılıp onaylanmadan uygulama ve yapılanmaya geçilemez. Kıyıda gerektiğinde ilgili kuruluşların görüşleri de alınarak sadece Kanunun 6 ncı maddesi ve bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesindeki yapı ve tesislerin inşası amacıyla, imar planı yapılabilir.

2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa göre belirlenen turizm bölge, alan ve merkezlerindeki turizme dönük kullanımlar ile aynı alanlarda yer alan sahil şeritlerindeki günübirlik turizm alanlarının veya sahil şeridi dışındaki konaklama tesislerinin tamamlayıcısı ve devamı niteliğinde olan ve bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin (a) bendinde sayılan yapı ve tesislere ait uygulama imar planları, aynı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca (Değişik ibare: RG-24/10/2020-31284)  Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca onaylanarak yürürlüğe girer.

(Değişik: RG- 13/10/1992-21374) İkinci fıkra kapsamı dışında kalan uygulama imar planları 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca Bakanlık, valilik veya belediyesince onaylanarak yürürlüğe girer.

Kıyıda (Ek ibare: RG-24/10/2020-31284) ve Denizde Yapı4

Madde 13- 

Kıyıda onaylı uygulama imar planlarına göre ve çevre kirliliğinin önlenmesine ilişkin tüm önlemler alınmak koşulu ile aşağıdaki yapı ve tesislere yapılabilir:

a) (Değişik: RG-24/10/2020-31284) Kıyının kamu yararına kullanımına ve kıyıyı korumak amacına yönelik altyapı ve tesisler: İskele, liman, barınak, yanaşma yeri, dolfen, şamandıra, rıhtım, dalgakıran, köprü, menfez, istinat duvarı, fener, çekek yeri, kayıkhane, tuzla, dalyan, tasfiye ve pompaj istasyonları.

b) (Değişik: RG-24/10/2020-31284) Faaliyetlerinin özelliği gereği kıyıdan başka yerde yapılmaları mümkün olmayan yapı ve tesisler: Tersane, gemi söküm yeri, tekne imal yeri, su ürünlerini üretim ve yetiştirme tesisleri, denize iniş rampaları, yat limanı, kruvaziyer liman, balıkçı barınağı ve çekek yeri, Sahil Güvenlik Komutanlığı bağlısı gemi/bot karakolları ve destek birimleri.

c) (Değişik: RG-24/10/2020-31284) Kıyılarda ayrıca uygulama imar planı yapılmadan; rekreatif amaçlı iskele, tonoz sistemleri, aralarında en az 150 metre mesafe olmak kaydı ile 6 m2’yi geçmeyen büfe ve kirletici etkisi olmayan fosseptik yapımını gerektirmeyen seyyar tuvalet ile sabit olmayan duş, gölgelik ve soyunma kabini.

ç) (Ek: RG-29/6/2018-30463) Trabzon, Rize ve Zonguldak illerinde 24/5/1933 tarihli ve 2219 sayılı Hususi Hastaneler Kanunu kapsamında kalan sağlık tesisleri hariç olmak üzere, Sağlık Bakanlığının önerisi ve Bakanlar Kurulunca alınacak kamu yararı kararı doğrultusunda sağlık tesisleri yapılabilir. 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanununa göre kurulabilen ve işletilen Endüstri Bölgeleri, Kıyı Kanununa tabi olmayan alanlarda yer seçimine ilişkin gerekli çalışmaların ilgili kurumunca yapılması sonucunda, uygun ve yeterli büyüklükte alternatif alan bulunmaması ve rapora bağlanması halinde; çevre üzerindeki etkilerinin bütün olarak önlenmesi veya en aza indirilmesi için mevcut en iyi, etkin, ileri ve uygulanabilir teknikleri kullanarak yapılabilir.

d) (Ek: RG-24/10/2020-31284)  Enerji iletim ve dağıtım hatları, boru hatları, diğer iletim hatları.

e) (Ek: RG-24/10/2020-31284 Yaya, yürüyüş ve bisiklet yolları, park, çocuk bahçesi, oyun alanları, açık spor alanları, meydan, tematik bahçeler gibi açık alan kullanımları ile toplam emsali alanın %5’ini ve yüksekliği cami hariç 6,50m.yi aşmayan; yeme içme yeri, büfe, çay bahçesi, sergi üniteleri, millet kıraathanesi, cami, mescit, tuvalet, duş, sağlık üniteleri (acil yardım ve benzeri) ve idare binalarını içeren millet bahçesi.

(Ek fıkra: RG-24/10/2020-31284) Birinci fıkranın (c) bendine konu tonoz sistemleri ve rekreatif amaçlı iskeleler imar planına konu edilmez. Rekreatif amaçlı iskelelere ilişkin usul ve esaslar 2634 sayılı Kanun kapsamındaki alanlarda Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Bakanlık tarafından müştereken, diğer alanlarda Bakanlıkça; tonoz sistemlerine ilişkin usul ve esaslar ise Bakanlık ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca birlikte belirlenir.

(Ek fıkra: RG- 13/10/1992-21374) (a) ve (b) bendlerinde sayılan yapı ve tesis alanlarında, bu kullanımların tamamlayıcısı niteliğinde ve yapılması zorunlu alt ve üst yapı ve tesisleri yapılabilir. Günübirlik turizm yapı ve tesisleri yapılamaz. (Ek iki cümle: RG-2/4/2013-28606) Hangar, atölye, kontrol kulesi ve deniz feneri gibi bakım-onarım ve teknik altyapı yapılarının yükseklikleri ve yapılaşma şartları, teknik gerekçeler ve uluslararası standartlar gözetilerek imar planı kararları ile belirlenir. Ancak taban alanı 6 metrekareyi geçmeyen kontrol kulesi ve deniz fenerleri için yapının fenni ve teknik sorumluluğu ilgili idaresinde olmak kaydıyla imar planı aranmaz. 4

(Ek fıkra: RG- 30/3/1994-21890) Sahil şeridinin ikinci bölümünde ve sahil şeridi gerisinde kalan özel kullanımlara ait arıtma tesisleri kıyıda yapılamaz. Bu alanlarda sadece kamuya yararlı arıtma tesisleri yer alabilir.

Kıyılarda yapılan yapı ve tesisler, yapım amaçları dışında kullanılamazlar.

(Ek fıkra: RG- 30/3/2004-25418) Kıyıda kalıp 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca tescil edilen yapılar korunur; bu yapıların kullanım kararları ve yapılaşma şartları, Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından belirlenir ve uygulama imar plânları hazırlanırken bu kararlar esas alınır.

Doldurma ve Kurutma Yoluyla Arazi Kazanma

Madde 14- 

(Değişik: RG- 30/3/1994-21890) Denizlerde, içme ve kullanma suyu kaynağı olmamak kaydı ile tabii ve suni göllerde ve akarsularda; sadece kamu yararının gerektirdiği hallerde daha uygun alternatifler bulunmaması veya kıyı alanının yetersizliği nedeniyle ve uygulama imar planı kararı ile bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen yapı ve tesislerle, Kanunun 7 nci maddesi gereği yapılabilecek kara, deniz, hava ulaşımına yönelik altyapı tesisleri, (Ek ibare: RG-26/7/2014-29072)  ibadet yeri, yeşil alan düzenlemeleri kapsamında park, çocuk bahçesi, açık spor alanları ile açık alan ağırlıklı olmak üzere ve emsali aynı amaçla ayrılan alanın % 3 ünü yüksekliği 5.50 m. yi aşmayan takılıp sökülebilir elemanlarla inşa edilen; lokanta, gazino, çay bahçesi, sergi üniteleri ve idare binalarını içeren fuar, piknik, eğlence alanları düzenlemek amacıyla doldurma ve kurutma işlemi yapılarak arazi kazanılabilir.

Planların hazırlanması, incelenmesi ve doldurma ve kurutma işleminin gerçekleştirilmesi aşamalarında, ekolojik dengenin korunması, deniz, tabii ve suni göl ve akarsularla bunların çevrelerinin ve bu çevredeki canlı hayatın olumsuz etkilenmemesi esastır.

Doldurma ve kurutma işleminin yapılabilmesi için;

a) Doldurma ve kurutma işlemini yapacak olan ilgili idarece doldurma ve kurutma işlemine ilişkin talep valiliğe iletilir.

b) Valilik, doldurma ve kurutma yapılmasında sakınca olup olmadığına dair gerekçeli görüşünü, teklifle birlikte Bakanlığa iletir.

c) Bakanlık, konusuna ve bölgenin özelliğine göre ilgili kuruluşların görüşünü alarak teklifi inceler.

d) Teklifin Bakanlıkça uygun bulunması halinde, doldurma ve kurutma alanını ve bu alandaki uygulamayı içeren uygulama imar planı, talep sahibi idarece yapılır veya yaptırılır.

e) Doldurma ve kurutma suretiyle kazanılacak arazi, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa göre belirlenen turizm bölge, alan ve merkezlerinden ve bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında sayılan kullanımlara, yapı ve tesislere ait ise, uygulama imar planları aynı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca (Değişik ibare: RG-24/10/2020-31284) Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca (Ek ibare: RG-29/6/2018-30463) ve Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanununa göre kurulan, işletilen ve mevcut en iyi teknikleri kullanan endüstri bölgelerine ait imar planları 4737 sayılı Kanunun 4/A, 4/C ve 4/Ç maddelerine göre onaylanır.

Turizm bölge, alan ve merkezlerinde turizm dışı kullanımları içeren uygulama imar planları ile doldurma ve kurutma yoluyla arazi kazanılan diğer alanlardaki uygulama imar planları 3194 sayılı, İmar Kanunu hükümleri uyarınca yapılır veya yaptırılır. Bakanlıkça onaylanarak yürürlüğe girer.

f) Doldurma ve kurutma işlemleri onaylı imar planlarına uygun olarak yapılır.

Kıyıda, Denizde ve Doldurma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde Yapı Ruhsatı

Madde 15 – (Başlığı ile Birlikte Değişik: RG-24/10/2020-31284)

Kıyıda, doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler üzerinde yapılacak olan ve bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesi ile 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (e) bendinde sayılan yapı ve tesislere yapı ruhsatı verilebilmesi için Bakanlıktan gerekli iznin alınması zorunludur.

Bakanlıkça bu iznin verilebilmesi için yatırımcı kişi veya kuruluşça yatırıma ilişkin;

– Onaylı uygulama imar planının,

– Dolgu veya kurutma alanına ait uygulama projesinin ilgili idare tarafından onaylandığına dair yazının,

– 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanununa tabi alanlarda yer alan yapılar için Kültür ve Turizm Bakanlığından alınacak yatırım belgesinin,

Bakanlığa verilmesi şarttır.

Yapı ruhsatı verilmesi için Bakanlıkça kiralama, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni veya tahsis işleminin yapılmış olması şarttır. Bu belgeler tapu yerine geçecek belgeler olarak kabul edilir. İnşaat ruhsatı işlemleri 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre yürütülür. 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Sahil Şeridi, Sahil Şeridinde Planlama ve Yapılanma

Sahil Şeridinin Belirlenmesi

Madde 16- (Değişik: RG-13/10/1992-21374)

Sahil Şeridinin belirlenmesinde aşağıdaki esaslara uyulur.

a) (Değişik: RG 30/3/1994-21890) Uygulama imar planı ilk defa yapılacak alanlarda, köy yerleşik alanlarında ve iskan dışı alanlarda sahil şeridi, kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğinde olmak üzere belirlenir. Bu alanlar kapsamında daha önce mevzii imar planı onaylanmış alanların kalması durumunda, mevzii imar planının kısmen veya tamamen yapılaşma bulunmayan imar adalarında da sahil şeridi en az 100 metre olarak belirlenir.

b) (Değişik: RG- 30/3/1994-21890) 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planı bulunan kentsel ve kırsal yerleşmelerde, turizm merkez ve alanlarındaki turizm amaçlı alanlar ile turizm merkez ve alanlarındaki kentsel ve kırsal yerleşmelerde kısmen veya tamamen yapılaşma varsa onaylı imar planındaki sahil şeridi geçerlidir. Aksi halde sahil şeridi (c) bendi uyarınca belirlenir.

c) (Değişik: RG- 30/3/1994-21890) 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış mevzii imar planı ve turizm merkez ve alanlarındaki turizm dışı kullanımlara yönelik mevzii imar planı bulunan alanlarda; planda belirlenen sahil şeridinin başlangıcından itibaren ilk sırada yer alan imar adalarının kısmen veya tamamen yapılaşmış olması durumunda, gerisindeki imar adalarında kısmen veya tamamen yapılaşma olup olmadığına bakılmaksızın onaylı plandaki sahil şeridine uyulur. İlk sırada yer alan imar adalarında kısmen veya tamamen yapılaşma olmaması durumunda geriye doğru diğer imar adalarının durumu değerlendirilerek kısmen veya tamamen yapılaşma bulunanlarının kıyı yönündeki cephe hattı esas alınarak sahil şeridi belirlenir.

11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planlarının kısmi yapılaşma bulunmayan alanları ile ilgili gerekli revizyonlar en çok 1 yıl içinde Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılır. Boş ve kısmi yapılaşma bulunmayan alanlarda bu işlemler yapılmadan yapı ruhsatı verilmez.

Sahil şeridinde kıyıya geçişi engelleyecek şekilde; duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz. Moloz, toprak, curuf, çöp gibi çevreyi bozucu etkisi olan atık ve artıklar dökülemez, kazı yapılamaz.

Sahil şeridinde 11 Temmuz 1992 tarihinden önce yürürlükteki plan ve/veya mevzuata uygun olarak yapılmış veya inşaat ruhsatı alınarak en az subasman seviyesine kadar inşaatı tamamlanmış yapılardaki müktesep haklar saklıdır. Bu hüküm, üzerine birden fazla yapı yapılmak üzere ruhsat alınmış parsellerdeki en az subasman seviyesindeki yapılar için de geçerlidir.

Sahil şeridinin birinci bölümünde yeni taşıt yolları açılamaz. Ancak 11 Temmuz 1992 tarihinden önce mevzuat hükümlerine uygun olarak onaylanmış planlara göre yapımına başlanmış veya kullanılmakta olan Devlet Karayolları ile yapımı gerçekleştirilmiş imar yollarındaki müktesep haklar saklıdır. İnşaatına başlanmış imar yollarında ise mümkün olan en kısa mesafede iç yollarla bağlantı sağlanmak üzere imar planı revizyonu yapılır. Sahil şeridi birinci bölümünde ancak iç yollarla dolgu alanlarındaki yapılmış veya yapılacak yolları bağlayan kısa geçişler için imar yolları planlanabilir.

Sahil şeridinde Planlama

Madde 17- (Değişik: RG-13/10/1992-21374)

Sahil şeridinde uygulama imar planı yapılıp onaylanmadan uygulamaya geçilemez. Tamamen veya kısmen yapılaşmamış sahil şeritlerinde yapılacak plânlar: Kanunun 5 inci maddesindeki esaslar dikkate alınarak aşağıdaki şekilde düzenlenir.

Sahil şeritlerinin birinci bölümünü içeren uygulama imar planları, tümüyle açık alan olarak toplumun kullanımına tahsis edilecek şekilde düzenlenir. Bu alanlarda sadece yaya yolları, gezinti ve dinlenme alanları, seyir teras ve alanları ile bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan rekreaktif amaçlı kullanımlar ile bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirlenen yapı ve tesisler yer alabilir. Bu alan içinde toplumun yararlanmasına açık yapılar da dahil olmak üzere başka hiç bir yapı ve tesis yapılamaz.

Sahil şeridinin ikinci bölümünde yapılacak planlar, bu Yönetmeliğin 13 ve 14 üncü maddesinde sayılan yapı ve tesisler ile toplumun yararlanmasına açık olmak şartı ile konaklama hariç bu Yönetmelikte tanımlanan günübirlik turizm yapı ve tesislerini kapsayacak şekilde düzenlenir.

Sahil şeridinin ikinci bölümünde yapılacak günübirlik turizm yapı ve tesisleri için emsal 0.20' yi, bir (1) katı, H=4.50 metreyi, asma katlı yapılması halinde H=5.50 metreyi geçmemek üzere plan kararları getirilebilir.

(Değişik: RG-24/10/2020-31284) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa tabi alanlardan sahil şeridini kapsayanlarda uygulama imar planları, aynı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca düzenlenip onaylanarak yürürlüğe girer.

Yukarıdaki fıkra kapsamı dışında kalan uygulama imar planları 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca Bakanlık, valilik veya belediyesince onaylanarak yürürlüğe girer.

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde sayılan ve üst yapı gerektiren yapı ve tesisler; gerek arazinin coğrafi durumu ve topografik yapısı, gerekse sahil şeridi gerisindeki yerleşme dokusunun elverişsizliği nedeniyle, (Değişik ibare: RG-26/7/2014-29072) Bakanlık ile diğer ilgili Bakanlık ve kuruluşların uygun görüşü alındıktan sonra uygulama imar planı kararı ile sahil şeridinde de yapılabilir.

(Mülga fıkra: RG-2/4/2013-28606)

(Mülga fıkraRG:2/4/2013-28606)

(Ek: RG- 30/3/2004-25418) Özelleştirme kapsamına ve programına alınan ve 16 ncı maddenin (a) ve (b) bentlerine göre sahil şeridi belirlenen veya belirlenecek olan alanlar ile kıyı ve dolgu alanlarında yapılacak yat ve kruvaziyer limanlarının ihtiyacı olan yönetim birimleri, destek birimleri, bakım ve onarım birimleri teknik ve sosyal altyapı ve konaklama birimleri ile ilgili kullanım kararları ve yapılanma şartları imar plânı ile belirlenir.

(İPTAL) 30/3/2004 tarihli ve 25418 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile eklenen bu fıkra, Danıştay Altıncı Dairesinin 27/4/2007 tarihli ve 2006/5902 E, 2007/2291 K, sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

(Değişik: RG-24/10/2020-31284) Kara alanı ise; dalgakıranlar da dâhil olmak üzere, doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler ile kıyıda ve sahil şeritlerinde kıyı yapılarının kullandığı toplam alanı ifade eder.

Sahil Şeridinde Yapılanma

Madde 18- 

(Değişik: RG- 13/10/1992-21374) Bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesine göre belirlenen sahil şeritlerinde uygulama imar planı olmaksızın hiçbir yapı ve tesis yapılamaz.

(Ek: RG- 27/7/1996-22709) Bu Yönetmeliğin 17. maddesinde sayılan nedenlerle, sahil şeridinde 13. maddede sayılan ve üst yapı gerektiren yapı ve tesisler yapılabilir.

(Ek: RG- 30/3/1994-21890) Sahil şeridinin ikinci bölümünde veya sahil şeridi gerisinde kalan alanlarda yer alan özel yapı ve tesislere ait arıtma tesisleri sahil şeridinin birinci bölümünde yer alamaz. Bu tür arıtma tesisleri ait oldukları tesislerin mülkiyetinde ve kamuya terk edilmesi gerekli olmayan alanlarda inşa edilebilir.

(Değişik: RG- 30/3/1994-21890) Sahil şeridinin ikinci bölümünde sadece onaylı uygulama imar planında belirlenmiş toplumun yararlanmasına açık günübirlik turizm tesisleri, bu Yönetmeliğin 13 ve 14 üncü maddesinde belirtilen yapı ve tesisler ile ilgili kıyı ve deniz güvenliğini sağlamak amacıyla lojman, konaklama ve benzeri tesisler içermemek üzere inşa edilecek karakol ve bu gibi güvenlik yapıları yer alabilir.

Onaylı uygulama imar planı bulunan sahil şeritlerinde; kıyıya geçişi engelleyecek şekilde oluşturulmuş duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engellerin derhal kaldırılması, ilgili valilik ve belediyelerce sağlanır.

Sahil şeridinde inşaat ruhsatı verilebilmesi için onaylı uygulama imar planı hükümlerine uygun olarak 3194 sayılı İmar Kanunu ve yönetmeliklerine göre işlem yapılarak imar parsellerinin oluşturulması ve kamuya açık alanların kamu eline geçmesi şarttır.

İnşaat ruhsatı ve yapı kullanma izni ile ilgili işlemler, 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine göre yürütülür. Sahil şeridinde inşaata başlanabilmesi için yapılacak yapıların toplumun yararlanmasına ayrılmış yapı olduğunu tapu kütüğünün beyanlar hanesine işlenmesi zorunludur.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Kontrol ve İmar Mevzuatına Aykırı Yapı (1)

Kontrol

Madde 19- 

Kıyılarda, doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan alanlarda ve sahil şeritlerindeki uygulamalar ve bunların kontrolü, belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeler, bu alanlar dışında valiliklerce yürütülür.

İlgili Bakanlıkların teftiş ve kontrol yetkileri saklıdır. Yapılan işlemlerden Bakanlığa bilgi verilir.

Kanun kapsamında kalan alanlar belediye veya valiliklerce imar mevzuatına aykırı yapılanmaların önlenmesi amacıyla sürekli denetim altında tutulur. Bu amaçla gerekli tüm önlemler valilik ve belediyelerce alınır.

İmar Mevzuatına Aykırı Yapı

Madde 20- Kıyılarda, doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan alanlarda ve sahil şeritlerinde k

Kanun, plan ve bu Yönetmelik hükümlerine uyulmadan, ruhsatsız, ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapılması halinde, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32 nci maddesi hükümleri uyarınca, aynı Kanunda belirlenen yasal süreler içinde (Ek ibare: RG-24/10/2020-31284) belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde belediyesince, dışında il özel idaresince gerekli işlem yapılır.

Ceza

Madde 21- (Mülga: RG-25/3/2011-27885)

Madde 22 — 

Valilikler bu Yönetmeliğin uygulanmasını (Değişik ibare: RG-26/7/2014-29072) çevre ve şehircilik il müdürlükleri kanalıyla yürütür.

EK MADDE 1 – (Ek: RG-2/4/2013-28606)3

Aynı alanda birbirinden farklı tarihlerde onaylanmış kıyı kenar çizgilerinin bulunması halinde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce; onaylı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı bulunan alanlarda, Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca planda esas alındığı belirlenen kıyı kenar çizgisi, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı bulunmayan alanlarda ise Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca yapılan inceleme sonucunda uygun görülen ve Bakanlıkça onanan kıyı kenar çizgisi geçerlidir.

GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek: RG-25/3/2011-27885)

Bu Yönetmeliğin eki listede yer almayan akarsularda tespit edilmiş kıyı kenar çizgileri geçersizdir.

Yürürlük

Madde 23- 

Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer

Yürütme

Madde 24- 

(Değişik: RG-26/7/2014-29072)

Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.

_________

(1) 25/3/2011 tarihli ve 27855 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile bu yönetmeliğin beşinci bölümünün başlığı metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

(2)Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun YD itiraz No: 2013/843 sayılı ve 27/3/2014 tarihli kararı ile bu fıkralar hakkında verilen yürütmenin durdurulması kararı kabul edilmiştir.

(3) Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun YD itiraz No: 2013/843 sayılı ve 27/3/2014 tarihli kararı ile bu madde hakkında verilen yürütmenin durdurulması kararı kabul edilmiştir.

(4) Danıştay Ondördüncü Dairesinin 12/11/2014 tarihli ve E.: 2013/5364, K.: 2014/9773 sayılı Kararı ile bu yönetmeliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan  “Ancak taban alanı 6 metrekareyi geçmeyen kontrol kulesi ve deniz fenerleri için yapının fenni ve teknik sorumluluğu ilgili idaresinde olmak kaydıyla imar planı aranmaz.” cümlesinin iptaline karar verilmiştir.

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin

Tarihi

Sayısı

3/8/1990

20594

Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin

Tarihi

Sayısı

1.

13/10/1992

21374

2.

30/3/1994

21890

3.

27/7/1996

22709

4.

30/3/2004

25418

5.

25/3/2011

27885

6.

2/4/2013

28606

7.

26/7/2014

29072

8.

29/6/2018

30463

9.

24/10/2020

31284

 

EK LİSTE

AKARSULARIMIZIN "NEHİR" TANIMINA GİREN KESİMLERİNİ BELİRTEN LİSTE

1- Meriç Nehri: Ana kolunun, topraklarımıza girdiği nokta ile Ege Denizi arasındaki kesimi.

2- Sakarya Nehri: Sakarya Nehri ana kolunun, Gökçekaya Barajı ile Karadeniz arasındaki kesimi.

3- Filyos Çayı: Devrek ve Yenice Çayları kavşağı ile Karadeniz arasındaki kesimi.

4- Kızılırmak Nehri: Kızılırmak Nehri ana kolunun, Delice Irmağı ile birleştiği nokta ile Karadeniz arasındaki kesimi.

5- Yeşilırmak Nehri: Yeşilırmak-Kelkik Çayı kavşağı ile Karadeniz arasındaki kesimi.

6- Çoruh Nehri: Çoruh Nehri ana kolunun Oltu Çayı ile birleştiği nokta ile Türkiye-Sovyetler Birliği sınırı arasındaki kesimi.

7- (Değişik: RG-24/10/2020-31284)  Dicle Nehri:

a) Dicle Nehri ana kolunun Bismil İlçesi ile Türkiye-Suriye Irak sınırı arasındaki kesimi.

b) Batman kolunun Sinan köy kavşağı ile Dicle Nehri ana kolu kavşağı arasındaki kesimi.

c) Botan kolunun Büyükdere (Hizan Deresi) kavşağı ile Dicle Nehri ana kolu kavşağı arasındaki kesimi.

8- (Değişik: RG-24/10/2020-31284)  Fırat Nehri:

a) Ana kolun Keban Barajı ile Türkiye-Suriye sınırı arasındaki kesimi.

b) Karasu kolunun Kemah İlçesi merkezi ile Keban Barajı Gölü arasındaki kesimi.

c) Murat kolunun Muş'un kuzeyindeki Karasu Deresi ile birleştiği nokta ile Keban Barajı Gölü arasındaki kesimi.

9- Asi Nehri: Antakya Şehri ile Akdeniz arasındaki kesimi.

10- Ceyhan Nehri: Ceyhan Nehri ana kolunun Aksu Çayı ile birleştiği nokta ile Akdeniz arasındaki kesimi.

11- Seyhan Nehri: Zamantı (Yenice) ve Göksu Irmakları Kavşağı ile Akdeniz arasındaki kesimi.

12- Göksu Nehri: Mut civarında, aynı adı taşıyan iki kolun (Göksu Çayları) birleşim noktasıyla Akdeniz arasındaki kesimi.

13- Manavgat Çayı: Oymapınar Barajı ile Akdeniz arasındaki kesimi.

14- Köprüçay: DSİ Köprüçay regülatörü ile Akdeniz arasındaki kesimi.

15- Büyükmenderes Nehri: Büyükmenderes ana kolunun Çine Çayı ile birleştiği nokta ile Ege Denizi arasındaki kesimi.

16- Simav Çayı: Simav Çayı ana kolunun Apolyont Gölü ayağı ile birleştiği nokta ile Marmara Denizi arasındaki kesimi.

17- (Ek: RG-2/4/2013-28606) Dalyan Kanalı: Köyceğiz Gölü ile Akdeniz arasındaki kesimi.

(Değişik: RG- 13/10/1992-21374)

 

 Sayfa 2

AKTİF İŞGÜCÜ HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK



8 Nisan 2022 CUMA                        


Resmî Gazete



                            Sayı : 31803



YÖNETMELİK



Türkiye İş Kurumundan:



AKTİF İŞGÜCÜ HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

 



BİRİNCİ BÖLÜM



Başlangıç Hükümleri



Amaç



MADDE 1- 



(1) Bu Yönetmeliğin amacı;
İşinizin güvenliğine ve aracına, sizin için işsizlerin ve işsizliğin avantajlarından yararlanın.



Kapsam



MADDE 2- 



(1) Bu “;
Türkiye İş Kurumu tarafından eğitim programlarına yönelik eğitimler uygulanacaktır.



Dayanak



MADDE 3- 

(1) Bu Yönetmelik; 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 617 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasına, 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48 inci maddesinin altıncı fıkrasının (d) bendi, yedinci fıkrası ve 53 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (B) bendinin (h) alt bendi ile 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 4- 

(1) Bu Yönetmelikte yer alan;

a) Aktif işgücü hizmetleri: İstihdamın korunmasına ve artırılmasına, işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesine, işsizliğin azaltılmasına ve özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına kazandırılmasına yardımcı olmak üzere gerçekleştirilen faaliyetleri,

b) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,

c) Bireysel gönderme: Kuruma kayıtlı kişilerin grup oluşturulması şartından bağımsız olarak aktif işgücü hizmetlerinden yararlandırılmalarını,

ç) Denetim Kurulu: 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 625 inci maddesinin altıncı fıkrası kapsamında oluşturulan ve Kurum tarafından yürütülen işgücü yetiştirme faaliyetlerini denetlemek üzere kurulan denetim kurullarını,

d) Engelli: 25/4/2009 tarihli ve 27210 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurtiçinde İşe Yerleştirme Hizmetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında engelli sayılan kişileri,

e) Eski hükümlü: 19/9/2009 tarihli ve 27354 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Eski Hükümlü veya Terörle Mücadelede Malul Sayılmayacak Şekilde Yaralananların İşçi Olarak Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında eski hükümlü sayılan kişileri,

f) Genel Müdürlük: Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünü,

g) Hizmet merkezi: Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine bağlı olarak kurulan birimi,

ğ) Hizmet sağlayıcı: Bu Yönetmelik kapsamındaki hizmetleri sunabilecekleri,

h) Hükümlü: Bir yıldan uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezadan veya ceza süresine bakılmaksızın Devlet memuru olmaya engel bir suçtan hüküm giyip ceza ve infaz kurumlarında bulunanları,

ı) İl müdürlüğü: Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü,

i) İstekli: Hizmet alımına teklif verenleri,

j) İş ve meslek danışmanı (danışman): İş ve meslek danışmanı kadro veya pozisyonunda çalışan Kurum personelini,

k) İşbaşı eğitim programı: Katılımcılara mesleki deneyim kazandırmak üzere, Kurum tarafından belirlenen asgari şartları taşıyan ve Kuruma kayıtlı olan işyerlerinde işbaşında verilen eğitimi,

l) Katılımcı: İşbaşı eğitim programlarına veya Yönetmelik kapsamında düzenlenen programlara katılanları,

m) KDV: Katma değer vergisini,

n) Kesinleşen kursiyer sayısı: Kursun başlamasından itibaren geçen onda birlik fiili sürenin bitim tarihi itibarıyla kursa devam eden kursiyer sayısını,

o) Kursiyer: Bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen mesleki eğitim kurslarına katılanları,

ö) Kursiyer veya katılımcı başı ders saat maliyeti: Bir kursiyerin veya katılımcının bir ders saatine karşılık olmak üzere yapılacak KDV hariç giderleri,

p) Kurum: Türkiye İş Kurumunu,

r) MEB: Milli Eğitim Bakanlığını,

s) Mesleki eğitim kursu (Kurs): Herhangi bir mesleği olmayan, bir mesleği olmakla birlikte mesleğinde iş bulamayan, mesleğini değiştirmek isteyen veya mesleğinde yeterli olmayan kişilerin niteliklerini geliştirerek istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimlerini,

ş) Mesleki Yeterlilik Belgesi: Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanmış, bireyin bilgi, beceri ve yetkinliğini ifade eden belgeleri,

t) Özel politika gerektiren gruplar: İş gücü piyasasında yer alan diğer gruplara göre istihdamında daha fazla güçlük çekilen; kadınlar, gençler, uzun süreli işsizler, engelliler gibi dezavantajlı grupları,

u) Protokol: İş birliği yöntemiyle düzenlenecek kurs ve programların çerçevesini belirleyen iş birliği veya iyi niyet belgelerini,

ü) PTT: Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketini,

v) SGK: Sosyal Güvenlik Kurumunu,

y) Sistem: Düzenlenen faaliyetlere ilişkin iş ve işlemlerin elektronik ortamda yapılmasını sağlayan Kurum bilgi işlem ağını,

z) Sözleşme: Bu Yönetmelik kapsamında hizmet alımı yöntemiyle düzenlenen kurslar ile program ve projelerin çerçevesini belirleyen ve Kurum ile yüklenici veya işveren ile katılımcı arasında imzalanan belirli süreli belgeyi,

aa) Teklif: Hizmet alımı veya iş birliği kapsamında istekli tarafından yapılan başvuruyu,

bb) Ulusal Meslek Standartları (UMS): 21/9/2006 tarihli ve 5544 sayılı Meslekî Yeterlilikler Kurumu ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından kabul edilen meslek standartlarını,

cc) Ulusal yeterlilik: 5544 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından kabul edilen yeterlilikleri,

çç) Yeterlilik birimi: Ulusal yeterlilikte yayımlanan yeterlilik birimlerinden her birini,

dd) Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu: Türk Akreditasyon Kurumu veya Avrupa Akreditasyon Birliği ile çok taraflı tanıma anlaşması imzalamış akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş ve Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından sınav ve belgelendirme yapmak üzere yetkilendirilmiş olan personel belgelendirme kurum ve kuruluşlarını,

ee) Yönetim Kurulu: Türkiye İş Kurumu Yönetim Kurulunu,

ff) Yüklenici: Bu Yönetmelik kapsamındaki hizmetlerin yürütülmesi amacıyla sözleşme ve/veya protokol imzalanan hizmet sağlayıcıları,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Esaslar

Yetki ve sorumluluk

MADDE 5- 

(1) Aktif işgücü hizmetlerine ilişkin politikaların belirlenmesinden, ilgili mevzuatın hazırlanmasından, politika ve mevzuat çerçevesinde sunulan hizmetlerin ve yürütülen faaliyetlerin koordinasyonundan Genel Müdürlük yetkili ve sorumludur.

(2) Aktif işgücü hizmetleri için hizmet alımı ve iş birliği yapılması ile hizmetlerin yürütülmesinden il müdürlükleri yetkili ve sorumludur. Gerektiğinde hizmet merkezleri, il müdürlükleri tarafından bu kapsamda yetkilendirilebilir.

(3) Kurum, bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemlerin yürürlükteki mevzuata uygun şekilde yapılmasını temin etmek için gerekli tedbirleri alır.

Ödeneklerin belirlenmesi

MADDE 6- 

(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki hizmetlerin sunulması için il müdürlüklerine tahsis edilecek ödenek miktarı, her yıl Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

(2) Genel Müdürlük, ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda il müdürlüklerine tahsis edilen ödeneklerde değişiklik yapabilir, ödeneklerin bir kısmını veya tamamını merkezde tutabilir, yürütülen ve planlanan faaliyet ya da projeleri dikkate alarak ödenek tahsisi yapabilir. Genel Müdürlük tarafından il müdürlüklerine tahsis edilen ödeneklerde değişiklik yapılırken il müdürlüklerinin yıllık işgücü eğitim planı ile yapılması planlanan faaliyet ve projeleri dikkate alınır.

Kurs veya programların planlanması ve uygulanması

MADDE 7- 

(1) Bu Yönetmelikte belirtilen kurs ve programların uygulanması yıllık işgücü eğitim planında yer alması şartına bağlıdır.

(2) İl müdürlükleri tarafından en geç ilgili yılın ocak ayında yıllık işgücü eğitim planı hazırlanır. İl istihdam ve mesleki eğitim kurulunun onayını müteakip on beş gün içerisinde ilan edilerek Kurumun internet sayfasında yayımlanır. Planda yıl içerisinde yapılacak değişiklikler Kurulun onayı ile uygulanır.

(3) Planda, işverenlerden alınan talepler ve/veya işgücü piyasası araştırmaları sonucunda belirlenen meslekler ile eğitim alacak kişi sayısı yer alır. Eğitim verilecek kişi sayısı, ilgili meslekte işyerlerinden alınan talepler ve işgücü piyasası araştırmaları sonucunda tespit edilen işgücü ihtiyacından, daha önce Kurum aracılığıyla ilgili meslekte eğitim almış Kuruma kayıtlı işsizler çıkarılarak belirlenir.

(4) Bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs ve programlar iş birliği veya hizmet alımı yöntemiyle gerçekleştirilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Mesleki Eğitim Kursları

Mesleki eğitim kurslarının açılması

MADDE 8- 

(1) Yıllık işgücü eğitim planında yer alan mesleklerde kurs düzenlenebilmesi için işgücü piyasasından veya işverenlerden talep gelmesi gerekir. Söz konusu talebin, il müdürlüğü tarafından yapılacak çalışmalar sonucunda Kurum kayıtlarından karşılanamaması halinde Genel Müdürlükten uygunluk onayı alınması şartıyla sadece karşılanamayan kısım için mesleki eğitim kursu düzenlenebilir.

(2) Planda yer almayan bir meslek için hizmet alımı yöntemi veya iş birliği yöntemi ile kurs düzenlenmek istenildiğinde öncelikle il istihdam ve mesleki eğitim kurulunun onayıyla planda değişiklik yapılması ve sonrasında Genel Müdürlükten uygunluk onayı alınması gerekmektedir.

Hizmet sağlayıcılar

MADDE 9- 

(1) İş birliği veya hizmet alımı yapılabilecek hizmet sağlayıcılar aşağıda belirtilmiştir:

a) MEB’e bağlı resmi ve özel öğretim kurumları.

b) Üniversiteler.

c) Özel sektör işyerleri.

ç) Kuruluş amaçları doğrultusunda olmak şartıyla; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, işçi, işveren, esnaf sendikaları, özel kanunla kurulan banka ve kuruluşları ve bunlara bağlı işyerleri ile iktisadi işletmeleri bulunan dernek ve vakıflar.

(2) MEB’e bağlı kurum ve kuruluşlar sadece iş birliği kapsamında teklif sunabilirler.

(3) MEB’e bağlı kurum ve kuruluşların alt yapısının diğer hizmet sağlayıcılar tarafından kullanılması durumunda, bu hizmet sağlayıcılar sadece iş birliği kapsamında teklif sunabilirler.

(4) 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa göre MEB tarafından verilen kurs açma iznine sahip olan kurumlar ile sadece izin alınan konularda kurs düzenlenebilir. Dernek tüzüğünde veya vakıf senedinde mesleki eğitim verebileceğinin yer alması şartıyla vakıf ve dernekler kendilerine ait iktisadi işletme ile teklif sunabilecek olup merkezlerinin olduğu il dışında teklif sunabilmeleri için, o ilde şubelerinin bulunması gerekmektedir. Üniversitelerin ise teklif sundukları ilde faaliyet gösterdiklerine dair resmî belgeleri ve kendilerini temsil edebilecek yetkilendirilmiş yerleşik birimlerinin bulunması gereklidir.

(5) Hizmet alımı yapan il müdürlüğünde; ihale yetkilisi kişiler ile bu yetkiye sahip komisyonlarda görevli kişiler ve belirtilen şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri ile bunların ortağı olduğu şirketler (bu kişilerin yönetim kurullarında görevli bulunmadıkları veya sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip olmadıkları anonim şirketler hariç) ile bunların üyesi veya yöneticisi oldukları hizmet sağlayıcılar ile hizmet alımı ve iş birliği kapsamında sözleşme veya protokol imzalanmaz.

(6) Kurum, hizmetlerin etkin ve verimli şekilde sunulması ve kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı için; hizmet alım ilanı ve şartnamesinde belirterek 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatının verdiği yetki çerçevesinde, hizmet sağlayıcıları sınırlandırabilir ve hizmet sağlayıcılarda aranılacak şartları belirleyebilir.

İş birliği yapılması

MADDE 10- 

(1) Hizmet sağlayıcılar, iş birliği yöntemi ile ilana tabi olmaksızın, bu maddede belirtilen koşullara uygun olarak kurs teklifinde bulunabilirler. Kuruluş amaçları doğrultusunda olmak şartı ile vakıf ve derneklerden bu madde kapsamında düzenlenecek kurslarda iktisadi işletme şartı aranmaz.

(2) Kurum; hizmet sağlayıcı tarafından en az yüzde yetmiş istihdam taahhüdü verilmesi koşuluyla, kursiyer zaruri gideri ve sigorta prim gideri ile eğitici giderini içerecek şekilde iş birliği yöntemi ile kurs düzenleyebilir. Düzenlenecek kursları; sektör, meslek veya işyeri bazında değerlendirme yaparak sınırlandırmaya ya da istihdam taahhüt oranını arttırmaya Genel Müdürlük yetkilidir.

(3) Özel sektör işyerleri ile düzenlenen eğitimlerde, eğiticinin hizmet sağlayıcının kendi bünyesinden karşılanamaması halinde; eğiticinin unvanı dikkate alınarak ek ders saat ücretinin iki katını aşmamak üzere aylık olarak konu ile ilgili belgeler karşılığında yükleniciye eğitici gideri ödenebilir.

(4) İş birliği kapsamında yükleniciye ödeme yapılabilmesi için yüklenici tarafından vergi dairelerine 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge, SGK primi, prime ilişkin borç ile SGK ve Kurum tarafından kesilmiş ve ödenmemiş idari para cezası olmadığına veya bunların yapılandırıldığına dair belge ibraz edilir.

(5) İş birliği yöntemi ile kurs düzenleyecek hizmet sağlayıcılardan eğitim hizmetleri protokolü imzalanmadan önce aşağıdaki belgelerden kendileri ile ilgili olanlar istenir:

a) Talep dilekçesi.

b) Hizmet sağlayıcı türüne göre; ticaret sicil gazetesi, vakıf senedi, dernek tüzüğü, MEB onaylı özel öğretim kurumu kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı, birlik veya oda kaydı belgesi, üniversiteler için Yüksek Öğretim Kurulu yetki belgesi veya kuruluş kanunu, dernek ve vakıflar için merkezleri dışında teklif verilen ilde şube kuruluşuna ait belgelerin aslı veya onaylı örneği.

c) Talep sahibinin imzaya yetkili temsilcisinin imzasını gösterir belge.

ç) 5580 sayılı Kanun kapsamındakiler için kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının aslı veya onaylı örneği.

d) Ticaret odasından alınacak faaliyet belgesi.

e) Üniversiteden alınacak eğitim kapasite raporu.

f) Eğitim programı veya planı.

g) Eğiticilere ait özgeçmiş ve bununla ilgili belgeler.

ğ) İşverene ait son bir yıllık sigortalı hizmet listesi.

h) Vergi, SGK primi ve prime ilişkin borç ile SGK ve Kurum tarafından kesilmiş ve ödenmemiş idari para cezası olmadığına ya da bunların yapılandırıldığına dair belgeler.

(6) Kamu kurum ve kuruluşlarından dördüncü fıkrada sayılan belgelerden sadece eğitim programı ve eğiticilere ait belgeler istenir.

(7) İş birliği kapsamında hizmet sağlayıcılardan alınan teklifler, aksi yönde bir hüküm bulunmadığı sürece, bu Yönetmeliğin eğitim mekanı, eğitim programı, eğitici ve istihdam yükümlülüğüne ilişkin hükümlerine tabi olarak değerlendirilir.

(8) Çalışanlara yönelik olarak hizmet sağlayıcılarla iş birliği kapsamında mesleki eğitim kursları düzenlenebilir. Düzenlenecek eğitimlerde yükleniciye eğitici gideri ödenebilir. Bu kapsamda düzenlenen kurslara katılan kursiyerlere kursiyer zaruri gideri ödenmez ancak 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereği ödenecek sigorta primleri Kurum tarafından karşılanır ve kurs bitirme sertifikası verilir.

Hizmet alımı yapılması

MADDE 11- 

(1) Yıllık işgücü eğitim planında yer alan mesleklere ilişkin hizmet alımları; tespit edilen yaklaşık kursiyer başı ders saat maliyeti de dikkate alınarak bu Yönetmelikte belirlenen kriterler çerçevesinde, 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükmü uyarınca doğrudan temin usulü ile yapılır. Hizmet alımı, söz konusu mevzuatın Kuruma verdiği yetkiye istinaden, bu Yönetmelik ve belirlenecek usul ve esaslara göre gerçekleştirilir.

(2) Birinci fıkra hükümlerine bağlı olmak kaydıyla; aynı meslekte birden fazla hizmet sağlayıcıdan ve birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma ile oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyumlardan aynı ilan çerçevesinde hizmet alınabilir. Bir hizmet sağlayıcıdan birden fazla meslekte hizmet alımı yapılabilir.

(3) 20 nci madde ile belirlenen usul ve esaslar kapsamında yapılan nihai değerlendirme sonucunda en yüksek puana sahip olan istekliden başlamak üzere değerlendirmeye konu meslekte eğitilmesi planlanan kişi sayısına göre teklifte belirtilen sayı ile sınırlı olmak üzere istekliler iadeli ve taahhütlü olarak gönderilecek resmî yazıyla veya elektronik tebligat yoluyla sözleşmeye davet edilerek hizmet alımı yapılabilir.

(4) İstekliler sözleşme imzalamadan önce Kurum tarafından istenilen bilgi ve belgeleri süresi içerisinde Kuruma teslim ederler. İl müdürlüğü ile istekli arasında, kursun başlama ve bitiş tarihleri ile istihdam yükümlülüğünün tamamlandığı süreyi ve karşılıklı hak ve yükümlülükleri içerecek şekilde sözleşme imzalanır. Sözleşme ile ilgili vergi mevzuatı kapsamındaki yükümlülüklerin yüklenici tarafından yerine getirilip getirilmediği hususu il müdürlüğü tarafından kontrol edilir.

(5) İlgili mevzuat çerçevesinde, bireysel gönderme yöntemi ile Kuruma kayıtlı kişiler hizmet alımı yöntemiyle düzenlenecek mesleki eğitim hizmetlerinden yararlandırılabilir.

(6) Hizmet sağlayıcıların; teklif ve sözleşme aşamasında 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi gereğince vergi, SGK primi ve prime ilişkin borç ile SGK ve Kurum tarafından kesilmiş ve ödenmemiş idari para cezası olmaması gerekir. Bu borç ve cezaları yapılandırılmış olanlardan hizmet alımı yapılabilir.

Yaklaşık maliyetin tespiti

MADDE 12- 

(1) Yaklaşık maliyeti belirlemek üzere yapılacak piyasa fiyat araştırması, ihale yetkilisince görevlendirilen kişi veya kişilerce yapılır.

(2) Hizmet alımına konu mesleğe ilişkin kursun yaklaşık maliyeti, kursiyer başı ders saat maliyeti üzerinden 4734 sayılı Kanunun ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan ilgili mevzuat doğrultusunda KDV hariç belirlenir.

(3) Yaklaşık maliyetin tespit edilmesinde kullanılmak üzere, Genel Müdürlük tarafından kursiyer başı ders saat maliyetlerine ilişkin çalışmalar yapılabilir. İl müdürlüklerinin, kursiyer başı yaklaşık ders saat maliyetlerinin belirlenmesinde sistemde yayımlanacak bu çalışmaları dikkate alması gerekir.

(4) İhale yetkilisince görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından yaklaşık maliyetin belirlenmesinden sonra gerçekleştirilen piyasa fiyat araştırması ve buna ilişkin belgeler onay belgesine eklenir.

Komisyonun oluşturulması ve görevleri

MADDE 13- 

(1) İhale yetkilisi tarafından hizmet alımları için biri başkan olmak üzere en az üç asıl ve üç yedek üyeden oluşan bir komisyon kurulur. Birden fazla meslekte hizmet alımı yapılması durumunda gelecek tekliflerin yoğunluğuna göre birden fazla komisyon oluşturulabilir. Ancak aynı meslek için yapılacak olan değerlendirmelerde gelen teklif dosyaları komisyonlar arasında paylaştırılamaz.

(2) Komisyonda görev alan asıl üyeler, komisyon çalışmalarına katılmaya engel hastalık, tayin, birinci derece yakınlarının ölümü gibi zorunlu haller dışında hizmet alım süreci tamamlanana kadar değiştirilemez.

(3) Hizmet alımına ilişkin il müdürlüğüne teslim edilen tekliflerin, tutanak ile teslim alınmasından sözleşme imzalanmasına kadar olan tüm iş ve işlemler komisyon tarafından gerçekleştirilir.

(4) Birden fazla komisyonun bulunması halinde komisyonlar iş birliği içinde çalışırlar ve gerektiğinde bilgi paylaşımında bulunurlar.

Hizmet alımının duyurulması

MADDE 14- 

(1) Hizmet alımı yapılacak meslekler; eğitim verilecek kişi ve sınıf sayısı, eğitim süresi ve eğitim alınacak mesleğe ilişkin bilgileri içeren ilan metni kullanılarak, il müdürlüğü tarafından hizmet alımından ilana çıkılan gün hariç en az beş iş günü önce Kurumun internet sayfasında, il müdürlüğü ve/veya hizmet merkezi ilan panosunda yayımlanır. Ayrıca uygun görülmesi halinde diğer araç ve yöntemlerle de duyurulur.

(2) Hizmet alımına ilişkin ilanda ve eklerinde yer alacak belgelerde; bu Yönetmeliğe ve ilgili mevzuata aykırı olmamak şartı ile teklif verilmesi, tekliflerin değerlendirilmesi, sözleşmenin uygulanması ve sonuçlandırılması ile ilgili tarafların hak ve yükümlülükleri açıkça belirlenir ve/veya ilgili mevzuata atıf yapılır.

Tekliflerin hazırlanması ve sunulması

MADDE 15- 

(1) Teklifler, teknik ve mali teklif formu kullanılarak hazırlanır ve kapalı zarfla son başvuru süresine kadar il müdürlüğüne elden verilebilir ya da posta veya kargo yoluyla gönderilebilir. Posta veya kargodan kaynaklanan nedenlerle süresinden sonra gelen teklifler dikkate alınmaz. Teklif zarfında bulunması gereken formlar eksiksiz olarak ve bilgisayar ortamında doldurulur. Elle doldurulan formlar dikkate alınmaz.

(2) Teklif zarfının yapıştırılarak kapatılan kısmında isteklinin kaşe veya mührü ve imzası bulunur. Zarfın sol üst tarafında sırayla ve alt alta yazılmak üzere isteklinin adı soyadı varsa unvanı, tebligata esas açık adresi, telefon, faks ve elektronik posta bilgileri ile teklife konu meslek ve son teklif verme süresi; orta kısımda ise hizmet alımını gerçekleştiren il müdürlüğünün isim ve adres bilgileri ve sağ alt tarafta “Bu teklif zarfı ancak ilgili komisyon tarafından açılır” ibaresi yer alır.

(3) Aynı ilanda birden fazla meslek için hizmet alımı yapılması durumunda; istekliler, her bir meslek için ayrı ayrı olmak üzere teklif verebilir.

(4) Teklif zarflarının tesliminden sonra zarf içerisinde yer alan belgelerde ve bilgilerde herhangi bir şekilde değişiklik yapılamaz ve yapılması teklif edilemez.

(5) İstekli, verdiği teklifle son başvuru tarihinden itibaren doksan gün süreyle bağlıdır. Bu süre, hizmet alımı ilanı ekinde yer alacak eğitim hizmetleri şartnamesinde belirtilmek suretiyle arttırılabilir.

Teklif zarfında bulunması gereken belgeler

MADDE 16- 

(1) Teklif zarfında, isteklinin durumuna göre aşağıdaki belgelerden ilgili olanlar eksiksiz olarak bulunur:

a) Talep dilekçesi.

b) Teknik ve mali teklif formu.

c) İstekli taahhütnamesi.

ç) Hizmet sağlayıcı türüne göre; ticaret sicil gazetesi, vakıf senedi, dernek tüzüğü, MEB onaylı özel öğretim kurumu çalışma ruhsatı, birlik veya oda kaydı belgesi, üniversiteler için Yüksek Öğretim Kurulu yetki belgesi veya kuruluş kanunu, dernek ve vakıflar için iktisadi işletme ve/veya merkezleri dışında teklif verilen ilde şube kuruluşuna ait belgelerin aslı veya onaylı örneği.

d) İsteklinin imzaya yetkili temsilcisinin imzasını gösterir belge.

e) Ticaret odasından alınacak faaliyet belgesi.

f) Kamu kurum ve kuruluşları hariç, Ticaret Sicil Müdürlüğünden alınan iflas ve konkordato ilan edilmediğine dair belge.

g) Kamu kurum ve kuruluşları hariç, isteklilerin vergi, SGK primi, prime ilişkin borç ile SGK ve Kurum tarafından kesilmiş ve ödenmemiş idari para cezası olmadığına ya da bunların yapılandırıldığına dair belgeler.

ğ) Üniversiteler ve 5580 sayılı Kanuna tabi kuruluşlar hariç, MEB'den alınacak eğitim kapasite raporu ile varsa eğitim mekanına ilişkin belge.

h) İsteklinin eğitim ve mesleki eğitim alanındaki tecrübesine ilişkin bilgi ve belgelerin aslı veya onaylı örneği.

ı) Eğiticilere ait özgeçmişler ve eğitim düzeyleri ve deneyimlerini gösterir belgeler ile eğiticinin istekli dışında başka kurum veya kuruluş çalışanı olması durumunda bu kurum veya kuruluştan alınan çalışma veya görevlendirme yazısı.

i) 5580 sayılı Kanuna tabi kuruluşlar için eğiticilerin MEB onaylı çalışma izin belgesi veya atama onayı veya yazısının aslı veya onaylı örneği.

j) İstekliye ait son bir yıllık sigortalı hizmet listesi.

k) Eğitim programı veya planı.

l) Geçici teminat mektubu.

(2) Konsorsiyum olarak teklif verilmesi halinde konsorsiyum beyannamesinin, iş ortaklığı halinde teklif verilmiş ise iş ortaklığı beyannamesinin ayrıca işin hangi bölümlerinden sorumlu olunduğunun belirtildiği belgelerin verilmesi gerekir.

(3) Hizmet alım ilanı metninde veya eklerinde yer verilecek teknik ve mali değerlendirme kapsamında istenilen belgelerin de teklif zarfına konulması gereklidir.

(4) Teklif zarfında bulunan asıl veya onaylı belgeler hariç diğer belgelerde isteklinin imzaya yetkili kişisinin imzası ile tüzel kişiliğe ait mühür veya kaşe bulunması esastır.

Geçici teminat

MADDE 17- 

(1) İsteklilerin, teklif aşamasında, hizmet alımına konu mesleğe ilişkin olarak her bir teklif için, teklifte verdikleri kursiyer başı ders saat maliyeti ile eğitilmesi öngörülen kursiyer sayısı ve eğitimin tamamlanması için öngörülen toplam ders saatinin çarpımı sonucu bulunacak tutarın en az yüzde üçü oranında geçici teminat mektubu vermeleri gerekir. Geçici teminatın süresi en az yüz yirmi gün olmak üzere teklif geçerlilik süresinden otuz gün fazla olması gerekir.

(2) Kamu kurum ve kuruluşlarından geçici teminat mektubu istenmez.

(3) Aynı ilde hizmet alımı yöntemiyle devam eden kursu bulunan ve farklı tarihlerdeki hizmet alımlarına teklif verecek yüklenici için geçici teminat oranı, istekli tarafından verilen bir önceki geçici teminat oranının yüzde yirmi fazlası olarak uygulanır. Geçici teminat oranı hiçbir durumda yüzde onu geçemez.

(4) Yapılan değerlendirmeler sonrasında teklifleri geçerli puan alamayan veya 34 üncü maddenin on birinci fıkrasında sayılı durumlar haricindeki isteklilerin teminatı iade edilir.

Tekliflerin açılması

MADDE 18- 

(1) İstekliler tarafından sunulan ve teklif teslim tutanakları düzenlenerek teslim alınan teklifler, alınış sırasına göre son teklif verme süresinin dolduğu andan itibaren hazır bulunanların huzurunda meslek bazında açılmaya başlanır.

(2) Açılan tekliflerin içeriğinde yer alması gereken teknik ve mali teklif formu üzerinden; isteklinin adı soyadı varsa unvanı, personel sayısı, tecrübesi, eğitilmesi planlanan kişi sayısı, eğitim yeri kapasitesi, eğitim süresi, istihdam taahhüt oranı, kursiyer başı ders saat maliyetine ilişkin teklif formlarında yer alan bilgiler hazır bulunanların huzurunda sesli olarak okunur ve tutanak tutulur.

Değerlendirilemeyecek teklifler

MADDE 19- 

(1) 4734 sayılı Kanunda tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin hükümler esas olmak üzere aşağıdaki durumlardaki teklifler değerlendirmeye alınmaz:

a) Aynı istekli ya da ortağı olduğu istekliler (hisse paylarına bakılmaksızın) tarafından, aynı meslek için birden fazla teklif verilmesi durumunda bu istekli veya isteklilerin verdikleri teklifler.

b) Başvuru form ve belgelerinde silinti, kazıntı, düzeltme yapılan teklifler.

(2) Başvuru süresinden sonra teslim edilen veya gönderilenler ile teklif zarfında yer alması gereken bilgilerin olmadığı veya eksik olduğu teklifler değerlendirilmez.

Tekliflerin değerlendirilmesi

MADDE 20- 

(1) Hizmet alımı yapılacak hizmet sağlayıcıların teklifleri, bu Yönetmelikte belirtilen niteliklere sahip olmak koşuluyla, teklif zarfında yer alan bilgi ve belgeler üzerinden ilgili mevzuata göre değerlendirilir.

(2) Teklifler, ön değerlendirmeden sonra teknik değerlendirmeye alınır, teknik değerlendirmeyi geçenler mali değerlendirmeye tabi tutulur.

(3) Teknik değerlendirme, isteklinin eğitim ve meslek alanındaki tecrübesi, insan kaynakları kapasitesi, istihdam taahhüdü ve belirlenecek diğer hususlar çerçevesinde gerçekleştirilir.

(4) Mali değerlendirme yapılabilmesi için isteklinin, teknik değerlendirme sonucunda belirlenecek asgari puanı veya üzerinde puan alması gerekir. Mali değerlendirme, en düşük fiyat teklifi yüz puan kabul edilmek suretiyle ve diğer fiyat teklifleri en düşük teklife ters oranlı olarak sıralanmak suretiyle hesaplanır.

(5) İsteklinin teknik değerlendirmede aldığı puanın yüzde altmışı ve mali değerlendirmede aldığı puanın yüzde kırkı esas alınarak nihai değerlendirme puanı belirlenir. Puan hesaplamasında küsuratlar yuvarlanmaz. Nihai puanın eşit olması halinde kursiyer başı ders saat maliyeti düşük olan istekliye, kursiyer başı ders saat maliyetinin de eşit olması halinde istihdam taahhüt oranı yüksek olan istekliye öncelik verilerek nihai sıralama belirlenir. Yine eşitlik olması halinde, bu durumdaki istekliler ile kontenjan paylaşımı yapılarak sözleşme imzalanır.

Kesin teminat

MADDE 21- 

(1) 4734 sayılı Kanunda kesin teminata ilişkin hükümlere uygun olarak sözleşme aşamasında istekliden, hizmet alımına konu her bir mesleğe ilişkin ayrı olmak üzere kursiyer başı ders saat maliyeti ile teklifte eğitilmesi öngörülen kursiyer sayısı ve eğitimin tamamlanması için öngörülen toplam ders saatinin çarpımı sonucu bulunacak rakamın en az yüzde yirmisi oranında teminat mektubu alınır. Verilen teminatın geçerlilik süresinin, sözleşme imzalama tarihinden başlamak üzere istihdam yükümlülüğünün tamamlanacağı süreyi de içerecek şekilde, kurs süresinin en az dört katı olması gerekir. Yüz yirmi günden az olan eğitimlerde bu süre dört yüz seksen gün olarak uygulanır. Sözleşme imzalandıktan sonra geçici teminat iade edilir.

(2) Kamu kurum ve kuruluşlarından kesin teminat mektubu istenmez.

(3) Aynı ilde halen devam eden kursu olan ve farklı tarihlerdeki hizmet alımlarına teklif verecek yüklenici için kesin teminat oranı, istekli tarafından verilen bir önceki kesin teminat oranının yüzde yirmi fazlasıdır. Kesin teminat oranı hiçbir durumda yüzde kırkı geçemez.

(4) Sözleşme imzasından önce gerekmesi halinde teminat mektubunun süresinin kurs ve istihdam süresi dikkate alınarak uzatılması yükleniciden istenebilir. Bunun kabul edilmemesi durumunda sözleşme imzalanmaz.

Kurs eğitim programları

MADDE 22- 

(1) Kurs eğitim programları MEB veya üniversite tarafından onaylanır. MEB veya üniversite kurs eğitim programlarının müfredatının UMS ile uyumlu olmasını sağlar.

(2) UMS ve/veya ulusal yeterlilik bulunan mesleklerde kurslar ilgili UMS, ulusal yeterlilikler veya yeterlilik birimleri temel alınarak açılır. Bu kapsamda açılacak tüm kursların eğitim programlarının, bu standartlara ve/veya ulusal yeterliliklere uygun olarak hazırlandığının da MEB veya üniversite onayında belirtilmesi gerekir.

(3) UMS ve/veya ulusal yeterlilikleri yayımlanmayan mesleklerde ise kurs eğitim programları; yüklenicilerle veya iş birliği yapılan kuruluşlarla sözleşme veya protokol imzalanmadan önce MEB il müdürlüklerine veya bunların belirlediği okul veya kurum müdürlüklerine onaylattırılacaktır. Onay verilmeyen eğitim programları uygulamaya konulmayacaktır. Eğitim programları, her kurs için ayrı ayrı onaylanabileceği gibi toplu olarak da onaylatılabilir. MEB’e bağlı eğitim ve öğretim kurumları ile MEB’in verdiği izinle çalışan kurum ve kuruluşların gerçekleştirecekleri kurslara ilişkin eğitim programlarının onay işlemleri kendi ilgili mevzuatına göre yapılır. MEB tarafından onaylanan ve yayımlanan eğitim programları ile daha önce usulüne göre onaylatılmış eğitim programının, yürürlükte olan eğitim programı ile aynı olması halinde tekrar onaylatılmasına gerek yoktur.

(4) Özel kanunları veya uluslararası sözleşme veya anlaşmalar ile izin verilen kurum veya kuruluşlar ve üniversiteler ile düzenlenecek kurslarda; eğitim programının UMS ve/veya ulusal yeterliliklerine uygun olarak hazırlandığının da bu kurum veya kuruluşlar tarafından kendi mevzuatları uyarınca yapılacak onayda belirtilmesi gerekir. UMS ve/veya ulusal yeterliliklerin yayımlanmadığı mesleklerdeki eğitim programları, bu kurumların kendi ilgili mevzuatına göre onaylanır.

(5) Aynı veya yakın meslekte MEB veya üniversite tarafından onaylanmış eğitim programı bulunması halinde toplam süresi daha kısa olan eğitim programı uygulanır. Mesleklere ilişkin karar verme yetki ve sorumluluğu il müdürlüğüne aittir.

(6) Kurs eğitim programları, teorik ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşabilir. Mesleğin özelliğine göre, kurslarda teorik ve uygulamalı bölümler birlikte verilebilir.

(7) İl müdürlüğü tarafından uygun görülmesi halinde teorik ve uygulamalı bölümler farklı eğitim mekânlarında veya farklı illerde yapılabilir. Kursun bir bölümünün farklı ilde yapılması durumunda, denetimler kursun düzenlendiği ildeki il müdürlüğü tarafından yapılır, raporları kursu düzenleyen il müdürlüğüne gönderilir.

(8) Mesleki eğitim kursu düzenlenecek mesleğin uygun olması halinde Genel Müdürlük tarafından belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde bilgi iletişim teknolojileri kullanılarak uzaktan eğitim yöntemleri ile de kurs düzenlenmesi mümkündür.

Eğitim mekânı

MADDE 23- 

(1) Kurs düzenlenecek eğitim mekânının eğitim verilecek mesleğe göre gerekli asgari standartlara sahip olup olmadığı il müdürlüğü ve MEB veya il müdürlüğü ve üniversite tarafından tespit edilir.

(2) Üniversiteler ve özel kanunlar ile uluslararası anlaşma ve sözleşmelerle yetkilendirilmiş kurumların, eğitim mekânının eğitim verilecek mesleğe göre asgari standartlara uygun olduğunu kendi mevzuatları uyarınca alınacak belgelerle ispat etmeleri gerekir.

(3) Eğitim mekânının uygunluğuna ilişkin onay belgesinin eğitimin teorik ve/veya uygulamalı bölümlerini içerecek şekilde hazırlanmış olması gerekir. Eğitimler onaylanmış mekânlar dışında gerçekleştirilemez.

(4) Eğitim mekânları, kurs süresince gerek görülmesi halinde, il müdürlüğü tarafından eğitim verilen mesleğe göre asgari standartları koruyup korumadıkları bakımından incelenebilir.

(5) Bir meslek için usulüne göre eğitim mekânı onayı alınmış ise, eğitim mekânının asgari standartlarında değişiklik olmaması şartı ile aynı meslek için tekrar eğitim mekânı onayı alınmasına gerek yoktur.

Kurs eğiticileri

MADDE 24- 

(1) Kurslarda görev alabilecek eğiticiler veya öğreticiler aşağıda belirtilmiştir:

a) MEB’e bağlı resmi ve özel öğretim kurumlarında görev alan öğretmen, uzman öğretici, usta öğreticiler.

b) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa tabi olarak görev yapan öğretim elemanları.

c) Usta öğreticilik belgesine sahip olanlar.

ç) MEB ve üniversiteler tarafından eğitici veya öğretici olarak görevlendirilmiş olanlar.

(2) Üniversitelerin yüklenici olduğu kurslarda eğitimler, 2547 sayılı Kanuna tabi olarak görev yapan öğretim elemanları veya üniversite tarafından görevlendirilen eğiticilerce verilir.

(3) Özel sektör işyerleri ile düzenlenen kurslarda ön lisans ve üzeri eğitime sahip olanlar ve/veya en az usta öğreticilik belgesine sahip olanlar eğitici veya öğretici olarak görev alabilir.

(4) Eğiticiler veya öğreticiler, ilgili kurum veya kuruluşların tabi olduğu mevzuat hükümlerine bağlı kalmak şartıyla, haftada en fazla kırk beş saat eğitim verebilirler.

(5) Mazeretleri il müdürlüğü tarafından uygun görülen sebeplere istinaden eğiticilere, tabi oldukları mevzuat çerçevesinde, yüklenici tarafından il müdürlüğüne yazılı olarak bildirilerek izin verilebilir. İzin süresi hiçbir şekilde fiili kurs süresinin onda birini geçemez. Eğiticilere izin verilmesi, izin verilen dönemde asgari nitelikleri taşıyan başka bir eğiticiyle eğitime devam edilmesi veya eğitime ara verilmesi hususu il müdürlüğünün takdirindedir.

(6) Herhangi bir nedenle eğiticinin ayrılması durumunda, aynı gün içinde durum yüklenici tarafından il müdürlüğüne yazılı olarak bildirilir. Ayrılan eğiticinin yerine en az aynı özellikleri taşıyan bir eğiticinin en geç üç iş günü içinde görevlendirilmesi ve eğitime başlaması il müdürlüğünün onayı ile mümkündür. Bu tür sebeplerle eğitim verilmeyen süreler için telafi eğitimleri düzenlenir.

(7) Yapılan denetimler sonucunda Kurumu aldatmaya yönelik harekette bulunma, sahte ve yanıltıcı belge düzenleme ve kendi yerine başkasını eğitici olarak görevlendirme gibi bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışları tespit edilen eğiticiler yirmi dört ay boyunca bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs ve programlarda görev alamaz ve haklarında il müdürlüğü tarafından suç duyurusunda bulunulur. Hakkında il müdürlüğü tarafından bu şekilde yaptırım uygulanan kişiler sisteme kaydedilir.

Kurs süresi

MADDE 25- 

(1) Toplam kurs süresi; kursun düzenleneceği meslek konusunda eğitim programını onaylayan üniversitenin veya MEB’in belirlediği süre kadardır.

(2) Toplam kurs süresi yüz altmış fiili günü aşamaz.

(3) Kursların, günlük en az beş en fazla sekiz saat ve haftada altı günü geçmemek üzere en az otuz en fazla kırk beş saat olması gerekir. Yarım günlük tatiller dâhil olmak üzere milli ve dini bayramlar ile resmi tatil olan günlerde eğitim yapılamaz ve bu süreler toplam eğitim gününe dâhil edilemez.

(4) Kursların mesai saatleri içerisinde yapılması esastır. Ancak il müdürlüğü tarafından uygun görüldüğü takdirde, denetim imkanları da göz önünde bulundurularak il istihdam ve mesleki eğitim kurulunun onayı alınmak ve üçüncü fıkrada belirtilen sürelere aykırı olmamak kaydıyla, mesai saatleri ve günleri dışında da kurs düzenlenebilir. Kursların günlük bitiş saati, il müdürlüğü tarafından yüklenici ile imzalanacak sözleşme veya protokol ile belirlenir.

(5) Kamu kurum ve kuruluşlarıyla protokol düzenlenmesi halinde üçüncü fıkrada yer alan günlük ve haftalık eğitim sürelerine ilişkin düzenlemeler dikkate alınmayabilir.

(6) Günlük azami eğitimde kalabilme süreleri, günlük asgari kurs süresinin altında olan özel politika gerektiren gruplara yönelik düzenlenen kurslarda, kursiyerlerin alabilecekleri günlük azami eğitim sürelerinin belgelendirilmesi şartıyla bu süreler kadar eğitim verilir.

Kursiyer sayısı

MADDE 26- 

(1) Özel sektör işyerleri ile düzenlenecek kurslara katılabilecek kursiyer sayısına esas sigortalı sayısı; hizmet sağlayıcıya ait vergi numarası altında ve kursun düzenleneceği ilde yer alan işyerlerine ait kursun başlama tarihinden önceki on iki aylık dönem içerisinde yer almak koşuluyla son üç aya/döneme ilişkin olarak SGK’ya verilen sigortalı sayısını gösterir belgede yer alan toplam prim gün sayısının doksana bölünmesi suretiyle hesaplanır. Bu şekilde hesaplanan sigortalı sayısı beş ile dokuz arasında olan işyerleri için kursiyer sayısı on iki kişiden, sigortalı sayısı on ile kırk dokuz arasında olan işyerleri için kursiyer sayısı yirmi dört kişiden, sigortalı sayısı elli ve daha fazla olan işyerleri için kursiyer sayısı sigortalı sayısının yüzde ellisinden fazla olamaz. Kursiyer sayısı sektör, meslek veya işyeri bazında Genel Müdürlük tarafından sınırlandırılabilir.

(2) Kurs sınıfları; eğitici sayısı, eğitim yerinin kapasitesi ve donanımı ile kursa konu mesleğin özellikleri dikkate alınarak oluşturulur. Bir sınıfın en az on en fazla yirmi beş kursiyerden oluşması esastır. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarıyla düzenlenecek kurslarda kursiyer sayısı il müdürlüğü tarafından belirlenebilir.

(3) Kursiyer sayısının beş kişinin altına düşmesi halinde il müdürlüğü tarafından kurs iptal edilebilir. Ancak fiili kurs süresinin üçte ikisinin tamamlanması halinde kurs iptal edilmez.

(4) Engellilere yönelik düzenlenen kurslarda en az beş kursiyer için de kurs düzenlenebilir.

(5) Çalışanlara yönelik düzenlenen kurslarda bir sınıftaki kursiyer sayısı, eğitim mekânının uygunluğuna göre il müdürlüğü ile yüklenici arasında imzalanacak protokolle belirlenir.

Kursa katılma şartları

MADDE 27- 

(1) Kursa katılmak için;

a) Genel Müdürlük tarafından belirlenecek usul ve esaslar kapsamında Kuruma kayıtlı işsiz olmak,

b) 15 yaşını tamamlamış ve Genel Müdürlük tarafından belirlenecek üst yaş sınırını aşmamış olmak,

c) Mesleğin gereklerine uygun olarak belirlenen özel şartlara sahip olmak,

ç) Kurum tarafından aynı meslekte düzenlenen kursu tamamlamamış olmak,

d) İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmak,

e) Emekli olmamak,

f) Yüklenicinin birinci veya ikinci derece kan hısımı veya eşi olmamak,

g) Kurslara katılmama yönünde yasaklılık uygulanmıyor olmak,

şartları aranacak olup Kurum, kursiyer adaylarından durumlarını gösterir belge isteyebilir.

(2) Eğitimlere katılmalarına ve kurs sonunda da istihdam edilmelerine engel durumları bulunmadığı il müdürlüğü tarafından değerlendirilen yükseköğretim ve açık öğretim öğrencileri kurslara katılabilirler.

(3) Kursu tamamlayan kursiyerler, kursu tamamlamalarından itibaren dokuz ay geçmeden yeni bir kurstan yararlanamazlar.

(4) Kursa başladığı tarihten önceki bir yıl içerisinde yükleniciye ait vergi numarası altında yer alan işyerlerindeki sigortalılar, bu yüklenici ile düzenlenen kurslara katılamazlar. Konsorsiyum veya iş ortaklığının yüklenici olduğu kurslarda ise kursa başladığı tarihten önceki bir yıl içerisinde konsorsiyum veya iş ortaklığını oluşturan yüklenicilere ait vergi numarası altında yer alan işyerlerindeki sigortalılar, bu yükleniciler ile düzenlenen kurslara katılamazlar.

(5) Ceza infaz kurumlarında bulunan ve kursa başladığı tarihten itibaren tahliyesine bir yıldan az süre kalmış olanlar, Genel Müdürlük tarafından belirlenecek usul ve esaslar kapsamında Kuruma kayıtlı işsiz olmak şartı hariç bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartları taşımak kaydıyla kurslara katılabilirler. Bu kişilerden kurslara katılanların bilgileri il müdürlüğü tarafından sisteme girilir.

(6) 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında, çalışma yaşı ve çalıştırma yasağına ilişkin özel düzenlemeler çerçevesinde çalıştırılmaları yasaklananlar, bu kapsamda yer alan mesleklerdeki kurslara katılamazlar. Tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklerde ilgili mevzuatın öngördüğü düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla kurs düzenlenebilecektir.

(7) İşsizlik ödeneği almakta olanların; son çalıştığı işin asgari koşullarına, kişisel kariyer ve statülerine, eğitim, yaş, ikamet ve sağlık koşullarına uygun eğitim olanağı sağlandığı takdirde eğitime katılmaları gerekir. Geçerli bir neden sunmadan eğitim almayı kabul etmeyen veya katıldığı eğitimi geçerli neden olmaksızın tamamlamayan kişilerin bu tarihten itibaren işsizlik ödeneği kesilir.

(8) İşyerlerinde düzenlenen kurslara; il müdürlüğünün onayı alınmak şartıyla hizmet alımı ya da iş birliği yapılan işyerinin işçileri, mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmek ve yeni teknolojilere uyum sağlamak amacıyla katılabilir. Bu kursiyerlere kursiyer zaruri gideri ödenmez ve kurs bitirme sertifikası verilir.

(9) Kurstan;

a) Askerlik, tutukluluk, hamilelik, doğum, hastalık, işe giriş ve kursa devamı engelleyebilecek ikametgâh değişikliği gibi nedenler ile bu Yönetmelikte belirlenen devamsızlık süresini aşmaları sebebiyle ayrılmak durumunda kalanlar,

b) Durumları kursu takibe elverişli olmadığı için kursla ilişiği yüklenicinin teklifi ve il müdürlüğünün onayı ile kesilenler,

c) Devam ederken kursun iptal edilmesinden dolayı mezun olamayanlar dışında, il müdürlüğü tarafından kabul edilen geçerli bir mazereti olmadan ayrılanlar,

yirmi dört ay boyunca kurs veya programlardan yararlanamaz.

(10) Kursiyer olarak seçilenler, hak ve yükümlülüklerini içeren kursiyer taahhütnamesini imzalamadan kursa katılamazlar.

(11) Kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile Genel Müdürlük arasında imzalanan protokole istinaden iş birliği yöntemiyle düzenlenen kurslarda, kursiyerlerin işsiz olması şartı aranmaz.

Kursiyerlerin seçimi

MADDE 28- 

(1) Kursiyerlerin seçim aşamasında iş ve meslek danışmanları aracılığı ile kursiyer adaylarına iş ve meslek danışmanlığı hizmetleri verilir.

(2) İş ve meslek danışmanlığı hizmetinden faydalanan Kuruma kayıtlı işsizler arasından asıl ve asıl kursiyer sayısının en az yüzde yirmi beşi kadar yedek kursiyer, yüklenici ve Kurum personeli tarafından birlikte belirlenir.

(3) Yüklenici, kursiyer seçmelerinden önce mülakatlar sırasında seçmede esas alacağı hususları il müdürlüğüne önceden bildirir.

(4) Asıl kursiyerler ile yedek kursiyerlerin isimleri liste halinde il müdürlüğü tarafından uygun görülen yöntemle kurs başlama tarihinden önce ilan edilir. Geçerli mazereti olmaksızın kursa başlamayanların ve kursun başlangıcından itibaren geçen onda birlik fiili sürenin içerisinde olmak kaydıyla ayrılanların yerine yedek listeden yeni kursiyer alınır. Asıl kursiyer sayısının belirlenen yedek kursiyerler ile tamamlanamaması durumunda, eksik kontenjan Kuruma kayıtlı kişiler arasından tamamlanır.

(5) Yüklenicinin mülakata katılacakların tamamını mülakat gününden önce sisteme kayıt etmesi ve kursa seçilmeyenlerin seçilmeme nedenlerini il müdürlüğüne bildirmesi gerekir.

Devam zorunluluğu ve ilişik kesme

MADDE 29- 

(1) Kurslara devam zorunludur. Kurum tarafından kabul edilebilir mazereti olanlara yüklenicinin onayı alınmak şartı ile eğiticiler tarafından izin verilebilir. Ancak doktor raporu ile belgelenen en fazla beş günlük sağlık izni dışında bu izin süreleri, hangi sebeple olursa olsun fiili kurs süresinin onda birini aşamaz. Bu sürenin aşımı halinde kursiyerlerin kursla ilişikleri kesilir. Beş günü aşan sağlık izinleri onda birlik izin süresinden düşülür.

(2) Kurslara yedek listeden alınan yeni kursiyerler, doktor raporu ile belgelenen en fazla beş günlük sağlık izni dışında kalan fiili sürenin onda biri kadar mazeret izni kullanabilir.

(3) Kursun devamı sırasında ilgi ve yeteneklerinin kursu takibe elverişli olmadığı belirlenen kursiyerler ile belirlenmiş disiplin kurallarına uymayan kursiyerlerin yüklenicinin teklifi ve il müdürlüğü onayı ile kursla ilişikleri kesilebilir. Kursiyerlerin ilişik kesme işlemleri yazılı olarak gerçekleştirilir.

(4) Kursiyerlerin devam durumlarını takip etmek üzere Kurum tarafından hazırlanan devam çizelgesi kullanılır. Devam çizelgelerinin Kurum tarafından belirlenen şekilde doldurulmasından ve il müdürlüğüne teslim edilmesinden yüklenici sorumludur. Kurstan ayrılanlar, yüklenici tarafından aynı gün içinde il müdürlüğüne yazılı olarak bildirilir. Ayrıca kursiyerlerin devam durumlarının, yüklenici tarafından haftalık olarak en geç ilgili haftanın cumartesi günü saat 23:59’a kadar sisteme girilmesi gerekir. Bu yükümlülüklerin aksatılmasından dolayı ortaya çıkabilecek zararlardan yüklenici sorumludur. İl müdürlüğü, yüklenicinin bu yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğini kontrol eder. Giriş yapılmayan günler ile ilgili girişler il müdürlüğü tarafından tamamlanır. Kurum, kursiyerlerin devam durumlarını takip için bilgi iletişim teknolojilerini de kullanabilir.

Kursların denetimi ve izlenmesi

MADDE 30- 

(1) Kurumun denetim yetkisi saklı kalmak kaydıyla, kursların denetimi, Denetim Kurulu ile bu Yönetmelik kapsamında belirlenen kurs sorumlusu tarafından yapılır.

(2) Denetim Kurulunca yapılan denetimler ya da Kurum hizmetleri çerçevesinde gerçekleştirilecek ziyaretler sırasında yükleniciler gerekli kolaylığı sağlamakla yükümlüdür.

(3) Denetim ve ziyaretler sırasında, kursun devam etmesine engel teşkil etmediği ve çözülebileceği değerlendirilen sorunların tespiti halinde, sorunların niteliği ve kursun süresi dikkate alınarak on iş gününü aşmamak üzere yazılı olarak verilen süre içinde sorunların giderilmesi istenir.

(4) İl müdürlüğü tarafından belirlenecek kapsamda olması ve usul ve esaslarına sözleşmede yer verilmesi şartları ile eğitim süresince sınıflar yüklenici tarafından teknolojik araçlarla kaydedilir ve kayıtlar, denetim ve teftiş sırasında ihtiyaç duyulduğunda kullanılmak üzere beş yıl boyunca yüklenici tarafından muhafaza edilir.

(5) İhtiyaç duyulması halinde kursların izlenmesi ve denetimi için Genel Müdürlük personeli de geçici olarak görevlendirilebilir.

(6) Birinci fıkra kapsamında yapılan denetimin dışında kursun izlenmesi amacıyla il müdürlüğü her kurs için unvan farkı olmaksızın bir asıl ve bir yedek personeli kurs sorumlusu olarak görevlendirir. Kurs sorumlusu aşağıdaki sayılan iş ve işlemleri yerine getirmekle sorumludur:

a) Kursu, mülakat aşamasından itibaren istihdam aşaması da dâhil olmak üzere her safhasında yönetmek, incelemek, değerlendirmek, gerekli bilgi ve belgeleri almak.

b) Kurs dosyasını, kursla ilgili evrak ve belgeleri, sözlü ve yazılı müracaat ve şikâyetleri incelemek.

c) Ortaya çıkabilecek olumsuzlukları gerektiğinde yerinde incelemek.

ç) Olumsuzlukların ve sorunların giderilip giderilmediğini takip etmek, giderilememesi durumunda, derhal gerekli işlemleri başlatmak; olumsuzluklar ve sorunları gerektiğinde ilgili makamlara iletmek.

d) Sorumlu olduğu kursu kurs süresince en az bir kez ziyaret etmek.

e) Kurs ile ilgili kaydedilen gelişmelerin ve varsa sorunların yer aldığı ara ve nihai raporları hazırlamak ve muhafaza etmek.

f) Kursiyer, yüklenici ve eğiticilerin bu Yönetmelikte, sözleşmede veya protokolde ve ilgili mevzuatta belirlenmiş yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerini kontrol etmek.

Sınav ve belgelendirme

MADDE 31- 

(1) 5544 sayılı Kanun çerçevesinde, mesleki yeterlilik belgesi verilebilen mesleklerde açılan kurslarda yüklenici, sınav, ölçme ve değerlendirme ile belgelendirme işlemlerini sınav ve belgelendirme konusunda yetkilendirilmiş kuruluşlar ile 5580 sayılı Kanun kapsamında bu alanda eğitim hizmeti veren kurumlar aracılığıyla yaptırır. Yüklenici, mücbir sebepler hariç kursun sona ermesinden itibaren en geç on iş günü içinde sınavın yapılmasını ve sınavın yapılmasının ardından en geç beş iş günü içinde sınav sonucunun açıklanmasını temin etmek için gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlüdür.

(2) Mesleki yeterlilik belgesi verilemeyen mesleklerde açılan kurslarda, kursiyerlerin eğitim sonundaki başarı durumları ayrıca bir komisyon kurulmaksızın kursun son günü yapılacak sınav ile belirlenir. Ancak il müdürlüğünün onayı olması halinde sınav, eğitimin sona ermesini takip eden on iş günü içinde yapılır. Sınavın bu şekilde yapılması durumunda, sınav yeri, tarihi, süresi ve yöntemi sınavdan en az on iş günü önceden duyurulur. Sınavın, merkezi olarak yapılması halinde il müdürlüğü personelinin katılma şartı aranmaz. Sınav sonuçlarının beş iş günü içinde açıklanması gerekir. Mazeretsiz olarak sınava katılmayan kursiyerler başarısız sayılır. Sınava katılamayanlardan mazereti il müdürlüğü tarafından kabul edilenler en geç beş iş günü içinde mazeret sınavına alınır. Sınav sonucuna ilişkin itirazlar sonucun açıklanmasından itibaren üç iş günü içinde sınavı yapan kurum veya kuruluşa yapılır. İtirazlar üç iş günü içinde sonuçlandırılır. Kursu başarıyla tamamlayanlara ilgili mevzuat kapsamında kurs bitirme belgesi veya sertifikası verilir.

(3) Özel kanunlar ve uluslararası sözleşme veya anlaşmalarla izin verilen kurum veya kuruluşlar ve üniversiteler ile düzenlenecek kurslara konu mesleğin, mesleki yeterlilik belgesi verilebilen mesleklerden olması halinde, bu maddenin birinci fıkrasına göre, aksi halde bu yüklenicilerin kendi mevzuatlarına göre sınav ve belgelendirme işlemleri yapılır.

(4) Kurum, düzenlenen kurslarda bu maddede belirtilen sınavlara ilave olarak uluslararası geçerliliği olan sınavları da sözleşme veya protokolde yer alması şartı ile yükleniciden talep edebilir.

İstihdam yükümlülüğü

MADDE 32- 

(1) İstihdam yükümlülüğü kapsamındaki kursiyer sayısı, kesinleşen kursiyer sayısının, sözleşmede veya protokolde yer alan istihdam yükümlülük oranı ile çarpımı sonucu belirlenir. Bu çarpım sonucu bulunacak kesirli rakamlar, tama iblağ edilir.

(2) Birinci fıkra kapsamında belirlenen sayıdaki kursiyerler, yüz yirmi günden az olmamak üzere en az fiili kurs gününün üç katı kadar süre ile istihdam edilir. İstihdam yükümlülüğü kapsamındaki kursiyerler kurs sınav sonucunun açıklandığı tarihten itibaren en geç otuz gün içinde işe başlatılır. Yüklenicinin, bu otuz günlük süre içinde başvurması ve il müdürlüğünün uygun görmesi halinde; otuz günlük işe başlatma süresi doksan güne kadar uzatılabilir. Otuz günlük sürenin hesaplanmasına, yüklenicinin il müdürlüğüne yazılı başvuru tarihi ile il müdürlüğünün başvuru sonucunu yazılı olarak yükleniciye bildirdiği tarih arasında geçen süreler dahil edilmez. İstihdam edilen kişilerin işe giriş bildirgeleri gerekli denetim ve incelemelerin yapılabilmesini sağlamak amacıyla işe girişi takip eden en geç otuzuncu gün yüklenici tarafından il müdürlüğüne yazılı olarak teslim edilir.

(3) İstihdam yükümlülüğünün yerine getirilmesi yüklenicinin sorumluluğundadır. İstihdamın değerlendirilmesinde, esas olarak kursiyerin eğitim aldığı mesleğin Türk Meslekler Sözlüğündeki dörtlü birim grup kodu dikkate alınır. Ancak, il müdürlüğü tarafından uygun görülmek ve sözleşme veya protokolde belirtilmek şartı ile Türk Meslekler Sözlüğündeki kurs düzenlenen mesleğin bulunduğu benzer dörtlü birim grubu içerisinde yer alan mesleklerde de kursiyerlerin istihdam edilmeleri kabul edilecektir. SGK mevzuatı gereğince meslek kodunda yapılacak değişiklikler, değişiklik yapılan ay/dönem için geçerli sayılacaktır. Kurs konusu meslek veya kabul edilecek mesleklerde olmak şartı ile kursiyerlerin yüklenici tarafından veya kendi çabaları ile istihdamları veya kendi işlerini kurmaları yüklenicinin istihdam taahhüdünün değerlendirilmesinde dikkate alınacaktır. Bu fıkrada belirtilen durumlarda gerçekleşen istihdamın geçerli bir istihdam olarak kabul edilebilmesi için bu istihdamın yüz yirmi günden az olmamak üzere en az fiili kurs gününün üç katı kadar gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

(4) İstihdam yükümlülüğünün kısmen yerine getirilmesinde ve/veya istihdam edilenlerin ayrılması durumunda; istihdam yükümlülüğünün, ayrılmayı takip eden otuz gün içinde mezun kursiyerler arasından, yeterli olmaması halinde diğer kursiyerler arasından, bunun da yeterli olmaması halinde, yüklenicinin yazılı talebi sonunda il müdürlüğü tarafından en geç üç iş günü içinde gönderilen liste dikkate alınarak aynı veya yakın mesleklerde eğitim almış kişiler öncelikli olmak üzere, Kuruma en geç istihdamın başlama tarihi itibarıyla kayıt olmuş kişiler arasından eğitim verilen meslekte veya sözleşmede yer verilen meslekte tamamlanması gereklidir. Otuz günlük sürenin hesaplanmasına, yüklenicinin il müdürlüğünden liste talep tarihi ile il müdürlüğünün listeyi yazılı olarak yükleniciye teslim ettiği tarih arasında geçen süreler dâhil edilmez. Buna rağmen istihdam edilecek kişi bulunamaması halinde, Kuruma en geç istihdamın başlama tarihi itibarıyla kayıt yaptırılmak şartı ile diğer işsizler arasından yüklenici tarafından tespit edilen kişilerin istihdamı kabul edilebilecektir. Bu kapsamda diğer işsizler arasından istihdam edilecek kişi sayısı, yüklenici ile aynı meslekte daha önce düzenlenen kurslara katılan kursiyerler hariç olmak üzere kesinleşen kursiyer sayısının yüzde yirmi beşini geçemez.

(5) İstihdam edilmiş olmalarına rağmen istihdam süresi tamamlanmadan ayrılan kişilerin yerine süresi içinde istihdam edilen kişiler, ayrılan kişilerden kalan istihdam süresini tamamlar.

(6) Özel sektör işyerleri ile düzenlenen kurslarda; istihdam yükümlülüğünün yerine getirilebilmesi için kursiyerlerin yükleniciye ait vergi numarası altında yer alan işyeri veya işyerlerinde istihdam edilmesi gerekir. Diğer yükleniciler ile bunların birlikte kurdukları konsorsiyumlar ve iş ortaklıkları, kursiyerleri kendi bünyelerinde istihdam etmek suretiyle istihdam yükümlülüğünü yerine getiremez. Özel sektör işyerlerinin kendi aralarında kurdukları konsorsiyumlarda istihdam yükümlülüğü bu işyerlerinin herhangi birinde yerine getirilebilir. Özel sektör işyerleri ile diğer hizmet sağlayıcıların birlikte kurdukları konsorsiyumlarda ise istihdam yükümlülüğü sadece özel sektör işyerinde yerine getirilir.

(7) İstihdam yükümlülüğünün sınav sonucunun açıklandığı tarihten itibaren fiili kurs süresinin en fazla dört katı kadar sürede tamamlanması gerekmektedir. Süresi yüz yirmi günden az olan kurslar için bu süre dört yüz seksen gün olarak uygulanır. İl müdürlüğü tarafından uygun görülmesi halinde bu sürelere altmış gün ilave edilebilir. Kurs sonrasında aynı meslekte işbaşı eğitim programına katılanlar için bu süre ilgili programın bittiği tarihten itibaren başlar.

(8) Yükleniciler, istihdam yükümlülüğünün yerine getirildiğini SGK işe giriş bildirgesi veya SGK sigortalı hizmet listesi gibi belgeler ile belgelendirmek ve il müdürlüğüne bu maddenin ikinci ve yedinci fıkrasında belirtilen süreler içinde vermekle yükümlüdürler. İl müdürlüğü, istihdam yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediğinin kontrol edilmesi amacıyla yükleniciden bilgi ve belge isteyebilir ve yerinde denetim veya inceleme yapabilir.

(9) Kursiyerler; ikamet, öğrenim durumu, cinsiyet, yaş gibi niteliklerine uygun olarak kendilerine teklif edilen en az üç iş teklifinden birini kabul etmekle yükümlüdürler.

(10) İstihdam edildiği tarihten önceki bir yıl içerisinde sigortalı olarak çalıştığı işyerine ait vergi numarası altında yer alan işyerlerinde işe yerleştirilenler istihdam yükümlülüğü kapsamında değerlendirilmez.

(11) Kurs konusu meslek veya kabul edilecek mesleklerde olmak şartı ile kursiyerlerin yüklenici tarafından veya kendi çabaları ile istihdamları veya kendi işlerini kurmaları yüklenicinin istihdam taahhüdünün değerlendirilmesinde dikkate alınacaktır. Bu fıkrada belirtilen durumlarda gerçekleşen istihdamın geçerli bir istihdam olarak kabul edilebilmesi için bu istihdamın yüz yirmi günden az olmamak üzere en az fiili kurs gününün üç katı kadar gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Kurs giderleri ve giderlerin ödenmesi

MADDE 33- 

(1) Kurs giderleri;

a) Hizmet alımı ile gerçekleştirilen kurslarda hizmet alım bedelinden,

b) Özel sektör işyerleri ile iş birliği yöntemi ile gerçekleştirilen kurslarda eğitici giderinden,

c) Kurum Yönetim Kurulunca belirlenen ve eğitime katıldıkları fiili gün üzerinden kursiyerlere ödenen zaruri giderlerden,

ç) Kursa devam edilen süre içerisinde 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereği ödenecek sigorta primlerinden,

oluşur.

(2) Eğitici ücreti ödenmesi gereken durumlarda, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 89 uncu ve 176 ncı maddesi esas olmak üzere;

a) Eğiticinin MEB’de görevli olması durumunda 5/3/1964 tarihli ve 439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat,

b) Eğiticinin üniversitede görevli olması veya üniversite tarafından eğitici olarak görevlendirilmesi durumunda 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve ilgili mevzuat,

c) Eğiticinin bunlar dışındaki kurum ve kuruluşlarda görevli olması veya serbest çalışması durumlarında ise MEB’de görevli öğretmenlere yapılan ödeme ile ilgili mevzuat hükümleri dikkate alınacaktır.

(3) Hizmet alımı kapsamında yükleniciye yapılan ödemelerde, kursa fiili olarak katılan kursiyer sayısı esas alınır. Kursun uygulandığı takvim ayı içerisinde kursiyerlerce alınan toplam kurs ders saatinin, kursiyer başı ders saat maliyetinin ve kursiyer sayısının çarpılmasıyla bulunan tutar üzerinden ödeme yapılır. Kursiyerlerin eğitime katılmadıkları günler hesaplamaya dâhil edilmez.

(4) Hizmet alımı kapsamında yükleniciye yapılacak ödemeler, aylık hak edişler halinde yapılır. Ödeme gerekli değerlendirmeler yapıldıktan sonra 27/6/2007 tarihli ve 26565 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumları Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde belirtilen belgeler karşılığında gerçekleştirilir. Son ayın hak ediş ödemesi ise kursiyerlerin belgelerini almalarından sonra yapılır. Aylık hak ediş ödemelerinin yapılabilmesi için yüklenici tarafından vergi dairelerine 6183 sayılı Kanunun 22/A madddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge, SGK primi, prime ilişkin borç ile SGK ve Kurum tarafından kesilmiş ve ödenmemiş idari para cezası olmadığına veya bunların yapılandırıldığına dair belge ibraz edilir.

(5) Vergi, resim ve harç giderleri sözleşme bedeline dâhildir. İlgili mevzuat gereğince hesaplanacak KDV sözleşme bedeline dâhil olmayıp bu vergi tutarı Kurum tarafından yükleniciye ödenir.

(6) Hak ediş ödemeleri banka veya PTT hesabı üzerinden yapılır.

(7) Kurslara katılan kursiyerlerin her birine, katıldıkları her tam fiili eğitim günü için, miktarı Yönetim Kurulunca belirlenen kursiyer zaruri gideri ödenir. Yarım gün veya daha az süre ile kursa katılmış olan kursiyerlere bu günler için ödeme yapılmaz.

(8) Kursiyerlere yapılacak ödemeler, il müdürlükleri tarafından Kurumun belirleyeceği banka veya PTT aracılığıyla gerçekleştirilir.

(9) 18 yaşından küçük kursiyerler ile zihinsel engellilere yönelik olarak düzenlenen kurslarda kursiyerlere yapılacak ödemeler, veli veya kayyum veya vasileri aracılığıyla kursiyerler adına banka veya PTT üzerinden yapılır.

(10) Cezaevlerinde bulunan hükümlülere yönelik düzenlenen kurslara katılan kursiyerlerin her fiili kurs günü için ödemeleri, ilgili mevzuatına ve özel şartlarına göre yapılır.

İdari ve mali yaptırımlar

MADDE 34- 

(1) Yüklenici tarafından yürütülen kurs kapsamında ilgili kişilerce yapılan inceleme ve denetimlerde; sözleşme, protokol ve mevzuat hükümlerine aykırı olduğu tespit edilen, yapılan yazılı uyarıya rağmen giderilemeyen ve sözleşme veya protokol konusu işin uygulanmasına engel olduğuna il müdürlüğü tarafından karar verilen aşağıdaki durumlarda, sözleşme veya protokol feshedilir, teminat gelir kaydedilir, sözleşme kapsamında KDV dâhil yükleniciye yapılan ödemeler, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yükleniciden tahsil edilir ve söz konusu yüklenici yirmi dört ay süreyle bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yararlandırılmaz:

a) Eğitime katılan kursiyerlerin, yüklenicinin kayıtlı ve/veya kayıt dışı çalışanı olduğunun tespit edilmesi ve bu kişilerin yapılan yazılı uyarıya rağmen kursla ilişiğinin kesilmemesi.

b) Yüklenici tarafından, sözleşme veya protokol konusu eğitim hizmetlerinin il müdürlüğünün yazılı onayını almaksızın üçüncü şahıslara yaptırıldığının tespit edilmesi.

c) Yüklenicinin ağır hastalık, tutukluluk, mahkûmiyet, ölüm, iflas gibi hallerde sözleşmeden veya protokolden doğan yükümlülüklerini yerine getiremediğinin tespit edilmesi.

ç) Kursun yürütülmesini engelleyen mücbir sebebin (doğal afet, kanuni grev, genel salgın hastalık, yangın, kısmi veya genel seferberlik ilanı gibi) meydana geldiği tarihi izleyen yirmi iş günü içinde il müdürlüğüne yazılı olarak bildirimde bulunulması ve bu durumun yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi durumu hariç olmak üzere, yüklenicinin sözleşme veya protokol hükümlerinden doğan yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmemesi ve sözleşmeye veya protokole aykırı tutum ve davranışını düzeltmemesi.

d) Bu fıkranın (ç) bendinde belirtilen mücbir sebeplerden dolayı il müdürlüğü veya yüklenici sözleşmeyi veya protokolü tek taraflı olarak feshedebilir. Ancak, yüklenicinin mücbir sebebe dayalı bir süre uzatımı talebi varsa ve bu talep il müdürlüğü tarafından kabul edilmişse, il müdürlüğünün sözleşmeyi veya protokolü feshedebilmesi için uzatılan sürenin sonunda işin bu sözleşmeye uygun şekilde tamamlanmamış olması gerekir.

(2) Sözleşme veya protokol imzalandıktan sonra, mücbir sebepler dışında, yüklenicinin mali acz içinde bulunması veya teknik ve idari yönden yetersiz durumda olması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak Kuruma bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme veya protokol feshedilir, teminat gelir kaydedilir, sözleşme kapsamında KDV dâhil yükleniciye yapılan ödemeler, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yükleniciden tahsil edilir.

(3) Sözleşme veya protokol süresince yüklenici tarafından 4734 sayılı Kanuna göre yasak fiil veya davranışlarda bulunma, hileli iflas etme, hile, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla sözleşme konusu işlemlere fesat karıştırılması veya sahte belge düzenlenmesi veya bunlara teşebbüs edildiğinin ilgili birimlerce tespit edilmesi hallerinde sözleşme veya protokol feshedilir, teminat gelir kaydedilir, sözleşme kapsamında KDV dahil yükleniciye yapılan ödemeler, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yükleniciden tahsil edilir ve söz konusu yüklenici bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz. Bu durumdaki yükleniciler ile protokol veya sözleşme imzalanmış olsa dahi henüz fiili olarak başlatılmamış olan kurslara ilişkin protokol ve sözleşmeler de iptal edilir.

(4) 23 üncü maddenin üçüncü fıkrasına aykırı davranıldığının tespit edilmesi halinde yüklenici ile imzalanan sözleşme veya protokol feshedilir, teminat gelir kaydedilir, sözleşme kapsamında KDV dahil yükleniciye yapılan ödemeler, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yükleniciden tahsil edilir ve söz konusu yüklenici bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(5) 25 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen sürelere aykırı davrandığı tespit edilen yüklenici ile imzalanan sözleşme veya protokol feshedilir, teminat gelir kaydedilir, sözleşme kapsamında KDV dahil yükleniciye yapılan ödemeler, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yükleniciden tahsil edilir ve söz konusu yüklenici bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(6) 27 nci maddede sayılan şartları sağlamadığı halde kursa katıldığı tespit edilen kişilere yapılan ve bu kişiler için KDV dâhil yükleniciye yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte bu kişilerden tahsil edilir ve söz konusu kişiler bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(7) 30 uncu maddenin üçüncü fıkrası kapsamında tespit edilen sorun kursun devamını etkilemeyecek düzeyde ise, il müdürlüğü yükleniciye yapılacak ödemeleri sorun giderilene kadar durdurur. Sorun giderilmez ise sözleşme veya protokol feshedilir ve ödemeler yapılmaz, teminat gelir kaydedilir, sözleşme kapsamında KDV dahil yükleniciye yapılan ödemeler, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yükleniciden tahsil edilir ve söz konusu yüklenici bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(8) 30 uncu maddenin dördüncü fıkrası kapsamındaki yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edilen yüklenici bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(9) 32 nci maddenin dokuzuncu fıkrası kapsamında, il müdürlüğü tarafından kabul edilen geçerli bir mazereti olmaksızın kendilerine teklif edilen en az üç işten birini kabul etmeyen veya istihdam edildiği işten mazeretsiz olarak ayrılan kursiyerler, bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(10) İstihdam yükümlülüğünün;

a) Süresi içinde hiç yerine getirilmemesi halinde; sözleşme veya protokol feshedilir, teminat gelir kaydedilir, sözleşme kapsamında KDV dâhil yükleniciye yapılan ödemeler, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte geri alınır ve söz konusu yüklenici yirmi dört ay süreyle bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yararlandırılmaz.

b) Süresi içinde eksik gerçekleştirilmesi halinde; sözleşme kapsamında KDV dâhil yükleniciye yapılan ödemenin, protokol kapsamında ise yapılan tüm ödemelerin, istihdam edilmesi gereken kursiyer sayısına bölünmesi ile bulunan kişi başı ortalama maliyetin istihdam edilmeyen kursiyer sayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutar, ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yükleniciden tahsil edilir veya varsa yüklenicinin alacaklarından mahsup edilir. Yasal faiz hariç geri alınacak ve/veya mahsup edilecek tutar, toplam kurs giderinden fazla olamaz. Ayrıca istihdam edilmeyen kursiyer sayısının, istihdam edilmesi gereken toplam kursiyer sayısına oranı kadar teminat miktarı gelir kaydedilir ve söz konusu yüklenici yirmi dört ay süreyle bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yararlandırılmaz.

c) Süresi geçtikten sonra gerçekleştirilmesi halinde; yükümlülüğünü yerine getiren yüklenicinin durumunu belgelemesi ve konunun il müdürlüğü tarafından değerlendirilerek uygun bulunması halinde yükleniciye uygulanan sözleşme veya protokol yapılmamasına ilişkin yaptırım il müdürlüğü tarafından sistem üzerinden kaldırılır. Bu hususa ilişkin durum tutanak ve eki belgelerle dosyada muhafaza edilir. Gelir kaydedilen teminat iade edilmez. Bu fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki uygulanan mali yaptırımlar ise saklıdır.

(11) Teklif veremeyecek durumda iken teklif veren, teklif sırasında yanıltıcı bilgi ve belgeler vermek suretiyle Kurumu aldatmaya yönelik girişimlerde bulunduğu tespit edilen, kesin teminat vermeyen, il müdürlüğü tarafından kabul edilen mücbir sebepler hariç sözleşme imzalamaya davet edildiği halde sözleşme imzalamaktan imtina eden isteklilerin geçici teminatları Kuruma gelir kaydedilir ve bu durumdaki istekli yirmi dört ay süreyle bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yararlandırılmaz.

(12) Hizmet alımı yöntemi ile düzenlenen kurslarda yüklenici hakkında uygulanacak yaptırımlar ülke genelinde, iş birliği yöntemi ile düzenlenen kurslarda ise yaptırıma neden olan kursun düzenlendiği ilde uygulanacaktır.

(13) Hakkında yasaklılık uygulanan kursiyerler ise ülke genelinde bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs ve programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(14) Sözleşme, protokol veya mevzuat hükümlerine aykırılığın genel zamanaşımı süresi içinde teftiş veya inceleme yoluyla ya da yargı kararı ile tespiti halinde de ilgili yaptırımlar uygulanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İşbaşı Eğitim Programı

Programın amacı

MADDE 35- 

(1) İşbaşı eğitim programı, Kuruma kayıtlı işsizlerin önceden edindikleri teorik bilgileri uygulama yaparak pekiştirmelerini veya mesleki deneyim kazanmalarını sağlamak amacıyla düzenlenir.

Program düzenlenebilecek meslekler ve uygulanacak işyerleri

MADDE 36- 

(1) İşbaşı eğitim programı, katılımcının mesleki deneyim kazanmasını sağlayacak mesleklerde düzenlenir. Program düzenlenecek meslekleri belirlemeye Genel Müdürlük yetkilidir.

(2) Türk Meslekler Sözlüğünde nitelik gerektirmeyen meslekler grubunda yer alan mesleklerde program düzenlenemez.

(3) İşbaşı eğitim programı, programın başladığı ayda ve program süresince sigortalı sayısını gösterir belgede yer alan toplam prim gün sayısının otuza bölünmesi suretiyle belirlenmek üzere en az beş sigortalıya sahip olan ve katılımcıların en az yüzde yetmişini, altmış günden az olmamak üzere fiili program gününün en az üç katı kadar süreyle istihdam edeceğini taahhüt eden işverenlerle düzenlenebilir.

(4) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kurum ve kuruluşlar ile belediyeler ve il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmeleri ve sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklara ait işverenler ile Kurum tarafından bu Yönetmelik kapsamında yasaklılık uygulanan işverenler yaptırım süresince programdan yararlanamazlar.

(5) İşveren, işyerini diğer işverenlere devrettiğinde, devam etmekte olan işbaşı eğitim programı ve istihdam yükümlülüğü de devir kapsamında ise devralan işverene aktarılır.

(6) Kısa çalışma ve ücret garanti fonu uygulamasından yararlanan işyerleri, bu uygulamalardan yararlandıkları dönemde hiçbir şekilde işbaşı eğitim programından yararlanamazlar.

(7) İşbaşı eğitim programının düzenleneceği ilde aynı veya yakın meslekte sigortalısı olmayan işyerlerinde program düzenlenemez.

Kontenjana esas sigortalı sayısının ve kontenjanın belirlenmesi

MADDE 37- 

(1) İşbaşı eğitim programına katılabilecek katılımcı sayısına esas sigortalı sayısı, işverene ait vergi numarası altında ve programın düzenleneceği ilde yer alan işyerleri için programın başlangıç ayından önceki on iki aylık dönem içerisinde yer almak koşuluyla son altı aya veya altı aylık döneme ilişkin olarak SGK’ya verilen sigortalı sayısını gösterir belgede yer alan toplam prim gün sayısının yüz seksene bölünmesi suretiyle hesaplanır.

(2) İşveren tarafından, birinci fıkra kapsamında hesaplanan sigortalı sayısının en fazla yüzde otuzuna kadar katılımcı talep edilebilir. Söz konusu talebe ve kontenjan kullanımına ilişkin uygulama usul ve esasları Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

(3) Belirlenen kontenjanın bir kısmının kullanılarak tekrar başvuru yapılması halinde, programa katılabilecek kişi sayısına ilişkin kontenjan hesaplama, yeni programın başlama ayına göre bu maddenin birinci ve ikinci fıkrası kapsamında tekrar yapılır ve kalan kontenjan kadar katılımcı ile program düzenlenebilir.

Sigortalı sayısının takibi ve fazla kontenjan kontrolü

MADDE 38- 

(1) İşbaşı eğitim programı düzenlenen işverenin aylık sigortalı sayısı takibi, program düzenlenen aya/döneme ilişkin olarak programın düzenlendiği ilde yer alan işyerlerindeki sigortalı sayısını gösterir belgedeki toplam prim gün sayısının otuza bölünmesiyle yapılacaktır.

(2) 37 nci maddenin birinci fıkrası kapsamında hesaplanan sigortalı sayısı ile bu maddenin birinci fıkrası kapsamında hesaplanan aylık sigortalı sayısı arasındaki fark, 37 nci maddenin birinci fıkrası kapsamında hesaplanan sigortalı sayısının yüzde onundan fazla olamaz. Aradaki farkın bu orandan fazla olması durumunda birinci fıkra kapsamında hesaplanacak aylık sigortalı sayısına göre kontenjan hesaplanarak işveren tarafından fazla kontenjan kullanılıp kullanılmadığı tespit edilecektir.

Programa katılma şartları

MADDE 39- 

(1) İşbaşı eğitim programına katılabilmek için;

a) Genel Müdürlük tarafından belirlenecek usul ve esaslar kapsamında Kuruma kayıtlı işsiz olmak,

b) 15 yaşını tamamlamış ve Genel Müdürlük tarafından belirlenecek üst yaş sınırını aşmamış olmak,

c) İşverenin birinci veya ikinci derece kan hısımı veya eşi olmamak,

ç) Emekli olmamak,

d) Programa başladığı tarihten önceki bir yıl içerisinde program düzenlenecek işverene ait vergi numarası altında yer alan işyerlerinde sigortalı olmamak,

e) İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmak,

şartları aranır.

(2) İşsizlik ödeneği alan kişiler de katılımcı olabilirler. Ancak bu kişiler işsizlik ödeneği aldıkları süre boyunca işten ayrılma bildirgesinin tarafı olan işyerinin bağlı olduğu vergi numarası altında yer alan işyerlerinde düzenlenen programda katılımcı olamazlar.

(3) 4857 sayılı Kanun kapsamında, çalışma yaşı ve çalıştırma yasağına ilişkin özel düzenlemeler çerçevesinde çalıştırılmaları yasaklananlar programlara katılamazlar. Tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklerde ilgili mevzuatın öngördüğü düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla program düzenlenebilecektir.

Programların süresi

MADDE 40- 

(1) Program süresi, günlük en az beş en fazla sekiz saat olmak üzere, haftalık kırk beş saatten ve altı günden, toplamda ise iki yüz kırk fiili günden fazla olamaz. Programa katılım saatleri; denetim imkânları dikkate alınmak, sözleşmede belirtilmek ve il istihdam ve mesleki eğitim kurulunun onayı alınmak şartlarıyla il müdürlüğü tarafından belirlenebilir.

(2) Programların süresi, birinci fıkrada belirlenen süreler aşılmamak koşuluyla sektör, meslek veya işyeri bazında Genel Müdürlük tarafından değerlendirme yapılarak sınırlandırılabilir.

Devam zorunluluğu

MADDE 41- 

(1) Katılımcıların programa devam etmeleri zorunludur. Kabul edilebilir mazereti olan katılımcılara, işveren ya da işveren vekili tarafından mazeret izni verilebilir. Bu izinler, katılımcıların devam çizelgelerine yazılır. Ancak, bu izin sürelerinin toplamı, doktor raporu ile belgelenebilen en fazla beş günlük sağlık izni dışında, hangi sebeple olursa olsun toplam fiili program süresinin onda birini aşamaz. Bu sürenin aşımı halinde, katılımcıların programla ilişikleri kesilir. Beş günü aşan sağlık izinleri onda birlik izin süresinden düşülür.

Program giderleri ve giderlerin ödenmesi

MADDE 42- 

(1) Programa devam ettiği günler için Yönetim Kurulu tarafından belirlenen tutarda zaruri gider katılımcıya ödenir. Genel Müdürlükçe belirlenecek mücbir sebep hallerinde programa devam edilmeyen günler için de Yönetim Kurulu tarafından karar alınarak katılımcıya ödeme yapılabilir.

(2) Programlara devam edilen süre içerisinde 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında her bir katılımcı için tahakkuk edecek sigorta primleri Kurum tarafından ödenir.

(3) Katılımcılara yapılacak ödemeler, il müdürlükleri tarafından Kurumun belirleyeceği banka veya PTT aracılığıyla gerçekleştirilir.

Sözleşme imzalanması

MADDE 43- 

(1) İşbaşı eğitim programlarından yararlanacak olan işyeri ile katılımcı arasında işbaşı eğitim programı sözleşmesi imzalanır. Ancak işbaşı eğitim programı sözleşmesinin Kurum yönünden hüküm ifade etmesi il müdürlüğünün onayına bağlıdır. Sözleşmenin içeriği, şartları ve şekli Kurum tarafından belirlenir. Taraflar sözleşmede yer alan yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmek zorundadırlar.

Sözleşmenin sona ermesi ve feshi

MADDE 44- 

(1) Sözleşme, sözleşmede belirtilen sürenin bitimi veya sözleşmenin feshi ile sona erer.

(2) Taraflar, 4857 sayılı Kanunun 24 üncü ve 25 inci maddelerinin birinci fıkralarının (II) numaralı bentlerinde yer alan hükümleri (25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinin (g) alt bendi hariç olmak üzere) kıyasen uygulamak suretiyle sözleşmeyi fesih yetkisine sahiptir. Sözleşmenin feshedilebilmesi için; durumun fesih kararı alan tarafça aynı gün içinde yazılı olarak ve gerekçeleriyle birlikte sözleşmenin diğer tarafına ve en geç üç iş günü içinde il müdürlüğüne bildirmesi gerekmektedir. Fesih kararı, il müdürlüğü tarafından uygun görülmesi halinde, fesih kararının alındığı tarih itibarıyla geçerlilik kazanır.

(3) İl müdürlüğü, sözleşmede belirtilen hususlara uyulmaması, gerçeğe aykırı beyanda bulunulmasının tespiti nedenleriyle sözleşmeyi feshedebilir ve bu durumda fesih kararını aynı gün içinde yazılı olarak taraflara bildirir.

(4) İl müdürlüğünün de uygun görmesi şartıyla, programın dörtte birlik süresi içerisinde taraflar karşılıklı anlaşarak sözleşmeyi fesih yetkisine sahiptir.

Denetimler ve ziyaretler

MADDE 45- 

(1) Programlara ilişkin denetimler, Kurumun denetim yetkisi saklı kalmak şartı ile Denetim Kurulu tarafından yapılır.

(2) Birinci fıkra kapsamında yapılan denetimin dışında programın izlenmesi amacıyla il müdürlüğü her program için unvan farkı olmaksızın bir asıl ve bir yedek personeli program sorumlusu olarak görevlendirir. Program sorumlusu;

a) Programı her safhasında incelemek, değerlendirmek, yönetmek, gerekli bilgi ve belgeleri almak,

b) Program dosyasını, programla ilgili evrak ve belgeleri, sözlü/yazılı müracaat ve şikâyetleri incelemek,

c) Ortaya çıkabilecek olumsuzlukları gerektiğinde yerinde incelemek,

ç) Olumsuzlukların ve sorunların giderilip giderilmediğini takip etmek, giderilememesi durumunda, derhal gerekli işlemleri başlatmak, olumsuzluklar ve sorunları gerektiğinde ilgililere iletmek,

d) Sorumlu olduğu programı, program süresince en az bir kez ziyaret etmek,

e) Program ile ilgili kaydedilen gelişmelerin ve varsa sorunların yer aldığı raporları hazırlamak ve muhafaza etmek,

f) Katılımcı ve işverenlerin bu Yönetmelik, sözleşme ve ilgili mevzuatta belirlenmiş yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerini kontrol etmek,

zorundadır.

İşverenin yükümlülükleri

MADDE 46- 

(1) Program düzenleyen işveren aşağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdür:

a) Katılımcının programa katıldığı mesleğe yönelik işbaşı eğitimini fiilen sağlamak.

b) Kurum ile imzalanan işbaşı eğitim sözleşmesinde belirtilen görev, sorumluluk ve yükümlülüklere uymak.

c) Katılımcının programdan usulüne uygun şekilde yararlanmasını ve deneyim sahibi olmasını sağlamak üzere gerekli mesleki bilgiye ve deneyime sahip en az bir sigortalısını program sorumlusu olarak belirlemek.

ç) Programın başlatılması ve devamı sırasında, programın ilgili mevzuata ve sözleşme hükümlerine uygunluğuna yönelik olarak il müdürlüğü tarafından alınan tedbirleri uygulamak ve gereğini yapmak.

(2) Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslar kapsamında programın başlangıcından bitişine kadar olan süre içerisinde katılımcıların devam durumlarını haftalık olarak en geç cumartesi saat 23:59’a kadar sisteme girilmesini sağlamak ve devam durumlarının sisteme girilmemesinden dolayı ortaya çıkabilecek zararları karşılamak.

(3) Programın başlatılması ve devamı sırasında, programın ilgili mevzuata ve sözleşme hükümlerine uygunluğunun sağlanması amacıyla il müdürlüğü tarafından istenen belgeleri süresi içerisinde ibraz etmek.

İdari ve mali yaptırımlar

MADDE 47- 

(1) İşverenin, 36 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen taahhüdünü yerine getirmediğinin tespiti halinde; sözleşme kapsamında yapılan tüm ödemelerin istihdam edilmesi gereken katılımcı sayısına bölünmesi ile bulunacak tutarın, yükümlülük kapsamında olmasına rağmen istihdam edilmeyen katılımcı sayısı ile çarpımı sonucu hesaplanacak tutar, program kapsamındaki ilk ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir ve söz konusu işveren bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(2) 38 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında işverenin hak ettiği kontenjandan fazla sayıda katılımcı ile programdan yararlandığının tespiti halinde; kontenjan fazlası katılımcı sayısı kadar katılımcıya ve katılımcı adına kontenjan fazlası oluşan ayın başından itibaren yapılan tüm ödemeler, ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile işverenden tahsil edilir. Tahsil edilecek tutar ay içinde en fazla ödeme yapılan gün sayısı esas alınarak belirlenir.

(3) 40 ıncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürelere aykırı davrandığı veya 46 ncı maddede belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilen işveren ile imzalanan sözleşme feshedilir, sözleşme kapsamında yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir ve söz konusu işveren bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(4) 44 üncü maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarına göre sözleşmenin feshedildiği durumlarda, katılımcıya ve katılımcı adına Kurum tarafından yapılan tüm ödemeler, ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte feshe neden olan taraftan tahsil edilir ve feshe neden olan taraf bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(5) Birden fazla katılımcının bulunduğu programda sadece feshe neden olan katılımcının sözleşmesi feshedilir.

(6) İşverenin birinci veya ikinci derece kan hısımı veya eşi olan kişilerin veya işverenin sigortalılarının katılımcı olduklarının tespiti halinde, bu durumdaki katılımcılara ve katılımcılar adına yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir ve söz konusu işveren bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(7) İşverenin programdan yararlanma şartlarını taşımadığının tespiti halinde program sonlandırılır, sözleşme kapsamında yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir ve söz konusu işveren bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz. Katılımcının programdan yararlanma şartlarını taşımadığının tespiti halinde ise katılımcının program ile ilişiği kesilir, katılımcıya ve katılımcı adına yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte katılımcıdan tahsil edilir ve söz konusu katılımcı bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(8) İşverenin programdan yararlanma şartlarını kaybettiğinin tespiti halinde program sonlandırılır ve sözleşme kapsamında şartın kaybedildiği tarihten sonra yapılan tüm ödemeler, ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yasaklılık uygulanmaksızın işverenden tahsil edilir. Katılımcının programdan yararlanma şartlarını kaybettiğinin tespiti halinde ise katılımcının program ile ilişiği kesilir ve şartın kaybedildiği tarihten sonra katılımcıya ve katılımcı adına yapılan tüm ödemeler, ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte yasaklılık uygulanmaksızın katılımcıdan tahsil edilir.

(9) İşveren tarafından programa ilişkin sahte belge düzenlenmesi veya bunlara teşebbüs edildiğinin ilgili birimlerce tespit edilmesi hallerinde sözleşme feshedilir, sözleşme kapsamında yapılan tüm ödemeler, ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir ve söz konusu işveren bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(10) Katılımcı tarafından programa ilişkin sahte belge düzenlenmesi veya bunlara teşebbüs edildiğinin ilgili birimlerce tespit edilmesi hallerinde katılımcının program ile ilişiği kesilir, katılımcıya ve katılımcı adına yapılan tüm ödemeler ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte katılımcıdan tahsil edilir ve söz konusu katılımcı bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(11) Sözleşme veya mevzuat hükümlerine aykırılığın genel zamanaşımı süresi içinde teftiş veya inceleme yoluyla ya da yargı kararı ile tespiti halinde ilgili yaptırımlar tespit tarihinden itibaren uygulanır.

(12) İşbaşı eğitim programında işverene uygulanacak yasaklılık, yaptırıma neden olan programın düzenlendiği ilde yer alan işyerleri için uygulanır.

(13) Hakkında yasaklılık uygulanan katılımcılar ise ülke genelinde bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs ve programlardan yirmi dört ay süreyle yararlandırılmaz.

(14) 47 nci madde hükümleri hariç bu Yönetmelik kapsamında programdan on iki veya yirmi dört ay süreyle yararlanamama yönünde yaptırım uygulanan işverenin; son bir yılda yaptırım uygulanmasına neden olan programlara başlayan toplam katılımcı sayısının en az yüzde ellisini altmış günden az olmamak üzere, düzenlenen fiili program süresinin en az üç katı kadar süreyle aynı veya yakın meslekte istihdam ettiğini belgelemesi halinde, mali yaptırımlar saklı kalmak koşuluyla uygulanan yaptırım ve yasaklılık kaldırılır ve söz konusu işveren yeni program başvurusu yapabilir.

Katılım belgesi

MADDE 48- 

(1) İşbaşı eğitim programı katılımcılarına, katıldıkları programa ilişkin bilgileri gösterir işbaşı eğitim programı belgesi veya sertifikası il müdürlüğü tarafından düzenlenerek verilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Ortak Hükümler, Özel Düzenleme, Politika ve Uygulamalar

Kurs ve programlar

MADDE 49- 

(1) Kursiyerler ve katılımcılar için kurs ve/veya programlar (çalışanların mesleki eğitimi hariç) arasında dokuz ay bekleme süresi bulunur.

(2) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendine tabi olarak tarımsal faaliyette bulunanlar ile isteğe bağlı sigortalılar, işsiz olmak şartı dışında belirtilen diğer şartları taşımak kaydıyla kurslara ve programlara katılabilirler. Dul ve yetim aylığı alanlar kurslardan ve programlardan yararlanabilir. Engelli olmaları nedeniyle aylık bağlananlar kurslardan ve programlardan yararlanabilir.

(3) Kurum tarafından herhangi bir kurs ya da programa katılmama yönünde yaptırım uygulanan kursiyer veya katılımcı yaptırım süresince bu Yönetmelik kapsamındaki kurs ya da programdan yararlanamaz.

(4) Kurs veya programlara katılan kursiyer veya katılımcılar ile görevli eğitici veya öğreticiler Kurum tarafından hazırlanan kimlik kartlarını eğitim süresince kullanmak ve kurs veya program sonunda yükleniciye teslim etmekle yükümlüdür. Ayrıca kursiyer veya katılımcılar, kendilerine değerlendirme anketi verilmesi durumunda bu anketi doldurmakla yükümlüdür.

(5) Teminatların iadesinde ve sözleşmelerin değerlendirilmesinde her kurs ve program birbirlerinden bağımsız değerlendirilerek işlem yapılır.

(6) Özel sektör işyerleri ile bu Yönetmelik kapsamında aynı ayda/dönemde düzenlenen kurs veya programa katılacak toplam kişi sayısı, 26 ncı maddenin birinci fıkrası ve 37 nci maddenin birinci fıkrası kapsamında hesaplanacak sigortalı sayısının aritmetik ortalamasının yüzde ellisinden fazla olamaz.

(7) Özel sektör işyerleri ile bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen kurs veya programa katılacak kişilerden iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almamış olanlara işveren tarafından mesleğin özelliği dikkate alınarak en az temel düzeyde iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesi zorunludur.

(8) Özel sektör işyerlerinin bu Yönetmelik kapsamında iş birliği yöntemi ile düzenlenen mesleki eğitim kurslarından yeniden yararlanabilmeleri için en son tamamlanan kursa ilişkin olarak 26 ncı maddenin birinci fıkrası kapsamında hesaplanan sigortalı sayısının, kursun başlayacağı aydan önceki son bir yıl içerisinde düzenlenen kurslara ilişkin istihdam yükümlülüğü kapsamında yer alan kişi sayısı kadar artmış olması gerekmektedir. Sigortalı sayısının artıp artmadığı kursun başlama tarihinden önceki son aya/döneme ilişkin olarak SGK’ya verilen sigortalı sayısını gösterir belgede yer alan toplam prim gün sayısının otuza bölünmesiyle hesaplanır. Bitiş tarihi aynı olan birden fazla kurs bulunması durumunda bu kurslara ilişkin hesaplanan sigortalı sayısının aritmetik ortalaması bulunarak işlem yapılır.

(9) İşverenlerin bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen işbaşı eğitim programlarından yeniden yararlanabilmeleri için en son tamamlanan programa ilişkin olarak 37 nci maddenin birinci fıkrası kapsamında hesaplanan sigortalı sayısının, programın başlayacağı aydan önceki son bir yıl içerisinde düzenlenen programlara ilişkin istihdam yükümlülüğü kapsamında yer alan kişi sayısı kadar artmış olması gerekmektedir. Sigortalı sayısının artıp artmadığı programın başlama tarihinden önceki son aya/döneme ilişkin olarak SGK’ya verilen sigortalı sayısını gösterir belgede yer alan toplam prim gün sayısının otuza bölünmesiyle hesaplanır. Bitiş tarihi aynı olan birden fazla program bulunması durumunda bu programlara ilişkin hesaplanan sigortalı sayısının aritmetik ortalaması alınarak işlem yapılır.

(10) İşverenlerin bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen mesleki eğitim kurslarından ve işbaşı eğitim programlarından yeniden yararlanabilmeleri için son bir yıl içerisinde tamamlanan kurs veya programa ilişkin 26 ncı maddenin birinci fıkrası ve 37 nci maddenin birinci fıkrası kapsamında hesaplanan çalışan sayısının aritmetik ortalamasında bu maddenin sekizinci ve dokuzuncu fıkraları kapsamında belirlenen sayıda artış olması gerekmektedir.

(11) Genel Müdürlük tarafından belirlenecek usul ve esaslara göre bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen mesleki eğitim kursunu tamamlayıp kursun tamamlanma tarihinden sonraki bir ay içinde aynı meslekte düzenlenen işbaşı eğitim programına katılacak kişiler hariç, bir meslekte kurs veya programı tamamlayan kişiler aynı meslekte düzenlenen bir başka kurs veya programdan yeniden yararlanamaz. Bununla birlikte çalışanlara yönelik olarak düzenlenen kurslar ile girişimcilik eğitim programı hariç, bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen mesleki eğitim kursundan veya işbaşı eğitim programından bir kişi en fazla ikişer kere yararlanabilir. Kişilerin kurs ve programlardan toplam yararlanma sayısı ise üçü geçemez.

(12) Bu Yönetmelik kapsamında uygulanacak yaptırımlarda sürenin başlangıcı, il müdürlüğü tarafından fiili olarak kararın alındığı tarihtir. Ancak tedbir veya yaptırım kararı teftiş raporu gereğince uygulanacaksa sürenin başlangıcı hazırlanan inceleme raporunun Bakanlık Makamı tarafından onaylandığı veya tedbir kararına ilişkin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının yazısının yazıldığı tarih olacak şekilde işlem yapılacaktır.

Mali kaynaklar

MADDE 50- 

(1) Bu Yönetmelik kapsamında düzenlenecek kurs, program veya projelerin mali kaynakları;

a) Kurum bütçesinden,

b) İşsizlik Sigortası Fonundan,

c) Özelleştirme sonucu işsiz kalanların mesleki eğitimi için 4046 sayılı Kanun gereğince Kuruma aktarılan bütçeden,

ç) Uluslararası kurum ve kuruluşlarla yapılan anlaşmalar sonucu Kuruma tahsis edilen ikraz ve/veya hibelerden,

oluşur.

Sözleşmelerin uygulanmasında sınır değerler

MADDE 51- 

(1) Hizmet alımı yöntemiyle gerçekleştirilecek her bir kurs ya da program; toplam bütçenin 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 620 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (f) bendi hükmü uyarınca Yönetim Kurulunun yetkisine giren eşik değeri ya da Genel Müdürlük tarafından belirlenecek birim maliyeti aşması halinde Yönetim Kurulunun; eşik değerin altında ya da birim maliyetin altında kalması halinde ise il müdürünün onayı ile başlatılır.

(2) Kursiyer ya da katılımcı için ödenmesi zorunlu giderler sözleşme bütçelerine dâhil edilmez.

İş sağlığı ve güvenliği

MADDE 52- 

(1) Kurs ve programların uygulanması sırasında iş sağlığı ve güvenliği açısından gerekli önlemleri almak, buna ilişkin tüm araç ve gereçleri bulundurmak ve iş kazası ve meslek hastalıklarında resmi kurumlara yapılması gerekli bildirimleri süresi içinde yapmak yüklenicilerin sorumluluğundadır. Yükleniciler iş kazası meydana gelmesi halinde resmî kurumlara yapılması gereken bildirimleri süresi içinde yapmakla ve durumu il müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.

Engellilerin erişebilirliği

MADDE 53- 

(1) Engellilerin, kurs ve programlara katılımını sağlamak üzere eğitim mekânı ve bu mekâna ulaşımında kullanılan diğer kısımlarda gerekli önlemleri almak yüklenicinin sorumluluğundadır.

Devam durumlarının sisteme girilmesi

MADDE 54- 

(1) Katılımcı ve kursiyerlerin devam durumlarının yükleniciler tarafından bu Yönetmelikte belirlenen sürelerde sisteme girilmemesi durumunda kursiyer veya katılımcılar için Kurum tarafından ödenen zaruri gider ve sigorta prim giderleri ile bu giderlere ilişkin olarak ödenen tüm ceza ve mali yükümlülükler yükleniciden tahsil edilir.

Sigorta prim giderlerinin ödenmesi

MADDE 55- 

(1) Bu Yönetmelikte düzenlenen kurs ve programlara ilişkin olarak 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında kursiyer veya katılımcı için ödenmesi gereken primlere ilişkin iş ve işlemler il müdürlüğü tarafından yapılabilir.

Tanınırlık

MADDE 56- 

(1) Kurs ve programların uygulanması sırasında Kurumun tanınırlığına ilişkin iş ve işlemleri yürütmekten yükleniciler sorumludur.

(2) Tanınırlıkla ilgili materyaller ve uyulması gereken esaslar, hangi faaliyetlerde tanınırlık kurallarına uyulması gerektiği ve kurs ve programlar dışında tanınırlıkla ilgili olarak yürütülecek diğer faaliyetler ile bu faaliyetlere ilişkin giderlerin ödenip ödenmemesi hususu Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

(3) Aktif işgücü hizmetleri için Kurum tarafından yapılacak olan tanıtım giderleri, 4447 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin yedinci fıkrası doğrultusunda, İşsizlik Sigortası Fonundan aktif işgücü hizmetleri için ayrılan paydan karşılanabilir.

Özel eğitim modülleri

MADDE 57- 

(1) Kurs ve programlara ilişkin modüllere eğitim süresinin yüzde yirmi beşini geçmemek üzere özel modüller eklenebilir. Bu modüllere ilişkin eğitim süresi, kurs süresine ilave edilir. Bu süre için kursiyer veya katılımcıya kursiyer zaruri gideri ve sigorta primi ödemesi yapılmaya devam edilir, ancak yükleniciye herhangi bir ödeme yapılmaz.

(2) Genel Müdürlük tarafından belirlenen ilave modüllere ilişkin eğitimler, bu alanlarda belge sahibi eğitici veya öğreticiler aracılığı ile yüklenici tarafından verilir. Ancak ihtiyaç duyulması halinde, bu eğitimler Kurum personeli aracılığıyla da verilebilir. Bu modüllere ilişkin eğitimlerin Kurum personeli tarafından verilmesi durumunda, yükleniciler bu modüllerin kendi eğitim mekanlarında verilmesinden dolayı ilave ödeme talebinde bulunamaz.

Özel politikaların ve uygulamaların geliştirilmesi

MADDE 58- 

(1) Genel Müdürlük tarafından bu Yönetmeliğin amacına uygun olarak kurs veya programa ilişkin Yönetmelik ile öngörülen istihdam yükümlülükleri azaltılmaksızın özel politika ve uygulamalar geliştirilerek kurs, program, uygulama, proje ve protokol tasarlanabilir ve uygulanabilir.

(2) Genel Müdürlük tarafından belirlenecek usul ve esaslar kapsamında Kuruma kayıtlı kişilerin iş kurmalarını veya mevcut işlerini geliştirmelerini sağlamak üzere girişimcilik eğitim programları düzenlenebilir.

Elektronik ortamda bildirim

MADDE 59- 

(1) Genel Müdürlük, kurs ve programlara ilişkin olarak bu Yönetmelikte belirtilen iş ve işlemlerin bir bölümünü ya da tamamını elektronik ortamda gerçekleştirebilir. İş ve işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi durumunda kurum veya kuruluşlar ve hizmetlerden yararlanacak kişiler istenilen bilgi ve belgeleri elektronik ortamda vermekle yükümlüdür.

Türk soylu yabancılar

MADDE 60- 

(1) Türkiye’de ikamet etmeyen Türk soylu yabancı uyruklulara yönelik düzenlenecek aktif işgücü hizmetlerinin yürütülmesi kapsamında bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz. Bunlara yönelik olarak düzenlenen aktif işgücü hizmetlerine ilişkin usul ve esaslar ilgili kurum ve kuruluşlarla Kurum tarafından ortaklaşa hazırlanacak protokolle belirlenir.

Yabancılar

MADDE 61- 

(1) Türkiye işgücü piyasasına uyumlarını sağlamak amacıyla 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu kapsamında belirlenen şartları sağlayan ve il müdürlüğü tarafından uygun bulunan Kuruma kayıtlı kişiler, bu Yönetmelik kapsamındaki kurs ve programlardan yararlanabilirler.

İdari yaptırımlar

MADDE 62- 

(1) Bu Yönetmelik ve sözleşme veya protokol kapsamında yer alan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde kursiyer veya katılımcılar ile istekli veya yükleniciler için ilgili il müdürlüğü tarafından bu Yönetmelikte ve ilgili mevzuatında belirtilen yaptırımlar uygulanır, yaptırımlar sisteme kaydedilir ve bu işlem kişi veya kuruma yazılı olarak da bildirilir.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 63- 

(1) 12/3/2013 tarihli ve 28585 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemler

GEÇİCİ MADDE 1- 

(1) Bu Yönetmeliğin 63 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği ve aynı Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanan ilgili mevzuat kapsamında imzalanan sözleşme, protokol, program ve projeler ile başlatılan iş ve işlemler sonuçlanana kadar yürürlükten kaldırılan yönetmelik ve buna dayanılarak hazırlanan mevzuat uygulanmaya devam olunur.

(2) Bu Yönetmeliğin 63 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği ve aynı Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanan ilgili mevzuat kapsamında haklarında yasaklılık işlemi uygulananlar, yasaklılıkları tamamlanıncaya kadar bu Yönetmelik kapsamındaki kurs veya programlardan yararlanamazlar.

Yürürlük

MADDE 64- 

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 65- 

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye İş Kurumu Genel Müdürü yürütür.

 

 

ELEKTRİK PİYASASI TÜKETİCİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ

Resmî Gazete Tarihi: 30.05.2018 Resmî Gazete Sayısı: 30436

ELEKTRİK PİYASASI TÜKETİCİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – 

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; serbest, serbest olmayan ve son kaynak tedariki kapsamındaki tüketicilere elektrik enerjisi ve/veya kapasite satışı ile buna ilişkin hizmetlerin sunulmasında tüketici, tedarikçiler ve/veya dağıtım şirketleri arasındaki iş ve işlemlere esas asgari standart, usul ve esasların belirlenmesidir.

Kapsam

MADDE 2 – 

(1) Bu Yönetmelik, tüketicilere hizmetlerin yeterli, kaliteli ve sürekli olarak sunulması için;

a) Tedarikçiler ile tüketimi düşük serbest tüketiciler arasında yapılacak ikili anlaşmada yer alacak asgari usul ve esaslara,

b) Görevli tedarik şirketleri ile serbest olmayan tüketiciler ya da son kaynak tedariki kapsamındaki tüketiciler arasında yapılacak perakende satış sözleşmesinde yer alacak asgari usul ve esaslara,

c) Dağıtım şirketleri ile tüketiciler ve tedarikçiler arasında;

1) Sayaç ve sayaca erişim, okunmasına ve kontrolüne,

2) Kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımının tespiti ve bu kapsamda yapılacak iş ve işlemlere,

3) Elektriğin kesilmesi ve bağlanmasına,

ç) Tüketici şikâyetlerinin yapılması, bu şikâyetlerin değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması ile tüketicilerin bilgilendirilmesine yönelik usul ve esaslara,

d) Tüketicilerin hak ve yükümlülüklerine,

ilişkin hükümleri kapsar.

 (2) Tedarikçiler ile tüketimi düşük serbest tüketiciler arasında 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamında yapılacak ikili anlaşmalarda düzenlenmeyen hususlar hakkında işbu Yönetmeliğin üçüncü bölüm hükümleri uygulanır.

Dayanak

MADDE 3 – 

(1) Bu Yönetmelik, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Aktif enerji: Aktif gücün zamanla çarpımından elde edilen ve kWh birimi ile ölçülen enerjiyi,

b) Bağlantı anlaşması: Bir üretim şirketi, dağıtım şirketi ya da tüketicinin iletim sistemine ya da dağıtım sistemine bağlantı yapması için yapılan genel ve özel hükümleri içeren anlaşmayı,

c) Bağlantı gücü: Bir kullanım yerinin elektrik projesinde belirtilen kurulu gücün, kullanma faktörü ile çarpılması suretiyle hesaplanan güç miktarını,

ç) Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,

d) Dağıtım: Elektrik enerjisinin 36 kV ve altındaki hatlar üzerinden naklini,

e) Dağıtım bölgesi: Bir dağıtım şirketinin lisansında tanımlanan bölgeyi,

f) Dağıtım sistemi: Bir dağıtım şirketinin, lisansında belirlenmiş dağıtım bölgesinde işlettiği elektrik dağıtım tesisleri ve şebekesini,

g) Dağıtım şirketi: Belirlenen bir bölgede elektrik dağıtımı ile iştigal eden tüzel kişiyi,

ğ) (Değişik: RG-20/2/2021-31401) DBS: Doğrudan Borçlandırma Sistemini,

h) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,

ı) Enerji Tanımlama Kodu (EIC):  Oluşturulmasına ilişkin usul ve esasları ENTSO-E tarafından belirlenip kuruluşun resmi internet sitesinde duyurulan ve ENTSO-E’ye bağlı tüm ülkelerde kullanılan, enerji tanımlama kodlama sistemini,

i) Gecikme zammı: 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammını,

j) Görevli tedarik şirketi: Dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırması kapsamında kurulan veya son kaynak tedariği yükümlüsü olarak Kurul tarafından yetkilendirilen tedarik şirketini,

k) İkili anlaşma: Gerçek veya tüzel kişiler arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmaları,

l) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin kanun, (Ek ibare: RG-20/2/2021-31401) Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı, yönetmelik, tebliğ, lisans, genelge ve Kurul kararlarını,

m) İlgili tüzel kişi: İlgisine göre, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi ve/veya tedarikçiyi,

n) Kalıcı veri saklayıcısı: Tüketicinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı,

o) Kanun: 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununu,

ö) Kesme-bağlama bedeli: Tüketicinin elektriğinin bağlanması aşamasında uygulanan ve Kurul tarafından belirlenen bedeli,

p) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,

r) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

s) Mühürleme: Sayaç ve ölçü devresi elemanlarına dışarıdan yapılacak müdahaleyi önlemek amacıyla dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından ilk enerji verme, sayaç ve ölçü devresi elemanlarını kontrol ve durumunu tespit etme, enerji kesme ve açma gibi işlemler yapıldıktan sonra mühür ile ölçü düzeneğini muhafaza altına alma ya da aldırma yöntemini,

ş) Ortak sayaç: Aynı tüketici grubunda birden fazla gerçek ve/veya tüzel kişinin elektrik enerjisi tüketimlerini ölçmek amacıyla tesis edilen tek bir sayacı,

t) Perakende satış: Elektriğin tüketicilere satışını,

u) Perakende satış sözleşmesi: Bağlantı anlaşması mevcut olan kullanım yeri için, görevli tedarik şirketi ile tüketiciler arasında ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, perakende satış tarifesi veya son kaynak tedarik tarifesinden elektrik enerjisi ve/veya kapasite temini ile hizmet alımına yönelik olarak yapılan faaliyetlere ilişkin koşul ve hükümleri kapsayan sözleşmeyi,

ü) Piyasa Yönetim Sistemi (PYS): Dengele